ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ Επιλογή μεθόδου διδασκαλίας Μάιος 16/2015

Η διδασκαλία Τι είναι διδασκαλία Είναι μια πολυσύνθετη ενέργεια που βασίζεται στη διαδικασία ανάλυσης και σύνθεσης και έχει ως βασικό στόχο τη μετάδοση της γνώσης και τη σωστή κατεύθυνση της σχέσης διδασκαλίας-μάθησης. Επιλογή κατάλληλης μεθόδου διδασκαλίας Απόλυτη ποσοτική και ποιοτική ανάλυση και σύνθεση του όλου Χρονική οικονομία

Ενδεικνυόμενη μέθοδος Η δομή ενός αντικειμένου διδασκαλίας – μιας δεξιότητας εξαρτάται από τις μεταβλητές: Συνθετότητα, δηλαδή το σύνολο των στοιχείων που συναποτελούν τη δεξιότητα, και Οργάνωση, που αποτελεί την πλοκή - ακολουθία των επί μέρους στοιχείων της δεξιότητας Ο χορός ως δεξιότητα υψηλής συνθετότητας και οργάνωσης, απαιτεί, για τους αρχαρίους μαθητές, τη χρήση της Προοδευτικά Μερικής Μεθόδου που μπορεί να αποδοθεί με την εξίσωση: Π.Μ.Μ. = Α1, Α2, (Α1+Α2), Α3, (Α1+Α2)+Α3…

Ενδεικνυόμενη μέθοδος Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από:  Τη φύση της δεξιοτεχνίας α) συνθετότητα, β) οργάνωση  Τις εμπειρίες του μαθητή α) ηλικία, β) επίπεδο γνώσης, γ) ικανότητα  Τη φάση της μάθησης που βρίσκεται ο μαθητής α) αρχάριος ή προχωρημένος, β) μαθαίνει ή ξαναθυμάται  Τον σκοπό της εξάσκησης α) άμεσο κέρδος στη μάθηση, β) διατήρηση της μάθησης

Τα στυλ διδασκαλίας. Βασικός στόχος της διδασκαλίας είναι το πώς θα διδαχθεί μια δεξιότητα ή γενικά μια κινητική δραστηριότητα «η διδασκαλία είναι μια διαδικασία λήψης αποφάσεων» (Mosston, 1966) Το ποιός παίρνει τις αποφάσεις κατά τη διδασκαλία, αποτελεί το κριτήριο για τη διάκριση των μεθόδων διδασκαλίας στα γνωστά στυλ διδασκαλίας Ανάλογα με το ποια κριτήρια θεωρούνται σημαντικά, ποιος αποφασίζει κυρίως κατά τη διεξαγωγή της διδασκαλίας, ο δάσκαλος ή ο μαθητής, διαφοροποιούνται και οι διδακτικές μέθοδοι – στυλ που χρησιμοποιούνται

Τα στυλ διδασκαλίας 1. Στυλ του παραγγέλματος 2. Πρακτικό στιλ 3. Αμοιβαίο στιλ 4. Στυλ του αυτοελέγχου 5. Στυλ του μη αποκλεισμού 6. Στυλ της καθοδηγούμενης εφευρετικότητας 7. Στυλ της συγκλίνουσας εφευρετικότητας 8. Στυλ της αποκλίνουσας παραγωγικότητας 9. Πρόγραμμα που σχεδιάζει ο μαθητής 10. Στυλ της πρωτοβουλίας του μαθητή 11. Στυλ της αυτοδιδασκαλίας

Το στυλ του παραγγέλματος Το στυλ του παραγγέλματος είναι μια αναπαραγωγική μέθοδος διδασκαλίας, μια μέθοδος μίμησης προτύπου, όπου ο δάσκαλος παίρνει τις αποφάσεις και ο μαθητής τις ακολουθεί Πότε χρησιμοποιείται; όταν απαιτείται η ακριβής εκμάθηση και εκτέλεση μιας άσκησης (π.χ. παραδοσιακός χορός, ενόργανη γυμναστική, συγχρονισμός μιας παρέλασης κ.α.) όταν το επιβάλλουν λόγοι ασφάλειας των μαθητών (π.χ. καταδύσεις, συγχρονισμένη κολύμβηση) όταν διδάσκονται δραστηριότητες που απαιτούν υπακοή και πειθαρχία (π.χ. πολεμικές τέχνες)

