Πανεπιστήμιο Βόλου Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης «Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Ιστορία και Πολιτισμός» Μάθημα 1 ο (Εποχή του Λίθου- Πρώιμη Εποχή του Χαλκού) Διδάσκουσα Φλώρα Καραγιάννη Δρ Αρχαιολόγος

Η προϊστορική αρχαιολογία στην Ελλάδα: η αρχή H. Schliemann: ανασκαφές σε Τροία, Μυκήνες, Τίρυνθα, Ορχομενό (μετά το 1850) με την ίδρυση του ελληνικού κράτους ανοίγει και ο δρόμος για την έρευνα: –Αρχαιολογική Υπηρεσία (1829) –Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (1834) Μουσείο Ακροπόλεως –Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία (1837) –Ξένες Αρχαιολογικές Σχολές: Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή (1846) Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο (1974) Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών (1879) Βρετανική Σχολή Αθηνών (1886)

Η προϊστορική αρχαιολογία στην Ελλάδα: η αρχή Heinrich Schliemann ( ) μετά από την άσκηση διαφόρων επαγγελμάτων σε διάφορες ηπείρους αποκτά μεγάλο πλούτο και αφοσιώνεται στην Αρχαιολογία: –1844 σπουδές Αρχαιολογίας στο Παρίσι –1868 φτάνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα –1870 μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα (Ιλίου Μέλαθρον) –1871 Τροία –1876 Μυκήνες –1880 Ορχομενός –1884 Τίρυνθα

Η προϊστορική αρχαιολογία στην Ελλάδα: 20ός αιώνας Sir Arthur Evans Ανασκαφή Κνωσού (1900) Χρήστος Τσούντας Ανασκαφές Σέσκλου και Διμηνίου (1901)

Η προϊστορική αρχαιολογία στην Ελλάδα: 20ός αι. Χρήστος Τσούντας ( ) –1883 διορίζεται Έφορος Αρχαιοτήτων –1884 Ακρόπολη –1886 Μυκήνες –1887 Τανάγρα –1889 Λακωνία – Κυκλάδες – Σέσκλο, Διμήνι –1904 Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών –1908 "Αι Προϊστορικαί Ακροπόλεις Διμηνίου και Σέσκλου" –1925 Καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης –1926 μέλος Ακαδημίας Αθηνών

Η προϊστορική αρχαιολογία στην Ελλάδα: 20ός αιώνας η επιστήμη της προϊστορικής αρχαιολογίας η ανακάλυψη της νεολιθικής Θεσσαλίας –A.W. Wace και M.S. Thompson "Prehistoric Thessaly" (1912) –Vl. Milojčić –Δ.Ρ. Θεοχάρης "Νεολιθική Ελλάς" (1973) –Γ.Χ. Χουρμουζιάδης "μεγάλων" ανασκαφών συνέχεια –Σ. Μαρινάτος: Ακρωτήρι Σαντορίνης (1960 κ.ε.) εξάπλωση προϊστορικών ερευνών σε νέες περιοχές –Μακεδονία, νησιά Αιγαίου Δ.Ρ. Θεοχάρης Γ.Χ. Χουρμουζιάδης

Η Παλαιολιθική περίοδος στην Ελλάδα κατοίκηση σε: Σπήλαια (Θεόπετρα, Φράγχθι) Βραχοσκεπές(Κοιλάδα Βοϊδομάτη, φαράγγι Βίκου) υπαίθριες θέσεις (Κοκκινόπηλος Ηπείρου) BP Ανώτερη Παλαιολιθική BP Μέση Παλαιολιθική BP Κατώτερη Παλαιολιθική

Η κατοίκηση δεν ήταν μόνιμη: Νομαδική ζωή Εξεύρεση τροφής: - κυνήγι ζώων (μεμονωμένων ή σε αγέλες) - τροφών (συλλογή χόρτων, καρπών, σαλιγκαριών) Λίθινα εργαλεία

Πετράλωνα Χαλκιδικής. Απολίθωμα 11 ου στρώματος –

Σπήλαιο Θεόπετρας  κατοίκηση από τη Μέση Παλαιολιθική έως το τέλος της Νεολιθικής  Μέση Παλαιολιθική (~50000BP)  πυκνή παρουσία εστιών και στάχτης, λίθινα εργαλεία, οστά ζώων, και ίχνη άγριων καρπών  ίχνη ανθρώπινων βημάτων (Homo sapiens neanderthalensis ) σε στρώμα με τα παλιότερα ίχνη φωτιάς  Ανώτερη Παλαιολιθική (~30000BP)  εστίες, λίθινα και οστέινα εργαλεία, μάζες από άψητο πηλό  ταφές  Μεσολιθική (~30000BP) (ταφή)  Νεολιθική (~6800BC) (τάφοι, κεραμική)

Η Μεσολιθική περίοδος στην Ελλάδα π.Χ. Προτίμηση στις παράλιες θέσεις πιο μόνιμη εγκατάσταση εργαλεία από οψιανό ναυσιπλοΐα μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή - ταφές

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΝΕΟΛΙΘΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ 1.Ο Νεολιθικός τρόπος ζωής προέρχεται από τη Μέση Ανατολή 2.Ο Νεολιθικός τρόπος ζωής αποτέλεσε τοπική διαδικασία Οι γεωργοκτηνοτροφικοί οικισμοί βρίσκονταν σε παράκτιες ή μεσόγειες περιοχές, πεδινές ή λοφώδεις, κοντά στις οποίες υπήρχαν υδάτινες πηγές (λίμνες, ποτάμια, ρέματα, πηγές, θάλασσα)

Η Νεολιθική περίοδος στην Ελλάδα μορφές κατοίκησης: –τούμπες / μαγούλες –επίπεδοι οικισμοί –σπηλαιοκατοίκηση –λιμναίοι οικισμοί

Η Νεολιθική περίοδος στην Ελλάδα

Σέσκλο 7 η -2 η χιλιετία

Σέσκλο

Διμήνι

Διμήνι. Θολωτός Τάφος

Δισπηλιό

Δισπηλιό Καστοριάς

Αλεπότρυπα