Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ WIKI για την κλιματική αλλαγή Έρευνα από μαθητές δύο Γυμνασίων Επιμέλεια Α. Γκινούδη1, Β. Θεοδωρίδου2 και Π. Νομικού3 1Καθηγήτρια Φυσικής, Γυμνάσιο Γαζίου 2Καθηγήτρια Χημείας, 1ο Γυμνάσιο Γιαννιτσών 3Καθηγήτρια Γεωλογίας, 1ο Γυμνάσιο Γιαννιτσών Σχολική Μονάδα που υλοποιήθηκε το έργο Γυμνάσιο Γαζίου, 1ο Γυμνάσιο Γιαννιτσών Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 1

Πλαίσιο που υπάγεται η δράση Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Πλαίσιο που υπάγεται η δράση Διαθεματική προσέγγιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα γνώσεων που καλούνται οι μαθητές να αποκτήσουν στα πλαίσια των μαθημάτων των φυσικών επιστημών. Ενδεικτικά: Φυσική: τήξη, η πυκνότητα, ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, μετατροπές ενέργειας, εναλλακτικές μορφές ενέργειας Χημεία: υδρογονάνθρακες, σύσταση της ατμόσφαιρας, αέρια του θερμοκηπίου, ατμοσφαιρική ρύπανση Βιολογία: διαταραχή και υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, μείωση της βιοποικιλότητας , επιπτώσεις της ρύπανσης στην υγεία του ανθρώπου Γεωγραφία: κλίμα και η επίδραση του στις ανθρώπινες δραστηριότητες, υδάτινοι πόροι (διαχείριση και ποιοτική και ποσοτική μεταβολή τους), υδροφόροι ορίζοντες, υδρογραφικά δίκτυα , έδαφος, φαινόμενα ερημοποίησης, πλημυρικά φαινόμενα, απώλεια χερσαίων εδαφών Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 2

Περίληψη της καινοτόμου δράσης Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Περίληψη της καινοτόμου δράσης εναλλακτική πρόταση για τη διδασκαλία των μαθημάτων των φυσικών επιστημών: δημιουργία μία μαθησιακής κοινότητας (μαθητές δύο Γυμνασίων συνεργάζονται και διερευνούν σε έναν κοινό ιστοχώρο). ελεγχόμενη είσοδο των μαθητών στον διαδικτυακό τόπο. οι μαθητές αναλαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη για τα αντικείμενα της μάθησης, σύμφωνα με τις ανάγκες τους και τα ενδιαφέροντά τους. σύνθεση γνώσεων – σύνδεση φυσικών επιστημών και καθημερινής ζωής. επέκταση και σε κοινωνικά φαινόμενα. στοιχεία εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 3 3

Πώς προέκυψε η καινοτόμος δράση; Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Πώς προέκυψε η καινοτόμος δράση; Σύγχρονες τάσεις στη διδασκαλία των φυσικών επιστημών: οικοδόμηση της γνώσης συνεργατική μάθηση σύνδεση της επιστημονικής γνώσης με τον πραγματικό κόσμο Χρήση των ΤΠΕ Ασφαλές περιβάλλον κοινωνικής δικτύωσης. Εναλλακτικές ιδέες μαθητών (για τις ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες). ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 4

Εφαρμογή της δράσης στο σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Εφαρμογή της δράσης στο σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα Ενημέρωση Δ/ντών , γονέων Κωδικοί μαθητών – δημιουργία μαθησιακής κοινότητας Εξοικείωση με το λογισμικό (pbworks) Εξοικείωση με βασικές έννοιες (σύσταση ατμόσφαιρας, φαινόμενο θερμοκηπίου κ.λ.π) Αναζήτηση σε πηγές Ανταλλαγή απόψεων / επιχειρημάτων Ανάρτηση θεμάτων προς διερεύνηση Παρουσίαση ομαδικών εργασιών στις σελίδες μαθητών Αξιολόγηση διαδικασίας ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 5

Εφαρμογή της δράσης στο σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Εφαρμογή της δράσης στο σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα Κεντρική σελίδα του wiki

Χρήση του υλικού της ψηφιακής πλατφόρμας Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τρόποι δυνατής διεύρυνσης της εφαρμογής και σε άλλους τομείς/αντικείμενα της σχολικής μονάδας Χρήση του υλικού της ψηφιακής πλατφόρμας Εικονικά πειράματα Εκπαιδευτικά βίντεο Βιβλιογραφικές πηγές Χρήσιμες ιστοσελίδες Επιπλέον: Δυνατότητες εμπλουτισμού με υλικό που αναφέρεται σε άλλες τάξεις/μαθήματα. Δυνατότητα εφαρμογής και για άλλα αντικείμενα που επιτρέπουν διαθεματική προσέγγιση (π.χ. βιοποικιλότητα, νερό, παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας, υδρογονάνθρακες, φυσικές καταστρφές κ.λ.π.) ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 7