Το στυλ του παραγγέλματος Η σωστή χρήση απαιτεί: Επεξήγηση στους μαθητές της χρησιμότητας του στυλ Ενθουσιασμό και κέφι του δασκάλου ώστε να παρακινείται ο μαθητής στο μάθημα Χρήση του στυλ με μέτρο, να μη γίνει ο αποκλειστικός τρόπος διδασκαλίας Στόχος: να μάθουν οι μαθητές να εκτελούν με ακρίβεια και σε σύντομο χρονικό διάστημα μια άσκηση, ακολουθώντας τις οδηγίες του δασκάλου

Το στυλ του παραγγέλματος Ο ρόλος του δασκάλου: να αποφασίζει εξ’ ολοκλήρου για την επιλογή των αντικειμένων να αποφασίζει για όλα κατά τη διεξαγωγή της διδασκαλίας (σειρά των ασκήσεων, χρόνος έναρξης-λήξης μιας άσκησης, ταχύτητα και ρυθμός των ασκήσεων, περιστασιακή διακοπή του μαθήματος, δημιουργία κατάλληλου κλίματος για ερωτήσεις, τόπος, στάση στο χώρο) να παρέχει ανατροφοδότηση να αξιολογεί ο ίδιος τους μαθητές Ο ρόλος του μαθητή: να εκτελεί τις ασκήσεις με τη σειρά που δίνονται και όπως ακριβώς περιγράφονται από τον δάσκαλο

Η χρήση του στυλ του παραγγέλματος στον παραδοσιακό χορό προϋποθέτει: το αντικείμενο διδασκαλίας να αποτελείται από προκαθορισμένες ασκήσεις κατάλληλες του επιπέδου ικανότητας των μαθητών το αντικείμενο να μπορεί να διαιρεθεί σε απλούστερα μέρη που αναπαράγονται με τη διαδικασία ερέθισμα-αντίδραση να μπορεί να διδαχθεί με άμεση ανάκληση στην εργαζόμενη μνήμη και με επαναλαμβανόμενη εκτέλεση για ευκολότερη βελτίωση του μαθητή να μπορούν, με τη συχνή επανάληψη, όλοι οι μαθητές να εκτελέσουν τις ασκήσεις ομοιόμορφα Απαραίτητη προϋπόθεση: η σωστή σχέση μεταξύ: ερεθισμάτων - παραγγελμάτων και αναμενόμενων αντιδράσεων

Το στυλ του παραγγέλματος Ο δάσκαλος αποφασίζει κατά τη διαδικασία της προετοιμασίας του μαθήματος, της διεξαγωγής του και της αξιολόγησής του Στυλ παράγγελμα Στάδιο προετοιμασίας δάσκαλος Στάδιοδιεξαγωγής δάσκαλος Στάδιο αξιολόγησης δάσκαλος Το ερέθισμα από τον δάσκαλο προηγείται οποιασδήποτε κίνησης από τον μαθητή, ο οποίος εκτελεί σύμφωνα με το μοντέλο και τους τρόπους υποστήριξης του ρυθμού που κατευθύνονται από τον δάσκαλο

Οι αποφάσεις του δασκάλου σκοπεύουν: κατά το στάδιο της προετοιμασίας στον σχεδιασμό της αλληλεπίδρασης μεταξύ δασκάλου και μαθητή κατά το στάδιο της διεξαγωγής στην προτροπή του μαθητή να συμμετάσχει ενεργά, δημιουργώντας κατάλληλο κλίμα κατά το στάδιο της αξιολόγησης στην αξιολόγηση και την παροχή ανατροφοδότησης

