Η λεγόμενη «γιορτή του σπιτιού» ή «γιορτή κατά την ημέρα βαπτίσματος» υπάρχουν σήμερα μόνο ανάμεσα σε Σέρβους. Τότε οι Σέρβοι τιμούν το όνομα ενός εκ των Αγίων Πατέρων (του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Ιωάννη, του Αγίου Γεωργίου ή του Αγίου Αρχαγγέλου Μιχαήλ) για να αναφέρουμε μόνο μερικούς, που αποτελούν προστάτες του σπιτιού τους και της οικογένειάς τους. Πολλές φορές τιμούν και το όνομα της Παναγίας Θεοτόκου, των Αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, των Αγίων Μάγων, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Στέφανου και άλλων.

Τα Άγια Θεοφάνεια του Σωτήρα Χριστού, που στη Σερβία γιορτάζονται στις 19 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο του Ιουλιανού, αποτελούν μία από τις δεκαπέντε μεγαλύτερες χριστιανικές γιορτές. Μέχρι τότε οι μέρες είναι αβάπτιστες, δηλ. δεν τελούνται βαπτίσεις, επειδή μέχρι τότε δε βαπτίστηκε ούτε και ο Ιησούς Χριστός. Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία και οι Σέρβοι πιστοί τιμούν στις 18 Ιανουαρίου τη χειμερινή γιορτή της Έλευσης Τίμιου Σταυρού, εν όψει της γιορτής των Θεοφανείων. Μετά από τη Θεία Λειτουργία στις 18 Ιανουαρίου το βράδυ, στους ιερούς ναούς τελείται ο μεγάλος αγιασμός του νερού.

Οι πιστοί παίρνουν αυτό το αγιασμένο νερό στο σπίτι τους και το θεωρούν θαυματουργό, πιστεύοντας ότι αν ραντίσουν το σπίτι μ’αυτό το νερό, τότε το σπίτι τους θα μείνει φυλαγμένο από τους κακούς δαίμονες. Την επόμενη μέρα, δηλ. τη γιορτή των Θεοφανείων, το νερό αγιάζεται στον ανοιχτό χώρο, στους ποταμούς και τις λίμνες της Σερβίας. Κατά τη διάρκεια του αγιασμού του νερού, οι Σέρβοι ιερείς και πιστοί προσεύχονται στο Θεό υπέρ της άφεσης των αμαρτιών, του καθαρισμού και της θεραπείας της ψυχής και του σώματος, υπέρ του αγιασμού της καρδιάς και του νοός, και, τέλος, υπέρ κάθε όφελους, με σκοπό να γίνει αυτό το αγιασμένο νερό οδηγός προς αιώνια ζωή, διώχνοντας τα κακά πνεύματα και κάθε επίθεση των ορατών και αόρατων εχθρών μας.

Οι Σέρβοι πιστεύουν ότι τα μεσάνυχτα των Θεοφανείων ανοίγουν οι Ουρανοί και ότι τότε θα πραγματοποιηθεί κάθε ευχή που θα κάνουν. Επίσης, οι κοπέλες βάζουν, στις 18 Ιανουαρίου το βράδυ, από ένα μικρό καθρέπτη κάτω από το μαξιλάρι τους, πιστεύοντας ότι θα ονειρευθούν τον μελλοντικό γαμπρό τους. Νωρίς το πρωί τα Θεοφάνεια νέες κοπέλες πάνε σε μια πηγή νερού και ρίχνουν κόκκους σιταριού ή αραβόσιτου, φωνάζοντας: «Όπως τρέχει το νερό, έτσι και το χωράφι μας να γίνει πλούσιο». Έπειτα παίρνουν το νερό μέσα σε έναν κουβά και το έφερναν στο σπίτι τους, όπου στο κατώφλι τους περίμεναν οι άλλοι οικίοι. Σε ορισμένα χωριά της Σερβίας οι γυναίκες προσέχουν να δουν τι καιρό κάνει την ημέρα των Θεοφανείων, επειδή έτσι ήξεραν αν θα έχουμε σκληρό χειμώνα ή όχι. Επίσης έλεγαν ότι αν την ημέρα των Θεοφανείων χιονίζει ή υπάρχει παγονιά, τότε το χωράφι θα γίνει πλούσιο και θα υπάρχει ευημερία στο σπίτι, και αν ο ουρανός γίνει αίθριος, τότε θα έχουμε ξηρασία. Στις 18 Ιανουαρίου, πριν τα Θεοφάνεια, οι γυναίκες έβγαιναν έξω για να δουν ποιος άνεμος θα πνέει: αν πνέει ανατολικός άνεμος τότε η χρονιά θα γίνει φτωχή, αν πνέει ζεστός και νότιος άνεμος, θα έχουμε βροχές και αρρώστιες όλο το χρόνο, όμως, αν πνέουν δυτικοί άνεμοι τότε η χρονιά θα γίνει πλούσια.

