Γιώργος Φλουρής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΡΙΤΙΚΟΥ (ΑΝΑ)ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ & & «ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ» ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Γιώργος Φλουρής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Το πλαίσιο των νέων ικανοτήτων για μαθητές & εκπαιδευτικούς (Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2016)

Το πλαίσιο των ικανοτήτων των μαθητών Το πλαίσιο των ικανοτήτων των μαθητών (Ε.Ε., 2005, Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2016) Ακαδημαϊκές: 1. Μητρική γλώσσα. 2. Ξένες γλώσσες 3. Επιστήμες και Τεχνολογία 4.ΤΠΕ 5. Ικανότητα εκμάθησης 6. Κοινωνική & Πολιτική αγωγή 7. Επιχειρηματικότητα 8. Πολυπολιτισμική κατανόηση Εγκάρσιες: 1. ΤΠΕ 2. Ικανότητα εκμάθησης 3. Κοινωνικές ικανότητες 4. Ιδιότητα του πολίτη 5. Επιχειρηµατικότητα 6. Πολιτισµική συνείδηση Εργασιακές: Διαπροσωπικές ικανότητες, δεξιότητες επικοινωνίας, δυνατότητα εκμάθησης, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, προώθηση καινοτομιών, εργασία σε ομάδες, ικανότητα αυτονομίας, αυτοδιαχείρισης, αυτοκριτικής και αναστοχασμού, διαχείριση συγκρούσεων και ανθρώπινων πόρων, ηθική δέσμευση και ακεραιότητα, προώθηση της καινοτομίας

Το πλαίσιο προσόντων των εκπαιδευτικών Το πλαίσιο των προσόντων των εκπαιδευτικών αντλεί από το πλαίσιο των «εργαζομένων της γνώσης» (knowledge workers) και διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες : α) γνώσεις, β) επαγγελματικές δεξιότητες, γ) προδιαθέσεις Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η κατηγορία : «προδιαθέσεις» (dispositions) η οποία περιλαμβάνει πεποιθήσεις, στάσεις/αξίες και δεσμεύσεις με έμφαση σε ζητήματα «αιχμής» όπως: η προδιάθεση για αλλαγή, η ετοιμότητα για επαγγελματική ανάπτυξη, συνεχή μάθηση και έρευνα, η προδιάθεση για αυτοαξιολόγηση και αναστοχασμό, η αίσθηση της αυτο-αποτελεσματικότητας, η δέσμευση και η ετοιμότητα για ομαδική εργασία, η συνεργασία και η συμμετοχή σε δίκτυα με άλλους εκπαιδευτικούς (Eυρωπαϊκή Επιτροπή, 2013, Πασιάς, 2015, Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2016)

ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ - Γνώση του γνωστικού αντικειμένου - Παιδαγωγική γνώση του γνωστικού περιεχομένου - Γενική Παιδαγωγική γνώση - Γνώση του προγράμματος σπουδών - Θεμελιακές γνώσεις των Επιστημών Αγωγής (διαπολιτισμική, ιστορική, φιλοσοφική, ψυχολογία, κοινωνιολογική, κοινωνική γνώση) - Συγκειμενοποιημένες (contextual), θεσμικές και οργανωτικές πτυχές των εκπαιδευτικών πολιτικών - Ζητήματα-θέματα συμπερίληψης (ενσωμάτωσης) και ποικιλομορφίας (inclusion and diversity) - Αποδοτική χρήση νέων τεχνολογιών - Αναπτυξιακή ψυχολογία - Ομαδικές διαδικασίες και δυναμική των ομάδων, θεωρίες μάθησης -Διαδικασίες και μέθοδοι αξιολόγησης και αποτίμησης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2013, Πασιάς, 2015, Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2016)

