Η Διδακτική του Νέου Σχολείου Επιστημολογία + Διδακτική 2016
Ορισμένα κινήματα προετοίμασαν το έδαφος για την περίοδο του παιδοκεντρισμού Είχαν επίδραση και στην ελληνική παιδαγωγική πραγματικότητα…
Ο όρος Νέο Σχολείο (Ecole Nouvelle) Ο όρος Νέο Σχολείο αποτελεί δημιούργημα της Νέας Παιδαγωγικής για την εφαρμογή βασικών αρχών του παιδαγωγικού ανθρωπισμού και του προοδευτικού εκσυγχρονισμού Το Νέο Σχολείο είναι παιδοκεντρικό Το Παλαιό ερβαρτιανό Σχολείο ήταν δασκαλοκεντρικό με τον άκρατο διδακτικό φορμαλισμό ως μέσο αγωγής και μόρφωσης
Στην ξένη βιβλιογραφία χρησιμοποιούνται και οι εξής συνώνυμοι όροι: Σχολείο Εργασίας (Arbeitsschule), Σχολείο Δράσης (Ecole active), Σύγχρονο σχολείο (Ecole moderne), Εξοχικά Παιδαγωγεία (Landerziehungsheime) κ.ά.
1.Το κίνημα της Προοδευτικής Αγωγής (progressive education) J. Dewey και W. Kilpatrik Το μάθημα να γίνεται μέσα από την πράξη (Iearning by doing) Εκδημοκρατισμός κοινωνίας Εξανθρωπισμός σχέσης εκπαιδευτικού – μαθητή
Έτσι, ο Dewey συνένωσε την παιδαγωγικο-διδακτική θεώρηση μ την πολιτική, κοινωνική και φιλοσοφική σε ενιαίο σύστημα, όπως ήταν τα συστήματα των Κομένιου και Rousseau Oι Carr & Kemmis θεωρούν ότι με τον Dewey έκλεισε η παράδοση των μεγάλων παιδαγωγικο-διδακτικών συστημάτων (άρχισε με τον Πλάτωνα και συνεχίστηκε με τους Κομένιο, Rousseau και Έρβαρτο)
2. Η μεταρρυθμιστική αγωγή Gaudig, H., Kerschensteiner, G. ( ) και Petersen, P. ( ) κ. ά. «Σχολείο εργασίας»: αυθόρμητες, φυσικές δραστηριότητες και συστηματοποιημένη εργασία Η ίδια η ζωή, με τα ενδιαφέροντα και τις δραστηριότητές της, αντικαθιστά το βιβλίο και η ενεργός δράση αντικαθιστά την παθητική μάθηση
3. Το κίνημα του «Σχολείου Δράσης» (ecole active) E. Laparede ( ), Α. Ferriere ( ), R.Cousinet ( ) Κινητοποίηση του πνεύματος των μαθητών Οι εκπρόσωποι του κινήματος αυτού μελέτησαν την παιδική ψυχολογία και ανέπτυξαν την Πειραματική Παιδαγωγική Δημοκρατικός τρόπος ζωής
4. Τo κίνημα της M. Μontessori ( ) Τα παιδιά της προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στα αισθητηριακά ερεθίσματα Ειδικά σχεδιασμένο και οργανωμένο διδακτικό υλικό επεδίωκε την ανάπτυξη των αισθήσεων, των κινήσεων, της γλώσσας και των πληροφοριακών γνώσεων
5. Το κίνημα της Σοσιαλιστικής Αγωγής Κύριος εκπρόσωπος ο Α. Μακαρένκο ( ) Επεδίωκε να εντάξει αρμονικά νέα άτομα στην κοινωνία των ενηλίκων Οργάνωσε και αξιοποίησε συστηματικότερα από άλλους εκπροσώπου της Νέας Αγωγής τις διαπροσωπικές σχέσεις της μαθητικής μικροομάδας και τις μεταξύ των ομάδων σχέσεις
6.Το κίνημα του Αντιαυταρχικού Σχολείου θεωρητικές ρίζες στο Rousseau και εκφράστηκε στη διδακτική πράξη αρχικά με το νηπιαγωγείο του Froebel και το σχολείο του Summerhill του Neil (1960) και αργότερα με το «Ανοιχτό Σχολείο»
Το Ανοιχτό Σχολείο αποτελεί κατά κάποιο τρόπο δεύτερης γενιάς κίνημα, διότι τα αρχικά κινήματα της Νέας Αγωγής ανακόπηκαν από την κυριαρχία των φασιστικών κυβερνήσεων και τον ΔΠΠ Ελεύθερη επιλογή προγράμματος φοίτησης Φυσικά και αβίαστα αυτο-ρυθμιζόμενο και αυτο-πραγματούμενο μαθητή αυτό-καταργούμενος δάσκαλος! (βλ. Miller & Seller 1985, σ.146)
Επιστημολογία και Διδακτική Διαφοροποιήσεις μεταξύ τους θετικιστική γνώση → κοινωνική συντήρηση ερμηνευτική και κριτική → κοινωνική αλλαγή (βλ. και Λαμπίρη-Δημάκη 1990α, σ. 86)
Συσχετίσεις μεταξύ τους Η Επιστημολογία αναφέρεται (α) στη φύση της επιστημονικής γνώσης και (β) στους μεθοδολογικούς όρους μέσα από τους οποίους η έρευνα οδηγείται στην έγκυρη και αξιόπιστη γνώση Η Διδακτική ρωτά (α) ποια είναι η έγκυρη διδακτέα σχολική γνώση και (β) μέσα από ποιες διδακτικές διαδικασίες μπορεί η σχολική γνώση να γίνει κτήμα του μαθητή (βλ. και Φρυδάκη, 1999: 18; Morin, 2000: 14)