ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ 50-60

ΤΑ ΚΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ Το παραπάνω αλφαβητάρι κυκλοφόρησε πρώτη φορά από τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών βιβλίων για το σχολικό έτος Οι μνήμες από την Κατοχή και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ακόμα νωπές και μόλις είχαν τελειώσει επίσημα οι ένοπλες συγκρούσεις του Εμφυλίου Πολέμου. Tα κείμενα συντάχθηκαν στη δημοτική γλώσσα με ορισμένα στοιχεία της καθαρεύουσας από τον δάσκαλο Επαμεινώνδα Γεραντώνη και η εικονογράφηση έγινε από τον γνωστό ζωγράφο και χαράκτη Κώστα Γραμματόπουλο. Ο Γραμματόπουλος, μάλιστα, βραβεύτηκε με το πρώτο βραβείο για την εικονογράφηση του αλφαβηταρίου στο Παγκόσμιο Παιδαγωγικό Συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο το 1949 στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Διδακτικού Βιβλίου. Το παραπάνω αλφαβητάρι κυκλοφόρησε πρώτη φορά από τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών βιβλίων για το σχολικό έτος Οι μνήμες από την Κατοχή και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ακόμα νωπές και μόλις είχαν τελειώσει επίσημα οι ένοπλες συγκρούσεις του Εμφυλίου Πολέμου. Tα κείμενα συντάχθηκαν στη δημοτική γλώσσα με ορισμένα στοιχεία της καθαρεύουσας από τον δάσκαλο Επαμεινώνδα Γεραντώνη και η εικονογράφηση έγινε από τον γνωστό ζωγράφο και χαράκτη Κώστα Γραμματόπουλο. Ο Γραμματόπουλος, μάλιστα, βραβεύτηκε με το πρώτο βραβείο για την εικονογράφηση του αλφαβηταρίου στο Παγκόσμιο Παιδαγωγικό Συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο το 1949 στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Διδακτικού Βιβλίου.

ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΟ Το βιβλίο αυτό είναι ασφαλώς το πιο διάσημο και μακροβιότερο αλφαβητάριο του ελληνικού σχολείου. Κυκλοφόρησε σε δεκαέξι εκδόσεις από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και χρησιμοποιήθηκε για τη διδασκαλία της γλώσσας στην Α´ τάξη Δημοτικού για είκοσι τρία χρόνια, από το 1955 έως το Από αυτό έμαθαν γραφή και ανάγνωση γενιές Ελλήνων μαθητών. Γονείς και τα παιδιά τους είχαν το ίδιο αλφαβητάρι-αναγνωστικό. Το βιβλίο αυτό είναι ασφαλώς το πιο διάσημο και μακροβιότερο αλφαβητάριο του ελληνικού σχολείου. Κυκλοφόρησε σε δεκαέξι εκδόσεις από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και χρησιμοποιήθηκε για τη διδασκαλία της γλώσσας στην Α´ τάξη Δημοτικού για είκοσι τρία χρόνια, από το 1955 έως το Από αυτό έμαθαν γραφή και ανάγνωση γενιές Ελλήνων μαθητών. Γονείς και τα παιδιά τους είχαν το ίδιο αλφαβητάρι-αναγνωστικό.

ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ Όψεις από την καθημερινή ζωή μιας ημιαστικής αγροτικής μικρής πόλης. Σπιτάκια με κεραμίδια και αυλές, καθαροί δρόμοι όπου κυκλοφορούν κάρα και γαϊδουράκια, γυναίκες με λαϊκές ενδυμασίες γεμίζουν τις στάμνες με νερό στη βρύση (ακόμα τα σπίτια δεν είχαν νερό), ένα οπωροπαντοπωλείον, στο βάθος ένας παπάς κάθεται έξω από την εκκλησία, σε πρώτο πλάνο σκηνή από την αυλή του σχολείου, η δασκάλα με γυαλιά και βέργα, ντυμένη δυτικότροπα, βάζει τα παιδάκια στην τάξη για μάθημα... Όψεις από την καθημερινή ζωή μιας ημιαστικής αγροτικής μικρής πόλης. Σπιτάκια με κεραμίδια και αυλές, καθαροί δρόμοι όπου κυκλοφορούν κάρα και γαϊδουράκια, γυναίκες με λαϊκές ενδυμασίες γεμίζουν τις στάμνες με νερό στη βρύση (ακόμα τα σπίτια δεν είχαν νερό), ένα οπωροπαντοπωλείον, στο βάθος ένας παπάς κάθεται έξω από την εκκλησία, σε πρώτο πλάνο σκηνή από την αυλή του σχολείου, η δασκάλα με γυαλιά και βέργα, ντυμένη δυτικότροπα, βάζει τα παιδάκια στην τάξη για μάθημα...

