ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ FRANCHISING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ : Επίκουρος Καθηγητής Γιοβάνης Νικόλαος, ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ FRANCHISING Ιστορική Αναδρομή Το Franchising ξεκίνησε στη Γερμανία, στα μέσα του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα από τον κλάδο της ζυθοποιίας, αλλά η μεγάλη άνθηση έλαβε χώρα στις ΗΠΑ κυρίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην Ελλάδα το franchise εφαρμόζεται κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και έχει παρατηρηθεί δυναμικότερη διαρθρωτική αλλαγή στο λιανεμπόριο και στις υπηρεσίες. Εκτός αυτού, ένα μεγάλο ποσοστό των συστημάτων δικαιόχρησης είναι ελληνικής προέλευσης και ιδιοκτησίας. Το 1972 ιδρύθηκε μια διεθνής μη κερδοσκοπική εταιρεία, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Franchise (European Franchise Federation – EFF). Μέλη της EFF είναι οι περισσότερες εθνικές εταιρείες ή ομοσπονδίες Franchise που ιδρύθηκαν στην Ευρώπη. H EFF συνέταξε ένα Ευρωπαϊκό Κώδικα δεοντολογίας και χρησιμοποιεί στοιχεία από το κώδικα πρακτικής του franchising που καθιέρωσε το Βέλγικο Franchise Association. Ο Κώδικας αυτός θέτει τις βασικές αρχές του επαγγέλματος και του κανόνος που θα διέπουν το franchising.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ FRANCHISING Ιστορική Αναδρομή Οι στόχοι του EFF είναι οι εξής: Η προώθηση του franchising στην Ευρώπη. Η προστασία του τομέα του franchise με τη προώθηση του Ευρωπαϊκού Κώδικα δεοντολογίας. Ο επηρεασμός και η ενθάρρυνση της ανάπτυξης του franchising στην Ευρώπη. Η εκπροσώπηση των συμφερόντων του τομέα του franchise σε διεθνείς οργανισμούς, όπως είναι π.χ. το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η προώθηση και η εκπροσώπηση παγκόσμια του κλάδου του Ευρωπαϊκού Franchise και των μελών του Η ανταλλαγή πληροφοριών και τεκμηρίωσης μεταξύ εθνικών εταιρειών ή ομοσπονδιών στην Ευρώπη και παγκόσμια. Η παροχή υπηρεσιών προς τα μέλη των εταιρειών
ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΙΑΣ Franchising ή δικαιόχρηση ονομάζεται η τεχνική του να υιοθετείς και να χρησιμοποιείς το επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο και την επονομασία κάποιου άλλου έναντι φυσικά ενός αντιτίμου. Οι βασικές έννοιες της δικαιόχρησης είναι: Franchisor -Δικαιοπάροχος Franchisee -Δικαιοδόχος Franchise Package -Πακέτο Δικαιόχρησης Δίκτυο Franchise Franchise Contract -Σύμβαση Δικαιόχρησης Franchising Δικαιόχρηση
ΕΙΔΗ FRANCHISING Οι συμβάσεις του franchising μπορούν να διακριθούν με βάση τρία κριτήρια: Ο Τομέας της επιχειρηματικής δραστηριότητας του franchising, Οι σχέσεις των εμπλεκόμενων και ο βαθμός εξάρτησής τους. Το franchising ανάλογα με τον τομέα της επιχειρηματικής δραστηριότητας του μπορεί να διακριθεί σε: franchising διανομής, σε franchising υπηρεσιών, σε franchising βιομηχανίας-παραγωγής και σε μικτά είδη franchising. Το franchising ανάλογα με τον τρόπο που αναπτύσσονται οι σχέσεις μεταξύ του franchisee και του franchisor διακρίνεται σε: χρηματοδοτικό franchising , σε συνεταιριστικό franchising, σε μερικό franchising και σε πολλαπλό franchising. Το franchising ανάλογα με το βαθμό εξάρτησης του franchisee από τον franchisor διακρίνετε σε υπαγωγής και ισοτιμίας.
