Αποτελεσματικότητα της σχολικής μονάδας: ο ρόλος του διευθυντή Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 14 Μαρτίου 2013

Η έννοια της αποτελεσματικότητας Ένα σχολείο μπορεί να είναι αποτελεσματικό στο βαθμό στον οποίο υπάρχει συνέπεια μεταξύ των στόχων και των επιτευγμάτων του. Ποιότητα/ καταλληλότητα των στόχων;

Είναι σημαντικό να καθοριστεί εξαρχής πως με βάση την Έρευνα Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας (ΕΕΑ), κύριος σκοπός λειτουργίας των σχολικών μονάδων είναι η προαγωγή της μάθησης. Η έννοια της αποτελεσματικότητας ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ  γνωστικός τομέας  συναισθηματικός τομέας  ψυχοκινητικός τομέας  μεταγνωστικός τομέας

Δυναμικό Μοντέλο Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας (Creemers & Kyriakides, 2008) ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ

Παράγοντες αποτελεσματικότητας στο επίπεδο του σχολείου Η πολιτική του σχολείου για τη διδασκαλία και δράσεις που αναλαμβάνονται για βελτίωση της Αξιολόγηση της πολιτικής της σχολείου για τη διδασκαλία και δράσεις που αναλαμβάνονται για βελτίωση της διδασκαλίας Η πολιτική του σχολείου για τη δημιουργία ενός σχολικού μαθησιακού περιβάλλοντος και δράσεις που αναλαμβάνονται για να βελτιώσουν το σχολικό μαθησιακό περιβάλλον Αξιολόγηση της πολιτικής της σχολείου για τη δημιουργία ενός σχολικού μαθησιακού περιβάλλοντος και δράσεις που αναλαμβάνονται για να βελτιώσουν το σχολικό μαθησιακό περιβάλλον.

Α) Πολιτική του σχολείου για τη διδασκαλία Η πολιτική του σχολείου για τον τρόπο διδασκαλίας και οι ενέργειες που γίνονται για τη βελτίωση της διδακτικής πρακτικής: i.Μεγιστοποίηση του διδακτικού χρόνου ii.Παροχή ευκαιριών μάθησης iii.Ποιότητα διδασκαλίας

 Διαχείριση διδακτικού χρόνου (π.χ. αν τα μαθήματα ξεκινούν στην ώρα τους, διακοπές κατά τη διάρκεια του μαθήματος, πρόβες για γιορτές)  Απουσίες (εκπαιδευτικών και μαθητών)  Κατ’ οίκον εργασία  Προγραμματισμός μαθημάτων και ωρολόγιο πρόγραμμα i) Πολιτική του σχολείου για μεγιστοποίηση του διδακτικού χρόνου

 Η αποστολή του σχολείου  Πολιτική για το Α.Π. (π.χ. περιεχόμενο, στόχοι, διδακτικά εγχειρίδια, πηγές)  Μακροπρόθεσμος και βραχυπρόθεσμός προγραμματισμός  Υποστήριξη μαθητών με ιδιαίτερες ανάγκες (μαθητές υψηλού κινδύνου, ειδικής εκπαίδευσης, χαρισματικοί)  Αξιοποίηση των σχολικών επισκέψεων και άλλων εξωσχολικών δραστηριοτήτων για σκοπούς διδασκαλίας και μάθησης ii) Πολιτική του σχολείου για την παροχή ευκαιριών μάθησης

Στενά συνδεδεμένη με τους 8 παράγοντες αποτελεσματικότητας στο επίπεδο της τάξης, οι οποίοι αναφέρονται στο διδακτικό ρόλο των εκπαιδευτικών: 1) Προσανατολισμός, 2) Δόμηση, 3) Τεχνικές Ερωτήσεων, 4) Μοντελοποίηση διδασκαλίας, 5) Εμπέδωση/ εφαρμογή, 6) Διαχείριση διδακτικού χρόνου, 7) Διαμόρφωση της τάξης ως περιβάλλον μάθησης, 8) Αξιολόγηση. ii) Πολιτική του σχολείου για την ποιότητα διδασκαλίας