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

η εικόνα αποτυπώνει μια "ιερή" στιγμή για την οικογένεια: την ώρα που όλοι κάθονται γύρω από το τραπέζι για το φαγητό. η εικόνα αποτυπώνει μια "ιερή" στιγμή για την οικογένεια: την ώρα που όλοι κάθονται γύρω από το τραπέζι για το φαγητό.

Σε μια εποχή που οι μνήμες από τη μεγάλη πείνα της Κατοχής ήταν ακόμα ζωντανές, το τραπέζι με φαγητό της οικογένειας του αλφαβηταρίου ήταν ασφαλώς ευλογία Θεού και δείγμα μιας χώρας που πια ευημερούσε. Ήταν, όμως, αυτή η πραγματικότητα; Σε μια εποχή που οι μνήμες από τη μεγάλη πείνα της Κατοχής ήταν ακόμα ζωντανές, το τραπέζι με φαγητό της οικογένειας του αλφαβηταρίου ήταν ασφαλώς ευλογία Θεού και δείγμα μιας χώρας που πια ευημερούσε. Ήταν, όμως, αυτή η πραγματικότητα;

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΝΤΑ ΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Η θρησκεία ήταν κύριο συστατικό της εκπαίδευσης. Η θρησκεία ήταν κύριο συστατικό της εκπαίδευσης.

Στις σελ μια πέρα έως πέρα ειδυλλιακή, ποιμενική-βουκολική σκηνή. Είναι άνοιξη. Ανθισμένες αμυγδαλιές και χελιδόνια

ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ

Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ-ΑΝΟΙΓΟΥΝ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Η ΠΑΤΡΙΔΑ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΟΛΗ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Η… ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Η ΦΥΣΗ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ

ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ Το τύπωσε ο Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων το Πρόκειται για ένα από τα αναγνωστικά με τα πιο όμορφα εξώφυλλα, που είχε παραμείνει μέχρι το ’73 στα σχολεία. Ήταν ένα από τα αγαπημένα για την γλαφυρότητα και το λυρισμό του λόγου, που σε έκανε να ζωντανεύεις με το νου τις αφηγήσεις, πάντα με την θαυμάσια εικονογράφηση των σελίδων του. Το τύπωσε ο Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων το Πρόκειται για ένα από τα αναγνωστικά με τα πιο όμορφα εξώφυλλα, που είχε παραμείνει μέχρι το ’73 στα σχολεία. Ήταν ένα από τα αγαπημένα για την γλαφυρότητα και το λυρισμό του λόγου, που σε έκανε να ζωντανεύεις με το νου τις αφηγήσεις, πάντα με την θαυμάσια εικονογράφηση των σελίδων του.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ Δημιουργοί ήταν οι Γ. Μέγας, Κ. Ρωμαίος, Σ. Δουφεξής και Θ. Μακρόπουλος. Η καταπληκτική εικονογράφηση και το εξώφυλλο είναι από τον Αναστάσιο Αλεβίζο (Τάσσος).

ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ Ένα αναγνωστικό για την γενιά των μαθητών του δημοτικού που βρέθηκαν στα θρανία μεταξύ 1954 – Ήταν μια δουλειά του κ. Βασίλη Οικονόμου, και η πρώτη του έκδοση ήταν το 1954 από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων. Τα όμορφα σκίτσα, που κοσμούν τις σελίδες και συμπληρώνουν τα κείμενα, είναι του κ. Γιώργου Μανουσάκη. Το αναγνωστικό αυτό θεωρήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας σαν ένα από τα πιο επιτυχημένα εκείνων των χρόνων, γι’ αυτό και παρέμεινε στα σχολεία για δύο και πλέον δεκαετίες. Στιγμές ζωής περνούν μέσα από τις σελίδες του, απλές, λιτές, με κατανοητό λόγο και άμεσες. Εξαιρετικό παιδαγωγικό πόνημα. Ένα αναγνωστικό για την γενιά των μαθητών του δημοτικού που βρέθηκαν στα θρανία μεταξύ 1954 – Ήταν μια δουλειά του κ. Βασίλη Οικονόμου, και η πρώτη του έκδοση ήταν το 1954 από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων. Τα όμορφα σκίτσα, που κοσμούν τις σελίδες και συμπληρώνουν τα κείμενα, είναι του κ. Γιώργου Μανουσάκη. Το αναγνωστικό αυτό θεωρήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας σαν ένα από τα πιο επιτυχημένα εκείνων των χρόνων, γι’ αυτό και παρέμεινε στα σχολεία για δύο και πλέον δεκαετίες. Στιγμές ζωής περνούν μέσα από τις σελίδες του, απλές, λιτές, με κατανοητό λόγο και άμεσες. Εξαιρετικό παιδαγωγικό πόνημα.

«Τα καλά παιδιά» του 1950 «Τα καλά παιδιά» του 1950 Το Αλφαβητάριο «Τα καλά παιδιά» του 1950 Το βιβλίο έχει πολύ καλή εικονογράφηση, με όμορφα κείμενα, στα οποία πρωταγωνιστούν η Άννα, ο Ρήγας, ο Λευτέρης, η Νίνα κ.α. Όμορφα ποιήματα όπως «Τα ευζωνάκια», «Αρνάκι άσπρο και παχύ», «Τριαντάφυλλο κλειστό είδε ένα παιδάκι» κ.α. που συναρπάζουν τα μικρά παιδιά. Νέο Αλφαβητάριο από τα μακροβιότερα κυκλοφορεί από το , με νέες αντιλήψεις. Πρωταγωνιστές η Έλλη, η Λόλα, η Άννα και ο Μίμης, με εντυπωσιακά ποιήματα «Χελιδόνι μου γλυκό», «Της πατρίδας μου η σημαία», «Η καλή μας αγελάδα», «Ένας κόκορας ολάσπρος», «Πρόβαλες αυγούλα» κ.α., που είναι ευχάριστα για τα πρωτάκια. Το 1954 επίσης κυκλοφορεί το Αναγνωστικό της Β’ τάξης, μέχρι το 1979, ένα από τα ωραιότερα αναγνωστικά. Την ίδια περίοδο και το Αναγνωστικό της Γ’ τάξης, με κείμενα που υμνούν κυρίως τους Έλληνες που πολέμησαν το 1940, την εργασία, τα βιβλία κλπ. «Τα καλά παιδιά» του 1950 Το βιβλίο έχει πολύ καλή εικονογράφηση, με όμορφα κείμενα, στα οποία πρωταγωνιστούν η Άννα, ο Ρήγας, ο Λευτέρης, η Νίνα κ.α. Όμορφα ποιήματα όπως «Τα ευζωνάκια», «Αρνάκι άσπρο και παχύ», «Τριαντάφυλλο κλειστό είδε ένα παιδάκι» κ.α. που συναρπάζουν τα μικρά παιδιά. Νέο Αλφαβητάριο από τα μακροβιότερα κυκλοφορεί από το , με νέες αντιλήψεις. Πρωταγωνιστές η Έλλη, η Λόλα, η Άννα και ο Μίμης, με εντυπωσιακά ποιήματα «Χελιδόνι μου γλυκό», «Της πατρίδας μου η σημαία», «Η καλή μας αγελάδα», «Ένας κόκορας ολάσπρος», «Πρόβαλες αυγούλα» κ.α., που είναι ευχάριστα για τα πρωτάκια. Το 1954 επίσης κυκλοφορεί το Αναγνωστικό της Β’ τάξης, μέχρι το 1979, ένα από τα ωραιότερα αναγνωστικά. Την ίδια περίοδο και το Αναγνωστικό της Γ’ τάξης, με κείμενα που υμνούν κυρίως τους Έλληνες που πολέμησαν το 1940, την εργασία, τα βιβλία κλπ.

Αναγνωστικά μεγαλύτερων τάξεων Καταξιωμένοι συγγραφείς γράφουν τα αναγνωστικά Δ’, Ε’, Στ’ που κυκλοφορούν από το Θέματά τους πατριδοκεντρικά, με κατορθώματα ηρώων, όπως Καραϊσκάκη, Κανάρη και άλλων αγωνιστών του 1821.

Μία στρωτή εποχή από το 1954 Τα αναγνωστικά από το 1954 έχουν κείμενα γραμμένα σε κατανοητή γλώσσα, αλλά και με καθαρά νοήματα. Μειώνονται αυτά του θρησκευτικού περιεχομένου, όμως «καλωσορίζουν» τους μαθητές στην πρώτη τους σελίδα με μια προσευχή. Τα βιβλία αυτά, έρχονται και επανέρχονται στις τάξεις ακόμα και μετά τη μεταρρύθμιση του Β. Παπανούτσου το 1964, που σημάδεψε καθοριστικά τα εκπαιδευτικά πράγματα. Σε πολλά απ’ αυτά συναντούμε κείμενα και από παλαιότερες εκδόσεις βιβλίων από πληθώρα συγγραφέων. Αναγνωστικό Δ’ και Ε’ του 1963 Με πλούσια θέματα του βιβλίου του κατά εποχές, με συναρπαστικά ποιήματα «Είμαι του ήλιου θυγατέρα», «Αμπέλι μου πλατύφυλλο», «Πάντα κι όπου σ’ αντικρύζω», «Ξημερώνει αυγή δροσάτη», «Που πας καραβάκι», «Ο κόσμος λάμπει σαν ένα αστέρι» κ.α. Με εντυπωσιακά κείμενα όπως «Δάμων και Φιντίας», «Διογένης και Αλέξανδρος», «Γοργόνα» κ.α., όπου άφηναν άφωνα τα μικρά παιδιά. Πλούσιο σε κείμενα και το βιβλίο της Ε’ τάξης, από τα οποία ξεχωρίζουν θέματα Βυζαντινής ιστορίας, η καλλιέργεια της γης και τα ποιήματα: «Μάνα κράζει το παιδάκι», «Ύμνος στην ελευθερία», «Τι είν’ η πατρίδα μας» κ.α.

Επανέρχεται η καθαρεύουσα Η μεταρρύθμιση του 1964 του Παπανούτσου δεν ολοκληρώνεται, αφού η δικτατορία του 1967 ανατρέπει το δημοκρατικό πολίτευμα, ενώ επαναφέρει την καθαρεύουσα σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Από το κυκλοφορούν νέα βιβλία, σε όχι κατανοητή γλώσσα. Σήμερα δε σώζεται κανένα, αφού μετά τη Μεταπολίτευση καταστράφηκαν όλα με εγκύκλιο σ’ όλα τα σχολεία.

Νέα βιβλία στη δημοτική- μονοτονικό Ακολούθησαν νέα βιβλία το 1980 με νέες ιδέες και σύγχρονους συγγραφείς όπως η Αγ. Βαρελλά, Π. Νικόδημος, Κ. Ουράνης, Γαλ. Σαράντη, Σπ. Μελάς κ.α. Καθιερώνεται το μονοτονικό και η απλοποίηση της Γραμματικής και το 1983 το πενθήμερο στα σχολεία, αφού μέχρι τότε μαθήματα γινόταν πρωί-απόγευμα και το Σάββατο. Επίσης κάθε Κυριακή γινόταν εκκλησιασμός των μαθητών του σχολείου συνοδεία του δασκάλου. Ακολούθησαν νέα βιβλία το 1980 με νέες ιδέες και σύγχρονους συγγραφείς όπως η Αγ. Βαρελλά, Π. Νικόδημος, Κ. Ουράνης, Γαλ. Σαράντη, Σπ. Μελάς κ.α. Καθιερώνεται το μονοτονικό και η απλοποίηση της Γραμματικής και το 1983 το πενθήμερο στα σχολεία, αφού μέχρι τότε μαθήματα γινόταν πρωί-απόγευμα και το Σάββατο. Επίσης κάθε Κυριακή γινόταν εκκλησιασμός των μαθητών του σχολείου συνοδεία του δασκάλου.