Εννοιολογική Ανάπτυξη Μέρος Β Στέλλα Βοσνιάδου
Lev S. Vygotsky Γεννήθηκε το 1896 στην Όρσα της Λευκορωσίας – πέθανε από φυματίωση το 1934 Ιστορικό-πολιτιστική προσέγγιση Το κοινωνικό - πολιτισμικό περιβάλλον διαμεσολαβεί και προσδιορίζει τον τρόπο αντίληψης του ατόμου
Εννοιολογική ανάπτυξη και Vygotsky Βασίζεται στην κλασική θεωρία και υποστηρίζει ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν μπορούν να σχηματίσουν αναπαραστάσεις καθοριστικών γνωρισμάτων Θεματικές κατηγοριοποιήσεις έναντι Αλυσιδωτών κατηγοριοποιήσεων έναντι Ταξινομικών κατηγοριοποιήσεων Θεματικές κατηγοριοποιήσεις – οργανωμένες ανάλογα με κάποιο θέμα Αλυσιδωτές κατηγοριοποιήσεις – οργανωμένες άλλοτε με βάση το χρώμα, άλλοτε με βάση το σχήμα, κλπ. Ταξινομικών κατηγοριοποιήσεις – οργανωμένες σε ιεραρχικές κατηγορίες
Η σημασία της γλώσσας Η σημασία της μεσολαβητικής σημασίας της γλώσσας στη δημιουργία κατηγοριοποιήσεων
Κατώτερες Ψυχολογικές Ανώτερες Ψυχολογικές Λειτουργίες Λειτουργίες Σύμφωνα με τη θεωρία του L. S. Vygotsky, οι ανώτερες ψυχολογικές αντιδράσεις απαιτούν τη χρήση συμβόλων ΕΑ Ε(Σύμβολο) Α Κατώτερες Ψυχολογικές Ανώτερες Ψυχολογικές Λειτουργίες Λειτουργίες Άμεσες Αντιδράσεις Διαμεσολαβητικές Αντιδράσεις σε σε ερεθίσματα ερεθίσματα
Κοινωνική προέλευση της ατομικής ψυχικής λειτουργικότητας «Οποιαδήποτε λειτουργία στην πολιτισμική ανάπτυξη του παιδιού εμφανίζεται δύο φορές ή σε δύο πεδία. Πρώτα εμφανίζεται στο κοινωνικό και μετά στο ψυχολογικό πεδίο. Πρώτα εμφανίζεται μεταξύ των ανθρώπων, ως μία διαψυχική κατηγορία και μετά, μέσα στο παιδί ως μια ενδοψυχικη κατηγορία
Σημασία των εργαλείων Σημασία των εργαλείων ως μέσων αλλαγής της συμπεριφοράς «Η χρήση και η εφεύρεση εργαλείων από τους ανθρωποειδείς πιθήκους είναι το επιστέγασμα της οργανικής ανάπτυξης της συμπεριφοράς … δημιουργεί τις βασικές ψυχολογικές προϋπόθεσης για την πολιτισμική ανάπτυξη της συμπεριφοράς»
Η σημασία της γλώσσας και των συμβόλων Τα συστήματα των συμβόλων και εργαλείων που δημιουργεί ο πολιτισμός αλλάζουν την συμπεριφορά και την νόηση – Ο μηχανισμός της ατομικής ανάπτυξης έχει τις ρίζες του στην κοινωνία και στον πολιτισμό. Εργαλεία – ανθρώπινη εργασία – συμβολικά συστήματα
Η έννοια της δια-μεσολάβησης Μεσολάβηση τεχνικών εργαλείων Μεσολάβηση ψυχολογικών εργαλείων Ψυχολογικά εργαλεία – γλώσσα, μαθηματικά, γραφή, σχήματα και διαγράμματα, έργα τέχνης, κλπ. Διαμεσολαβητικά μέσα τα οποία αποτελούν προϊόντα κοινωνικο-πολιτισμικής εξέλιξης και υπηρετούν την ψυχική λειτουργία.
Η ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης Έννοια της ζώνης της επικείμενης ανάπτυξης -αντιστοιχεί στην απόσταση ανάμεσα στο πραγματικό αναπτυξιακό επίπεδο και στο επίπεδο εν δυνάμει ανάπτυξης, όπως καθορίζεται από την επίλυση προβλημάτων κάτω από την καθοδήγηση των ενηλίκων ή σε συνεργασία με πιο ικανούς συνομηλίκους
Υποστηρικτικό πλαίσιο Η σημασία του κοινωνικού πλαισίου – γονείς και εκπαιδευτικοί για την ανάπτυξη των μαθητών Η διδασκαλία είναι αποτελεσματική όταν βοηθάει τον μαθητή να αναπτυχθεί στη ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης
Ανάπτυξη του λόγου Η πιο σημαντική στιγμή στην πορεία της ανάπτυξης – όταν ο λόγος και η πρακτική δραστηριότητα συγκλίνουν Προ-νοητικός λόγος Απλοϊκή ψυχολογία Εγωκεντρικός λόγος Εσωτερικός λόγος
Εσωτερικός λόγος Εγωκεντρικός λόγος Εσωτερικός λόγος - σκέψη Ο εγωκεντρικός λόγος … αναπτύσσεται από τα κοινωνικά του θεμέλια μεταφέροντας τις κοινωνικές-συνεργατικές μορφές της συμπεριφοράς στη σφαίρα της ατομικής ψυχολογικής λειτουργίας
Επιπτώσεις στην Εκπαίδευση Επιπτώσεις στην Εκπαίδευση Αξιολόγηση της πραγματικής ανάπτυξης – εν δυνάμει ανάπτυξης Αμοιβαία διδασκαλία - Palincsar and Brown, 1984 Συνεργατική μάθηση Κοινωνικό-πολιτισμική προσέγγιση στη μάθηση Distributed cognition
Η θεωρία του Κeil (Keil & Baterman, 1984) Υποτίμηση του ρόλου της επιμέρους γνώσης του περιεχομένου στην εννοιολογική ανάπτυξη Τα μικρά παιδιά μπορεί να μην ξέρουν τα καθοριστικά γνωρίσματα για πολλές έννοιες. (τι είναι ένα νησί, τι είναι διακοπές, κλπ.)
Εννοιολογική ανάπτυξη Πιθανολογικές θεωρίες Εννοιολογική ανάπτυξη Πιθανολογικές θεωρίες Rosch & Mervis Τα παιδιά μαθαίνουν πρώτα τις κατηγορίες βασικού επιπέδου (Υπερκατηγορία, βασικό επίπεδο, υποκατηγορία)
Εννοιολογική ανάπτυξη ΄Εννοιες οργανωμένες σε θεωρίες Βοσνιάδου & Βrewer (1992, 1994)
Σφαίρα Νοητικά μοντέλα της γης παιδιών ηλικίας 6 έως 11 ετών (από Vosniadou & Brewer, 1992). Όλα τα μοντέλα, αλλά κυρίως το μοντέλο της γης-ορθογώνιο, αναπαριστάνουν τις προσπάθειες των παιδιών να συμβιβάσουν τον ισχυρισμό των ενηλίκων ότι η γη είναι στρογγυλή με αυτό που παρατηρούν γύρω τους (κυρίως στην Champaign Urbane του Illinois όπου διεξήχθη η έρευνα). Πεπλατυσμένη σφαίρα Κοίλη σφαίρα Διπλή Γη Γη δίσκος Γη ορθογώνιο