ως παράγοντας επιτυχημένης μετάβασης Αναπληρώτρια Καθηγήτρια 4. Επαγγελματική μάθηση των Νηπιαγωγών ως παράγοντας επιτυχημένης μετάβασης στο Δημοτικό Σχολείο Μαρία Σακελλαρίου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

εισαγωγη Στον τομέα της πρώιμης παιδικής ηλικίας και στην ειδική εκπαίδευση υπήρξαν προσπάθειες να εντοπιστούν νέες πρακτικές και να προσδιοριστούν στρατηγικές για την ομαλή μετάβαση των παιδιών από την οικογένεια στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο Στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας η οποία διεξήχθη κατά τη σχολική χρονιά 2013-2014 διερευνήθηκαν χαρακτηριστικά επαγγελματικής μάθησης των εκπαιδευτικών προσχολικής ηλικίας σε σχέση με τις απόψεις τους για την εφαρμογή στρατηγικών ομαλής μετάβασης των παιδιών από την Οικογένεια στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο.

Οι εκπαιδευτικοί διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ποιότητα της εκπαίδευσης (Savolainen, 2009) . Μελέτες δείχνουν ότι η ποιότητα του εκπαιδευτικού συμβάλλει περισσότερο στην επιτυχημένη μετάβαση από οποιοδήποτε άλλο παράγοντα (Sanders and Horn, 1998). Η ανάγκη να παρέχουν οι εκπαιδευτικοί «υψηλή ποιότητα εκπαίδευσης» και ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές δεν απορρέει μόνο από την εκπαίδευση αλλά και από την κοινωνία Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται εμπιστοσύνη στις ικανότητες και τις γνώσεις τους, δεξιότητες στον τομέα της συμμετοχικής εκπαίδευσης ώστε να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις που θα συναντούν στο σχολικό κλίμα ( Carroll, Forlin and Jobling, 2003)

Με την είσοδο του παιδιού στο Νηπιαγωγείο, το παιδί καλείται να αντιμετωπίσει ένα νέο, άγνωστο, διαφορετικό, πιο απαιτητικό περιβάλλον σε σχέση με τις προηγούμενες εμπειρίες του (Margetes, 2002) και να ανεξαρτητοποιηθεί από το οικογενειακό περιβάλλον (Πανταζής, 2006). Θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν τα παιδιά στα πρώτα χρόνια της προσχολικής ηλικίας και έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ερευνητές ως «ορόσημο» (Kagan, 1999). Οι πρώτες εμπειρίες στο νέο εκπαιδευτικό περιβάλλον έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα (Ματσαγγούρας, 2003, Σακελλαρίου, 2005): επηρεάζουν πολύπλευρα τη συμπεριφορά των παιδιών επηρεάζουν τη στάση τους προς το σχολείο επηρεάζουν την αποδοτικότητά τους επηρεάζουν τη δημιουργία και διατήρηση της θέλησης τους για μάθηση Θέτουν τις βάσεις για την περαιτέρω ακαδημαϊκή εξέλιξη του παιδιού Θέτουν τις βάσεις για την κοινωνικοποίηση του Θέτουν τις βάσεις για τη διαμόρφωση βαθύτερων χαρακτηριστικών της προσωπικότητάς του επιδρούν στην ολόπλευρη ανάπτυξη του

Στην παρούσα μελέτη θεωρούμε τη μετάβαση ως μια πολύπλοκη και δυναμική διαδικασία, μακρού χρονικού διαστήματος, κατά την οποία το παιδί «μετακινείται» από το οικογενειακό περιβάλλον στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό Σχολείο. Η μετάβαση αυτή συνοδεύεται από πολυποίκιλες αλλαγές στο σχολικό περιβάλλον της τάξης, στην οργάνωση, στα προγράμματα σπουδών, στις προσδοκίες των εκπαιδευτικών, στις φιλικές σχέσεις του παιδιού με τη νέα ομάδα παιδιών (Margetts,2002) και εξαρτάται τόσο από την ετοιμότητα του παιδιού όσο και από την ετοιμότητα του σχολείου να εξασφαλίσει προϋποθέσεις συνέχειας και μηχανισμούς στήριξης για την αντιμετώπιση των αλλαγών που είναι επακόλουθο της μετάβασης του παιδιού από την μια σχολική βαθμίδα στην άλλη (Βρυνιώτη, Ματσαγγούρας,2005).