η εξοικείωση των μαθητών με νέες διδακτικές προσεγγίσεις Επιπλέον: Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Προϋποθέσεις που θεωρούνται απαραίτητες για την καλύτερη ανάπτυξής της στο σχολείο Αξιολόγηση μαθητών ???? η παρέμβαση προς το παρών δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη συμβατική διδασκαλία αλλά να γίνεται παράλληλα με αυτή η εξοικείωση των μαθητών με νέες διδακτικές προσεγγίσεις Επιπλέον: Υποδομές στο Σχολείο Συγκατάθεση γονέων ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 8

Γενικότερα συμπεράσματα Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γενικότερα συμπεράσματα Στα θετικά της παρέμβασης Αυξάνεται το ενδιαφέρον-εμπλοκή μαθητών Ορθολογική χρήση νέων τεχνολογιών Μελλοντικές παρεμβάσεις Εφαρμογή στην Α΄ Γυμνασίου Συμμετοχή στη συνολική αξιολόγηση των μαθητών Το βασικό εκπαιδευτικό υλικό να αναρτάται στην αρχή από τους καθηγητές Να δίνονται συγκεκριμένες γραπτές οδηγίες σε κάθε ομάδα για τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 9

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά τον καινοτόμο χαρακτήρα του υποβαλλόμενου έργου Ανοικτό περιβάλλον μάθησης: δυνατότητες αξιοποίησης μεγάλου όγκου ψηφιακών δεδομένων (Anderson, 2007). Τα wikis αναφέρονται ως το ιδανικό εργαλείο για την ανάπτυξη μαθησιακών κοινοτήτων (Cress & Kimmerle, 2008). Συνεργασία δύο σχολείων. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 10

(σε μορφή bullet, μέχρι 2 διαφάνειες) Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά την παιδαγωγική αξία του έργου και τη συμβολή του στη βελτίωση της διδακτικής πράξης Αυξάνεται το ενδιαφέρον των μαθητών (Slotta & Peters, 2008). Ενεργός συμμετοχή(Forte & Bruckman, 2007) Συνεργατική μάθηση (Ματσαγγούρας, 2001) Οικοδόμηση της γνώσης (Driver & Oldham, 1986) Εξατομικευμένη μάθηση (Κόκκοτας, 2008) Σύνδεση φυσικών επιστημών με την καθημερινή ζωή (Grunewald, 2003 ; OECD, 2006) (σε μορφή bullet, μέχρι 2 διαφάνειες) ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 11

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά τη συμβολή στη λειτουργία της σχολικής τάξης/μονάδας Ανοικτό Σχολείο: Συνεργασία μεταξύ μαθητών Συνεργασία ανάμεσα σε καθηγητές διαφορετικών ειδικοτήτων Συνεργασία ανάμεσα σε σχολεία ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 12

Βασικές Βιβλιογραφικές Αναφορές Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Βασικές Βιβλιογραφικές Αναφορές Anderson, P. (2007). "What is Web 2.0? Ideas, technologies and implications for Education" JISC Technology and Standards Watch. Αναρτήθηκε στις 18-10-2010 από http://www.jisc.ac.uk/media/documents/techwatch/tsw0701b.pdf Cress, U., & Kimmerle, J. (2008). A systemic and cognitive view on collaborative knowledge building with wikis. International Journal of Computer-Supported Collaborative Learning, 3, 105-122. Driver, R. & Oldham, V. (1986). "A constructivist approach to curriculum development in science," Studies in Science Education, 18, 105-122. Forte, A., & Bruckman, Α. (2007). Constructing text: Wiki as a toolkit for (collaborative?) learning. In Proceedings of the 2007 International Symposium on Wikis (WikiSym),31-42, Montreal, Canada. Gruenewald, D.A. (2003). Foundations of Place: A Multidisciplinary Framework for Place-Conscious Education. American Education Research Journal, 40 (3), pp 619-654. Jonassen, D. H. (2000). Computers as mind tools for schools: engaging critical thinking. NJ: Prentice-Hall. OECD (2006). The PISA Assessment Framework. Ανάκληση 18 Νοεμβρίου, 2010 από http://www.oecd.org/dataoecd/63/35/37464175.pdf Slotta, J. D., & Peters, V. L. (2008). A blended model for knowledge communities: Embedding scaffolded inquiry. International Perspectives in the Learning Sciences: Creating a learning world. In Proceedings of the Eighth International Conference for the Learning Sciences – ICLS, 343-350, International Society of the Learning Sciences, Inc. Κόκκοτας, Β. Π. (2008). Διδακτική των φυσικών επιστημών : Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία των φυσικών επιστημών: Η εποικοδομητική προσέγγιση της διδασκαλίας και της μάθησης. Αθήνα: Γρηγόρη. Ματσαγγούρας, Η.Γ. (2001). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρης ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) 13