Ο Βόλος στο πέρασμα των χρόνων…  Εργασία στο μάθημα της τοπικής ιστορίας Μέλη ομάδας: Ασπρούδης Στέφανος Ευτυχίδης Αποστόλης Ζυλάλι Οργκές Γκέσκoυ Μαλένα Σχ. Έτος

Εισαγωγή  Ο Βόλος είναι πόλη της Θεσσαλίας, χτισμένη στον μυχό του Παγασητικού κόλπου, κοντά στην θέση της αρχαίας Ιωλκού, στους πρόποδες του Πηλίου. Είναι επίσης, μία από τις πιο μεγάλες πόλεις και ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Ελλάδας. Ο μόνιμος πληθυσμός του διευρυμένου Δήμου Βόλου, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ανέρχεται σε κατοίκους

Ο Βόλος στη μυθολογία Οι γνωστότεροι μύθοι που συνοδεύουν το βουνό του Πηλίου είναι : Ο μύθος των Κενταύρων Η Αργοναυτική εκστρατεία Ο γάμος της Νηρηίδας Θέτιδος με τον θνητό Πηλέα

Οι θρυλικοί Κένταυροι Κένταυρος μάχεται με Λαπίθη Κένταυρος Χείρων με τον μικρό Αχιλλέα

Η σύγχρονη Αργώ

Η ιστορία του Βόλου Από τα αρχαία χρόνια… …έως τα νεότερα χρόνια

Αρχαία χρόνια Η ευρύτερη περιοχή του Βόλου συγκεντρώνει μερικές από τις σημαντικότερες νεολιθικές θέσεις ολόκληρης της Βαλκανικής χερσονήσου. Οι αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή έχουν φέρει στο φως σαράντα περίπου νεολιθικούς οικισμούς (7η–8η χιλιετία π.Χ.). Οι σημαντικότεροι νεολιθικοί οικισμοί βρίσκονται στο Σέσκλο και το Διμήνι. Στους χώρους αυτούς, οι έρευνες ανέδειξαν χαρακτηριστικά γραπτά κεραμικά, κοκάλινα και λίθινα εργαλεία, καθώς και αντικείμενα από οψιδιανό που προερχόταν από την Μήλο.

Βυζαντινά χρόνια  Στα χρόνια της ακμάζουσας βυζαντινής αυτοκρατορίας και από τον 6ο αιώνα και μετά, ολόκληρη η Μαγνησία και ευρύτερα η Θεσσαλία ανήκει στη Μακεδονία.  Δέχεται πολλές επιθέσεις ξένων βάρβαρων λαών όπως οι Γότθοι και οι Σλάβοι που την καταστρέφουν με κάθε τρόπο ενώ το Πήλιο ερημώνεται και καμία πόλη του δεν αναπτύσσεται.  Από το 10ο αιώνα και μετά στο Πήλιο χτίζονται τόσα πολλά μοναστήρια και κατοικείται από τόσους πολλούς μοναχούς, οι πιο γνωστοί από τους οποίους ήταν οι Μελισσηνοί, που την κάνουν να μοιάζει σαν μια μεγάλη μοναστική πολιτεία. Γύρω από αυτά τα μοναστήρια θα οργανωθούν αργότερα τα σημερινά πηλιορείτικα χωριά.

Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1454 Στο Πήλιο κατέφυγαν χιλιάδες διανοούμενοι, δάσκαλοι, δημόσιοι υπάλληλοι, έμποροι ιερείς, μοναχοί, καλλιτέχνες, τεχνίτες άνθρωποι με ελεύθερο πνεύμα και υψηλό αίσθημα φιλελευθερίας

Επί Τουρκοκρατίας Διανοούμενοι μαζί με ντόπιους ίδρυσαν οικισμούς και χωριά, έκτισαν σχολεία και βιβλιοθήκες, εκκλησίες και μοναστήρια, δημιούργησαν βιοτεχνίες, επιχειρήσεις και στόλους, κι άνοιξαν νέες εμπορικές οδούς με την ανατολική Μεσόγειο, τον Εύξεινο Πόντο και την Δυτική Ευρώπη. Έτσι το Πήλιο ανθούσε και ευημερούσε σ' ένα καθεστώς αυτονομίας και σχετικής ελευθερίας από την Οθωμανική αυτοκρατορία και στον 17ο και 18ο αιώνα ήταν η πλουσιότερη και πιο πυκνοκατοικημένη ορεινή περιοχή της Ελλάδας.