Επαγγελματικές δεξιότητες - Σχεδιασμός, διαχείριση και συντονισμός της διδασκαλίας - Χρήση/αξιοποίηση διδακτικών υλικών και τεχνολογιών - Διαχείριση μαθητών και ομάδων - Έλεγχος, προσαρμογή και αποτίμηση διδακτικών/ μαθησιακών στόχων και διαδικασιών - Συνεργασία με συναδέλφους, γονείς και κοινωνικές υπηρεσίες - Δεξιότητες διαπραγμάτευσης, κοινωνικής και πολιτικής αλληλεπίδρασης - Συνεργατικές, αναστοχαστικές, διαπροσωπικές δεξιότητες που προωθούν τη μάθηση στις επαγγελματικές κοινότητες - Ικανότητες να προσαρμόζει τις δυναμικές πολλαπλών επιπέδων στο συγκείμενο του σχολείου Ικανότητα λήψης αποφάσεων για την προώθηση της διδασκαλίας & της μάθησης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2013, Πασιάς, 2015, Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2016)

Προδιαθέσεις (Dispositions) -Επιστημολογική επίγνωση (διεπιστημονική, διαθεματική) - Μεταβιβάσιμες δεξιότητες - Προδιάθεση/ετοιμότητα για αλλαγή, ευελιξία και συνεχή μάθηση - Δέσμευση του εκπαιδευτικού για την προώθηση της μάθησης σε όλους τους μαθητές - Προδιάθεση για την ενίσχυση των δημοκρατικών στάσεων και πρακτικών των μαθητών - Προδιάθεση για επαγγελματική ανάπτυξη συμπεριλαμβανόμενης της μελέτης και της έρευνας - Προδιάθεση του εκπαιδευτικού για αυτοαξιολόγηση, διάλογο και αναστοχασμό - Προδιάθεση για ομαδική εργασία, συνεργασία και συμμετοχή σε δίκτυα - Αίσθηση της αυτο-αποτελεσματικότητας (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2013, Πασιάς, 2015, Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2016)

Η αρχιτεκτονικΗ τηΣ διαφοροποιημΕνηΣ διδασκαλΙαΣ στο μικροεπΙπεδο τηΣ τΑξηΣ: Ενα προτεινΟμενο πλαΙσιο καλΩν πρακτικΩν (Φλουρησ & Γιωτη, 2013)

ΣΤΑΔΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΚΡΙΤΙΚΟΥ (ΑΝΑ)ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ & «ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ» (Γ. ΦΛΟΥΡΗΣ: 1986, 1989, 1990, 1996, 2003, 2005, ΦΛΟΥΡΗΣ & ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ 2012, ΦΛΟΥΡΗΣ & ΣΠΙΝΘΟΥΡΑΚΗ 2012,ΦΛΟΥΡΗΣ & ΓΙΩΤΗ 2013, Flouris, Mavropoulos, Spiridakis, 2015)

Προβληματισμοί του εκπαιδευτικού κατα το σχεδιασμό μιας διδασκαλίας (Κασσωτάκης & Φλουρής, 2013) Ποια ενότητα ή ποιο θέμα θα διδάξω; 2 -Ποιος είναι ο σκοπός της διδασκαλίας της ενότητας; -Ποιοι είναι οι διδακτικοί στόχοι; (Ποιες δυνατότητες θα αποκτήσουν οι μαθητές μετά το τέλος της διδασκαλίας;). Πώς θα τους παρουσιάσω στους μαθητές; 3 Ποια είναι τα περιεχόμενα της διδασκαλίας; Είμαι γνώστης του συγκεκριμένου μαθήματος; Σε ποιο βαθμό το γνωρίζω; Τι χρειάζεται να μελετήσω για την πληρέστερη κατοχή του; 4 Πώς θα προκαλέσω το ενδιαφέρον των μαθητών; 5 Ποιοι είναι οι μαθητές που θα διδάξω; 6 Ποιες προαπαιτούμενες γνώσεις πρέπει να έχουν οι μαθητές και πώς θα τις ελέγξω; 7 Ποιες διδακτικές ενέργειες θα εφαρμόσω; 8 Σε ποιο επικοινωνιακό σύστημα θα στηρίξω τη διδασκαλία μου; Ποια μορφή διδασκαλίας θα επιλέξω; 9 Ποια στρατηγική θα ακολουθήσω κατά την πορεία της διδασκαλίας και την επεξεργασία της σχετικής ύλης; Μπορώ να ακολουθήσω κάποιο από τα μοντέλα διδασκαλίας που γνωρίζω; Αν ναι, μήπως χρειάζεται να το τροποποιήσω; 10 Ποιες είναι οι κύριες δραστηριότητες των μαθητών που θα μου επιτρέψουν να παρακολουθήσω τη σταδιακή κατάκτηση των επιδιωκόμενων στόχων; Τι είδους ασκήσεις θα χρησιμοποιήσω; 11 Χρειάζεται να συντάξω ή να συγκεντρώσω συμπληρωματικό διδακτικό υλικό; 12 Ποια διδακτικά μέσα θα χρησιμοποιήσω κατά τη διδασκαλία του μαθήματος; Υπάρχουν; Γνωρίζω να τα χρησιμοποιώ; 13 Πώς θα εντάξω στο μάθημα φάσεις εξατομίκευσης της διδασκαλίας; 14 Πώς θα αξιολογήσω το τελικό αποτέλεσμα της διδασκαλίας; 15 Ποιες εργασίες θα δώσω για την εμπέδωση του μαθήματος; 16 Πόσο χρόνο έχω στη διάθεσή μου και πώς θα τον κατανείμω;

