► Η επιλογή του θέματος της έρευνας ► Ερευνητικά προβλήματα ► Διαθέσιμες πηγές ερευνητικών προβλημάτων ► Αξιολόγηση και διατύπωση ερευνητικού προβλήματος ► Ερευνητικές ερωτήσεις ► Ερευνητικές υποθέσεις ► Η έννοια των μεταβλητών
Εισαγωγή ► Η ερευνητική διαδικασία προσφέρει την διατύπωση ερωτημάτων και την απόδοση απαντήσεων ► Πολλές απαντήσεις οδήγησαν σε σημαντικές ανακαλύψεις και επιτεύγματα, τα οποία …… ► συνέβαλαν στην κατανόηση και την αντιμετώπιση της αρρώστιας, της πρόληψης, της προαγωγής και αποκατάστασης της υγείας των ατόμων και πληθυσμών ► Ανεξάρτητα από τον τύπο ή τη μορφή της έρευνας που επιλέγεται, ο καθορισμός των ερευνητικών προβλημάτων αποτελεί το πρώτο και καθοριστικό βήμα της έρευνας
Ερευνητικά Θέματα ► Αποτελεί το πρώτο και κύριο βήμα το οποίο πραγματεύεται η εργασία του ► Μπορούν να ερμηνευτούν ως έννοιες ή ευρύτερες περιοχές προβληματισμού ► Ένα ερευνητικό θέμα διακρίνεται σε επιμέρους ερευνητικά προβλήματα ► Αφού επιλεχθεί το ερευνητικό πρόβλημα, διατυπώνεται ο ερευνητικός σκοπός ► Ο σκοπός μιας έρευνας (συνήθως) καθορίζει τον τύπο της μελέτης που θα πραγματοποιηθεί, τις μεταβλητές, τον πληθυσμό και τις διαδικασίες
Ερευνητικά προβλήματα ► Μια κατάσταση η οποία χρήζει επίλυσης, βελτίωσης ή αλλαγής ► Στη νοσηλευτική έρευνα το πρόβλημα αυτό μπορεί να αφορά την εκπαίδευση, τη διοίκηση, την κλινική φροντίδα, την ιστορία, την ηθική ή άλλο θέμα σχετικά με το τομέα της υγείας ► Για το ίδιο ερευνητικό θέμα, δύο ερευνητές μπορεί να διατυπώσουν διαφορετικά ερευνητικά προβλήματα και (επομένως), διαφορετικούς ερευνητικούς σκοπούς
Πηγές ερευνητικών προβλημάτων Έγκυρες πηγές ερευνητικών προβλημάτων στην Νοσηλευτική είναι: ► ► Προσωπική περιέργεια ► ► Ατομικά ενδιαφέροντα ► ► Προσωπικές εμπειρίες ► ► Η βιβλιογραφία (ανασκόπηση, κριτική ανάλυση) ► ► Η επαφή με άλλους ειδικούς και επιστήμονες του χώρου ► ► Ο χώρος εργασίας και η άσκηση των καθηκόντων του κάθε επαγγελματία υγείας
Αξιολόγηση ερευνητικού προβλήματος ► Η διαδικασία αξιολόγησης του επιλεγέντος προβλήματος αποτελεί εξαιρετικά χρήσιμη επιλογή διότι συμβάλλει ουσιαστικά στη τελική επιλογή ► Η δυνητική ωφέλεια ενός ερευνητικού προβλήματος εξαρτάται από τη σημαντικότητα, την ερευνησιμότητα και την εφικτότητα του ► Σημαντικότητα: ► Σημαντικότητα: Η ερευνητική ερώτηση θα πρέπει να έχει το δυναμικό συνεισφοράς στη νοσηλευτική γνώση με έναν έγκυρο τρόπο ► ► Στη νοσηλευτική η σημαντικότητα κυρίως αναφέρεται στη βελτίωση της φροντίδας που παρέχεται σε όσους χρησιμοποιούν τις νοσηλευτικές υπηρεσίες υγείας