Σύμφωνα με τη Διεθνή βιβλιογραφία οι θεωρίες που σχετίζονται με την μετάβαση των παιδιών με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη από την οικογένεια στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό Σχολείο είναι: Θεωρεία του άγχους (Stress Inoculation Theory) Θεωρεία της αλλαγής της κοινωνικής θέσης στη σχολική κοινότητα (Top Dog Versus Botton Dog Theory) Θεωρεία αναπτυξιακής ετοιμότητας (Development Readiness Theory) Θεωρεία της ασυνέχειας (Discontinuity Theory) Συσσωρευτική θεωρεία (Commutation Theory) Οικοσυστημική θεωρία Το Εννοιολογικό Μοντέλο για την μετάβαση παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (Rous & Hallam,2006)

Το Εννοιολογικό Μοντέλο για την μετάβαση Το μοντέλο αυτό αναπτύχθηκε για να κατανοήσουμε την πολυπλοκότητα της μετάβασης των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και των οικογενειών τους. Περιλαμβάνει δύο διακριτά επίπεδα: Το πρώτο αντικατοπτρίζει το παραδοσιακό οικολογικό μοντέλο και τονίζει τους πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τα παιδιά και τις οικογένειές τους. Το δεύτερο επίπεδο περιλαμβάνει τρεις συγκεκριμένους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία της μετάβασης. Αυτοί είναι: οι μεταβλητές επιρροής μεταξύ των διάφορων φορέων οι πρακτικές μετάβασης και οι δραστηριότητες τα αποτελέσματα που σχετίζονται με την προσαρμογή του παιδιού και την προετοιμασία της οικογένειας (Rous & Hallam, 2006, Rous, Hallam, Harbin, McCormick & Jung, 2007)

Οι θεωρίες στις οποίες αναφερθήκαμε, συμβάλλουν στην δημιουργία αποτελεσματικών προγραμμάτων μετάβασης στα οποία οι κατάλληλες πρακτικές είναι απαραίτητες για την υποστήριξη των παιδιών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της διαδικασίας της μετάβασης( Σακελλαρίου, 2012). Οι πρακτικές μετάβασης απευθύνονται στο σύνολο των παιδιών, τα προετοιμάζουν, εμπλέκουν τις οικογένειες τους, την κοινότητα και συνδέουν τους εκπαιδευτικούς προσχολικής και σχολικής ηλικίας, καθώς και το ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό.

Πρακτικές μετάβασης Συνεργάτες Επικοινωνία με τις οικογένειες των παιδιών Επικοινωνία με τα παιδιά προσχολικής ηλικίας Επισκέψεις στο Δημοτικό Δραστηριότητες μάθησης και ενσωμάτωσης Ενημερωτικές συναντήσεις Συμμετοχή της κοινότητας Διάδοση πληροφοριών Ομάδες στήριξης των οικογενειών Διατήρηση επαφής με τα παιδιά που αποφοιτούν από το νηπιαγωγείο Έγκαιρη Εγγραφή   Διευθυντές Εκπαιδευτικοί Γενικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Εκπαιδευτικοί Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Ειδικό επιστημονικό προσωπικό Οικογένεια και παιδιά Νηπιαγωγείο –Δημοτικό Κοινότητα

Το δείγμα της έρευνας μεθοδολογια Στην παρούσα έρευνα συμμετείχαν 122 Eκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από τα Νηπιαγωγεία των Ιωαννίνων, από τους οποίους οι 119 έχουν θέση γενικής αγωγής και οι 3 εργάζονται ως εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης. Η συμμετοχή των Νηπιαγωγών ήταν προαιρετική και ανώνυμη. Η επιλογή του δείγματος ήταν τυχαία, έτσι, αυτό θεωρείται αντιπροσωπευτικό του προς εξέταση πληθυσμού (Cohen & Manion, 1994).

Ερευνητικό εργαλείο Ως ερευνητικό εργαλείο συλλογής δεδομένων της παρούσας έρευνας ήταν το ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις «ανοιχτού» και «κλειστού» τύπου, οι οποίες αφορούν τις γνώσεις και τις αντιλήψεις των Νηπιαγωγών για τη μετάβαση των παιδιών με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη από το οικογενειακό περιβάλλον στο Νηπιαγωγείο και μετέπειτα στο Δημοτικό σχολείο. Η έρευνα διεξήχθη το 2014, κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης των φοιτητών στο εαρινό εξάμηνο. Τα δεδομένα της έρευνας αναλύθηκαν με το στατιστικό πακέτο ανάλυσης SPSS ver.15.