Η τεχνική του παραγγέλματος Παράγγελμα είναι: Κάθε εντολή ή υπόδειξη την οποία παίρνουμε ή δίνουμε για την εκτέλεση μιας συγκεκριμένης κίνησης ή πράξης. Ειδικότερα, λέξεις ή μικρές φράσεις με τις οποίες οι ασκούμενοι πρέπει να αντιληφθούν πλήρως: την κίνηση ή την πράξη την οποία θα εκτελέσουν τον τρόπο με τον οποίο θα εκτελέσουν πλήρως την πράξη Τον χρόνο της έναρξης ή λήξης της ενέργειά τους

Χαρακτηριστικά του σωστού παραγγέλματος Σύντομο: περιλαμβάνει τις ελάχιστες, απαραίτητες και κατάλληλες λέξεις ή υποδείξεις Σαφές: υποδηλώνει το είδος της κίνησης το μέρος ή το μέλος του σώματος που θα κινηθεί την κατεύθυνση ή το επίπεδο που θα εκτελεστεί η κίνηση τον χρόνο ή τον ρυθμό της εκτέλεσης, π.χ. αργά βήματα προς τη φορά τον χρόνο έναρξης και λήξης της κίνησης Εκτελεστό: εφικτό - πραγματοποιήσιμο

Τα μέρη του παραγγέλματος Το προειδοποιητικό ο πλήρης και σαφής προσδιορισμός της εκτελεστέας κίνησης Το διάστημα ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ του προειδοποιητικού και του εκτελεστικού μέρους για τη δημιουργία του συνειρμού, όχι μικρότερος του ενός δευτερολέπτου ούτε πολύ μεγάλος Το εκτελεστικό με αυτό καθορίζεται αμετάκλητα ο χρόνος και ο τρόπος εκτέλεσης του πρώτου μέρους του παραγγέλματος

Το βοηθητικό παράγγελμα Δίνεται κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της χορευτικής κίνησης Το βοηθητικό παράγγελμα έχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα: 1. Αυτόματη ανατροφοδότηση, 2. Μηδενικό χρονικό κόστος

Στο στάδιο της προετοιμασίας Ο δάσκαλος αποφασίζει για: τον αριθμό των μαθημάτων που θα αφιερώσει για την εκμάθηση ενός χορού το χορό ή τους χορούς που θα διδαχθούν το γενικό σκοπό (τι αναμένεται να έχει επιτευχθεί στο τέλος του μαθήματος) τον αριθμό και τη μορφή των ασκήσεων που θα χρησιμοποιηθούν

τους επιμέρους στόχους τις διάφορες διοικητικές ενέργειες (οργάνωση μαθητών-διάταξη οργάνων) τη χρονική διάρκεια κάθε άσκησης ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι τη δημιουργία ευκαιριών για ερωτήσεις, υποδείξεις, ιδέες, διαφοροποιήσεις

Στο στάδιο της διεξαγωγής Ο δάσκαλος: εξηγεί τους ρόλους δασκάλου-μαθητή (ο μεν αποφασίζει ο δε ακολουθεί), μια σχέση που διευκολύνει γρήγορες αντιδράσεις διδάσκει τον χορό ή τους χορούς κάνει γνωστό το μοντέλο που θα αναπαραχθεί, παρουσιάζοντας τις ασκήσεις με τα μέρη τους κατανέμει ορθά τον χρόνο (επίδειξη- επεξήγηση- πράξη) αφιερώνοντας το 1/3 στην επίδειξη- επεξήγηση και τα 2/3 στην πρακτική εξάσκηση του μαθητή

Επεξηγεί τις διοικητικές-οργανωτικές ενέργειες Καθορίζει τις παραμέτρους του περιβάλλοντος στο οποίο θα διδαχθεί ο χορός

Στο στάδιο της αξιολόγησης Ο δάσκαλος αποφασίζει για: την παροχή ανατροφοδότησης στον μαθητή αναφορικά με τους ρόλους, το αντικείμενο της διδασκαλίας, την εκτέλεση των ασκήσεων, την αποτελεσματικότητα του στυλ που χρησιμοποιήθηκε και την πιθανή αναπροσαρμογή των αποφάσεων