Η ‘Αρχιτεκτονική της Διδασκαλίας δημιουργήθηκε για ποικίλους σκοπούς όπως: (Φλουρής, 1986, 2005) Να διευθετήσει το κλίμα της τάξης. Να αξιοποιήσει αποτελεσματικά το διδακτικό χρόνο. Να διαφοροποιήσει το διδακτικό έργο σύμφωνα με το μαθησιακό προφίλ του κάθε μαθητή. Να προβλέψει και να προκαλέσει το προϊόν ή αποτέλεσμα της μάθησης. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια της μάθησης και της διδασκαλίας. Να στηρίξει το σχεδιασμό, την οργάνωση και τη διαχείριση του διδακτικού έργου. Να ρυθμίσει τις εμπλεκόμενες μεταβλητές κατά τη μαθησιακή διαδικασία. Να κατανείμει το προς μάθηση περιεχόμενο.

Η «Αρχιτεκτονική» διαδικασία αναφέρεται: 1 Στην ανάλυση της διδακτικής κατάστασης, του περιεχομένου και των μαθητών 2 Στην επιλογή – ανάπτυξη διδακτικών στρατηγικών, μεθόδων, μορφών διδασκαλίας κατάλληλων για τα έργα μάθησης, τους μαθητές και το περιεχόμενο 3 Στην επιλογή του κατάλληλων μέσων για τη διεξαγωγή της διδασκαλίας 4 Στην ανάπτυξη αξιολογικών διαδικασιών οι οποίες σχετίζονται με τους στόχους, την υλοποίηση της διδακτικής πράξης και τη συνολική έκβαση του διδακτικού έργου

Αναγκαίες προϋποθέσεις για τον εκπ/κό Διεργασία αυτοαμφισβήτησης, κριτικός αυτοδιάλογος & διαλογιστική ενσυναίσθηση Κριτικός έλεγχος προϋπαρχουσών αναπαραστάσεων, παραδοχών & νοητικών συνηθειών Μετασχηματισμός πεποιθήσεων, αντιλήψεων, στάσεων & προκαταλήψεων για τις λειτουργίες της εκπ/σης Αποδόμηση παραδοσιακών ρόλων, δογματικών δεσμεύσεων/εξαρτήσεων Αποποίηση του ρόλου του εκπ/κού ως ‘μεταδότης’ της γνώσης Ανάληψη νέων πολλαπλών ρόλων ως δημιουργικός μέντορας & κριτικός συμπαραγωγός στην αναζήτηση της γνώσης Εξοικείωση με τις ΤΠΕ, τις νέες παιδαγωγικές αντιλήψεις & υιοθέτηση νέων ρόλων & νοητικών συνηθειών Αναζήτηση δια βίου μάθησης, έρευνας δράσης, αυτομόρφωσης & επαγγελματικής αναβάθμισης Ορθολογική μεταγνωστική διεργασία & αναδόμηση ‘γνωστικών σχημάτων’ για μια «νέα μάθηση» & διδασκαλία (Κασσωτάκης & Φλουρής, 2013, Πασιάς, Φλουρής, Φωτεινός, 2015)