Συγκεκριμένα τα ερωτήματα της παρούσας έρευνας αφορούσαν στη διερεύνηση: Των δημογραφικών στοιχείων Των απόψεων τους για την εφαρμογή στρατηγικών ομαλής μετάβασης πριν και κατά τη διάρκεια φοίτησης των παιδιών με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο Των απόψεων τους για τη σημαντικότητα του ρόλου της κοινότητας στο ζήτημα της μετάβασης

Πραγματοποιείτε επισκέψεις στα σπίτια των παιδιών πριν την φοίτηση τους στο νηπιαγωγείο ; Σχετικά με την πραγματοποίηση επισκέψεων στα σπίτια των παιδιών πριν την φοίτηση τους σε αυτό το 87,7% απάντησε πως δεν εφαρμόζει τη συγκεκριμένη πρακτική, παρόλο που οι επισκέψεις των παιδαγωγών στο σπίτι των παιδιών συμβάλλουν στη ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ της οικογένειας και του σχολείου σε θέματα μετάβασης με σκοπό την προαγωγή και ανάπτυξη του παιδιού. Το 48,3% από τους ερωτηθέντες νηπιαγωγούς τη θεωρούν καθόλου σημαντική, από τους οποίους το 19,7% έχουν πτυχίο Παιδαγωγικής και το 22,1% έχουν φοιτήσει και στο Διδασκαλείο. Μόνο ένα μικρό ποσοστό 7,4 % των νηπιαγωγών τη θεωρούν σημαντική έως πολύ σημαντική, μεταξύ των οποίων οι 7 νηπιαγωγοί έχουν πτυχίο παιδαγωγικής και έχουν φοιτήσει στο Διδασκαλείο Γενικής Αγωγής. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΤΕΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Γ.Α. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Ε.Α. ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ Γ.Α. Count 30 20 10 Bar Chart ΠΟΛΎ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΛΙΓΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΣΗ 4.2 ΟΧΙ

Ακούτε τους προβληματισμούς της οικογένειας για τη μετάβαση των παιδιών τους στο νηπιαγωγείο; Το 87,7% των ερωτηθέντων νηπιαγωγών διαφαίνεται πως τοποθετείται θετικά στο να ακούει τους προβληματισμούς της οικογένειας σχετικά με τη μετάβαση των παιδιών. Το 32,8 % των νηπιαγωγών θεωρούν τη συγκεκριμένη πρακτική μετάβασης σημαντική και το 50,8 % πολύ σημαντική, από αυτό το ποσοστό 27% είναι κάτοχοι Παιδαγωγικού πτυχίου και έχουν φοιτήσει στο διδασκαλείο και 3,3% έχουν μεταπτυχιακές σπουδές. Γενικότερα θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε πως κυριαρχεί μια θετική διάθεση των εκπαιδευτικών για συνεργασία και εμπλοκή της οικογένειας στη διαδικασία της μετάβασης, ώστε να λύσει πιθανόν απορίες, να εφησυχάσει την οικογένεια όσον αφορά την ανησυχία της για τη μετάβαση. Η συμμετοχή της οικογένειας στη διαδικασία της μετάβασης αποτελεί το κλειδί που διασφαλίζει την ομαλή ενσωμάτωση των παιδιών στα διαφορετικά περιβάλλοντα τόσο του Νηπιαγωγείου όσο μετέπειτα του Δημοτικού σχολείου. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΤΕΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Γ.Α. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Ε.Α. ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ Γ.Α. Count 40 30 20 10 Bar Chart ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΛΙΓΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΣΗ 4.3 ΝΑΙ