Ερευνησιμότητα: Εφικτότητα: Χρόνο (το πρόβλημα πρέπει να περιορίζεται αρκετά ώστε να είναι διαθέσιμος επαρκής χρόνος για τη μελέτη) - Διαθεσιμότητα υποκειμένων (πρέπει να υπάρχει επαρκής αριθμός συμμετεχόντων με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά) Ερευνησιμότητα: Απαιτεί το πρόβλημα μελέτης να προϋποθέτει τη δυνατότητα εμπειρικής δοκιμασίας (να μπορεί να μετρηθεί) Εφικτότητα: Ένα καλό πρόβλημα έρευνας πρέπει να είναι εφικτό σε ότι αφορά τις εξής παραμέτρους: - Χρόνο (το πρόβλημα πρέπει να περιορίζεται αρκετά ώστε να είναι διαθέσιμος επαρκής χρόνος για τη μελέτη) - Διαθεσιμότητα υποκειμένων (πρέπει να υπάρχει επαρκής αριθμός συμμετεχόντων με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά)
- Συνεργασία με άλλους (να επιδοκιμαστεί από τους υπεύθυνους του χώρου όπου θα πραγματοποιηθεί η έρευνα) - Οικονομικοί πόροι (είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών) - Διαθεσιμότητα δομών και εξοπλισμών -Εμπειρία του ερευνητή (το πρόβλημα, καλό είναι να επιλεγεί, από ένα χώρο για τον οποίο ο ερευνητής έχει κάποια προηγούμενη γνώση και εμπειρία) - Ηθικές απόψεις (ένα ερευνητικό πρόβλημα μπορεί να μην είναι εφικτό αν οι απαιτήσεις του από τα υποκείμενα είναι άδικες και μη ηθικές)
Αναγνώριση ερευνήσιμης ερώτησης ► ► Όλες οι ερωτήσεις που ενδιαφέρουν προσωπικά τον ερευνητή δεν είναι και ερευνήσιμες ► ► Ερευνήσιμο είναι το πρόβλημα που μπορεί να μελετηθεί με χρησιμοποίηση της διεργασίας επιστημονικής έρευνας ► ► Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ερευνήσιμων ερωτήσεων: 1) Ερωτήσεις που σχετίζονται με αξίες 2) Διχοτομικές Ερωτήσεις, ναι ή όχι
Οι ερωτήσεις αξίας είναι ερωτήσεις "θα έπρεπε;« Ζητούν πληροφορίες που αντανακλούν τις αξίες που έχουν οι άνθρωποι ή τις τακτικές που εφαρμόζεται σε ιδρύματα Θα έπρεπε να ενθαρρύνονται οι μητέρες να θηλάζουν τα μωρά τους; Ποιο θα έπρεπε να είναι το επίπεδο εκπαίδευσης για είσοδο στην επαγγελματική άσκηση;
Ερωτήσεις με ένα απλό ναι ή όχι. (Αναπαύονται καλά οι άρρωστοι στις ΜΕΘ;) Τέτοιες ερωτήσεις μπορεί να παρακινούν σε συλλογή δεδομένων όμως δεν συνδέονται με ένα πιο πλατύ θεωρητικό πρόβλημα και δεν παρέχουν εξηγήσεις ή προβλέψεις Εκείνο που κάνει την έρευνα πραγματική έρευνα, είναι η ανάγκη της να προχωρεί πέρα από τη συλλογή δεδομένων για να επηρεάσει θεωρία
Τύποι ερευνητικών ερωτήσεων ► ► Περιγραφικές (αποσκοπούν κυρίως στη διατύπωση κάποιας υπάρχουσας κατάστασης) ► ► Ερωτήσεις που διερευνούν μια σχέση (αποβλέπουν στη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ δύο μεταβλητών) ► ► Ερωτήσεις που διερευνούν αιτιακές σχέσεις (δεν διερευνά μόνο τη σχέση των δύο μεταβλητών αλλά προϋποθέτουν τη ύπαρξη μιας αιτιολογικής σχέσης ανάμεσα τους)
