Από την Παιδαγωγική στις Επιστήμες της Αγωγής Α. Ανδρούσου & Β.Τσάφος

Τι περιμένω από τις σπουδές μου… αγαπώ τα παιδιά και θέλω να μάθω νέες ιδέες, νέες μεθόδους αγωγής κατάλληλα εφόδια για να ασκήσω το επάγγελμα για να μάθω τη σωστή εκπαίδευση και αγωγή Να μάθω να έχω ουσιαστική επικοινωνία με τα παιδιά Να μάθω την ορθή και κατ’ επέκταση λογική και φυσιολογική συμπεριφορά διαχείρισης των νηπίων

Τι περιμένω από τις σπουδές μου… Να αναπτύξω τα ταλέντα μου. Με τον τρόπο και την μόρφωση που θα πάρω να κάνω τα παιδιά να με συμπαθούν και να με αγαπήσουν Θα μπορέσω να έρθω στη θέση ενός μικρού παιδιού και να καταλάβω την ιδιοσυγκρασία του Να εξελίξω και να αναπτύξω όχι μόνο τις γνώσεις μου αλλά και τον τρόπο σκέψης μου. Να «ανοίξω» το μυαλό μου, να κάνω έρευνες, να προβληματίζομαι και να αναζητώ αιτίες και λύσεις για διάφορα θέματα.

Τι περιμένω από τις σπουδές μου… Να μπορώ να μεταδώσω τις γνώσεις με ευχάριστο τρόπο Να αποκτήσω τις σωστές βάσεις ώστε να μπορέσω να αποδώσω σαν εκπαιδευτικός ώστε τα παιδιά να μάθουν αξίες οι οποίες θα διαμορφώσουν ανθρώπους Να αποκτήσω αρκετές γνώσεις σε σχέση με διάφορες επιστήμες τις οποίες καλούνται να μεταλαμπαδεύσουν οι νηπιαγωγοί στους μαθητές τους. Με χαροποιεί να κάθομαι με τα παιδιά και να μπορώ να τους διδάξω κάποια πράγματα με τρόπους που θα τα κάνουν να τα θυμούνται

Τι περιμένω από τις σπουδές μου… Να μπορώ να διαχειριστώ δύσκολες καταστάσεις και προβλήματα που μπορούν να παρουσιαστούν σε ένα νηπιαγωγείο Να μάθουμε τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα νήπια, τον τρόπο με τον οποίο θα αντιλαμβανόμαστε τις διαθέσεις τους, την ψυχολογία και τις ανάγκες τους, και τον τρόπο με τον οποίο θα πλάσουμε σωστά τον χαρακτήρα τους.

Τι περιμένω από τις σπουδές μου… Θέματα ψυχολογίας των παιδιών που είναι βασικά για την εκπαίδευσή τους και έτσι να δώσω κατάλληλα εφόδια Να μάθω πράγματα για τη ζωή των παιδιών να μάθω πώς λειτουργούν, πώς σκέφτονται τα παιδιά. Να εισχωρήσω στη ψυχή τους, να αξιοποιώ την απλότητα των μικρών παιδιών

Τι περιμένω από τις σπουδές μου… να μάθω πώς να φροντίζω, να διαμορφώσω το χαρακτήρα των μικρών παιδιών να γίνω ουσιαστική νηπιαγωγός γιατί η νηπιαγωγός είναι ο δεύτερος και μερικές φορές ο πρώτος γονιός Να γίνω καλύτερος γονέας Δεν έχω ιδέα τι περιμένω, μου άρεσαν τα παιδιά και για αυτό μπήκα σε αυτό το τμήμα

Τι είναι Παιδαγωγικά; Αποτελεί ένα είδος τέχνης, έτσι ο ενασχολούμενος με αυτή – όπως κάθε τεχνίτης – ή καλύτερα καλλιτέχνης – οφείλει να την αγαπά, να έχει όρεξη, μεράκι για αυτήν και να καταθέτει την ψυχή του χωρίς δεύτερη σκέψη. Είναι μια μορφή δημιουργίας

Τι είναι Παιδαγωγικά; Παιδαγωγικά είναι η γαλούχηση μικρών παιδιών με αρχές και ηθικοπνευματικές αξίες ώστε να τεθούν τα γερά θεμέλια για την ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία, την αρμονική συνύπαρξή τους με τους άλλους ανθρώπους και τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας με ευαισθησίες.

Παιδαγωγική Παιδαγωγική ως τέχνη: εμπειροπρακτική γνώση – διδακτικό συνταγολόγιο Παιδαγωγική ως προ-επιστήμη: διατύπωση ενός συστήματος αρχών για την εκπαιδευτική διαδικασία χωρίς όμως διαδικασίες ελέγχου εγκυρότητας της γνώσης

J.J.Rousseau (1712-1778) Συγκροτημένο παιδαγωγικό σύστημα με πλήρη ανάλυση της φύσης και του ρόλου της εκπαίδευσης Οι αντιλήψεις του Rousseau για την αγωγή εκφράστηκαν στο έργο του Αιμίλιος ή Περί Αγωγής: Η αγωγή που αναμένει ή ελπίζει ότι θα προσφέρεται στο παιδί, στον υποτιθέμενο τρόφιμο Αιμίλιο Ορίζει τους σκοπούς της εκπαίδευσης με βάση τη φύση του παιδιού και όχι με βάση πολιτικά ή θρησκευτικά κριτήρια (Comenius)

Johan Heinrich Pestalozzi (1746-1827) Παιδαγωγική της ευφυΐας (κεφάλι → γνωρίζω) Παιδαγωγική της καρδιάς (ηθική-ψυχαγωγική παιδαγωγική) (καρδιά → θέλω). Πρακτική παιδαγωγική (γυμναστική και επαγγελματική παιδαγωγική) (χέρι → μπορώ)

Νέα Αγωγή 20ος αι. Παιδοκεντρική προσέγγιση: το παιδί ως αναπτυσσόμενο πρόσωπο ⇒ το σχολείο στα μέτρα του παιδιού vs Δασκαλοκεντρική- γνωσιοκεντρική και μεθοδοκεντρική Δημοκρατικότητα, εμπειρία, αυτενέργεια νέου σχολείου Αυταρχικότητα, νοησιαρχία, παθητική μάθηση παραδοσιακού σχολείου

Νέα Αγωγή Προοδευτική Αγωγή Dewey & Kilpartric (HΠA) Σχολείο Εργασίας Kerschensteiner (Γερμανία) & Σχολείο δράσης Claparede, Ferriere, Freinet, Cousinet (Γαλλία) Κίνημα M.Montessori (Ιταλία) Κίνημα Σοσιαλιστικής Αγωγής Makarenko (Ρωσία) Κίνημα Αντιαυταρχικού σχολείου Froebel, Neil.

Η Νέα Αγωγή στην Ευρώπη Τα καινοτόμα ρεύματα της εκπαίδευσης μιλούσαν για την ανάγκη επαναπροσανατολισμού του σχολείου στο παιδί και στρέφονταν ενάντια στην κανονιστικού τύπου οργάνωση του σχολείου, η οποία βασιζόταν στη μετάδοση βασικών εργαλειακών γνώσεων και μια ελεγχόμενη κοινωνικοποίηση. Μετάβαση από τον ενήλικο στο παιδί.