Βλέπετε και συζητάτε με τα παιδιά το portfolio τους από τον παιδικό σταθμό; Μόνο το 15,6% βλέπει και συζητάει το Portfolio από τον παιδικό σταθμό ενώ το 72,1% απάντησε αρνητικά. Στο ποσοστό αυτό (72,1%), ρωτώντας τη σημαντικότητα της πρακτικής αυτής, διαπιστώσαμε ότι μόνο 3 Νηπιαγωγοί θεωρούν πολύ σημαντικό να βλέπουν τον ατομικό φάκελο του μαθητή και οι 3 Νηπιαγωγοί έχουν κάνει Διδασκαλείο. Παρόλο που το portfolio είναι μια μέθοδος που αποτυπώνει τα αποτελέσματα της εκπαιδευτικής διαδικασίας , οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί δεν την εφαρμόζουν. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ. Γ.Α. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Γ.Α. ΔΙΔ.Γ.Α. Count 20 15 10 5 Bar Chart ΠΟΛΎ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΛΙΓΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΑΘΟΛΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΣΗ 5.8 ΟΧΙ

Η κοινότητα διοργανώνει σεμινάρια για την οικογένεια σχετικά με τη μετάβαση και τη σχολική ετοιμότητα Το 68,9% των ερωτηθέντων νηπιαγωγών θεωρούν σημαντική έως πολύ σημαντική την εμπλοκή της κοινότητας στη διαδικασία της μετάβασης με τη διοργάνωση σεμιναρίων τα οποία υποστηρίζουν το γονεϊκό ρόλο και τους βοηθούν να υποστηρίζουν καλύτερα τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της μετάβασης τους στο Νηπιαγωγείο. Το 24,6% των νηπιαγωγών μεταξύ των οποίων το 14,8% έχουν φοιτήσει και στο Διδασκαλείο το θεωρούν πολύ σημαντικό και το 44,3% θεωρούν σημαντικό η κοινότητα να διοργανώνει σεμινάρια για την οικογένεια σχετικά με τη μετάβαση και τη σχολική ετοιμότητα. Ένα ποσοστό 24,6% είναι ουδέτερο και μόνο το 6,5% δεν θεωρεί τη συγκεκριμένη πρακτική σημαντική. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ.Γ.Α. ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΔΙΔ. Ε.Α Count 30 20 10 Bar Chart 5 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ 6.2

Η κοινότητα διοργανώνει σεμινάρια για παιδαγωγούς σχετικά με τη μετάβαση και τη σχολική ετοιμότητα Το 71,3% των ερωτηθέντων νηπιαγωγών τοποθετείται θετικά στη επιμόρφωσή τους από την κοινότητα με τη διοργάνωση σεμιναρίων σχετικά με τη μετάβαση και τη σχολική ετοιμότητα. το 26,2% έχουν πτυχίο παιδαγωγικής, το 36,1% έχουν φοιτήσει και στο διδασκαλείο και 4,1% έχουν μεταπτυχιακές σπουδές. Ενώ ένα μικρό ποσοστό νηπιαγωγών 3,3% το θεωρεί καθόλου σημαντικό. Με δεδομένο τη θετική διάθεση των νηπιαγωγών για επιμόρφωση από την κοινότητα ενισχύεται η σχέση συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ των εκπαιδευτικών και της κοινότητας για θέματα μετάβασης και σχολικής ετοιμότητας. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ.Γ.Α. ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΔ.Ε.Α. ΣΕΜΙΝ. Ε.Α. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ Count 25 20 15 10 5 Bar Chart 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ6.4

Η κοινότητα συντάσσει «οδηγό» για την επιτυχημένη μετάβαση των παιδιών προσχολικής ηλικίας στο νηπιαγωγείο Οι απαντήσεις των νηπιαγωγών που ερωτήθηκαν πόσο σημαντική θεωρούν την δημιουργία «οδηγού» από την κοινότητα για την επιτυχημένη μετάβαση των παιδιών προσχολικής ηλικίας στο νηπιαγωγείο δείχνουν πως ένα ποσοστό 32,8% των νηπιαγωγών από το οποίο το 20,5% έχουν φοιτήσει στο διδασκαλείο αμφιταλαντεύεται και εκτιμά ουδέτερα την δημιουργία «οδηγού» από την κοινότητα. Αξίζει να σημειωθεί, πως ένα σημαντικό ποσοστό του δείγματος 57,4% θεωρεί τη σύνταξη οδηγού από σημαντική έως πολύ σημαντική. H θετική στάση των εκπαιδευτικών αποτελεί τον προάγγελο για τη δημιουργία ενός οδηγού στα πλαίσια της επιτυχημένης μετάβασης των παιδιών με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη από την οικογένεια στο Νηπιαγωγείο και για τη χώρα μας. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ.Γ.Α. ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Ε.Α. ΔΙΔ. Ε.Α ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Ε.Α. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ Count 25 20 15 10 5 Bar Chart 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ6.6

