Εθελοντικη αιμοδοσια Οι Δρασεισ μασ ΠΣΠΑ Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας 2016-2017 Εθελοντικη αιμοδοσια Οι Δρασεισ μασ
Η ομαδα μασ Όλια Μητράκου Β Γυμνασίου Παναγιώτης Νικολιάς Β Γυμνασίου Όλια Μητράκου Β Γυμνασίου Παναγιώτης Νικολιάς Β Γυμνασίου Ιωάννα Σταθάκου Β Γυμνασίου Δέσποινα Στρουθοπούλου Β Γυμνασίου Νεφέλη Βάσσου Α Λυκείου Μαρίνα Βαφειάδη Α Λυκείου Ιόλη Γεντιλίνη Α Λυκείου Ελεάννα Δευτερίγου Α Λυκείου Ευριδίκη Δημητροπούλου Α Λυκείου Κων/να Θεοδοσάκη Α Λυκείου Σπύρος Καλαμβόκης Α Λυκείου Ιωάννα Μπούρχα Α Λυκείου Μιχαήλ Παπανικολάου Α Λυκείου Νίκος Πετρίδης Α Λυκείου Εμίλα Ρακόβσκα Α Λυκείου Μαριάννα Χλωράκου Α Λυκείου Γιώργος Χαρίτος Β Λυκείου Η ομαδα μασ
Το σχεδιο δρασησ μασ Α) Εκπόνηση εργασίας με θέμα την Εθελοντική Αιμοδοσία Β) Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Νοσοκομείο Αγ. Σάββας Γ) Διοργάνωση Ημερίδας με θέμα την ενημέρωση σχετικά με την εθελοντική αιμοδοσία (Δρ. Γρουζή Ελισάβετ, κ. Πάζιου Κωνσταντίνα, Κέντρο Αιμοδοσίας Νοσοκομείο Άγιος Σάββας) Δ) Παρουσίαση εργασίας σε ημερίδα Ε) Διοργάνωση εθελοντικής αιμοδοσίας στο χώρο του σχολείου μας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ; Η χορήγηση αίματος με τη μετάγγιση και κατ' επέκταση η όλη οργάνωση που ασχολείται με τη λήψη, συντήρηση και διάθεση του αίματος. Αποτελεί ιδιαίτερο κλάδο της αιματολογίας με τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία 30 χρόνια. Είναι φοβερά εξειδικευμένος τομέας, ο οποίος πλαισιώνεται με επιστημονικό, νοσηλευτικό και τεχνικό προσωπικό υψηλής στάθμης με εξειδίκευση στο συγκεκριμένο τομέα.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ; Πρόκειται για μη αμειβόμενη προσφορά αίματος, η οποία αποτελεί και το μοναδικό είδος προσφοράς, καθώς το αίμα δεν αποτελεί εμπορεύσιμο αγαθό και αυτό κατοχυρώνεται από το νόμο. Το 1979 έκλεισαν και οι τελευταίες ιδιωτικές τράπεζες αίματος και από τότε το αίμα διατίθεται αποκλειστικά δωρεάν σε όποιον το έχει ανάγκη.
Αναγκεσ σε αιμα Εθνικό Κέντρο Εθελοντικής Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ)
Ποιοι χρειαζονται αιμα Οι χιλιάδες τραυματίες των τροχαίων ατυχημάτων (Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, το 2015 έχασαν την ζωή τους σε τροχαίο 789 πολίτες, τραυματίστηκαν σοβαρά 1.068 πολίτες και ελαφρά 12.872 πολίτες. Το μεγαλύτερο ποσοστό των τραυματιών χρειάζονται αίμα μέσα στις πρώτες 24 ώρες) Τα άτομα που πάσχουν από Μεσογειακή Αναιμία (περίπου 120-130 ανά 100.000 γεννήσεις, ετησίως) Οι ασθενείς με ογκολογικά προβλήματα (πχ λευχαιμία, ιδιαίτερα όταν υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες) Όσοι πάσχουν από διάφορες αιματολογικές ασθένειες (πχ αιμορροφιλία) Τα άτομα που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση Οι ασθενείς με περιστατικά βαριάς γαστρορραγίας και χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας Ορισμένες έγκυες που παρουσιάζουν προβλήματα κατά τον τοκετό Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Ερυθρό Σταυρό, η πιθανότητα να χρειαστεί αίμα κάποιος που γνωρίζουμε είναι 97%.