Β) Πολιτική του σχολείου για το σχολικό μαθησιακό περιβάλλον i.Συμπεριφορά των μαθητών εκτός της τάξης (π.χ. η συμπεριφορά των μαθητών την ώρα του διαλείμματος, σε σχολικές εκδρομές και εορτές και η αξιοποίηση των δραστηριοτήτων αυτών για επίτευξη μαθησιακών στόχων), ii.Συνεργασία και αλληλεπίδραση των μαθητών με τους εκπαιδευτικούς εκτός τάξης, iii.Προώθηση των δεσμών συνεργασίας των εκπαιδευτικών με τους γονείς, καθώς και του σχολείου με την κοινότητα,

Β) Πολιτική του σχολείου για το σχολικό μαθησιακό περιβάλλον iv.Αξιοποίηση των πηγών μάθησης που υπάρχουν στο σχολικό χώρο και παροχή επαρκούς υλικοτεχνικής υποδομής και πηγών μάθησης στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς (π.χ., αξιοποίηση πηγών μάθησης που βρίσκονται στην περιοχή κάλυψης του σχολείου, όπως για παράδειγμα επίσκεψη σε ένα εργοστάσιο ή συνέντευξη από κάποιο γονιό που ασκεί ένα συγκεκριμένο επάγγελμα), v.Προώθηση αξιών που συμβάλλουν στη μάθηση (π.χ. ανάπτυξη πολιτικής σε σχέση με το είδος των συνθημάτων που μπορούν να τοποθετούνται στις σχολικές πινακίδες ή/και σε σχέση με το πρότυπο του εκπαιδευτικού που προβάλλεται).

Παράδειγμα πορείας βελτίωσης Α) Επιλογή παράγοντα: i) Πολιτική του σχολείου για τη διδασκαλία ii) Πολιτική του σχολείου για τη δημιουργία περιβάλλοντος μάθησης Β) Επιλογή Πτυχής: i) ποσότητα διδασκαλίας ii) παροχή ευκαιριών μάθησης iii) ποιότητα διδασκαλίας

Παράδειγμα πορείας βελτίωσης Γ) Επιλογή συγκεκριμένου θέματος: i) Διαχείριση διδακτικού χρόνου ii) - Απουσίες εκπαιδευτικών - Απουσίες μαθητών) iii) Κατ’ οίκον εργασία iv) Προγραμματισμός μαθημάτων και ωρολόγιο πρόγραμμα

Παραδείγματα ενεργειών Απουσίες μαθητών Α) Δράσεις/ενέργειες για μείωση του φαινομένου Β) Δράσεις/ενέργειες για επανάκτηση του χαμένου χρόνου

Παραδείγματα ενεργειών Απουσίες μαθητών  Τήρηση αρχείου απουσιών μαθητών σε καθημερινή βάση  Ανάλυση των δεδομένων του αρχείου για εντοπισμό τυχόν τάσεων  Ανάληψη δράσεων σε περίπτωση που εντοπισθεί συγκεκριμένη τάση (π.χ. απουσία σε εκδρομές)  Επικοινωνία με γονείς – μαθητές  Κοινοποίηση πολιτικής σε μαθητές και γονείς  Ξεκάθαρες διαδικασίες για το τι συνεπάγεται η απουσία (για να είναι δικαιολογημένη τότε χρειάζονται σχετικά έγγραφα/ τι γίνεται όταν δεν μπορεί να δικαιολογηθεί) Α) Δράσεις/ενέργειες για μείωση του φαινομένου

Παραδείγματα ενεργειών Απουσίες μαθητών Β) Δράσεις/ενέργειες για επανάκτηση του χαμένου χρόνου  Καθορισμός συμμαθητών που θα είναι υπεύθυνοι να ενημερώνουν για τα μαθήματα της ημέρας και την κατ’ οίκον εργασία  Ο εκπαιδευτικός ενημερώνει τους μαθητές που απουσίαζαν για το τι έχασαν, όταν αυτοί επιστρέψουν  Οι μαθητές αναπληρώνουν χαμένες εργασίες όταν κρίνεται αναγκαίο.

Ποιος είναι επομένως ο ρόλος του διευθυντή στην προσπάθεια για βελτίωση της αποτελεσματικότητας της σχολικής μονάδας ;

Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας!