Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων και η Ηγεσία στην Εκπαίδευση ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΜΣ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Η Διοικητική Επιστήμη είναι αυτόνομη επιστήμη. Δηλαδή τα πορίσματά της και οι αρχές της λαμβάνονται υπόψη στην πρακτική λειτουργία της διοίκησης, ενώ παράλληλα συνεργάζεται και με τις λοιπές επιστήμες. Ως Διοικητική Επιστήμη εννοούμε τον κλάδο εκείνο των κοινωνικών επιστημών που στηρίζεται στην κοινωνιολογική μέθοδο προσέγγισης, για να μελετήσει τη δομή και τη λειτουργία του διοικητικού φαινομένου στο σύνολό του.

Η ΘΕΩΡΙΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ [1] T. Parsons Τα συστήματα επιτελούν 4 βασικές λειτουργίες Α ~ Adaptation ~ Προσαρμογή. G ~ Goal attainment ~ Επίτευξη σκοπών/αξιών – Στοχοθεσία. I ~ Integration ~ Συνοχή. L ~ Latency ~ Κουλτούρα – Νοοτροπία – Ύφος – Διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας της οργάνωσης. A G I L: functional prerequisites ~ λειτουργικά προαπαιτούμενα.

Η ΘΕΩΡΙΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ [2] N. Luhmann : Όλα τα συστήματα (κυρίως τα ανοικτά – αυτοποιητικά) χρησιμοποιούν την επικοινωνία και γενικότερα τις επικοινωνιακές διαδικασίες για να εξελιχθούν.

Η ΘΕΩΡΙΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ [3] D. Easton Θεωρία του Μαύρου Κουτιού: δεν μπορούμε να παρατηρήσουμε τί συμβαίνει στο εσωτερικό της οργάνωσης (για παράδειγμα, στην επεξεργασία) και ανατροφοδότηση. Αποτέλεσμα → ο παρατηρητής αναγκάζεται να ενταχθεί στην οργάνωση [ανατροφοδότηση].

ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Ως σύστημα εννοούμε μια δομημένη ολότητα έτσι ώστε όλα της τα μέρη να βρίσκονται σε πλήρη εξάρτηση μεταξύ τους. Κάθε σύστημα μπορεί να είναι και υποσύστημα και υπερσύστημα κάποιων άλλων. Χαρακτηρίζεται από την πολυπλοκότητά του, δηλαδή την ποιότητα και την ποσότητα των σχέσεων.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 1η βασική έννοια : αλληλεξάρτηση μεταξύ των μερών του συστήματος. 2η βασική έννοια : υποσυστήματα.

Η οργάνωση είναι ένα σύνολο συνειδητά συντονισμένων δραστηριοτήτων από ένα σύνολο ανθρώπων που με βάση την επικοινωνία προσπαθούν να πετύχουν ένα αποτέλεσμα / σκοπό.

Πρώιμο management Οργανωμένες προσπάθειες τις οποίες κατηύθυναν άνθρωποι υπεύθυνοι για τον προγραμματισμό, την οργάνωση, την ηγεσία και τη διενέργεια ελέγχου υφίστανται εδώ και χιλιετίες

Η θεωρία του Max Weber [1] Ο Max Weber περιέγραψε τη γραφειοκρατία ως ιδεατή, ορθολογική μορφή της οργανωσιακής δομής Τα άτομα που στελεχώνουν τη γραφειοκρατία επιλέγονται και δεν εκλέγονται. Οι εργαζόμενοι της γραφειοκρατίας υπακούουν σε συγκεκριμένα καθήκοντα και υποχρεώσεις και οφείλουν να συμμορφώνονται σε μία σειρά απρόσωπων ρυθμίσεων. Σε κάθε γραφειοκρατική οργάνωση τα μέλη της έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες και ευθύνες οι οποίες πηγάζουν από την θέση που κατέχουν στο οργανωτικό διάγραμμα. Όσο ανεβαίνουμε ιεραρχικά τόσο αυξάνονται και οι αρμοδιότητες κάθε στελέχους. Η αμοιβή κάθε εργαζομένου βασίζεται στην καταβολή ενός σταθερού μισθού και στη συνέχεια μίας σύνταξης.

Η θεωρία του Max Weber [2] Η απασχόληση των στελεχών μιας γραφειοκρατίας έχει συνήθως το χαρακτήρα της μονιμότητας. Η εξέλιξη των στελεχών μίας γραφειοκρατίας γίνεται είτε με το σύστημα της αρχαιότητας, είτε με το κατά εκλογή σύστημα. Η περιουσία της γραφειοκρατικής οργάνωσης ανήκει σε αυτήν και όχι στα μέλη που τη στελεχώνουν. Ο κάθε υπάλληλος οφείλει να τηρεί τα καθήκοντά του τηρώντας μία στάση τυπική και απρόσωπη. Η κύρια απασχόληση των στελεχών είναι η γραφειοκρατική οργάνωση που έχουν ενταχθεί χωρίς αυτό να απαγορεύει την ενασχόλησή τους σε άλλη θέση, η οποία θέση δε δημιουργεί πρόβλημα στην καλή λειτουργία της βασικής τους δουλειάς.

