Το φθινόπωρο και ο χειμώνας της Αραβικής Άνοιξης : αντιδημοκρατική εκτροπή του πολιτεύματος στην Αίγυπτο ή σωτηρία από τον ισλαμικό φονταμενταλισμό;

ΑΡΑΒΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ Κάτι περισσότερο από εξέγερση κάτι λιγότερο από μια επαναστατική διαιρετική τομή, κυρίως : Πολιτική ασυνέχεια στον Αραβικό κόσμο λόγω των ιδιαιτεροτήτων του φαινομένου και των εν τέλει συνεπειών του. Αυτές ήταν: Πρωτοφανή μαζικότητα κινητοποιήσεων του λαού, με πρωτεργάτες την νεολαία Ντόμινο διαδοχικών εξεγέρσεων από χώρα σε χώρα, όπου η κάθε χώρα το βιώνει με διαφορετικό τρόπο Διάσπαση της ιστορικής - πολιτικής συνέχειας στις χώρες του Αραβικού Κόσμου (πχ πτώση και παραιτήσεις ισοβίων ηγετών) Αβεβαιότητα αποτελέσματος και ακύρωση της αρχικής κοινωνικής δυναμικής

ΙΣΛΑΜΙΚΟΣ ΦΟΝΤΑΜΕΝΤΑΛΙΣΜΟΣ: Επαναθεμελίωση της καθαρότητας του Ισλαμικού δόγματος Μάχη κατά των απίστων – Ιερός πόλεμος για την απομάκρυνση κάθε δυτικής επιρροής Ιδεολογία που συνδυάζει προνεωτερικά στοιχεία με μοντέρνα μέσα και μεθόδους επιβολής της – σύγκρουση με την δυτική νεωτερικότητα και τις φιλελεύθερες αρχές Καθοριστικός ο ρόλος οργανώσεων, πχ Μουσουλμανική Αδελφότητα, στην ανάδυση και εδραίωση πολιτικών υποκειμένων

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η Επανάσταση του 1919- Τυπική Ανεξαρτησία 1922 (δημιουργία Ουάφντ) 1930 βασιλική δικτατορία 1936 συνταγματική μοναρχία Δεκαετία 1930 κίνημα Αδελφών Μουσουλμάνων 1946 Αποχώρηση βρετανικών στρατευμάτων από Κάιρο και Αλεξάνδρεια 1950 ελεύθερες εκλογές –επικράτηση Ουάφντ

Συμπλοκή Αιγυπτίων και Βρετανών για τον έλεγχο της διώρυγας του Σουέζ- Επανάσταση στην Αίγυπτο-Αδυναμία διακυβέρνησης της χώρας 1952 Μυστική Εταιρεία Αξιωματικών καταλαμβάνει την εξουσία στην Αίγυπτο επικεφαλής Ναγκίμπ- Ανακήρυξη Αιγύπτου σε δημοκρατία 1954 Επικεφαλής ο συνταγματάρχης Γκαμάλ Άμπτελ Νάσερ 1970 Αναλαμβάνει ο Ανουάρ Σαντάτ 1981 Αναλαμβάνει ο Χόσνι Μουμπάρακ

ΑΙΤΙΕΣ ΑΡΑΒΙΚΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ Ευθυγράμμιση του καθεστώτος της Αιγύπτου με τις ΗΠΑ Εγκαθίδρυση και αναπαραγωγή ενός αυταρχικού μονοκομματικού κλειστού συστήματος διακυβέρνησης - πελατειακά δίκτυα Εφαρμογή προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής του Δ.Ν.Τ. Υποκατάσταση κοινωνικού κράτους από τα θρησκευτικά ιδρύματα και άτυπους θεσμούς πρόνοιας Ανεργία κυρίως των νέων και ιδιαίτερα αυξημένη στους πτυχιούχους Αύξηση του κόστους διατροφής λόγω οικονομικών και κλιματολογικών συνθηκών. Κοινωνική ανασφάλεια, δυσαρέσκεια και οργή λόγω της ανέχειας, της καταπίεσης και της διαφθοράς.

ΑΦΟΡΜΕΣ Το ξέσπασμα της εξέγερσης στην Τυνησία, μετά την αυτοπυρπόληση του Mohamed Bouazizi στις 17/12/2010 Η διαρροή εγγράφων από το wikileaks που αποκάλυψε το μέγεθος της διαφθοράς στα Αραβικά καθεστώτα. Η δολοφονία του Kχάλεντ Σαϊντ (Khaled Saeed) 28 ετών, η δημιουργία σελίδας στο Facebook, υπό την επωνυμία, «είμαστε όλοι Κχάλεντ Σαϊντ».