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΙΑΣ Η σύμβαση του Franchising Το προοίμιο: όπου περιγράφονται τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, η τεχνογνωσία, ο εξοπλισμός, η διακόσμηση και άλλα στοιχεία τα οποία χρησιμοποιεί ο δότης για την οργάνωση των πωλήσεων και γενικά της εμπορικής του δραστηριότητας. Τις υποχρεώσεις του franchisor και του Franchisee : Ο δικαιοπάροχος οφείλει να εντάξει το δικαιοδόχο στο δίκτυο του και να τον υποστηρίζει διαρκώς για όσο διάστημα θα ισχύει η σύμβαση. Ο δικαιοδόχος πωλεί τα προϊόντα του συστήματος στο δικό του όνομα, για δικό του λογαριασμό και με δικό του κίνδυνο. Τις διάφορες άλλες διατάξεις που αφορούν το εφαρμοστέο δίκαιο περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που αναφέρονται στη διάρκεια της σύμβασης, την παράτασή της, την καταγγελία, την εκκαθάριση μετά τη λήξη της σύμβασης της συμμετοχής του δικαιοδόχου στο λεγόμενο «Συμβούλιο των Δικαιοδόχων»
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΙΑΣ Yποχρεώσεις του δικαιοδόχου Βέβαια, κύρια υποχρέωση του δικαιοδόχου αποτελεί η καταβολή των χρηματικών ποσών για το δικαίωμα εισόδου και τα διαρκή δικαιώματα. Άλλες ουσιαστικές υποχρεώσεις του δικαιοδόχου που αναφέρονται στη σύμβαση είναι οι ακόλουθες: Η αποδοχή των οργανωτικών αρχών του συστήματος franchise και η συμμόρφωση του προς αυτές. Η διαμόρφωση της επιχείρησης σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχει θέσει ο δικαιοπάροχος για όλα τα καταστήματα του δικτύου. Να προμηθεύεται τα προϊόντα αποκλειστικά από τον δικαιοπάροχο ή από τους προμηθευτές που ορίζει ο δικαιοπάροχος. Η τήρηση του απορρήτου. Η προστασία της κοινής ταυτότητας και φήμης του δικτύου. Η διαρκής και ειλικρινής ενημέρωση του δικαιοπάροχου για την πορεία της επιχείρησης του.
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΙΑΣ Yποχρεώσεις του δικαιοδόχου Ο λήπτης είναι υποχρεωμένος , ως προϋπόθεση της απόκτησης ή της έναρξης λειτουργίας της επιχείρησης franchising , να καταβάλει ένα ποσό ή να δεσμευθεί ότι θα καταβάλει στον δότη ή σε κάποιο πρόσωπο που θα συνδέεται με τον δότη» Στον ορισμό αυτό περιέχονται τα ακόλουθα έξι συστατικά στοιχεία του franchising: Η διαρκής εμπορική σχέση η οποία θεμελιώνεται σε μια σύμβαση. Η απόκτηση από τον λήπτη του δικαιώματος να πουλά τα επώνυμα προϊόντα του δότη. Η απόκτηση από τον λήπτη του δικαιώματος να λειτουργεί την επιχείρησή του κάτω από την εμπορική επωνυμία του δότη. Η άσκηση σημαντικού βαθμού ελέγχου από τον δότη επάνω στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης του λήπτη. Η παροχή σημαντικής βοήθειας από τον δότη στον λήπτη. Η καταβολή από τον λήπτη χρηματικών ποσών στον δότη.