Κλασικές προσεγγίσεις Επικεντρώνεται στα χαρακτηριστικά του καλού management Ο Henri Fayol προσδιόρισε πέντε διοικητικές λειτουργίες και 14 αρχές του management Επιστημονικό management Ο Frederick W. Taylor περιέγραψε το επιστημονικό μάνατζμεντ ως τη χρήση επιστημονικών μεθόδων για τον καθορισμό του «καλύτερου τρόπου» εκτέλεσης μιας εργασίας

Taylor Διαχωρισμός μεταξύ χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας. ΣΤΕΛΕΧΗ Γραμμή Επιτελείο (αποφασίζουν – δημιουργούν) (εκτελούν) Η εργασία να ανταποκρίνεται σε μία ανταμοιβή που εξαρτάται από τη θέση που έχουμε και τα χρόνια προϋπηρεσίας. Ρόλος των ειδικών (expert) μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Θεωρούσε ότι για να έρθουν σε επικοινωνία εργοδότης και εργαζόμενος, πρέπει να υπάρχουν κάποιο ειδικοί που θα τους φέρουν σε επαφή.

Fayol Καταμερισμός εργασίας Εξουσία και υπευθυνότητα. Πειθαρχία. Ενότητα εντολών Ενότητα της διοίκησης. Υπαγωγή του ατομικού συμφέροντος στο ομαδικό. Ανταμοιβή του προσωπικού Συγκέντρωση εξουσιών και αρμοδιοτήτων. Μονιμότητα του προσωπικού. Το αίσθημα συμμετοχής στην ομάδα. Ιεραρχική κλίμακα (ή ιεραρχική αλυσίδα).

Οι μελέτες Hawthorne Διεξήχθησαν στο Hawthorne Works της Western Electric Company Προσέφεραν νέα διεισδυτική γνώση της ατομικής και ομαδικής συμπεριφοράς στον εργασιακό χώρο Κατέληξαν στο πόρισμα ότι οι ομαδικές πιέσεις επηρεάζουν σημαντικά την ατομική παραγωγικότητα

Τι είναι το management; Η διαδικασία διεκπεραίωσης των εργασιών, αποτελεσματικά και αποδοτικά, με και μέσω άλλων ανθρώπων Αποτελεσματικότητα vs Αποδοτικότητα Η σωστή διεκπεραίωση των εργασιών ή η ολοκλήρωση δραστηριοτήτων, ώστε να κατακτώνται οι στόχοι του οργανισμού Η σωστή εκτέλεση του έργου και διασφάλιση της μέγιστης δυνατής παραγωγής με την ελάχιστη εισροή στοιχείων. Το μάνατζμεντ αποτελεί τη διαδικασία διεκπεραίωσης των εργασιών, αποτελεσματικά και αποδοτικά, με και μέσω άλλων ανθρώπων. Ο όρος διαδικασία αναφέρεται σε ένα σύνολο συνεχών και αλληλοσχετιζόμενων δραστηριοτήτων. Στο δικό μας ορισμό του μάνατζμεντ, η διαδικασία αναφέρεται σε πρωταρχικές δραστηριότητες ή λειτουργίες που εκτελούν οι μάνατζερ.

Οι τέσσερις λειτουργίες του management Προγραμματισμός Καθορισμός στόχων και μέσων για την επίτευξή τους Οργάνωση Ο προσδιορισμός των απαιτούμενων εργασιών και του τρόπου εκτέλεσής τους για την επίτευξη των στόχων Καθοδήγηση Η διεύθυνση των εργασιακών δραστηριοτήτων του προσωπικού Έλεγχος Η παρακολούθηση των δραστηριοτήτων, για να διασφαλιστεί η σύμφωνη με το σχέδιο υλοποίησή τους Ο προγραμματισμός περιλαμβάνει τον καθορισμό στόχων, τη θέσπιση στρατηγικής και την ανάπτυξη πλάνων για το συντονισμό των δραστηριοτήτων. Η οργάνωση περιλαμβάνει τον καθορισμό των καθηκόντων που πρέπει να εκτελεστούν και την ανάθεσή τους σε ορισμένο πρόσωπο, τον τρόπο ομαδοποίησής των εργασιών, τον ορισμό υφισταμένων και προϊσταμένων και τον τόπο λήψης των αποφάσεων. Καθοδήγηση είναι η διεύθυνση και ο συντονισμός των εργασιακών δραστηριοτήτων του προσωπικού κάποιου οργανισμού. Η τέταρτη και τελευταία λειτουργία του μάνατζερ είναι ο έλεγχος, που περιλαμβάνει την παρακολούθηση, τη σύγκριση και η διόρθωση της επαγγελματικής απόδοσης.

Ποιος είναι ο ρόλος των managers; Henry Mintzberg Διαπροσωπικός ρόλος Πληροφοριακός/ενημερωτικός ρόλος Λήψη αποφάσεων Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο Henry Mintzberg διεξήγαγε μια εμπειρική μελέτη πέντε διευθυνόντων συμβούλων εν ώρα εργασίας.