Το κυρίως γεύμα των Σέρβων, πέραν των τυπικών βαλκανικών στοιχείων και των πολλών ψητών κρεάτων, συνοδεύεται από πολλές σαλάτες (ajvar, ljutenica, ruska salata- ρωσική σαλάτα, srpska salata- σερβική σαλάτα κλπ), τυροκομικά προϊόντα (kajmak, pavlaka, kackavalj- κασέρι και γιαούρτι) αλλά και από πολύ ψωμί. Η σερβική κουζίνα αποτελεί ένα μοναδικό συνδυασμό στοιχείων της ελληνικής, της ουγγρικής, της τουρκικής αλλά και της αυστριακής μαγειρικής. Χαρακτηριστική εικόνα αυτής της ιδιότυπης συνύπαρξης είναι αυτή στις προθήκες των ζαχαροπλαστείων, όπου δίπλα στον κατ' εξοχήν ανατολίτικο μπακλαβά, βρίσκει κανείς τις τυπικές δυτικοφερμένες αυστριακές λιχουδιές, στρούντελ και ζάχερτόρτε.

Η πλεσκάβιτσα είναι η παραλλαγή του ''δυτικού'' χάμπουργκερ στη βαλκανική του εκδοχή. Είναι σίγουρα πιο νόστιμο, πιο χορταστικό και πιο υγειινό. Ειδικά αν χρησιμοποιήσετε αγνά υλικά εύκολα και γρήγορα θα έχετε ένα πλήρες γεύμα που μπορείτε να το συνοδεύσετε με σαλάτα και ότι άλλο αντέχει το στομάχι σας Pljeskavica- ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΧΑΜΠΟΥΡΓΚΕΡ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ Υλικά για 4 μερίδες 400 γρ. μοσχαρίσιος κιμάς 400 γρ. χοιρινός κιμάς(ή αρνίσιος) 120 γρ. ψιλοκομμένο καυτερό πιπέρι αλάτι 80 γρ. κρεμμύδι ψιλοκομμένο 10 γρ. σκόρδο ψιλοκομμένο 40 γρ. τυρί 4 μεγάλα ψωμάκια Εκτέλεση Πλάθετε τον κιμά και τον ανακατεύετε με το αλάτι, τα μπαχαρικά και αφήνετε το μείγμα για 20 λεπτά. Σχηματίστε το μπιφτέκι στο μέγεθος της παλάμης σας. Ψήστε στο barbeque για 8-10 λεπτά. Προσθέστε το κρεμμύδι, το πιπέρι, το τυρί και σαλάτα και τοποθετήστε το στα ψωμάκια

Αν βρεθείτε ποτέ στη Σερβία και νιώσετε σαν να σας έχουν ρίξει σπρέι δακρυγόνο, μην φοβάστε. Το πιθανότερο είναι οι γείτονές σας να ψήνουν λίγη πάπρικα. Στη Σερβία η πάπρικα παίρνει την έννοια της ίδιας της πιπεριάς και όχι του μπαχαρικού-σκόνης που χρησιμοποιείται κατά κόρον στην ουγγρική κουζίνα, ενώ για τους Σέρβους είναι ό,τι για εμάς το μήλο: σύμβολο υγείας. Η πάπρικα εμφανίζεται στα περισσότερα μενού με διάφορες μορφές: ωμή (šopska salata, μια δημοφιλής σαλάτα με ντομάτα, αγγούρι και τυρί), στο γκριλ (pečena paprika), τουρσί (kisela paprika), γεμιστή (punjena paprika), σε πουρέ (urnebes, ένα κρεμώδες, πικάντικο spread που κυριολεκτικά μεταφράζεται ως «πανδαιμόνιο») ή σαν καρύκευμα (ajvar, γνωστό και ως το σέρβικο χαβιάρι για χορτοφάγους). Αξίζει να πούμε ότι το πιάτο paprikaš (δηλαδή το σέρβικο γκουλάς) είναι ένα από τα πιο σπάνια πιάτα και παρά την ονομασία του, συναντάται συχνά χωρίς την προσθήκη του αγαπημένου τους συστατικού.Σερβίαπάπρικα