Η πρώτη δημοτικού επισκέπτεται το νηπιαγωγείο και παρακολουθεί το πρόγραμμα του Η ερώτηση αυτή τέθηκε στο πλαίσιο διερεύνησης των πρακτικών για την ομαλή μετάβαση των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες από το νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο. Κατά τη στατιστική ανάλυση παρατηρήθηκε ότι ένα μεγάλο ποσοστό 30,3% ούτε συμφωνούν ούτε διαφωνούν, 24,6% συμφωνούν και 29,5% συμφωνούν απόλυτα. Διακρίνεται ο φόβος των εκπαιδευτικών για την ανταλλαγή επισκέψεων. Είναι μια πρακτική που δεν εφαρμόζεται ακόμη στην χώρα μας ,με ελάχιστες εξαιρέσεις. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ.Γ.Α. ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΕΑ ΔΙΔ Ε.Α. ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Ε.Α. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ Count 25 20 15 10 5 Bar Chart 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ 7.4

Κοινές συναντήσεις νηπιαγωγών και δασκάλων για το συντονισμό των μεθόδων εκπαίδευσης και διδασκαλίας με σκοπό την ομαλή μετάβαση παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Η σταθερή συνεργασία μεταξύ των σχολικών μονάδων και η ενημέρωση για το μαθησιακό προφίλ των νηπίων, βοηθάει τη μονάδα υποδοχής να σχεδιάσει το εκπαιδευτικό της έργο. Με την άποψη αυτή φαίνεται να συμφωνούν οι περισσότεροι Νηπιαγωγοί αφού το 44,3% συμφωνούν με αυτή την πρακτική και οι 29,5% συμφωνούν απόλυτα . Ο κοινός σχεδιασμός θα πρέπει να αποβλέπει στη δημιουργία κλίματος συνεργασίας μεταξύ νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου με σκοπό την ομαλή ένταξη των παιδιών με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη στη Γενική τάξη. Οι γονείς βλέποντας την ενότητα , τη συνέχεια και τη συνεργασία νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ.Γ.Α. ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΕΑ ΔΙΔ.Ε.Α. ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Ε.Α ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ Count 30 20 10 Bar Chart 5 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ 7.6

Τήρηση ατομικού φακέλου του κάθε παιδιού που θα το συνοδεύει το παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο δημοτικό σχολείο Οι Νηπιαγωγοί που κατέχουν μεταπτυχιακό τίτλο, Διδασκαλείο (γενικής και ειδικής αγωγής) και σεμινάρια, συμφωνούν απόλυτα με την τήρηση ατομικού φακέλου. Συγκρίνοντας τις απαντήσεις με την 5.8 ερώτηση, διαπιστώνουμε ότι θεωρούν απαραίτητο τον ατομικό φάκελο για τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (το 83,6% συμφωνούν και συμφωνούν απόλυτα) ενώ το ίδιο δεν ισχύει για τα παιδιά με τυπική ανάπτυξη Από τη στατιστική ανάλυση του αποτελέσματος γίνεται αντιληπτό πόσο σημαντικό είναι για τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, η δημιουργία και η τήρηση ατομικού φακέλου ώστε να ενημερώνονται οι εκπαιδευτικοί και το επιστημονικό προσωπικό του Δημοτικού Σχολείου στο οποίο πρόκειται να φοιτήσει το παιδί, για την πορεία εξέλιξης του αλλά και το ίδιο το παιδί να αισθανθεί δημιουργικό συμμετέχοντας, όσο αυτό είναι δυνατόν, στην επιλογή εργασιών. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ. Γ.Α. ΕΤΗΣΙΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ Ε.Α. ΔΙΔ.Ε.Α ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΑ. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ Count 40 30 20 10 Bar Chart 5 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ 7.7