Το Πήλιο τον 17 ο με 18 ο αιώνα

Πηλιορείτικη Επανάσταση Τα χωριά του Πηλίου συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση του Ο λόγιος Άνθιμος Γαζής κήρυξε την επανάσταση στις 7 Μαΐου 1821 από τις Μηλιές. Σε αυτήν συμμετείχαν και άλλοι Φιλικοί και ντόπιοι καπετάνιοι, όπως ο Κυριάκος Βασδέκης, όμως, η επανάσταση, που άρχισε με την πολιορκία του κάστρου του Βόλου, πνίγηκε στο αίμα από τον Μαχμούτ Πασά Δράμαλη. Από το 1830 και μετά οι κάτοικοι του Πηλίου αρχίζουν να μετακινούνται προς τα παράλια, όπου χτίζουν σπίτια. Το λιμάνι του Βόλου αποτελεί συνδετικό κρίκο μεταξύ της ελεύθερης και της υποδουλωμένης Ελλάδας. Οι Πηλιορείτες συμμετείχαν ενεργά και στις απόπειρες απελευθέρωσης του 1854 και 1878 ενώ το Πήλιο ανεξαρτητοποιήθηκε μαζί με την προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στις 2 Νοεμβρίου του 1881.

Κήρυξη Επανάστασης

Νεότεροι χρόνοι-Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος  Την περίοδο 1941–1944 ο Βόλος δοκιμάστηκε σκληρά από την Ιταλική και αργότερα τη γερμανική κατοχή.  Η περίοδος αυτή είναι η μόνη κατά την οποία, ο πληθυσμός της πόλης παρουσίασε μείωση.  Πολλά μέλη των αντιστασιακών οργανώσεων, αλλά και απλοί άμαχοι πολίτες βρήκαν τραγικό θάνατο στους δρόμους της πόλης, στους χώρους εκτέλεσης (όπως η πλατεία Ελευθερίας) και στη διαβόητη «Κίτρινη Αποθήκη», που οι Γερμανοί και οι ντόπιοι συνεργάτες τους χρησιμοποιούσαν ως φυλακή.

Δράκεια- Το μαρτυρικό χωριό Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου οι Γερμανοί ρήμαξαν κυριολεκτικά τα πηλιορείτικα χωριά όπου είχε οργανωθεί αντιστασιακή δράση, όπως τη Ζαγορά, την Πορταριά και τις Μηλιές, και εκτέλεσαν πολλούς πατριώτες. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι, ίσως, αυτή του χωριού της Δράκειας, λόγω της γερμανικής εκτέλεσης 118 ντόπιων στις 18 Δεκεμβρίου του Στο χωριό υπάρχει σήμερα κενοτάφιο μνημείο, προς ανάμνηση του τραγικού γεγονότος, όπου αναγράφονται τα ονόματα όλων των τότε αδικοχαμένων.

ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΟΛΟΥ Ο Βόλος υπήρξε μία από τις πόλεις της Ελλάδας, όπου έκανε τις πρώτες εμφανίσεις του το εργατικό και το σοσιαλιστικό κίνημα. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι στην πόλη αυτή η εμπορική και η βιομηχανική ανάπτυξη επέφεραν την κοινωνική διαφοροποίηση στις αρχές ήδη του αιώνα και προκάλεσαν ταυτόχρονα οξύτητα στις σχέσεις μεταξύ της αστικής τάξης και των λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων. Το εργατικό-σοσιαλιστικό κίνημα σπαργανώθηκε στην πόλη κατά την τελευταία δεκαετία του περασμένου αιώνα.

