ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΤΟ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΑ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑ

ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΤΥΠΟΙ ΔΟΜΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ 1 Με τον όρο ολιγοπώλιο αναφερόμαστε στην κατηγορία αγοράς που βρίσκεται μεταξύ των δύο ακραίων περιπτώσεων όπου: Υπάρχουν λίγοι μόνο πωλητές Κάθε πωλητής προσφέρει προϊόν παρόμοιο ή ταυτόσημο με το εκείνο των ανταγωνιστών του Οι πράξεις κάθε πωλητή στην αγορά μπορεί να έχουν σοβαρή επίπτωση στα κέρδη όλων των άλλων πωλητών Υπάρχουν εμπόδια στην είσοδο νέων επιχειρήσεων

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Ή ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ Υπάρχουν δύο διαφορετικές τάσεις στα ολιγοπώλια: · Η αλληλεξάρτηση μεταξύ επιχειρήσεων δημιουργεί μια τάση για σύμπραξη μεταξύ τους. Αν καταφέρουν να συνεργαστούν και να ενεργήσουν σαν μονοπώλιο τότε μεγιστοποιούν τα κοινά κέρδη · Από την άλλη πλευρά, κάθε ολιγοπωλητής ενδιαφέρεται μόνο για το δικό του κέρδος, και αυτό τον ωθεί στο να ανταγωνίζεται με τους άλλους στην προσπάθειά του να ιδιοποιηθεί ένα μεγαλύτερο μέρος από τα κέρδη του κλάδου

ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΤΟ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ Όταν οι επιχειρήσεις μιας ολιγοπωλιακής αγοράς αποφασίζουν πόση ποσότητα θα παράγουν για να μεγιστοποιήσουν το κέρδος τους, παράγουν ποσότητα περισσότερη από εκείνη που παράγεται από ένα μονοπώλιο και λιγότερη από εκείνη που παράγεται από μία ανταγωνιστική αγορά Η τιμή του ολιγοπωλίου είναι μικρότερη από την τιμή του μονοπωλίου, αλλά υψηλότερη από την ανταγωνιστική τιμή

ΜΕΓΕΘΟΣ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Όσο αυξάνεται ο αριθμός των πωλητών σε ένα ολιγοπώλιο, τόσο η ολιγοπωλιακή αγορά μοιάζει με ανταγωνιστική αγορά δηλ. Η τιμή προσεγγίζει το οριακό κόστος και Η παραγόμενη ποσότητα προσεγγίζει το κοινωνικά αποτελεσματικό επίπεδο

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ: ΤΟ ΚΑΡΤΕΛ-1 Αν οι επιχειρήσεις ενός ολιγοπωλιακού κλάδου καταφέρουν να συνεννοηθούν μεταξύ τους (π.χ. ως προς την τιμολόγηση, τα μερίδια αγοράς, την διαφήμιση κ.λπ.), επιτυγχάνουν περιορισμό του ανταγωνισμού και μείωση της αβεβαιότητας, στοιχεία τα οποία μειώνουν τα συνολικά κέρδη του κλάδου

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ: ΤΟ ΚΑΡΤΕΛ-2 Μια (τυπική ή άτυπη) συμφωνία μεταξύ επιχειρήσεων για εκμετάλλευση της αγοράς ονομάζεται καρτέλ. Προϋποθέσεις για την δημιουργία ενός καρτέλ είναι η ομοιογένεια του προϊόντος, η ισχυρή αλληλεξάρτηση και η γνώση των συνθηκών ζήτησης Το καρτέλ επιτυγχάνει την μεγιστοποίηση των κερδών του όταν ενεργεί σαν μονοπώλιο, δηλ. σαν να ήταν μια επιχείρηση

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ: Η ΚΑΜΠΤΟΜΕΝΗ ΚΑΜΠΥΛΗ ΖΗΤΗΣΗΣ Το υπόδειγμα αυτό στηρίζεται στην υπόθεση ότι αν η επιχείρηση μειώσει την τιμή, θα την ακολουθήσουν οι άλλες επιχειρήσεις του κλάδου, ενώ αν την αυξήσει καμία άλλη επιχείρηση δεν θα την ακολουθήσει. Συνέπεια αυτής της αλλαγής της κλίσης της καμπύλης ζήτησης είναι να υπάρχει ασυνέχεια στην καμπύλη οριακού εσόδου. Το υπόδειγμα αυτό παρέχει μια εξήγηση της δυσκαμψίας που παρατηρείται στις τιμές των ολιγοπωλιακών αγορών.

ΤΑ ΔΥΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΤΟ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ P ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΣΥΝΝΕΝΟΗΣΗΣ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΝΕΝΟΗΣΗ P MC MC MC1 MC2 MC3 AR=D MR MR D Q MR Q

ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΑ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑ ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΑ ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑ Το ολιγοπώλιο καταλήγει να μοιάζει είτε περισσότερο με μονοπώλιο είτε περισσότερο με ανταγωνιστική αγορά, ανάλογα με τον αριθμό των επιχειρήσεων και ανάλογα με το πόσο συνεργάσιμες είναι οι ολιγοπωλιακές επιχειρήσεις Οι πολιτικοί ρυθμίζουν τη συμπεριφορά των ολιγοπωλίων με αντιμονοπωλιακούς νόμους

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι ολιγοπωλιακές επιχειρήσεις μεγιστοποιούν τα κέρδη τους όταν σχηματίζουν καρτέλ και ενεργούν σαν μονοπώλιο Ωστόσο, αν οι ολιγοπωλητές αποφασίζουν καθένας μόνος του για το επίπεδο παραγωγής, το αποτέλεσμα θα είναι να παράγεται περισσότερη ποσότητα και να πωλείται το προϊόν σε χαμηλότερη τιμή σε σύγκριση με το μονοπώλιο Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των επιχειρήσεων σε ένα μονοπώλιο, τόσο πιο κοντά θα βρίσκονται η ποσότητα και η τιμή στα επίπεδα που θα επικρατούσαν σε συνθήκες ανταγωνισμού