Ποιες δεξιότητες χρειάζονται οι managers; Robert L. Katz Νοητικές δεξιότητες Διαπροσωπικές δεξιότητες Τεχνικές δεξιότητες Πολιτικές δεξιότητες Ένας άλλος τρόπος περιγραφής της δουλειάς των μάνατζερ είναι ο καθορισμός των δεξιοτήτων τους. Οι μάνατζερ πρέπει να διαθέτουν τέσσερις κρίσιμες διοικητικές δεξιότητες. Νοητικές, διαπροσωπικές, τεχνικές και πολιτικές δεξιότητες.

Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Job Evaluation) Οι απαιτήσεις που έχει μία θέση εργασίας για να διεκπεραιωθεί μία εργασία. Διαπιστώνουμε τη βαρύτητα της θέσης, την αξία που έχει η θέση μέσα στο οργανωτικό διάγραμμα. Οργανωτικό Διάγραμμα : Δείχνει τις λεπτομέρειες των θέσεων εργασίας. Διάγραμμα Απογραφής : (ως βάση έχει το οργανωτικό διάγραμμα). Μας δείχνει τις λεπτομέρειες τόσο της θέσης εργασίας, όσο και τις λεπτομέρειες που αφορούν τον άνθρωπο που κατέχει την συγκεκριμένη θέση.

Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων είναι η διοικητική λειτουργία που υπάρχει σε κάθε οργάνωση και έχει ως στόχο να σχεδιάζει και να εφαρμόζει όλες τις δραστηριότητες που αφορούν τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της. Η διοίκηση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον ανθρώπινο παράγοντα και το θεωρεί μέσο για την επίτευξη των στόχων.

Η σύγχρονη Δ.Α.Π. βασίζεται στη διοίκηση του ανθρωπίνου δυναμικού στους δείκτες της απόδοσης των εργαζομένων στους δείκτες της απόδοσης εταιρείας

Οι ανθρώπινοι πόροι αναφέρονται στο ταλέντο κάθε εργαζομένου. Η διοίκηση είναι μία έννοια που βασίζεται σε μία σειρά στρατηγικών και λειτουργικών ενεργειών. Οι πόροι είναι όλα τα μηχανήματα και οι εγκαταστάσεις. Οι στρατηγικές ενέργειες έχουν άμεσο αποτέλεσμα στους εργαζομένους για την επίτευξη των στόχων της επιχείρησης. Οι λειτουργικές ενέργειες έχουν μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα.

περιλαμβάνει την προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού, την επιλογή (βάση της περιγραφής των θέσεων εργασίας), την εκπαίδευση και ανάπτυξη προσωπικού, την υγιεινή και ασφάλεια του ανθρώπινου δυναμικού, θέματα που αφορούν την υποκίνηση και την αμοιβή, τα θέματα σχετικά με την οργανωσιακή κουλτούρα, μάθηση, συνείδηση.

Η διοίκηση προσωπικού καλείται να αντιμετωπίσει τα υπάρχοντα προβλήματα της επιχείρησης. Η Δ.Α.Π. τονίζει τη σημασία της ανάπτυξης των στελεχών, δίνει έμφαση στην κουλτούρα και παράλληλα ενδιαφέρεται για τη δημιουργία μίας συλλογικής οργάνωσης στην οποία το εγώ εντάσσεται στο εμείς, είναι δηλαδή πιο γενική έννοια και στοχεύει σε πολύ περισσότερα ζητήματα στο χώρο της ανάπτυξης του Ανθρώπινου δυναμικού σε μία επιχείρηση.

ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΗΣ Δ.Α.Π. Εποπτεία στο σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού. Συμβουλευτικό ρόλο. Εκτελεστικό ρόλο. Επιτελικό χαρακτήρα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ

Τι είναι ο προγραμματισμός; Ο προγραμματισμός είναι η πρωταρχική λειτουργία του management, επειδή θέτει τις βάσεις για όλα τα άλλα που κάνουν οι managers. Αφορά τους στόχους (τι πρέπει να γίνει) όσο και τα μέσα (πώς πρέπει να γίνει).

Γιατί οι managers χρειάζονται τον προγραμματισμό; Ο προγραμματισμός οδηγεί σε συντονισμένη προσπάθεια Ο προγραμματισμός περιορίζει την αβεβαιότητα Ο προγραμματισμός περιορίζει τις αλληλοεπικαλυπτόμενες και άσκοπες δραστηριότητες Ο προγραμματισμός αποκρυσταλλώνει τους στόχους ή τα πρότυπα που διευκολύνουν τον έλεγχο

Τι σημαίνει επιχειρηματικότητα; Επιχειρηματικότητα Η διαδικασία έναρξης νέων επιχειρήσεων, κατά κανόνα ως απάντηση σε ευκαιρίες Επιχειρηματικά εγχειρήματα Οργανισμοί που κυνηγούν τις ευκαιρίες, χαρακτηρίζονται από καινοτόμες πρακτικές και θέτουν ως κύριους στόχους την ανάπτυξη και την κερδοφορία

Το επιχειρηματικό σχέδιο είναι περίληψη των κινήσεων και των δραστηριοτήτων του επιχειρηματία με σκοπό την οργανωμένη και ενδελεχή πρόβλεψη όλων των πιθανών παραμέτρων. είναι γραπτό σχέδιο του μοντέλου που η επιχείρηση προβλέπεται να ακολουθήσει, είναι ένα έγγραφο που περιγράφει τον τρόπο διαχείρισης μιας δραστηριότητας σε κάποιο χρονικό διάστημα. αποτελεί εργαλείο επικοινωνίας, έχει σκοπό την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, τόσο της αγοράς όσο και της επιχείρησης, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πιθανές παραμέτρους που μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά, την οικονομική ανάπτυξη και βιωσιμότητα της επιχείρησης.