Δημιουργία εποπτικού υλικού που θα βοηθήσει τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες να μεταβούν στο δημοτικό σχολείο Είναι μια πρακτική που αναγνωρίζεται από την εκπαιδευτική κοινότητα στο σύνολό της, και με την οποία συμφωνούν οι περισσότεροι Νηπιαγωγοί, το 33,6% συμφωνούν απόλυτα και το 45,9% συμφωνούν ,πολύ μικρό ήταν το ποσοστό εκείνων που διαφωνούν . Οι εκπαιδευτικοί που έχουν κάνει μεταπτυχιακό, είναι στο ποσοστό εκείνων που συμφωνούν απόλυτα. ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ ΔΙΔ. Γ.Α. ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΔ.Ε.Α. ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Ε.Α. ΠΤΥΧΙΟ ΑΕΙ Count 40 30 20 10 Bar Chart 5 4 3 2 1 ΕΡΩΤΗΣΗ 7.11

Συμπερασματική Συζητηση Η πλειοψηφία των νηπιαγωγών που συμμετείχαν στην έρευνα δεν εφαρμόζει πρακτικές μετάβασης πριν την είσοδο του παιδιού στο Νηπιαγωγείο Οι εκπαιδευτικοί δε γνωρίζουν ότι με πρακτικές όπως η ανταλλαγή επισκέψεων, διασφαλίζεται η ομαλή μετάβαση των νηπίων στο Δημοτικό Σχολείο. Δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι η καλύτερη πρακτική μετάβασης είναι, να εργάζονται με το παιδί και την οικογένειά του και να μοιράζονται πληροφορίες. Τους είναι δύσκολο να εφαρμόσουν πρακτικές όπως, να αφιερώσουν χρόνο για να μάθουν σχετικά με το περιβάλλον στο οποίο ζει το παιδί , το οικογενειακό και πολιτιστικό του υπόβαθρο (Peters, 2010) ενώ αυτό θα διευκόλυνε την καθημερινή τους εργασία στο Νηπιαγωγείο.

Φαίνεται επίσης από τα στοιχεία της έρευνας μας Η αναγκαιότητα δραστηριοτήτων που θα γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ Νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου. Το Δημοτικό θα προετοιμαστεί για την υποδοχή νέων μαθητών και θα μειωθούν τα προβλήματα προσαρμογής των μαθητών με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη (Γουργιώτη, 2012). Η αναγκαιότητα ουσιαστικής υποστήριξης και επιμόρφωσης των οικογενειών και των εκπαιδευτικών από την κοινότητα Συνεργασία σχολείου, οικογένειας και κοινότητας Οργάνωση προγράμματος μετάβασης από την κοινότητα και σύνταξη οδηγού επιτυχημένης μετάβασης για παιδιά με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη

Επιπλέον Είναι απαραίτητη η δημιουργία εποπτικού υλικού που θα βοηθάει τα παιδιά με τυπική και μη τυπική ανάπτυξη να μεταβούν στο Δημοτικό Σχολείο αξιοποιώντας κάθε πληροφορία από την οικογένεια για το πώς φαντάζονται το Δημοτικό Σχολείο ( Βρυνιώτη, 2007) Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να φροντίσουν ώστε οι οικογένειες να έχουν υποστήριξη ,συνεχή και ακριβή ενημέρωση, μεγαλύτερη γνώση και ευκαιρίες να συζητούν τις προσδοκίες τους από την αρχή του Σχολικού Έτους (Russell, 2005). Στη διαδικασία της μετάβασης απαραίτητος είναι ο ατομικός φάκελος του μαθητή (Portfolio) Οι εκπαιδευτικοί δε γνωρίζουν ότι η Αυθεντική αξιολόγηση είναι μια εκπαιδευτική διαδικασία που αποτελεί ευέλικτο και πολύτιμο εργαλείο στα χέρια τους

Καταδεικνύεται από την επεξεργασία των στατιστικών αποτελεσμάτων : H ανάγκη για αρχική κατάρτιση των εκπαιδευτικών (Commission of the European Communities 2008) Η αρχική εκπαίδευση δε μπορεί να εφοδιάσει τους εκπαιδευτικούς με όλες τις ικανότητες που θα χρειαστούν κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους. Οι απαιτήσεις για το επάγγελμα του εκπαιδευτικού εξελίσσονται με ταχείς ρυθμούς, απαιτώντας από τους εκπαιδευτικούς να προβληματιστούν σχετικά με τη δική τους μάθηση, τις απαιτήσεις του σχολικού πλαισίου στο οποίο δουλεύουν . Είναι δική τους ευθύνη η δια βίου μάθηση. (Commission of the European Communities 2008)

Ευχαριστούμε για τη προσοχή σας!