ΑΙΤΗΜΑΤΑ Κοινό στοιχείο όλων των εξεγέρσεων ήταν ο χαρακτήρας των αιτημάτων των πολιτών: Κατάργηση των αυταρχικών καθεστώτων-ελευθερία Κοινωνική δικαιοσύνη-Αξιοπρέπεια Τερματισμός της διαφθοράς Σύνθημα: Ελευθερία, ψωμί , κοινωνική δικαιοσύνη, τερματισμός της διαφθοράς

http://www.the-peak.ca/2013/07/egypt-from-arab-spring-to-arab-winter/

ΓΕΓΟΝΟΤΑ 2011 : Ξεκινούν επεισόδια με επιθέσεις του καθεστώτος Μουμπάρακ σε Σουέζ και Κάιρο, χρήση αστυνομικής βίας. Διακοπή του facebook, twitterκαι διαδικτύου για 12 ημέρες, Συγκέντρωση στην Πλατεία Ταχρίρ του Καϊρου 2.000.000 διαδηλωτών. Χρήση αστυνομικής βίας, άρνηση του Στρατού να καταστείλει τις διαδηλώσεις. Παραίτηση Μουμπάρακ

Egyptian anti-government demonstrators protest against President Hosni Mubarak's regime in Cairo's Tahrir Square in February 2011/ http://www.ibtimes.co.uk

2012 : Εκλογές : Νίκη κόμματος «Ελευθερία και Δικαιοσύνη» που υποστηρίζεται από την Μουσουλμανική Αδελφότητα με ποσοστό 47%, Νίκη του ΜΟΧΑΜΕΝΤ ΜΟΡΣΙ τον Ιούνιο του 2012 με 51,7% (υποψηφίου των αδελφών Μουσουλμάνων) Δήλωση Μ. Μόρσι με αφορμή την συνταγματική αναθεώρηση, επαναφορά των Προεδρικών υπερεξουσιών και της δικαστικής ασυλίας 2013: ο Συνασπισμός της αντιπολίτευσης, το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας, ΜΕΣ, που είχε σχηματισθεί, καλεί σε μαζικές διαδηλώσεις κατά του Μ.Μόρσι Ανατροπή Μ. Μόρσι από το στρατό και σύλληψη του Απαγόρευση δραστηριοτήτων Μουσουλμανικής Αδελφότητας

http://www. cemmis. edu. gr/index http://www.cemmis.edu.gr/index.php/about-us/team/item/326-to-aigyptiako-pra3ikophma-analysh

2014-2015: Το νέο Σύνταγμα απαγορεύει κόμματα που βασίζονται στην Θρησκεία. Ο ΑΛ ΣΙΣΙ κερδίζει τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές με ποσοστό που αγγίζει το 96,1% και με αποχή γύρω στο 50%. Καταδίκη του Μόρσι σε 20 χρόνια κάθειρξη για τον θάνατο και τον βασανισμό διαδηλωτών την περίοδο 2012 – 2013.

General Abdel Fattah al-Sisi Reuters

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το κίνημα των πολιτών δεν κατάφερε να βρει έκφραση σε πολιτικό επίπεδο Το κίνημα δεν είχε οργανωτική δομή και κατάλληλη ηγεσία για να προωθηθούν τα αιτήματα του Το περιεχόμενο της έννοιας της δημοκρατίας στην Αίγυπτο Ανάδειξη Μ. Μόρσι με ελεύθερες εκλογές –Απώλεια πολιτικής Νομιμοποίησης Ανατροπή Μόρσι από το στρατό και όχι από το κίνημα Έλλειψη εναλλακτικών λύσεων – Μόνοι διεκδικητές της εξουσίας οι ισλαμιστές και ο στρατός

https://pakistanisforpeace. wordpress https://pakistanisforpeace.wordpress.com/2010/01/07/iranian-protests-for-democracy-is-a-cry-for-freedom-across-the-muslim-world/

Βιβλιογραφία Costas Faropoulos (June 2016). “The regretion of political rights in the post- Arab Spring Middle East” Notions of the Arab Revolts- Middle East Bulletin Issue 30. http://www.cemmis.edu.gr/images/Middle_East_Bulletin/middle_east_bulletin_30/index.html#/18   Elisavet Paraskeva-Gkizi (June 2016). “Religion, the Arab Spring and its birthplace: Tunisia” Notions of the Arab Revolts Middle East Bulletin Issue 30. http://www.cemmis.edu.gr/images/Middle_East_Bulletin/middle_east_bulletin_30/index.html#/18 Maria Kourpa(June 2016). Arab Spring, The evolution of the revolution in the Middle East” Notions of the Arab Revolts- Middle East Bulletin Issue 30. http://www.cemmis.edu.gr/images/Middle_East_Bulletin/middle_east_bulletin_30/index.html#/18 Iris Pappa(June 2016). “Democracy after the Arab Spring: The people want but they truly want?”Notions of the Arab Revolts- Middle East Bulletin Issue 30. http://www.cemmis.edu.gr/images/Middle_East_Bulletin/middle_east_bulletin_30/index.html#/18 Σωτήρης Ρούσσος (Ιούλιος 2013) «Το Αιγυπτιακό Πραξικόπημα» http://www.cemmis.edu.gr/images/Middle_East_Flashpoints_gr/epanal27.pdf