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΧΡΗΣΙΑΣ Oικονομικά χαρακτηριστικά Κάθε σύμβαση franchising περιέχει τρία κύρια οικονομικά χαρακτηριστικά Το δικαίωμα εισόδου (Entry Fee) Αποτελεί κανόνα στις συμβάσεις η ύπαρξη πρόβλεψης για την πληρωμή από τον λήπτη στον δότη ενός συγκεκριμένου ποσού το οποίο ορίζεται ως δικαίωμα εισόδου στο σύστημα franchising. Τα διαρκή δικαιώματα Η πλειονότητα των συμβάσεων franchising προβλέπει την πληρωμή από τον λήπτη στον δότη χρηματικών ποσών κατά τακτά χρονικά διαστήματα, καθ’ όλη τη διάρκεια της συμβατικής τους σχέσης, με τη μορφή ποσοστών συνήθως επί του κύκλου εργασιών της επιχείρησης του λήπτη μετά την αφαίρεση των σχετικών φόρων. Η εισφορά στη διαφήμιση Υπάρχουν τα ακόλουθα 3 είδη διαφημίσεων που μπορούν να προβλέπονται από μία σύμβαση franchising: α) η εθνική διαφήμιση, β) η τοπική διαφήμιση και γ) η διαφήμιση που αφορά την αμέσως πριν την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης του λήπτη.
Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα της Δικαιοχρησίας Το Franchising αποτελεί ένα τυπικό επιχειρηματικό μοντέλο ελαχιστοποίησης του κινδύνου. Στην σημερινή οικονομική πραγματικότητα και παρά τα προβλήματα τα οποία έχουν προκύψει , το Franchising προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για τον δότη ,τον λήπτη αλλά και τον καταναλωτή : Πλεονεκτήματα: Ταχεία και αποδοτικότερη ανάπτυξη Αποτελεσματικότερη διαχείριση Άμεσος έλεγχος Ισχυρό Brand Name Σύστημα έγκαιρης πληροφόρησης Εξασφάλιση συνεχούς πελατειακής ροής Μειονεκτήματα: Επιλογή των συνεργατών Περιθώριο κέρδους Προβλήματα συνεργασίας Λήξη των συμβάσεων
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Venture Capitals: Ο τρόπος χρηματοδότησης μέσω Venture Capital αποτελεί ένα εργαλείο που εμφανίστηκε το 1950 κυρίως στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία. Η χρηματοδότηση αυτού του τύπου υλοποιείται μέσα από επιχειρήσεις, που διαθέτουν κεφάλαια για αυτό το σκοπό. Η επένδυση χαρακτηρίζεται από υψηλό κίνδυνο καθώς θεωρείται επένδυση υψηλής απόδοσης Factoring: Το Factoring (πρακτόρευση απαιτήσεων) είναι μια τεχνική χρηματοδότησης των επιχειρήσεων κατά την οποία ο προμηθευτής μεταβιβάζει ορισμένα δικαιώματά του στον πράκτορα (factor) επί αμοιβή και ο πράκτορας αναλαμβάνει να εξοφλήσει στον προμηθευτή τα δικαιώματά του κατά την κανονική λήξη ή να τα προεξοφλήσει, οπότε διενεργεί μια πιστωτική πράξη. Εμφανές factoring Αφανές factoring Factoring χωρίς δικαίωμα αναγωγής Factoring με δικαίωμα αναγωγής Factoring με ή χωρίς προεξόφληση Εισαγωγικό ή εγχώριο factoring Εξαγωγικό ή διεθνές factoring
FRANCHISING ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1. Στα Ευρωπαϊκά νομικά και άλλα μέτρα που τείνουν στην υπερπροστασία του εντολοδόχου. 2. Στο σύστημα που μπορεί να μην κινεί πλέον το ενδιαφέρον των εντολέων. Η δικαιόχρηση αναπτύχθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια εντός των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δικαιόχρηση παρουσιάζει άνθιση σε πολλές χώρες στην Ευρώπη, και αλλού στον κόσμο Παράγοντες που ενθαρρύνουν την Παγκόσμια Εξάπλωση Ρεαλιστική αποτίμηση της ξένης αγοράς Κορεσμός της εγχώριας αγοράς Γεωγραφική Εγγύτητα Λήψη πρωτοβουλίας από έναν ενδιαφερόμενο, η οποία εναντιώνεται στην έναρξη τη διαδικασίας από τον δικαιοπάροχο Λόγοι εγωισμού Επικείμενος ανταγωνισμός
ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Κατηγορίες Αριθμοδεικτών Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας Ο Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού Ο Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας απαιτήσεων
ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Κατηγορίες Αριθμοδεικτών Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού : Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους:
ΕΤΑΙΡΙΕΣ FRANCHISING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Εταιρία MIKEL Τα Μikel συγκαταλέγονται μεταξύ των ταχύτερα αναπτυσσόμενων ελληνικών επιχειρήσεων που βασίζονται στη λογική του franchise, με τον αριθμό των καταστημάτων τους να αυξάνεται με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Χρηματοοικονομική ανάλυση της εταιρίας Μikel :
ΕΤΑΙΡΙΕΣ FRANCHISING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Εταιρία Goody’s H εταιρεία στα πλαίσια του συστήματος Franchise που έχει αναπτύξει, προσφέρει στον συνεργάτη: Υπηρεσίες πριν την υπογραφή της σύμβασης franchise Υπηρεσίες μέχρι την έναρξη του καταστήματος Υπηρεσίες μετά την έναρξη του καταστήματος Υποστήριξη franchise -γενικότερη υποστήριξη Προϋποθέσεις συνεργασίας Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της Goody’s :
ΕΤΑΙΡΙΕΣ FRANCHISING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Εταιρία Γρηγόρης Μικρογεύματα Το μεγαλύτερο δίκτυο μικρογευμάτων & καφέ στην Ελλάδα δεν προσφέρει μόνο τα προϊόντα του, και αυτό το αποδεικνύει η εμπειρία 44 ετών, τα 304 καταστήματά σε Ελλάδα, Κύπρο, Γερμανία, Ρουμανία και Μπαχάμες, οι 200.000 πελάτες κάθε μέρα. Ανάλυση Αριθμοδεικτών της εταιρίας Γρηγόρης Μικρογεύματα :
ΕΤΑΙΡΙΕΣ FRANCHISING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Εταιρία Εverest Από το πρώτο κατάστημα στο Κολωνάκι μέχρι σήμερα, τα everest με μαγαζιά «γωνία» σε κομβικά σημεία της πόλης, ανοιχτά όλο το 24ωρο ανανεώνονται διαρκώς αποκτώντας σύγχρονη κα.ι φιλόξενη αισθητική Ανάλυση Αριθμοδεικτών της εταιρίας Everest :
ΕΤΑΙΡΙΕΣ FRANCHISING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Εταιρία Παγωτά Δωδώνη Α.Ε.Β.Ε Η φιλοσοφία της εταιρείας από το ξεκίνημα της έως σήμερα είναι εστιασμένη στην υψηλή ποιότητα, κάνοντας χρήση των πιο εκλεκτών υλικών από την Ελλάδα αλλά και από ολόκληρο τον κόσμο, τηρώντας τις αυστηρότερες συνθήκες και προδιαγραφές υγιεινής και καθαριότητας Ανάλυση Αριθμοδεικτών της εταιρίας Παγωτά Δωδώνη Α.Ε. :
Σύγκριση Αριθμοδεικτών
Συμπεράσματα η αγορά αναδεικνύει το franchising, καθώς 2 στους 3 ενδιαφερόμενους νέους επιχειρηματίες αναζητούν μέσα από το franchising τη λύση στα επαγγελματικά και επιχειρηματικά τους σχέδια, αλλά και οι τράπεζες πολύ πιο εύκολα δανειοδοτούν επιχειρήσεις που ανήκουν σε ένα δίκτυο franchising.
Συμπεράσματα η δικαιόχρηση αναδεικνύεται ως η άριστη µορφή επιχειρηµατικής αξιοποίησης για τη σύνθεση της ελληνικής εµπορικής δραστηριότητας µε διεθνή δίκτυα πωλήσεων, όσον αφορά την πρόσβαση στις αγορές και την προσφορά υψηλού επιπέδου προϊόντων και υπηρεσιών, όσον αφορά τις ποιοτικές απαιτήσεις των Ελλήνων καταναλωτών.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!! Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!!