Οι Σέρβοι τα πάνε αρκετά καλά στα κρεμώδη και λιπαρά πιάτα και οι περισσότερες συνταγές τους δεν θεωρούνται ολοκληρωμένες χωρίς γαλακτοκομικά. Το kajmak, για παράδειγμα, το οποίο παρασκευάζεται από ελαφρώς ζυμωμένη, αποβουτυρωμένη κρέμα, έχει μια πλούσια γεύση που αν δοκιμάσετε και κατακτήσετε, στη συνέχεια θα την αναζητάτε. Φυλάσσεται συχνά σε δέρμα ζώων και ταιριάζει ιδανικά με ψητά κρεατικά, αλλά και αλειμμένη πάνω σε ψωμί Τυρί Pule. Άλλο ένα γαλακτοκομικό προϊόν που χρησιμοποιούν πολύ είναι το jogurt, που είναι πιο ρευστό γιαούρτι που πίνετα ι (σκέτο, χωρίς γεύσεις φρούτων) και χρησιμοποιείται πολύ και στη παρασκευή γλυκών. Το κλασικό γιαούρτι τους είναι το kiselo mleko, το οποίο απολαμβάνουν με… λουκάνικα, ενώ η pavlaka είναι μια παχιά ξινόκρεμα που όσο πιο λιπαρή, τόσο το καλύτερο.Κι αν σας περισσεύουν μερικές… χιλιάδες ευρώ, μην φύγετε από τη χώρα χωρίς να δοκιμάσετε pule. To pule είναι τυρί που φτιάχνεται από γάλα τοπικής γαϊδούρας και είναι μέχρι σήμερα το πιο ακριβό τυρί του κόσμου.

Δεν γίνεται να δοκιμάσετε να έχετε ολοκληρωμένη άποψη για τη σέρβικη κουζίνα και να μην δοκιμάσετε kupus (λάχανο) και φασόλια (pasulj). To vojnički pasulj, μάλιστα, που είναι φασόλια με καπνιστό χοιρινό, αποτελεί χαρακτηριστικό πιάτο της σέρβικης στρατιωτικής διατροφής, ενώ το Prebranac είναι η σέρβικη εκδοχή των ψητών φασολιών. Το Kiseli kupus (pickled cabbage) είναι κάτι ανάλογο του ξινολάχανου, ενώ το Svadbarski kupus είναι ένας συνδυασμός λάχανου και καπνιστού χοιρινού, με το χοιρινό και πάλι να συνδυάζεται με τα πάντα. Τα φασόλια με το λάχανο, πάντως, σπάνια θα τα βρείτε μαζί σε πιάτο.

Το εθνικό ποτό της Σερβίας είναι το Rakija, το οποίο φτιάχνεται κυρίως από δαμάσκηνο ή σταφύλι, αλλά γενικότερα μπορεί να παρασκευαστεί από οτιδήποτε, με αγαπημένες γεύσεις να είναι το βερίκοκο, το κυδώνι και το αχλάδι. Πρόκειται για ένα είδος brandy, αλλά αρκετά βαρύ, κάτι που φαίνεται και από την ονομασία του, η οποία προέρχεται από μια αραβική λέξη που σημαίνει «ιδρώτας». Όπως καταλαβαίνετε, με ένα σφηνάκι Rakija, αυτοί που δεν είναι και τα πρώτα ποτήρια, θα θεωρηθεί ότι το έχουν ήδη παρακάνει.

Τα σέρβικα επιδόρπια είναι ο τομέας που οι διάφοροι πολιτισμοί πραγματικά μπλέκονται ο ένας με τον άλλον. Βόρεια στη Vojvodina, οι επιρροές από Aυστροουγγαρία είναι εμφανείς με το knedle sa šljivama (ντάμπλινγκς με δαμάσκηνο), το rezanci sa makom (γλυκά νουντλς με σπόρους παπαρούνας), το štrudla (στρούντελ με μήλο κεράσι ή καρύδι) και το šnenokle (μαρέγκα με γαλατόπιτα). Νότια, εκεί που οι Τούρκοι κυρίευσαν για 500 χρόνια, τα γλυκά κινούνται πιο πολύ προς baklava (μπακλαβά), tulumbe (τουλούμπα) και urmašice (χρυσά μπισκότα με σιρόπι). Κι όπου κι αν πάτε στη Σερβία, θα βρείτε παντού palačinke (λεπτές τηγανίτες που συχνά καταναλώνονται με nutella ή τριμμένο μπισκότο) και slatko, δηλαδή φρούτα μαγειρεμένα. Ευτυχώς, στη Σερβία οι οδοντίατροι είναι φθηνοί.