Η χρησιμότητα ενός επιχειρηματικού σχεδίου; Συμβάλει στη δομή και στην οργάνωση της επιχείρησης. Βοηθάει στη λήψη αποφάσεων με βάση τους στόχους και την πολιτική της επιχείρησης. Παρέχει ξεκάθαρη εικόνα για την αγορά, τους πελάτες και τους ανταγωνιστές. Αποτελεί σημείο αναφοράς για τον έλεγχο της επίτευξης ή όχι των στόχων της επιχείρησης. Δείχνει τις αδυναμίες αλλά και τα δυνατά σημεία της επιχείρησης στον κλάδο που δραστηριοποιείται. Θεωρείται πλέον απαραίτητο δικαιολογητικό για τη σύναψη δανείων, ανάληψη εθνικών και ευρωπαϊκών επιδοτήσεων και προσέλκυση επενδυτών.

SWOT ANALYSIS

Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ η διαδικασία που επιτυγχάνει τον προσδιορισμό της απόκτησης και την αξιοποίηση του απαιτούμενου προσωπικού, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της οργάνωσης, τόσο σε ποιοτικό όσο και σε ποσοτικό επίπεδο. Με τον προγραμματισμό διαπιστώνουμε σε ποιο επίπεδο βρισκόμαστε, σε ποιο επίπεδο μπορούμε να φτάσουμε και τέλος τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την επίτευξη του άριστου επιπέδου, υπολογίζουμε το δείκτη σταθερότητας μέσω στατιστικών ερευνών, αποτέλεσμα του οποίου είναι οι θέσεις εργασίας, τη δομή ηλικιών, σχέδια διαλογής και το ποσοστό παραιτήσεων.

Διοίκηση της Απόδοσης [Performance Management]

Η ΔτΑ και οι λειτουργίες της Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων Η ΔτΑ και οι λειτουργίες της Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων Προγραμματισμός ανθρώπινου δυναμικού προσλήψεις Εκπαίδευση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού Διοίκηση της Απόδοσης Μεταβολές υπηρεσιακής κατάστασης Αξιολόγηση της απόδοσης του ανθρώπινου δυναμικού Υποκίνησ η

Η ΔτΑ περιλαμβάνει Το σχεδιασμό και τον προγραμματισμό. Τη διοίκηση και την καθοδήγηση. Την παρακολούθηση της απόδοσης – αξιολόγησης. Την ανταμοιβή της απόδοσης. Την ανάπτυξη των εργαζομένων.

Οι ατομικοί στόχοι της ΔτΑ S-pecific M-easurable A-greed R-ealistic T-imed E -xtending R -ewarding

Οι στόχοι είναι αναγκαίο να σχετίζονται με την εργασία με την καινοτομία με την επίλυση προβλημάτων με τις εργασιακές σχέσεις με την ατομική ανάπτυξη

Η ΔτΑ οφείλει να Γίνεται προς όφελος της εταιρείας. Έχει ξεκάθαρο προσανατολισμό στη βελτίωση της τρέχουσας και της μελλοντικής απόδοσης. Αφορά την αξιολόγηση της απόδοσης και της συμπεριφοράς. Δίνει έμφαση στους εργαζομένους. Είναι συνεχής διαδικασία. Επικεντρώνεται στην ανάπτυξη. Συνδέεται στενά με τον κύκλο δραστηριοτήτων της εταιρείας. Έχει συγκεκριμένους κοινούς στόχους.

Η ΔτΑ δεν πρέπει να Είναι απλή διαδικασία του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού. Έχει ασαφείς, επιδερμικούς και έξωθεν επιβεβλημένους στόχους. Είναι γενικά προσανατολισμένη στη βελτίωση της απόδοσης στο μέλλον και να αφορά μόνο την επιφανειακή αξιολόγηση της προσωπικότητας του εργαζόμενου. Δίνει έμφαση στο τυπικό μέρος και καταλήγει σε μια ετήσια ρουτίνα. Έχει επικριτικό χαρακτήρα. Συνδέεται ελάχιστα με τον κύκλο δραστηριοτήτων της εταιρείας.

Οι συνέπειες της ανεπαρκούς ΔτΑ Η άσκοπη απώλεια πόρων και ενέργειας. Η απογοήτευση. Η αδιαφορία. Η αποτυχία της αξιοποίησης των ατομικών ικανοτήτων. Η απάθεια λόγω της έλλειψης αναγνώρισης.

Η συνολική αξιολόγηση της απόδοσης Απόδοση έναντι των στόχων ΤΙ Αξιολόγηση δεξιοτήτων της επιχείρησης & τεχνογνωσία ΠΩΣ Συνολική αξιολόγηση απόδοσης +

ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ

ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ Προέρχεται από τη λέξη motivation (movere) και είναι η διαδικασία ώθησης της συμπεριφοράς του εργαζομένου για την επίτευξη κάποιων στόχων των οποίων η υλοποίηση θα έχει ως συνέπεια την ικανοποίηση των αναγκών του. Για να οδηγηθούμε στην υποκίνηση θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τα πέντε στοιχεία Ανάγκη → Επιθυμία → Παρόρμηση → Ενέργεια → Ικανοποίηση αναγκών Τα ΚΙΝΗΤΡΑ είναι η εσωτερική κατάσταση η οποία ενεργοποιεί / δραστηριοποιεί τους εργαζόμενους και τους οδηγεί σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι των ατόμων και της οργάνωσης.

ΕΙΔΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΕΝΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΚΙΝΗΤΡΑ Κοινωνική ένταξη / αναγνώριση Κύρος / γόητρο Κίνητρο επιτυχίας Κίνητρο της ασφάλειας Δύναμη και εξουσία

MASLOW

HERTZBERG

Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ Θεωρεί ότι το άτομο σε μια οργάνωση επιθυμεί ίση ή δίκαιη μεταχείριση σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της οργάνωσης. Αυτή η μεταχείριση αφορά όλα τα επίπεδα. Συνεισφορά εργαζόμενου ≤ ≥ Συνεισφορά των άλλων Απολαβές Απολαβές Τον παραπάνω μαθηματικό τύπο τον κάνει για να διαπιστώσει αν το σύστημα πληρωμής είναι δίκαιο για όλους τους εργαζόμενους. Προσπάθησε να αντιμετωπίσει την αδικία γιατί θέλει τη δίκαιη μεταχείριση του προσωπικού. Συγκρίνει το δίκαιο με το άδικο ανά άτομο και λαμβάνει υπόψη του σαν παράγοντα υποκίνησης μόνο το χρήμα. Το λάθος του είναι ότι ξέχασε όλα τα άλλα.

ΕΙΔΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Οικονομικά κίνητρα. Ατομικά βραβεία. Οφέλη.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ Οι στόχοι και το σύστημα του κάθε εργαζόμενου οφείλουν να συμβαδίζουν με τους αντίστοιχους της επιχείρησης. Να χαρακτηρίζονται από σαφήνεια ώστε να γνωρίζει ο εργαζόμενος τι πρέπει να κάνει και τι οφέλη τα αποκομίσει. Οι στόχοι να είναι επιτεύξιμοι. Τα κίνητρα να έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα σε σχέση με το μισθό και όχι υποκατάστατο. Σε τακτά χρονικά διαστήματα να καταβάλλονται και μία σειρά άλλων κινήτρων στους εργαζόμενους. Η αμοιβή. Η υποκίνηση μπορεί να γίνεται και μέσω αντικινήτρων, δηλαδή μέσω κάποιων ενδεχόμενων ποινών – κυρώσεων (μείωση μισθού, μηνιαία περικοπή, υποβιβασμός θέσης εργασία). Το προσδοκώμενο κόστος και το αναμενόμενο όφελος να είναι μετρήσιμα και επιτεύξιμα από το προσωπικό της επιχείρησης. Ανατροφοδότηση.

ΗΓΕΣΙΑ

Σκέψεις για την ηγεσία «Οι επιτυχημένοι ηγέτες μεταφράζουν τις προσδοκίες των εξωτερικών καταναλωτών σε εσωτερικές συμπεριφορές εργαζομένων και ικανότητες της οργάνωσης» D. Ulrich «Ο αρχηγός μιας ομάδας πρέπει να μπορεί να πει : «Αυτό πρέπει να γίνει. Θα το κάνεις εσύ. Μ' αυτόν τον τρόπο». Η επιβίωση της ομάδας εξαρτάται από αυτήν την αδιαμφισβήτητη εξουσία. Χωρίς αυτήν, κανένας δεν αισθάνεται σιγουριά» P. Drucker «Ηγέτης είναι εκείνο το πρόσωπο που ασκεί επιρροή πάνω σε άλλους ανθρώπους, κερδίζει την εμπιστοσύνη τους και τους κάνει να τον ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυμα. Αυτή είναι η θεμελιώδης διαφορά του από τον μάνατζερ» Μ.Weber

Εννοιολογικές οριοθετήσεις Ο ηγέτης είναι ένα άτομο το οποίο μπορεί να καθοδηγεί μια ομάδα αλλά και να έχει την ικανότητα να πετυχαίνει τους στόχους, τους οποίους έχει θέσει η ομάδα αυτή και να έχει συνέχεια – διάρκεια στο έργο του. Η διαδικασία επηρεασμού των πράξεων, της συμπεριφοράς μιας μικρής ή μεγάλης, τυπικής ή άτυπης ομάδας ανθρώπων από ένα ηγέτη, με τέτοιο τρόπο, ώστε εθελοντικά, πρόθυμα και με την κατάλληλη συνεργασία να προσπαθούν να υλοποιήσουν τους στόχους, που απορρέουν από την αποστολή της ομάδας, με τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα. Η διαδικασία επηρεασμού των υφισταμένων από τα ηγετικά στελέχη, που οφείλεται σε μια σειρά επικοινωνιακών διαδικασιών, ορίζεται από διάφορες καταστάσεις, προσανατολίζεται σε μελλοντικούς στόχους και οδηγεί σε κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.