«Δε μαθαίνει κανείς επειδή είναι σε θέση διδασκόμενου, ούτε επειδή τον διδάσκουν. Και θα μπορούσαμε να πούμε ότι όσο πιο λίγο διδασκόμαστε τόσο περισσότερο μαθαίνουμε, διότι το ότι διδασκόμαστε σημαίνει ότι λαμβάνουμε πληροφορίες και το ότι μαθαίνουμε σημαίνει το ότι τις ψάχνουμε» Cousinet

Παιδαγωγική ως (δι)επιστημονικό πεδίο Επιστημονικά πορίσματα είναι αποτέλεσμα έρευνας που συνίσταται στο συνδυασμό εμπειρίας, λογικής & ελέγχου Τα εμπειρικά δεδομένα οργανώνονται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, δημιουργούν ένα σύστημα αρχών, του οποίου η εγκυρότητα ελέγχεται

Παιδαγωγική ως (δι)επιστημονικό πεδίο Πρόβλημα προσδιορισμού και οριοθέτησης του πεδίου αρμοδιότητάς της ως αυτόνομης επιστήμης (πρόβλημα αυτονομίας) Θέμα εγκυρότητας της παραγόμενης επιστημονικής σκέψης (μεθοδολογικό πρόβλημα)

ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ Αυτόνομη επιστήμη ή διακλαδικό διεπιστημονικό πεδίο, που προκύπτει από τη συνεργασία πολλών επιστημών; Πολυαναφορικός – πλουραλιστικός χαρακτήρας Η διεπιστημονική διακλαδική έρευνα υπερίσχυσε έναντι της αυτάρεσκης περιχαράκωσης

Παράγοντες που καθορίζουν την εκπαίδευση Παράγοντες που καθορίζουν την εκπαίδευση Μεταβλητές που έχουν σχέση με την Κοινωνία: πολιτική φιλοσοφία, κοινωνική δομή, οικονομική οργάνωση… Μεταβλητές που έχουν σχέση με την Ιστορία: Κάθε φαινόμενο γίνεται κατανοητό μέσω της ιστορίας του… Μεταβλητές που έχουν άμεση σχέση με την εκπαίδευση: θεσμοί και δομή θεσμών, Προγράμματα, παιδαγωγικές μέθοδοι & τεχνικές, υλικοτεχνική υποδομή, επιλογή & κατάρτιση εκπαιδευτικών, οικονομία

Επιστήμες της Αγωγής: Σταυροδρόμι Ποικίλων επιστημονικών πεδίων: ανθρωπολογία, διδακτική, φιλοσοφία, ψυχολογία, κοινωνιολογία… Ποικίλων μεθοδολογιών: παρατήρηση, συνέντευξη, ανάλυση περιεχομένου, ανάλυση λόγου, πείραμα, μελέτη περίπτωσης… Ποικίλων θεωριών: διδακτικές θεωρίες, γνωστική ψυχολογία, επιστήμες γλώσσας, ψυχαναλυτικές θεωρίες..

Επιστήμες της Αγωγής Ακαδημαϊκά ενοποιημένος κλάδος μέσα από τη χειραφέτησή του από τις μητέρες – επιστήμες: Φιλοσοφία Ψυχολογία Κοινωνιολογία

Επιστημονική προσέγγιση εκπαίδευσης «Οι παιδαγωγικές θεωρίες που άλλοτε προέκυπταν είτε από μεταφυσικές υποθέσεις, είτε από λογοτεχνικά μυθιστορήματα, είτε από πολιτικούς σχεδιασμούς σήμερα παρουσιάζονται ως φυσικές συνέπειες των νόμων της ψυχολογίας και της κοινωνιολογίας» Paul Lapie

Επιστήμες της Αγωγής «Οι Επιστήμες της Αγωγής αντικαθιστούν σταδιακά τις απόψεις, τις συνταγές που προέρχονται από την παράδοση με ένα σύνολο στοιχείων πορισμάτων και με μια έγκυρη αποδεδειγμένη γνώση, με πληροφορίες που βοηθούν τον εκπαιδευτικό να ενσωματώσει πιο σωστά τη δράση του μέσα στο χώρο και το χρόνο και να περάσει από το στάδιο του ανειδίκευτου εργάτη στο στάδιο του επαγγελματία που συνειδητοποιεί τη δράση, τα όρια και τις δυνατότητές του» Ph. Perrenoud.