Σωτήρης Ρούσσος (Ιανουάριος 2014). «Ένα θαύμα» Σωτήρης Ρούσσος (Ιανουάριος 2014). «Ένα θαύμα». Ποιος κυβερνά στη Μέση Ανατολή – Middle East Bulettin Issue 25 http://www.cemmis.edu.gr/images/Middle_East_Bulletin/middle_east_bulletin_25/index.html#/46   Arthur Goldschmidt jr, Aomar Boum. Ιστορία της Μέσης Ανατολής, Αθήνα, Επίκεντρο 2016 Αρέφ Αλομπέιντ, «Αίτια και επιπτώσεις του πραξικοπήματος στην Αίγυπτο», Εφημερίδα των Συντακτών 09/07/13, http://archive.efsyn.gr/?p=70472, (Ημ/νία πρόσβασης: 20/04/2017) Συμεών Ανδρονίδης, «Το παλίμψηστο της Αραβικής «άνοιξης»»: Οι πολιτικές και κοινωνικές ρίζες των εξεγέρσεων σε Βόρεια Αφρική (Αίγυπτος), Μέση Ανατολή (Συρία) και Αραβικό κόλπο (Μπαχρέιν). Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2012. Στυλιανή Βλαχοπούλου., «Αραβική Άνοιξη και Ζητήματα Ασφάλειας». Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιά, 2014 Ευάγγελος Διαμαντόπουλος, (04/03/2012) “The Main Factors which Blocked Democratizations in Egypt”, ΚΕΜΜΙΣ, http://cemmis.edu.gr/index.php/publications/policy-papers/item/87-the-main-factors-which-blocked-democratization-in-egypt, (Ημ/νία πρόσβασης: 15/04/2017) Maria Loukopoulou, ‘Egyptian Crisis’, ΚΕΜΜΙΣ, (11/02/2011), http://www.cemmis.edu.gr/index.php/component/k2/item/372-egyptian-crisis (Ημ/νία πρόσβασης: 20/04/2017) Μagd-Abul Zeinab, ‘The Army and the Economy in Egypt’, (23/12/2011), http://www.jadaliyya.com/pages/index/3732/the-army-and-the-economy-in-egypt, (Ημ/νία πρόσβασης: 15/04/2017)

Ignacio Ramonet, «Τυνησία, Αίγυπτος, Λιβύη … Πέντε αιτίες για την εξέγερση των Αράβων», Εφημερίδα Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, (13/03/2011) (Ημ/νία πρόσβασης: 15/04/2017)   Σωτήρης Ρούσσος, «Η Μέση Ανατολή», στο συλλογικό: Δ. Σωτηρόπουλος, Α. Χουλιάρας, Σ. Ρούσσος, Π. Σκλιάς, Ο Τρίτος Κόσμος: Πολιτική, Κοινωνία, Οικονομία, Διεθνείς Σχέσεις, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήσης Α.Ε.Β.Ε., 2005. JohnBaylis, SteveSmith, PatriciaOwens, Η παγκοσμιοποίηση της Διεθνούς Πολιτικής, Μια εισαγωγή στις Διεθνείς σχέσεις,εκδόσεις Επίκεντρο, 2014. AndrewHeyhood,Εισαγωγή στην Πολιτική εκδόσεις Επίκεντρο 2014. Δαλακούρα Κατερίνα, Ισλάμ, φιλελευθερισμός και ανθρώπινα δικαιώματα, Επιπτώσεις στις Διεθνείς Σχέσεις, εκδόσεις Πατάκη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Ημερίδα Αραβική Ανοιξη, (Νοέμβριος 2013). Κούλογλου Στέλιος, (2011, Μάρτιος), Οι αντάρτες του διαδικτύου, Ρεπορτάζ χωρίς Σύνορα, Τηλεοπτική εκπομπή, Ελλάδα: ΝΕΤ. Μούτσογλου Βασίλης, Η Αραβική ανατροπή, Η ανοιξιάτικη καταιγίδα του Αραβικού κόσμου, εκδόσεις Παπαζήση, 2014. Παπακωνσταντίνου Πέτρος, Τί απέμεινε από την Αραβική Ανοιξη; Εφημερίδα Καθημερινή, http://www.kathimerini.gr/847796/article/epikairothta/kosmos/ti-apemeine-apo-thn-aravikh-anoi3h «Αίγυπτος: Η περίπλοκη κληρονομιά του Χόσνι Μουμπάρακ: Δύο χρόνια μετά την ανατροπή του, το BBCαποτιμά την προεδρία του». Το Βήμα, [online], http://www.tovima.gr/world/article.