Επιστημολογικά παραδείγματα, θεωρίες μάθησης & παραδείγματα εκπαιδευτικής τεχνολογίας Επιστημολογικό παράδειγμα Θεωρία μάθησης Προσέγγιση ε/τ Ε.Π.ΠΑΙ.Κ., Xειμερινό εξάμηνο 2016, μάθημα 1 Κατερίνα Μακρή (kmakrh@ppp.uoa.gr)

Μεταφορές... Διαφορετικές προοπτικές απέναντι στη μάθηση

Επιστημολογικό παράδειγμα Θεωρία μάθησης Προσέγγιση ε/τ

Η άποψή μας για το τι είναι η γνώση και πώς κατακτάται Επιστημολογικό παράδειγμα Η άποψή μας για το τι είναι η γνώση και πώς κατακτάται Έγκυρες πηγές γνώσης: κατακτάμε τη γνώση μέσω της εμπειρίας; είναι κάτι εγγενές (παρόν από τη στιγμή της γέννησης); την αποκτάμε μέσω της σκέψης και της λογικής; Περιεχόμενο της γνώσης: μπορούμε πραγματικά να «γνωρίσουμε» το πώς μαθαίνουμε, δηλαδή να αποκωδικοποιήσουμε ένα τόσο σύνθετο μηχανισμό, όπως το γνωστικό; Είναι αυτό δυνατό μέσω της ανθρώπινης εμπειρίας;

Λογικός θετικισμός (Objectivism) Η πραγματικότητα είναι εξωτερική και αντικειμενική ... άρα η γνώση κατακτάται μέσα από τις εμπειρίες

Η πραγματικότητα είναι ερμηνεύσιμη (επιδέχεται διαφορετικών ερμηνειών) Πραγματισμός (pragmatism) Η πραγματικότητα είναι ερμηνεύσιμη (επιδέχεται διαφορετικών ερμηνειών) ...άρα η γνώση είναι διαπραγματεύσιμη μέσα από τις εμπειρίες και τη σκέψη.

Ερμηνευτικό παράδειγμα (interpretivism) Η πραγματικότητα είναι εσωτερική ...και άρα η γνώση είναι κάτι που κατασκευάζεται.

Θεωρία μάθησης Η άποψή μας για πώς μαθαίνουμε (και άρα και πώς πρέπει να διδάσκουμε)... Το ποια άποψη (θεωρία) θα υιοθετήσουμε στηρίζεται στην επιστημολογική πεποίθηση που έχουμε υιοθετήσει απέναντι στη γνώση.

Η μάθηση συνίσταται στην αλλαγή μίας συμπεριφοράς συμπεριφορισμός (behaviorism) Η παρατηρήσιμη συμπεριφορά έχει περισσότερο ενδιαφέρον από την κατανόηση εσωτερικών νοητικών διεργασιών 1957 Η συμπεριφορά πρέπει να εστιάζει σε απλά στοιχεία: συγκεκριμένα ερεθίσματα και αντιδράσεις Η μάθηση συνίσταται στην αλλαγή μίας συμπεριφοράς

γνωσιακή θεωρία (cognitivism) Η μάθηση δεν είναι μόνο η αλλαγή στη συμπεριφορά του ατόμου, αλλά στο νοητικό του «σχήμα» : στον τρόπο που σκέφτεται, που καταλαβαίνει και που αισθάνεται 1967 Η μάθηση είναι σαν ένα πρόγραμμα υπολογιστή: ο μάνθάνων προσλαμβάνει πληροφορία (input) και μέσω νοητικών μηχανισμών τη μεταφέρει σε γνώση (output) Η γνώση είναι συμβολικές νοητικές αναπαραστάσεις (σχήματα) στο μυαλό του ατόμου και η μάθηση είναι το μέσο με το οποίο αυτές εγκαθιδρύονται στη μνήμη.

εποικοδομισμός (constructivism) Η γνώση δεν είναι κάτι που υπάρχει «έξω» από το άτομο, αλλά κάτι που το άτομο κατασκευάζει, καθώς προσπαθεί να κατανοήσει τις εμπειρίες του. O καθένας μας, προσπαθώντας να κατανοήσει τις εμπειρίες του, κατασκευάζει δικούς του «κανόνες» και «νοητικά μοντέλα»... ...άρα η μάθηση είναι απλά η διαδικασία προσαρμογής αυτών των σχημάτων, ώστε να «φιλοξενήσουν» νέες εμπειρίες. Η πραγματική «γνώση ζωής» είναι «ασυμμάζευτη» (messy) και χαοτική. Για να προετοιμαστεί κάποιος γι’ αυτή, πρέπει να «προπονηθεί» σε ανάλογα μαθησιακά περιβάλλοντα.

Ερμηνευτικό παράδειγμα Λογικός θετικισμός (Objectivism) Πραγματισμός (pragmatism) Ερμηνευτικό παράδειγμα (interpretivism) ΕΠ ΘΜ Π συμπεριφορισμός (behaviorism) γνωσιακή θεωρία (cognitivism) εποικοδομισμός (constructivism) Driscoll, 2000

(Computer Assisted Instruction) (Artificial Intelligence) συμπεριφορισμός (behaviorism) γνωσιακή θεωρία (cognitivism) εποικοδομισμός (constructivism) ΕΠ ΘΜ Π CAI (Computer Assisted Instruction) AI (Artificial Intelligence) Logo as Latin CSCL Koschmann, 1996

Βιβλιογραφία Driscoll, M. (2000). Psychology of Learning for Instruction. Needham Heights, MA, Allyn & Bacon Woolfolk, A. (2007). Εκπαιδευτική Ψυχολογία, εκδ. ΙΩΝ / ΕΛΛΗΝ (κεφάλαιο 2) Koschmann, T. (1996). Paradigm shifts and instructional technology: An introduction. In T. Koschmann (Ed.), CSCL : theory and practice of an emerging paradigm (pp. 268-305). Mahwah N.J.: L. Erlbaum

Bιβλιογραφία και πηγές Driscoll, M. (2000). Psychology of Learning for Instruction. Needham Heights, MA, Allyn & Bacon Woolfolk, A. (2007). Εκπαιδευτική Ψυχολογία, εκδ. ΙΩΝ / ΕΛΛΗΝ (κεφάλαιο 2) Koschmann, T. (1996). Paradigm shifts and instructional technology: An introduction. In T. Koschmann (Ed.), CSCL : theory and practice of an emerging paradigm (pp. 268-305). Mahwah N.J.: L. Erlbaum http://davidtjones.wordpress.com/2009/10/04/learning-theories-and-e-learning/