Ερευνητικές Υποθέσεις ► Μια σαφή, ξεκάθαρη παραδοχή με τη μορφή πρόβλεψης που διατυπώνεται στη μορφή εννοιολογικής σχέσης ανάμεσα στην εξαρτημένη και την ανεξάρτητη μεταβλητή ► Προβλέπει αναμενόμενα αποτελέσματα ► Σκοπός είναι να αναπτύξει νέες υποθέσεις ή να ελέγξει ήδη υπάρχουσες ► Οι υποθέσεις θα πρέπει να ελέγχονται ερευνητικά ► Θα πρέπει να απορρίπτουν ή να επιβεβαιώνουν μια υπόθεση (προϋπόθεση:στατιστικής σημαντικότητας) ► Οι κυριότεροι τύποι ερευνητικών υποθέσεων είναι: ► Απλές, σύνθετες, κατευθύνσεων, μη κατευθύνσεων, ερευνητικές, στατιστικές ► Μηδενική υπόθεση (null hypothesis-Ho) δεν υπάρχει σημαντική επίδραση μιας ανεξάρτητης μεταβλητής σε μία εξαρτημένη
Μεταβλητές ► Μεταβλητές είναι έννοιες που ορίστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η μέτρησή τους ► Μια μεταβλητή = είναι κάτι που μεταβάλλεται ► Το βάρος, η νοσηλευτική διάγνωση, η αρτηριακή πίεση, το επίπεδο άγχους και η θερμοκρασία σώματος είναι μεταβλητές ► Ταξινομούνται σε ανεξάρτητες και εξαρτημένες 1. Ανεξάρτητη (ενεργεί ως αίτιο – επηρεάζει μια άλλη) 2. Εξαρτημένη (είναι το αποτέλεσμα επίδρασης κάποιου αιτίου) ► Το κάπνισμα ανεξάρτητη αυξάνει την πιθανότητα να προκληθεί καρκίνος στους πνεύμονες εξαρτημένη)
ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ ► Η εξαρτημένη μεταβλητή είναι η μεταβλητή που ερευνάται στη μελέτη ► Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι το αποτέλεσμα μιας πειραματικής διαδικασίας ► Στις πιο πολλές μελέτες, οι εξαρτημένες μεταβλητές είναι εκείνες που ο ερευνητής στοχεύει να κατανοήσει, να εξηγήσει ή να προβλέψει ► Αποτελούν εκείνο που ο ερευνητής μετρά για τα άτομα μετά τη βίωση από αυτά ή την έκθεσή τους στην ανεξάρτητη μεταβλητή
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ ► Ανεξάρτητες μεταβλητές είναι οι αιτίες ή καταστάσεις, που ο ερευνητής συνήθως δεν χειρίζεται, για να προσδιορίσει τα αποτελέσματα ► Οι τιμές τους καθορίζονται από τον ερευνητή εκ των προτέρων ► Αποτελούν την είσοδο ενός πειράματος και προηγούνται της μέτρησης της εξαρτημένης μεταβλητής
Ποιοτικές Ποσοτικές μεταβλητές ► Διαφέρουν από παρατήρηση σε παρατήρηση ► Δημογραφικά στοιχεία (φύλο, επάγγελμα, θρήσκευμα, οικογενειακή κατάσταση) ► Για την μέτρηση τους χρησιμοποιούνται ονομαστικές κλίμακες ► Είναι μετρήσιμες (εκφράζουν ποσότητα) ► Είναι αριθμοί που αναφέρονται σε συγκεκριμένες μονάδες ► Βάρος, ύψος, ηλικία, θερμοκρασία, κα ► Για την μέτρηση τους χρησιμοποιούνται τακτικές κλίμακες