Η σημασία της ηγεσίας Η επιτυχία ή όχι κάθε οργανισμού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα των ηγετών του. Οι μισές από τις νέες επιχειρήσεις αποτυγχάνουν στα πρώτα 2 χρόνια της λειτουργίας τους – Μόνο το ένα τρίτο επιβιώνει 5 χρόνια > στις περισσότερες περιπτώσεις η αποτυχία αυτή σχετίζεται με τις κακές πρακτικές ηγεσίας που ακολουθούνται. Η ηγεσία επηρεάζει το ηθικό, τα κίνητρα, την επίδοση, την παραίτηση και την απουσία των εργαζομένων.

Max Weber Η παραδοσιακή εξουσία, στηρίζεται στην πίστη για την ιερότητα της ισχύος των παραδόσεων και την νομιμότητα των προσώπων, που είναι φορείς αυτών των παραδόσεων, όπως είναι για παράδειγμα ο βασιλιάς. Η νόμιμη – ορθολογική, στηρίζεται στην πίστη για τη νομιμότητα των διατάξεων του θετικού δικαίου, όπως είναι για παράδειγμα ο εκλεγμένος πρωθυπουργός μιας χώρας. Η χαρισματική εξουσία, στηρίζεται στην αφοσίωση, την ιερότητα και στις εξαιρετικές ικανότητες του προσώπου, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με πολλούς πολιτικούς.

Μορφές Επιρροής & Ισχύος Ισχύς αμοιβής Ισχύς καταναγκασμού Νόμιμη ισχύς Ισχύς αναφοράς Ισχύς αυθεντίας

Stodgill ικανότητα (ετοιμότητα, κρίση, ευφυΐα), επιτεύγματα (γνώσεις, ακαδημαϊκή παιδεία), ευθύνη (υπευθυνότητα, πρωτοβουλία, επιμονή), συμμετοχή (δραστηριότητα, συνεργασία), θέση (επαγγελματική, κοινωνικοοικονομική), κατάσταση (διανοητικό επίπεδο, δεξιότητες, ανάγκες).

Ross - Hendrey ευφυΐα υποκίνηση των υφισταμένων τους ικανότητες συνέπεια αυτοπεποίθηση σύνεση του να είναι ικανός να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια δυνατότητα να είναι μέλος σε μια ομάδα ικανότητα αποκέντρωσης της εξουσίας.

Koontz, O' Donnell και Weilrich η ικανότητα κατανόησης και υποκίνησης των ατόμων, η ικανότητα έμπνευσης και εμψύχωσης των μελών της ομάδας της οποίας ηγούνται και τέλος η ικανότητα δημιουργίας ενός ικανοποιητικού κλίματος στην ομάδα τους.

Προσεγγίσεις στην ηγεσία Θεωρίες X και Y - Douglas McGregor. Θεωρία X: υποθέτει ότι οι άνθρωποι είναι τεμπέληδες και απεχθάνονται την εργασία και ως εκ τούτου πρέπει να καθοδηγούνται και να διοικούνται. Γραφειοκρατία: επίσημη και λογική οργάνωση των επιχειρήσεων και των λειτουργιών τους. Θεωρία Ψ (Y): υποθέτει ότι οι άνθρωποι βρίσκουν ικανοποίηση στην εργασία τους και λειτουργούν καλύτερα υπό τη διοίκηση ενός ηγέτη που τους επιτρέπει να συμμετέχουν για την επίτευξη των στόχων τους. Παράδειγμα: στοχοθετική διαχείριση.

Δημοκρατικός και αυταρχικός ηγέτης Στους αυταρχικούς-θεωρία Χ- που θεωρούν ότι το προσωπικό δεν θέλει να εργάζεται, προτιμά τον ελεύθερο χρόνο και την χαλάρωση. Οι περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να πιέζονται, να καθοδηγούνται στενά και να απειλούνται ακόμα και με τιμωρία. Για αυτούς ο μέσος άνθρωπος προτιμά να κατευθύνεται παρά να ηγείται. Στους δημοκρατικούς ηγέτες-θεωρία Υ- που θεωρούν ότι η σωματική και πνευματική προσπάθεια για την περαίωση της εργασίας αποτελεί ικανοποιητική δραστηριότητα όπως η ψυχαγωγία και το παιχνίδι. Η απειλή ποινής δεν είναι αποτελεσματικός τρόπος κινητοποίησης των μελών και ότι αν νιώσουν δέσμευση θα αναπτύξουν αυτοέλεγχο στους σκοπούς της οργάνωσης (Kanter et al, 1992).

Διαφορές μεταξύ ηγεσίας και management Α/Α ΗΓΕΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1. Ευθυγράμμιση όλων των συμμετεχόντων Δημιουργία δομών για την υλοποίηση των δράσεων 2. Επικοινωνία με στόχο την κατανόηση του οράματος Καθορισμός αρμοδιοτήτωνν και υπευθυνοτήτων 3. Επιρροή στις ομάδες ώστε να έχουν το ίδιο όραμα Καθιέρωση πολιτικής και διαδικασιών και ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης της εφαρμογής 4. Παρακίνηση, έμπνευση, ώθηση στην αλλαγή Έλεγχος και επίλυση προβλημάτων, καταγραφή αποτελεσμάτων 5. Επίτευξη αλλαγών στις οργανώσεις Δημιουργία συστήματος μέτρησης 6. Νέες προσεγγίσεις, νέα προϊόντα και νέες αγορές Προσδιορισμός δεικτών απόδοσης