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΤΑΔΙΩΝ ΣΤΑΔΙΟ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ – ΑΥΤΕΠΙΓΝΩΣΗΣ & ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΣΤΑΔΙΟ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ, ΤΟ Π.Σ., ΤΑ Σ.Ε. & ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΤΑΔΙΟ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ & ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ΓΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ & ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΣΤΑΔΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟΔΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤΑΔΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ Φλουρής & Γιώτη (2013)  ΠΡΟΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Επικαιροποιημένο επιστημονικό υπόβαθρο & παιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών-προσωπικά χαρακτηριστικά-προσωπικό ιστορικό-πείρα-βιοθεωρία εκπαιδευτικών Συνεχής παρακολούθηση & συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε επιμορφωτικά προγράμματα, σεμινάρια, ημερίδες, συνέδρια, κ.ά. Αυτομόρφωση Προσπάθεια ανασυγκρότησης της επαγγελματικής πείρας & συνεχής αναμόρφωση της ‘προσωπικής θεωρίας’ των εκπαιδευτικών-εναρμόνιση θεωρίας & πράξης

ΠΡΟΦΙΛ ΜΑΘΗΤΩΝ & ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΟΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ, ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ, ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ & ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Εκτίμηση προγενέστερων γνώσεων (γνωστικά κενά,αποθέματα), επιπέδων (βαθμός επάρκειας στα μαθήματα του ΑΠ), καταγραφή εναρκτήριας συμπεριφοράς (μαθησιακές δυσκολίες, ιδιαίτερες κλίσεις, κλπ) Προσδιορισμός μαθησιακών χαρακτηριστικών (στιλ μάθησης, ΠΤΝ, κίνητρα), μεταγνωστικών δεξιοτήτων (στρατηγικές μάθησης, ‘μαθαίνω πώς να μαθαίνω’), κριτική ικανότητα, δημιουργικότητα & άλλες ανώτερες ικανότητες Εκτίμηση συναισθηματικών χαρακτηριστικών & δεξιοτήτων (αυτοεκτίμηση, ψυχοσύνθεση, στάσεις, αξίες, τραυματικά γεγονότα, ‘προσωπικές ιστορίες’), συναισθηματική νοημοσύνη, νοημοσύνη επιτυχίας (αναλυτική, δημιουργική, πρακτική πτυχή) Εκτίμηση πολιτισμικού ‘κεφαλαίου’ των μαθητών (κουλτούρα, δομή, status οικογένειας, ενδοοικογενειακές σχέσεις, μορφές ελέγχου, πειθαρχίας, εκπαιδευτικές προσδοκίες, κλπ) Εκτίμηση πολιτισμικού πλαισίου (πολιτισμικό στιλ μάθησης, ιδέες, αξίες, μονοπολιτισμικό/ διαπολιτισμικό περιβάλλον) Διαμόρφωση ομάδων μικτών ικανοτήτων, κατάλληλη διευθέτηση θρανίων για ομαδοσυνεργατική μάθηση, αλληλεπίδραση, επικοινωνία, ατομική & ομαδική διερεύνηση θεμάτων

ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ) & ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ (ΜΑΘΗΤΗ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ) ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ – ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΝΟΣ ΤΟΥ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ Α.Π. & ΤΩΝ Σ.Ε., ΣΕ ‘ΔΙΔΑΞΙΜΗ’ Ή ‘ΜΑΘΕΥΣΙΜΗ’ ΓΝΩΣΗ Δημιουργία ανοιχτού & ευέλικτου, ‘ισορροπημένου’ ΑΠ Θεμελιώδεις έννοιες όλων των μαθημάτων, ‘πυρηνικές’ γνώσεις Διάρθρωση ΑΠ σε μορφή διαθεματικών, διεπιστημονικών δραστηριοτήτων /προσεγγίσεων για ανάπτυξη ‘εγκάρσιων’ δεξιοτήτων & ολιστική μάθηση Σχεδιασμός διαφοροποιημένων σκοπών/στόχων, περιεχομένου, μέσων, πηγών, δραστηριοτήτων & αξιολογήσεων- διασφάλιση σύνδεσης με προγενέστερες γνώσεις, στάσεις, αξίες, δεξιότητες Παιδαγωγική ανάλυση για τον προσδιορισμό τομέων (γνωστικός, συναισθηματικός, κλπ) & ειδών μάθησης (πχ γνώσεις, νοητικές δεξιότητες, κλπ.) -μετατροπή σε ‘διδάξιμη’ γνώση Οργάνωση ύλης & ενοτήτων με ‘πολλαπλές αναπαραστάσεις’, στη ‘Ζώνη της Εγγύτερης Ανάπτυξης’ για να ταιριάζει με το προφίλ των μαθητών, τη μαθησιακή τους ετοιμότητα & το περιβάλλον μάθησης Διατύπωση τελικών σκοπών/στόχων, ως προς τις ‘πυρηνικές γνώσεις’ & τις εγκάρσιες δεξιότητες, μέσα από διαφοροποιημένες δραστηριότητες & ενέργειες για ‘μαθεύσιμη γνώση’ Διατύπωση ενδιάμεσων στόχων μέσα από τη διαδικασία ‘ανάλυσης έργων μάθησης’ για τον εντοπισμό των προαπαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων, στάσεων, για όλους Επιλογή/ ανάπτυξη του κατάλληλου υλικού – περιεχομένου μέσα από την ‘τεχνολογία κειμένου’ (πχ διάρθρωση οπτικών απεικονίσεων, χρηστικών διευκολύνσεων , κεντρικών/υπερκείμενων εννοιών, πινάκων, περιλήψεων)

Μεθοδολογική Προσέγγιση του μαθήματος ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ & ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΟΝΙΜΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ‘ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ’ ΜΑΘΗΣΗΣ Μεθοδολογική Προσέγγιση του μαθήματος Επιλογή εναλλακτικών μεθόδων, στρατηγικών, μοντέλων & ερωτήσεων διδασκαλίας σύμφωνα με τους στόχους, το περιεχόμενο, το μαθησιακό προφίλ, τη μαθησιακή ετοιμότητα & το κλίμα για πολύπλευρη ανάπτυξη Σχεδιασμός ‘προοργανωτή’ για εστίαση της προσοχής & πληροφόρηση στόχων- επιλογή ‘διδακτικών ενεργειών’-στρατηγική ‘πορείας’ διδασκαλίας- σύνδεσή με προηγούμενα μαθήματα Χρήση διαφοροποιημένων διδακτικών μέσων, υλικών και νέων τεχνολογιών (ΤΠΕ) σύμφωνα με τους διαφοροποιημένους στόχους, το περιεχόμενο, τη μαθησιακή ετοιμότητα & το προφίλ των μαθητών Έλεγχος των διδακτικών μέσων για ενδεχόμενες προκαταλήψεις & ‘κρυφά μηνύματα’ σε κείμενα, πηγές, υλικά, δραστηριότητες Προγραμματισμός διαφοροποιημένων ή/και εναλλακτικών δραστηριοτήτων & εννοιολογικών χαρτών, σύμφωνα με το προφίλ, την ετοιμότητα, τα ενδιαφέροντα & κλίσεις των μαθητών Σχεδιασμός κατάλληλου κλίματος, ανάπτυξη στρατηγικών διαχείρισης & ψυχοδυναμικής των ομάδων για έλεγχο, πειθαρχία, αρμονικές, διαπροσωπικές σχέσεις, επικοινωνία, ποιότητα σχολικών εργασιών & μεγιστοποίηση της μάθησης Προγραμματισμός & αξιοποίηση διδακτικού χρόνου για κάθε έργο μάθησης, ανάλογα με το περιεχόμενο, τα επίπεδα & το μαθησιακό προφίλ- ορθή κατανομή χρόνου για τάξεις μικτών ικανοτήτων για μεγιστοποίηση μάθησης Σχεδιασμός ποικίλων μορφών τεστ για την αποτίμηση στόχων, επιδόσεων & προόδου σε όλους τους τομείς, κλίμα τάξης, μαθησιακής διαδικασίας, διδακτικού έργου, αυτοαξιολόγησης εκπαιδευτικού

