Bullying ή σχολικός εκφοβισμός «Ένας μαθητής είναι θύμα εκφοβισμού, όταν εκτίθεται επανειλημμένα για ένα χρονικό διάστημα σε αρνητικές ενέργειες που εκτελούνται από έναν ή περισσότερους μαθητές. Μία ενέργεια θεωρείται αρνητική όταν κάποιος σκόπιμα βλάπτει ή επιχειρεί να βλάψει ή να ταλαιπωρήσει κάποιον άλλον.»

Τι είναι ο εκφοβισμός; Η ενδοσχολική βία, ο εκφοβισμός ορίζουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους.

Μορφές βίας στον εκφοβισμό   Άμεση / Σωματική: Χτυπάω, κλωτσάω, σπρώχνω, φτύνω, βάζω τρικλοποδιά, κλέβω, κρύβω, καταστρέφω τα πράγματα.

Έμμεση / Κοινωνική: Εκβιάζω, απειλώ με σωματική βία και απαιτώ χρήματα ή πράγματα, διαδίδω φήμες, απομονώνω κοινωνικά, προδίδω τα μυστικά, γράφω προσβλητικά γκράφιτι.  

Άμεση / Λεκτική: Έμμεση / Λεκτική Κοροϊδεύω, προσβάλλω, βρίζω, κάνω σεξουαλικά υπονοούμενα ή/και χειρονομίες. Έμμεση / Λεκτική Παρακίνηση τρίτου προσώπου για να προσβάλει ή να εκμεταλλευτεί κάποιον. Διάδοση κακοήθων φημών. Ανώνυμα τηλεφωνήματα. Προσβλητικά κείμενα, μηνύματα ή επιστολές

Μπορεί να είναι και: Εσκεμμένος ή συχνός αποκλεισμός μαθητών από κοινωνικές δραστηριότητες, κοινωνική απομόνωση ή αποκλεισμός.

Μη αποδοχή της διαφορετικότητας. Υβριστικές ή περιπαικτικές εκφράσεις για τη φυλή, την εθνικότητα, τη θρησκεία, την ταυτότητα αναπηρίας, τη σεξουαλική ταυτότητα του θύματος

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ BULLYING Στον σχολικό εκφοβισμό δεν εμπλέκονται μόνο ο θύτης (Α) και το θύμα…… Υπάρχουν οι βοηθοί -το δεξί χέρι του θύτη(Β - C) Υπάρχουν οι παθητικοί υποστηρικτές του θύτη (D). Διασκεδάζουν, αλλά δεν συμμετέχουν. Υπάρχουν οι αδιάφοροι παρατηρητές (Ε). Υπάρχουν οι παθητικοί υποστηρικτές του θύματος(F). Τέλος, υπάρχουν οι ενεργοί υποστηρικτές του θύματος (G) που προσπαθούν να το βοηθήσουν.

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ – ΘΥΜΑΤΑ ΕΜΦΑΝΙΖΟΥΝ: ● χαμηλή αυτοεκτίμηση,  ● αδυναμία επίλυσης προβλημάτων,  ● καταθλιπτικά στοιχεία,  ● συναισθηματικές δυσκολίες,  ● αίσθημα μοναξιάς,  ● χαμηλές σχολικές επιδόσεις και απουσίες  ● Διαταραχές συμπεριφοράς 

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ – ΘΥΜΑΤΑ ΕΧΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ: ● Ψυχολογικά / ψυχοσωματικά προβλήματα (πονοκέφαλοι, κοιλιακά άλγη, ενούρηση, διαταραχές ύπνου)  ● Άγχος  ● Φοβίες  ● Δεν μπορούν να μείνουν μόνα  ● Αποφεύγουν τη βλεμματική επαφή

ΤΙ ΝΟΙΩΘΟΥΝ ΤΑ ΘΥΜΑΤA; Θυμό : Για αυτό που τους συμβαίνει, που δεν μπορούν να αντιδράσουν. Ντροπή  Ντρέπονται για αυτό που τους συμβαίνει και θεωρούν ότι όλοι οι συμμαθητές τους, τους θεωρούν δειλούς/ δειλές.

Επίσης, μπορεί να αισθάνονται: Ενοχή  Θεωρούν ότι εκείνοι φταίνε για αυτό που γίνεται, (πχ. «με λένε γυαλάκια -} φοράω γυαλιά -} άρα έχουν δίκιο -} είμαι γυαλάκιας).  Φόβος  Ζουν συνεχώς με το συναίσθημα ότι θα τους κοροϊδέψουν, ότι θα γελάσουν μαζί τους.

Το παιδί που εκφοβίζει - Προφίλ ● Ανάγκη για κυριαρχία πάνω σε άλλους  ● Αδυναμία ελέγχου παρορμήσεων  ● Μειωμένη ικανότητα αυτοελέγχου  ● Αδυναμία τήρησης κανόνων και ορίων  ● Ασυνήθιστα χαμηλό άγχος  ● Διογκωμένη αυτοεικόνα  ● Έλλειψη αίσθησης του μέτρου

ΣΥΝΗΘΩΣ:  ● Η δημοτικότητα τους βρίσκεται στο μέσο όρο ή κάτω από αυτόν και χαμηλώνει καθώς προσχωρούν στις εκπαιδευτικές βαθμίδες  ● Είναι εχθρικό απέναντι στο περιβάλλον του (ιδιαίτερα σε γονείς και εκπαιδευτικούς)  ● Απόλυτη έλλειψη ενσυναίσθησης  ● Είναι δυνατό να περιβάλλονται από άλλους συμμαθητές τους οι οποίοι δεν εκφοβίζουν άμεσα αλλά ενισχύουν το παιδί που εκφοβίζει

Ο ρόλος των παιδιών θεατών Οι αναμενόμενες αντιδράσεις των υπόλοιπων παιδιών είναι:  ● Να γελάσουν  ● Να χαμογελάσουν  ● Να αδιαφορήσουν  ● Να μιλήσουν στο διπλανό τους και να σχολιάσουν αυτό που γίνεται είτε θετικά είτε αρνητικά  ● Να κοιτούν και να μην κάνουν απολύτως τίποτε

Συμβουλές σε παιδιά θεατές Πολλά γεγονότα συμβαίνουν στο σχολείο. Σε κάποια πρωταγωνιστούμε και σε κάποια είμαστε απλά θεατές. Είναι όμως έτσι; Είμαστε απλά θεατές στις δυσκολίες ενός συμμαθητή μας;

Σκεφτείτε: 1. Όλοι έχουμε δικαίωμα να είμαστε διαφορετικοί. 2. Πόσο σοβαρό είναι αυτό που συμβαίνει στο συμμαθητή μας 3. Πως μπορεί να αισθάνεται όταν εσείς γελάτε ή δεν κάνετε κάτι 4. Το να είστε φιλικοί με το παιδί μπορεί να το κάνει να αισθανθεί καλύτερα

Υπάρχουν λύσεις: 5. Το να μιλήσετε σε κάποιον (γονέα - εκπαιδευτικό) δεν είναι «κάρφωμα». Είναι βοήθεια και στα δυο παιδιά 6. Ενημερωθείτε για το σχολικό εκφοβισμό 7. Μην επιτρέπετε με γέλια και κουβέντες να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση 8. Κάλεσε στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, δωρεάν και ανώνυμα, για να μιλήσεις με κάποιον ψυχολόγο.

ΛΕΜΕ ‘ΌΧΙ’ ΣΤΟΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ ΟΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ – ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ ΛΕΜΕ ‘ΌΧΙ’ ΣΤΟΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ ΟΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ – ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