Γενικά χαρακτηριστικά ηγέτη [1] Τα χαρακτηριστικά που διέπουν την επιτυχημένη ηγεσία ποικίλουν ανάλογα με τη θέση του ηγέτη στην οργανωτική ιεραρχία > όσο πιο ψηλά στην οργανωτική ιεραρχία είναι ο ηγέτης, τόσο περισσότερο ασχολείται με τη θεμελίωση υποδομής. Να χαρακτηρίζεται από ευρύτητα πνεύματος. Να είναι διορατικός. Να λαμβάνει άμεσες αποφάσεις. Να είναι ακέραιος και έντιμος χαρακτήρας. Να είναι αξιόπιστος. Να είναι συνετός. Να έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει σωστές και άμεσες αποφάσεις με βάση τα δεδομένα. Να κατέχει την τέχνη του συμβιβασμού.

Γενικά χαρακτηριστικά ηγέτη [2] Να γνωρίζει το γενικό καλό και το συμφέρον της ομάδας του. Να έχει γλωσσική ικανότητα. Να δημιουργεί θετικό κλίμα στα πλαίσια του περιβάλλοντος της ομάδας στην οποία ηγείται. Να εκχωρεί εξουσίες, αφού είναι αδύνατο να τα κάνει όλα μόνος του. Διοικητικές και οργανωτικές ικανότητες. Εστίαση προς ανέλιξη. Γνωστικές ικανότητες. Σταθερότητα επίδοσης. Κίνητρα. Ανεξαρτησία. Διάρκεια - Όραμα - Πειθώ - Πίστη υπηκόων - Μη κατάχρηση εξουσίας.

Συναισθηματική νοημοσύνη Πρόκειται για την ευφυή αντίληψη των συναισθημάτων. Ο ηγέτης σήμερα καλείται να αντιληφθεί και στη συνέχεια να διαχειρισθεί και να αξιοποιήσει με τον κατάλληλο τρόπο τα δικά του συναισθήματα. Οφείλει να είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των ανθρώπων με τους οποίους συνεργάζεται, των υφισταμένων του. Πρόκειται για την «κοινωνική νοημοσύνη», την ικανότητα του ατόμου δηλαδή να διαβάζει το πώς αισθάνονται οι άνθρωποι γύρω του. Πρόκειται για ένα σπάνιο χάρισμα, όμως η ηγεσία είναι πάνω από όλα σχέση. Αν αυτό δεν γίνεται αντιληπτό από τον ηγέτη, τότε υπάρχει πρόβλημα στον οργανισμό.

ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ (Coleman, Boyatzis, McKee 2002) ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ Συναισθηματική αυτοεπίγνωση Ακριβής αυτοαξιολόγηση Αυτοπεποίθηση ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ Ενσυναίσθηση Οργανωσιακή επίγνωση Εξυπηρέτηση ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Αυτοέλεγχος Διαφάνεια Προσαρμοστικότητα Επίτευξη Πρωτοβουλία Αισιοδοξία ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ Έμπνευση Επιρροή Ανάπτυξη των άλλων Καταλύτης αλλαγών Διαχείριση συγκρούσεων Δίκτυο σχέσεων Ομαδική εργασία

ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Πώς οι managers λαμβάνουν αποφάσεις; Διαδικασία λήψης αποφάσεων Ένα σύνολο οχτώ σταδίων που περιλαμβάνει την επισήμανση κάποιου προβλήματος, την επιλογή λύσης και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της λύσης. Πρόβλημα Μια ασυμφωνία μεταξύ της υφιστάμενης και της επιθυμητής κατάστασης των πραγμάτων. Κριτήρια απόφασης Παράγοντες που σχετίζονται με μια απόφαση. Η διαδικασία λήψης αποφάσεων αρχίζει με την επισήμανση κάποιου προβλήματος (στάδιο 1) ή, ειδικότερα, κάποια ασυνέπεια μεταξύ της υφιστάμενης και της επιθυμητής κατάστασης πραγμάτων Από τη στιγμή που ο μάνατζερ επισημαίνει ένα πρόβλημα που απαιτεί προσοχή, πρέπει να επισημανθούν τα κριτήρια απόφασης τα οποία θα είναι σημαντικά για την επίλυση του προβλήματος (στάδιο 2).

Υλοποίηση της απόφασης Η εφαρμογή μιας απόφασης στην πράξη. Περιλαμβάνει τη μεταβίβασή της σε όσους επηρεάζονται από αυτήν και την εξασφάλιση της δέσμευσής τους απέναντι σε αυτήν Παρότι η διαδικασία επιλογής ολοκληρώθηκε στο προηγούμενο στάδιο, η απόφαση ενδέχεται πάραυτα να αποτύχει αν δεν υλοποιηθεί ορθά (στάδιο 7). Η υλοποίηση της απόφασης περιλαμβάνει τη μεταβίβασή της σε όσους επηρεάζονται από αυτήν και την εξασφάλιση της δέσμευσής τους απέναντι σε αυτήν. Στο τελευταίο βήμα της διαδικασίας λήψης μιας απόφασης (στάδιο 8) ο μάνατζερ εκτιμά το αποτέλεσμα της απόφασης, για να διαπιστώσει αν το πρόβλημα αποκαταστάθηκε.