Ολα τα τμήματα αιμοδοσίας στην Ελλάδα.
Οι αρνητικεσ στατιστικεσ … Μόλις το 0.65% του πληθυσμού είναι τακτικοί εθελοντές αιμοδότες (ΠΟΣΕΑ, 2008) Το 42% του πληθυσμού που δε δίνει αίμα, θεωρεί ότι η αιμοδοσία είναι επικίνδυνη, φοβάται και δεν εμπιστεύεται το σύστημα υγείας της χώρας Το 40% του πληθυσμού που δε δίνει αίμα, αναφέρει ότι δε γνώριζε την ανάγκη, δε χρειάστηκε να δώσει, δεν ενημερώθηκε ή δε γνωρίζει τη διαδικασία αιμοδοσίας
ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΟΤΕΣ Κάθε αιμοδότης υποβάλλεται σε ένα μίνι τσεκάπ από τον γιατρό της αιμοληψίας (ιατρικό ιστορικό, γενική κατάσταση υγείας, έλεγχος αιμοσφαιρίνης, αρτηριακής πίεσης και σφυγμών) Η δωρεά αίματος μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος και καρκίνου. Τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά είναι λιγότερα στους αιμοδότες ηλικίας 43 έως 61 ετών (Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας) Η τακτική αιμοδοσία μειώνει μακροπρόθεσμα τις πιθανότητες εκδήλωσης καρδιοπάθειας, υπέρτασης, σακχαρώδη διαβήτη, υπερχοληστερολαιμίας (αυξημένη χοληστερίνη στο αίμα) και εμβολικών επεισοδίων
ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΟΤΕΣ Ο αιμοδότης καίει 650 θερμίδες για κάθε 568 ml αίματος που δίνει Και τέλος η αίσθηση ότι έχουμε βοηθήσει έναν συνάνθρωπο, μας κάνει να αισθανόμαστε ηθικά υπερήφανοι και να περιμένουμε πως και οι υπόλοιποι θα έκαναν το ίδιο σε περίπτωση δικής μας ανάγκης.
Χαρακτηριστικα αιμοδοτων Ποιοι μπορούν Ποιοι δεν μπορούν Άτομα ηλικίας 18-65 Βάρους πάνω από 50 κιλά Γυναίκες & Άντρες Υγιείς Με σφίξεις 50-110/λεπτό και αρτηριακή πίεση 95- 180 mmHg (συστολική) και 50-100 mmHg (διαστολική) Όλοι οι παραπάνω μπορούν να δίνουν αίμα κάθε 3 μήνες Έχει βήχα, πονόλαιμο ή ενεργό κρύωμα Παίρνει αντιβιοτικά ή τελείωσε θεραπεία με αντιβίωση τις τελευταίες 7 μέρες Είχε ηπατίτιδα ή ίκτερο τον τελευταίο χρόνο Έκανε πίρσινγκ, τατουάζ ή έλαβε αίμα τους τελευταίους 12 μήνες Έκανε βελονισμό τον τελευταίο χρόνο Είχε κάποιο μέλος της οικογένειας που έπασχε από τη νόσο "τρελών αγελάδων" Είναι φορέας ηπατίτιδας B, C ή HIV Έχει κάνει χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών Είχε σοβαρή ασθένεια ή μεγάλο χειρουργείο στο παρελθόν ή είναι αυτή τη στιγμή σε φαρμακευτική θεραπεία. Έχει έρθει σε επαφή με μολυσματικές ασθένειες ή έχει κάνει κάποια εμβόλια τις τελευταίες 4 εβδομάδες Είναι σε λίστα αναμονής για νοσηλεία ή αυτή τη περίοδο εξετάζεται για κάποι πάθηση Πρόσκαιρη απαγόρευση: αν δεν έχουμε συμπληρώσει 6-8 ώρες ύπνου, εγκυμοσύνη, λοχεία, εμμήνος ρύση, εποχιακή αλλεργία, λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων
Διαδικασία λήψης, συλλογής και συντήρησης αίματος Πριν πας να δώσεις αίμα σε μια αιμοδοσία, είναι απαραίτητο: • Να έχεις φάει ένα ελαφρύ γεύμα 3-4 ώρες πριν • Να καταναλώσεις πολλά υγρά Λήψη σύντομου ιατρικού ιστορικού Μέτρηση αρτηριακής πίεσης και αιματοκρίτη Ένα μικρό τσίμπημα ... Λαμβάνονται 450ml από τα 5 λίτρα που έχει ο άνθρωπος (< 1/10 του αίματος) Ο όγκος που χάνεται αναπληρώνεται σε 10 λεπτά Το πλάσμα σε μια μέρα Τα ερυθρά αιμοσφαίρια σε ένα μήνα Μετά την αιμοδοσία ο αιμοδότης πρέπει: - Να πάρει την τροφή που του προσφέρεται - Να μην καπνίσει για 1 ώρα - Να μην οδηγήσει για 1 ώρα - Να μην κάνει έντονη σωματική άσκηση την ημέρα της αιμοδοσίας - Να πάρει περισσότερα υγρά και καλό γεύμα την ημέρα της αιμοδοσίας - Να αποφύγει τα οινοπνευματώδη ποτά την ημέρα της αιμοδοσίας
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΜΟΔΟΤΗ
ΠΩΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΤΟ ΑΙΜΑ Το ολικό αίμα διαχωρίζεται στα τρία κύρια συστατικά του Ερυθρά Αιμοσφαίρια Πλάσμα Αιμοπετάλια Χρησιμοποιείται ως πηγή παραγόντων πήξεως, ως υποκατάστατο όγκου ή για την παραγωγή λευκωματίνης (για την αντιμετώπιση εγκαυμάτων και σοκ) Είναι υπεύθυνα για την πήξη του αίματος και χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία σοβαρών παθήσεων Σε περιπτώσεις απώλειας όγκου αίματος (ατυχήματα, τοκετός, αναιμία, παθήσεις του αίματος) Συντηρούνται στους +4 βαθμούς Κελσίου και πρέπει να χρησιμοποιηθούν εντός 35-42 ημερών από την ημέρα της συλλογής τους Συντηρείται κατεψυγμένο για μια περίοδο ενός έτους Πρέπει να παραχθούν μέσα σε οχτώ ώρες από την αιμοληψία, φυλάσσονται σε θερμοκρασία δωματίου υπό συνεχή ανακίνηση για να είναι λειτουργικά και συντηρούνται μόνο για 5 ημέρες Μία μονάδα αίματος μπορεί να σώσει έως και τρεις ζωές
Ομαδεσ αιματοσ
βιβλιογραφια Bloode. http://bloode.org/ Blood donation and blood transfusions, Special Eurobarometer 333b, June 2010. Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας. http://ekea.gr/ Εθνικό Μητρώο Αιμοδοτών. https://www.blooddonorregistry.gr/ Κουτελέκος Ι., & Χαλιάσος, Ν. (2013). Μεσογειακή Αναιμία. Περιεγχειρητική Νοσηλευτική, 2(3), 101-112. Κυριάκου, Η. (2015). Ομάδες Αίματος –Αντιγόνα Ερυθρών. Στο Γρουζή Ελ. (Ed.), Η Αιμοδοσία το 2015 (50-58). Αθήνα: Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία. ONMED. http://www.onmed.gr/ygeia/story/338101/aimodosia-poia-einai-ta- ofeli-gia-tin-ygeia-sas Πανελλήνια Ομοσπονδία Εθελοντών Αιμοδοτών. http://www.posea.gr/ Πανελλήνιος Σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών του Υπουργείου Παιδείας. (n.d.). http://www.aimodosia.org/. Πρώτο Θέμα. http://www.protothema.gr/afieromata/pagkosmia-mera- ugeias/article/567210/aimodosia-kai-ugeia-dose-aima-gia-to-kalo-sou/. Αιμοδοσία και υγεία: Δώσε αίμα για το… καλό σου! World Blood Donor Day and the EDQM (2011). Council of Europe.
Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη 14 Ιουνίου Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη