Η περιληπτική εικόνα της απογραφής της επιχείρησης, ο οποίος περιέχει όλα τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης κατά ομοειδείς κατηγορίες σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Ο ισολογισμός είναι ένας πίνακας χωρισμένος σε δύο μέρη, το αριστερό και το δεξιό Στο αριστερό μέρος του ισολογισμού γράφονται οι λογαριασμοί του ενεργητικού και στο δεξιό τμήμα γράφονται οι λογαριασμοί του παθητικού Το άθροισμα των στηλών του ενεργητικού και του παθητικού πρέπει να είναι ίσα μεταξύ τους.
Το ενεργητικό του ισολογισμού δείχνει τα περιουσιακά στοιχεία που έχει μια επιχείρηση. Το παθητικό δείχνει τις πηγές προέλευσης των περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού. Το ενεργητικό δηλαδή μας πληροφορεί για το τι έχει η επιχείρηση και το παθητικό πληροφορεί που βρήκε τα χρήματα η επιχείρηση για να αποκτήσει το ενεργητικό της.
Το σύνολο της αξίας υλικών και άυλων περιουσιακών στοιχείων τα οποία χρησιμοποιεί ένας οικονομικός οργανισμός προκειμένου να πραγματοποιήσει τους στόχους του Βασικότερη διάκριση του ενεργητικού είναι σε πάγιο ενεργητικό, κυκλοφοριακό ενεργητικό και διαθέσιμο ενεργητικό
Περιλαμβάνει όλα τα περιουσιακά στοιχεία μιας επιχείρησης τα οποία προορίζονται για να χρησιμοποιηθούν από αυτή και όχι να μεταπωληθούν Τα στοιχεία του πάγιου ενεργητικού προορίζονται για να χρησιμοποιηθούν από την επιχείρηση, αυτός είναι ο σκοπός της αγοράς τους.
Όλα τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτά η επιχείρηση με σκοπό να χρησιμοποιηθούν αυτά τα ίδια μέσα στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή των προϊόντων της, τα προϊόντα που παράγει καθώς και οι απαιτήσεις που αποκτά από την πώληση των προϊόντων, εμπορευμάτων ή παροχής υπηρεσιών Βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα των περιουσιακών στοιχείων του κυκλοφοριακού ενεργητικού αποτελεί το μικρό χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί μέχρι τη μετατροπή των περιουσιακών αυτών στοιχείων σε χρήμα
Περιλαμβάνονται περιουσιακά στοιχεία του ενεργητικού τα οποία είναι εκφρασμένα σε χρηματικές μονάδες, όπως ξένο συνάλλαγμα, καταθέσεις όψεως, τοκομερίδια εισπρακτέα που έχουν λήξει, μετρητά στο ταμείο ή την τράπεζα κ.α..
Βραχυπρόθεσμο παθητικό : Οι υποχρεώσεις οι οποίες λήγουν εντός μίας λογιστικής χρήσης (π.χ. υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές, γραμμάτια πληρωτέα, υποχρεώσεις για βραχυπρόθεσμα δάνεια, οφειλόμενοι φόροι) Μακροπρόθεσμο παθητικό : Οι υποχρεώσεις οι οποίες λήγουν μετά την πάροδο μίας λογιστικής χρήσης (π.χ. ομολογιακά δάνεια, υποχρεώσεις για μακροπρόθεσμα δάνεια) Κεφάλαιο : Οι υποχρεώσεις της επιχείρησης απέναντι στους μετόχους της (το κεφάλαιο που έχει κατατεθεί από τους μετόχους στην επιχείρηση )
Ανάλογα με τη σχέση του Ενεργητικού (Ε) με το Πραγματικό Παθητικό (Π.Π), ο Ισολογισμός διακρίνεται σε θετικό. ουδέτερο. αρνητικό.
Είναι ο Ισολογισμός στον οποίο το Ενεργητικό είναι μεγαλύτερο από το Πραγματικό Παθητικό (Υποχρεώσεις σε τρίτους) ή δεν υπάρχει Πραγματικό Παθητικό. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει θετική Καθαρή Περιουσία ή θετική Καθαρή θέση.
Είναι ο Ισολογισμός στον οποίο το Ενεργητικό είναι ίσο με το Πραγματικό Παθητικό. Στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει Καθαρή Θέση (Κ.Θ.) και η επιχείρηση, ό,τι έχει το χρωστάει σε τρίτους.
Είναι ο Ισολογισμός στον οποίο το Ενεργητικό είναι μικρότερο από το Πραγματικό Παθητικό ή δεν υπάρχει καθόλου Ενεργητικό. Στην περίπτωση αυτή η Καθαρή Θέση είναι αρνητική, λέγεται έλλειμμα ή ζημία και γράφεται στο σκέλος του Ενεργητικού, ως απαίτηση της επιχείρησης, επειδή ο επιχειρηματίας που φέρει τον επιχειρηματικό κίνδυνο, πρέπει να το καλύψει από την ατομική του περιουσία.
Μετασχηματισμοί : Ονομάζονται οι μεταβολές που επιφέρουν τα λογιστικά γεγονότα στα στοιχεία της πρώτης λογιστικής εξίσωσης. Κάθε λογιστικό γεγονός επιφέρει, αύξηση ή μείωση, σε 2 τουλάχιστον στοιχεία της πρώτης λογιστικής εξίσωσης. Παραδείγματα 1. + Ε, - Ε : Αγορά Παγίου με Μετρητά 2. + Ε, + Π : Αγορά Παγίου με Πίστωση 3. + Ε, + ΙΚ : Αύξηση Κεφαλαίου 4. - Ε, - Π : Εξόφληση Χρέους με Μετρητά 5. - Ε, - ΙΚ : Επιστροφή Κεφαλαίου με Μετρητά 6. + Π, - Π : Εξόφληση Χρέους με Δανεισμό 7. + Π, - ΙΚ : Επιστροφή Κεφαλαίου με Δανεισμό 8. - Π, + ΙΚ : Ομολογιακό Μετατρέψιμο Δάνειο 9. + ΙΚ, - ΙΚ : Αύξηση Κεφαλαίου – Αποπληρωμή Δανείου