Καταστατικό εργατικού κέντρου

Η ΝΕΟΚΛΑΣΣΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ

Αρχιτεκτονική άνθιση  Με την ένταξη της πόλης του Βόλου στο ελληνικό κράτος το 1881, ξεκινάει μια περίοδος ανάπτυξης για την πόλη.  Εκείνη την περίοδο ξεκινούν μεγάλα έργα υποδομής, όπως ο σιδηρόδρομος και οι λιμενικές εγκαταστάσεις, που ανατέθηκαν σε ξένες εταιρίες, δίνοντας αφορμή για την εγκατάσταση στην πόλη έμπειρων ξένων τεχνικών οι οποίοι θα μεταφέρουν τη σύγχρονη ευρωπαϊκή τεχνογνωσία στην περιοχή.  Με την ίδρυση της νέας πόλης και με την οικονομική και κοινωνική αίγλη του μεσοπολέμου, ο Βόλος θα μετατραπεί σε πεδίο εφαρμογής της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής και των στυλιστικών ρευμάτων του ιστορισμού και του εκλεκτισμού, που θα δημιουργήσουν μια πόλη πρότυπο της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής.  Η διαδικασία ανοικοδόμησης και εμπλουτισμού της πόλης με δημόσια κτίρια και πολυτελείς ιδιωτικές κατοικίες, θα αποτελέσει την πρωταρχική ανάγκη για την ανάπτυξή της.

Κτίρια με σπουδαία αρχιτεκτονική  οι οικίες Μαρδέλη, Χρυσοχοίδη, Σαράτση, Καρτάλη, καθώς και τα μέγαρα Περβανά, Σκενδεράνη, Χατζηκυριαζή, Χατζηλαζάρου, Σαραφόπουλου (σημερινή εξωραϊστική) και η οικία Ρήγα (κτίριο Λυκείου Ελληνίδων)  το δημοτικό θέατρο δημόσιο νοσοκομείο (1901), με τη δωρεά των αδερφών Αχιλλοπούλου,  το αρχαιολογικό μουσείο (1909)  η Εμπορική Σχολή (1915),  οι τράπεζες Εθνική (1895) και Αθηνών (1903)  η αγροτική τράπεζα

Νεοκλασικά κτίρια

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΒΟΛΟΥ Ο Βόλος εξελίχτηκε από τα τέλη του 19ου αιώνα σε ένα από τα δυναμικότερα βιομηχανικά κέντρα της ελληνικής περιφέρειας. Οι πρώτες βιομηχανικές επιχειρήσεις ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 1880 για την εξυπηρέτηση της τοπικής αγοράς. Οι κυριότεροι κλάδοι που ευδοκιμούσαν στην πόλη ήταν οι μεταλλικές κατασκευές, η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων και η υφαντουργία. Επίσης, στην πόλη λειτουργούσαν πολλές καπναποθήκες, αφού έως το 1920 το λιμάνι της ήταν πρώτο σε εξαγωγές καπνού στην Ελλάδα

Πλινθοκεραμοποιείο Τσαλαπάτα

Καπναποθήκη Παπάντου

Καπνοβιομηχανία Ματσάγγου Υφαντουργείο Μουρτζούκου

Καπναποθήκη Σπήρερ

Σύγχρονες βιομηχανίες

Εργοστάσιο τσιμέντου- ΑΓΕΤ Το εργοστάσιο Βόλου είναι το μεγαλύτερο εργοστάσιο της ΑΓΕΤ Ηρακλής και μία από τις πιο σημαντικές μονάδες της Lafarge, με δυναμικότητα πάνω από 4,5 εκατ. τόνους. Με ιστορία από το 1924, το εργοστάσιο βρίσκεται 4 χλμ. από την πόλη του Βόλου. Η γειτνίαση του με τον αστικό ιστό επιβάλλει στο εργοστάσιο να επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία στην προστασία του περιβάλλοντος και σεβασμό στην τοπική κοινωνία.