Συλλογική λήψη αποφάσεων Μειονεκτήματα Είναι χρονοβόρα ενδέχεται να υπόκειται σε κυριαρχία μιας μειοψηφίας Πιέσεις προς συμμόρφωση εντός της ομάδας Η ευθύνη είναι αμφίβολη Οδηγεί σε ομαδική σκέψη (groupthink) που υπονομεύει την κριτική σκέψη Πλεονεκτήματα Προσφέρει πιο ολοκληρωμένη πληροφόρηση Η ομάδα παρέχει ποικιλία εμπειριών και οπτικών γωνιών Οι ομάδες επισημαίνουν περισσότερες εναλλακτικές Συνεπάγεται την αυξημένη αποδοχή της Τόσο οι ατομικές όσο και συλλογικές αποφάσεις φέρουν κάποια ιδιαίτερα πλεονεκτήματα. Κανένα από τα δύο είδη αποφάσεων δεν είναι ιδεατό για όλες τις καταστάσεις.

Χαρακτηριστικά ομάδων Αλληλεπίδραση & αλληλεξάρτηση των μελών Συνείδηση των μελών ότι ανήκουν στην ομάδα Αποδοχή και απόδοση της ταυτότητας μέλους της ομάδας από τρίτους Κοινοί θεσμοί, αξίες και στόχοι Ικανοποίηση αναγκών μέσα από την ομάδα

Εννοιολογικές οριοθετήσεις Η ομάδα είναι ένα σύνολο ατόμων που αναπτύσσουν σχέσεις και εξαρτήσεις μεταξύ τους, επιδιώκουν κοινούς σκοπούς και αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους ως μέλη της ομάδας.

Δυναμική των ομάδων Συνέργεια. Αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας. Ικανοποίηση προσωπικών αναγκών. Διαδικασία ανάπτυξης της προσωπικότητας των μελών.

Ομάδα και άτομο Είναι περισσότερο αποδοτική μια ομάδα από ένα ειδικευμένο άτομο; Εξαρτάται από το είδος του προβλήματος και τα χαρακτηριστικά του. Όταν απαιτείται «σωστή» απάντηση η ομάδα είναι περισσότερο αποτελεσματική. Σε έργα μάθησης οι ομάδες αποδίδουν καλύτερα. Σε θεωρητικά ζητήματα οι ομάδες συνήθως απαιτούν περισσότερο χρόνο αλλά δίνουν καλύτερες λύσεις από μεμονωμένα άτομα. Σε σύνθετες εργασίες οι ομάδες είναι πιο αποτελεσματικές.

Θετικά των ομάδων Κατανόηση. Επισήμανση λαθών. Πληροφόρηση και περισσότερες και καλύτερες εναλλακτικές για την επίλυση του προβλήματος. Οι εκτιμήσεις μιας ομάδας συνήθως περιέχουν λιγότερα λάθη από τις εκτιμήσεις μεμονωμένων ατόμων. Συνέργεια. Η συνεργασία αποτελεί κίνητρο για τα μέλη της ομάδας Τα μέλη της ομάδας μαθαίνουν γρηγορότερα. Η συμμετοχή σε μια ομάδα συνεπάγεται μεγαλύτερη προσήλωση στο στόχο.

Αρνητικά των ομάδων Συλλογική σκέψη. Κόστος σε χρόνο και χρήμα. Προβλήματα συντονισμού. Κυριαρχία κάποιων μελών έναντι άλλων. Κάποια μέλη στηρίζονται στους άλλους για την ολοκλήρωση του έργου. Σπατάλη χρόνου. Δυσκολίες έκφρασης της άποψης των μελών.

Στάδια ανάπτυξης ομάδων Στη διάρκεια της εξελικτικής της πορείας η ομάδα μπορεί να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα σε φάση στασιμότητας. Η λύση έρχεται είτε εκτός της ομάδας είτε από το εσωτερικό της ομάδας. Η ύπαρξη προθεσμιών βοηθά την εξέλιξη της ομάδας και τη μετάβαση από κάθε στάδιο στο επόμενο. Πότε αλλάζει μια ομάδα; Κάθε ομάδα εξελίσσεται περνώντας από τα εξής στάδια: Στάδιο προσανατολισμού Στάδιο αντιπαράθεσης Στάδιο σύνθεσης Στάδιο απόδοσης Στάδιο τερματισμού

Παράγοντες που επηρεάζουν το στάδιο ανάπτυξης της ομάδας Το μέγεθος της ομάδας. Η δομή και η συνοχή της. Τα χαρακτηριστικά των μελών της. Οι κανόνες λειτουργίας της. Ο στόχος της ομάδας. Το περιβάλλον της. Οι ρόλοι των μελών της. Η ηγεσία της.

Εξέλιξη ομάδας Ο στόχος μιας ομάδας διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εξελικτική πορεία της. Σημαντική επίδραση ασκεί και το περιβάλλον της ομάδας.

Ρόλοι μελών μιας ομάδας Αξιολογητής. Συνεργάσιμος. Ειδικός. Συντονιστής. Διαμορφωτής. Καινοτόμος. Εξερευνητής.