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ‘ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ’-(APPLIED CURRICULUM)- ‘ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ’ (INSTRUCTIONAL PROGRAM) Κριτικός αναστοχασμός αποφάσεων της ωριαίας διδασκαλίας –ορθολογιστική επαλήθευση/επανεξέταση ‘πορείας’ για διδακτικές ενέργειες & δρώμενα ενόψει νέων δεδομένων Αναδιατύπωση εναλλακτικών ερωτήσεων διαφορετικού βαθμού δυσκολίας, επιπέδων & ικανοτήτων από όλους τους τομείς, για αξιοποίηση όλου του νοητικού δυναμικού των μαθητών Ενδεχόμενη αναθεώρηση προγραμματισμένων μεθόδων/μοντέλων, σύμφωνα με τα απρόβλεπτα συμβάντα της ημέρας (πχ απουσία μαθητών, ακύρωση δρώμενων) Επανεξέταση & διασφάλιση συνθηκών μάθησης, λειτουργικής στήριξης (χώροι, εγκαταστάσεις, υποδομή) -‘ανθρωπογεωγραφία’ αίθουσας για καλύτερη επικοινωνία, αλληλεπίδραση Παροχή διαφοροποιημένων διδακτικών δρώμενων, εκδηλώσεων, παρεμβάσεων μέσα από ποικίλες στρατηγικές (πχ πείραμα, project) για τη στήριξη των ατομικών διαφορών, κλίσεων, χωρίς την πρόκληση αναστάτωσης, ώστε να βρίσκουν νόημα, κίνητρα & αυτοπεποίθηση Δημιουργία γόνιμης ‘κουλτούρας’ συνέργειας & δράσης που να αντανακλά τις ιδιαιτερότητες όλων των μαθητών, ως ατόμων & ως ομάδας-μετατροπή τάξης σε ‘κοινότητα μάθησης’& ατμόσφαιρα αλληλοϋποστήριξης, επικοινωνίας όπου κυριαρχεί ένα συλλογικό πνεύμα μάθησης Σταθεροποίηση κλίματος εμπιστοσύνης, διασφάλιση σταθερότητας & ισορροπημένης ‘οικολογίας’ της τάξης, αξιοποίηση συναισθηματικών παραγόντων (κοινωνική νοημοσύνη), ελάττωση ’συναισθηματικού φίλτρου’ για αποφυγή απειλής -συμμόρφωση στους κανόνες τάξης για υπεύθυνη συνεργασία

ΜΕΤΑΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ, ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ, ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ & ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠ/ΚΟΥ (ATTAINED CURRICULUM) Αποτίμηση στρατηγικών διαχείρισης, κλίματος &‘οικολογίας’ για επίγνωση του τι συνέβη στην τάξη -μορφές πειθαρχίας, αντιμετώπιση συγκρούσεων, στιλ «ηγεσίας» (αυταρχικό, δημοκρατικό, ανεκτικό) Αποτίμηση επιδόσεων των μαθητών & διδακτικών στόχων όλων των ειδών & τομέων μάθησης, μέσα από εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης (ασκήσεις & τεστ, portfolio κλπ.) Αποτίμηση συναισθηματικών, κοινωνικών & συμμετοχικών παραγόντων (στάσεων, αξιών) & άλλων ικανοτήτων των μαθητών (πχ στοχαστικότητα, μεταγνώση, δημιουργικότητα, κριτική σκέψη) Αποτίμηση μαθησιακής διαδικασίας ατομικά (αυτορρυθμιζόμενη μάθηση - ‘μαθαίνω πως να μαθαίνω’) & συλλογικά (κοινωνικές συνδιαλλαγές), αλληλοεπιδράσεις ,συλλογικές & συνεργατικές μορφές εργασίας Κριτική αποτίμηση του διδακτικού έργου όλων των σταδίων (εξετάζονται προθέσεις, στρατηγικές, αποφάσεις, δράσεις του εκπ/κού ως σχεδιαστής, διαχειριστής, υλοποιητής, διευκολυντής, υποστηρικτής, αξιολογητής )- Αυτό-αποτίμηση του εκπ/κού ως ‘πρόσωπο ’για αναθεώρηση της βιοθεωρίας, κοσμοθεωρίας, προσωπικής του θεωρίας & αναζήτηση νέας επαγγελματικής αυτεπίγνωσης & αυτογνωσίας Με βάση τα συνολικά αποτελέσματα της αξιολόγησης ( επιδόσεις μαθητών, αποτίμηση κλίματος της τάξης, διδακτικού έργου) ο/η εκπαιδευτικός, αναζητά την επαγγελματική του αναβάθμιση & του κύρους του- δεσμέυεται για δια βίου μάθηση, έρευνα δράσης, επιμόρφωση & αυτομόρφωση & στο να εποικοδομήσει ένα νέο όραμα του σχολείου & της εκπαίδευσης-επιδίωξη για αυτοϋπέρβαση/ μετατροπή του εκπαιδευτικού από ‘εκτελεστής’ του ΠΣ σε «διανοούμενο» & «ηγέτη» της κουλτούρας με νέους ηθικούς κώδικες, ήθος & ιδεολογία

Ο μέτριος δάσκαλος ομιλεί. Ο καλός εξηγεί & αποδεικνύει Ο καλύτερος εμπλέκει τους μαθητές του στην έρευνα & παραγωγή της γνώσης Ο άριστος εμπνέει!!!

Ενδεικτική Βιβλιογραφία Carol Ann Tomlinson (2015). Πώς να διαφοροποιήσουμε τη διδασκαλία σε τάξεις μεικτής ικανότητας. Αθήνα: Γρηγόρη. Kalantzis, M. & Cope, B. (2013). Νέα Μάθηση. Αθήνα: Κριτική. Κασσωτάκης, Μ. & Φλουρής, Γ. (2013). Μάθηση & Διδασκαλία. Σύγχρονες απόψεις για τις διαδικασίες της μάθησης και τη μεθοδολογία της διδασκαλίας. Αθήνα: Γρηγόρη. Μαριδάκη-Κασσωτάκη, Αικ. (2011). Παιδαγωγική Ψυχολογία. Αθήνα: Διάδραση. Μαυρόπουλος, Α. (2016). Σχέδιο Μαθήματος. Αθήνα. Πασιάς, Γ. (2015). Συγκριτική εκπαίδευση. Τόποι και λόγοι. Αθήνα: Γρηγόρη. Πασιάς, Γ., Φλουρής, Γ., Φωτεινός, Δ. (2016). Παιδαγωγική & Εκπαίδευση. Αθήνα: Γρηγόρη. Φλουρής, Γ. (1986, 2005). Η ‘αρχιτεκτονική’ της διδασκαλίας και η διαδικασία της μάθησης. Αθήνα: Γρηγόρη. Φλουρής, Γ. (1983, 2012). Αναλυτικά Προγράμματα για μια Νέα Εποχή στην Εκπαίδευση, Αθήνα: Γρηγόρη. Φλουρής, Γ. & Γιώτη, Λ. (2013). Η «αρχιτεκτονική» της διαφοροποιημένης διδασκαλίας στο μικροεπίπεδο της τάξης: Ένα πλαίσιο για την ανάπτυξη ‘καλών πρακτικών.’ Στο Γ. Φλουρής, Λ. Γιώτη, κ.ά. (επιμ.), Δια βίου εκπαίδευση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών υπό το πρίσμα της διαπολιτισμικής οπτικής: Το πρόγραμμα «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά» ως αφετηρία θεωρητικών και εμπειρικών προσεγγίσεων: Αθήνα: Ωκεανίδα.