Αναψυκτήριο ΕΨΑ  Όλα άρχισαν το Την ιδέα για τη δημιουργία μιας πρότυπης μονάδας εμφιάλωσης στην Αγριά, παράλληλα με τα ψυγεία, είχαν οι τότε ιδιοκτήτες Αδελφοί Κοσμαδόπουλοι.  Το 1936 ιδιοκτήτης της ΕΨΑ γίνεται η Εθνική Τράπεζα. Η εταιρεία επενδύει σε νέες εγκαταστάσεις και μηχανήματα.  Το 1969, σαράντα πέντε χρόνια μετά την ίδρυση της ΕΨΑ, η Εθνική Τράπεζα αποδέχεται την πρόταση των αδελφών Μοσκαχλαϊδη και Νίκου Τσαούτου και η ΕΨΑ έρχεται στα χέρια των σημερινών ιδιοκτητών της. Οι νέες επενδύσεις που γίνονται αυξάνουν την παραγωγή στις φιάλες την ώρα.  Από τότε η οικογένεια των προϊόντων ΕΨΑ μεγάλωσε εντυπωσιακά. Με σύγχρονες εγκαταστάσεις, βιολογικό καθαρισμό, με ISO και HACCP με νέες συσκευασίες και νέα προϊόντα όπως η σόδα, η πορτοκαλάδα με ανθρακικό, η lemon cola, το ΤΟΝΙΚ και το τσάι με λεμόνι, η ΕΨΑ εδραιώνεται με την ποιότητα της στην προτίμηση του καταναλωτή.  Το μόνο που δεν έχει αλλάξει στην "Εταιρεία Ψυγείων Αγριάς" τα τελευταία χρόνια είναι η ρετρό φιάλη με τον έντονο συλλεκτικό χαρακτήρα

Εργοστάσιο ΕΒΟΛ  Το εργοστάσιο της ΕΒΟΛ βρίσκεται στην Α' Βιομηχανική Περιοχή του Βόλου. Από την δεκαετία του 1960 δραστηριοποιείται και στην τυροκόμηση ενώ από το 1996 εισήγαγε νέα μονάδα στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή πρόβειου γιαουρτιού.  Τα παραγόμενα προϊόντα είναι: το γάλα, σε τρεις μορφές (πλήρες, ελαφρύ, σοκολατουχο), το βούτυρο, και τα τυροκομικά (σε τρεις τύπους, με κατανάλωση σε όλη την Ελληνική επικράτεια).  Τα προϊόντα ΕΒΟΛ παρασκευάζονται σε σύγχρονες εγκαταστάσεις με τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυστηρούς ελέγχους. Η διαρκής προσπάθεια και η επιτυχία των προϊόντων είναι ότι βασίζονται σε ντόπιους παραγωγούς και είναι ολόφρεσκα και υγιεινά. Ένα σημείο υπεροχής του γάλακτος ΕΒΟΛ από τη στιγμή που θα αρμεχθεί φθάνει στο ποτήρι του καταναλωτή σε λιγότερο από 24 ώρες.

Αναψυκτήριο ΕΨΑ Εργοστάσιο ΕΒΟΛ

Βόλος- μια πόλη στη λογοτεχνία  [...] Στριμωγμένος ανάμεσα σε βουνό και σε θάλασσα ο Βόλος -η πρωτεύουσα ενός νομού, που άλλοι τον παρομοιάζουν με δαγκάνα και άλλοι με μισάνοιχτη αγκαλιά-, φαίνεται να βρίσκεται στο σημείο τομής ενός νοερού ελλαδικού σταυρού. Τύχη και συνάμα ατυχία για τους κατοίκους του: Να ξέρουν ότι ισορροπούν ανάμεσα στη μητρόπολη του Νότου (Αθήνα) και στην πρωτεύουσα των Βαλκανίων (Θεσσαλονίκη), να αισθάνονται το κέντρο μιας ευθείας που ενώνει το Ιόνιο με τα παραλία της Μικρασίας [...] "Όχι, όχι. Δεν είναι μια συνηθισμένη επαρχιακή πόλη ο Βόλος. Έχει κάτι το αλλιώτικο, κάτι το ξεχωριστό. Ίσως να 'ναι η αδιόρατη νοσταλγία για τα παλιά... η γοητεία του καινούριου..." [...]