ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΘΕΩΡΙΑ, ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Αντιγόνη-Άλμπα Παπακωνσταντίνου, MSc, PhD Εντεταλμένη Διδασκαλίας Πανεπιστημίου Αθηνών
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης ανήκει στην κατηγορία των «ειδικών» κοινωνιολογιών Κλάδοι της Κοινωνιολογίας, οι οποίοι ασχολούνται με δομές και διαδικασίες που αφορούν κοινωνικά υπο- συστήματα ή θεσμοθετημένους τομείς της κοινωνίας. Μελετά φαινόμενα και γεγονότα που συνδέονται με την εκπαίδευση και το ρόλο που αυτή διαδραματίζει στο εκάστοτε κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύσσεται (Νόβα-Καλτσούνη, 2010:13).
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Ένα παράδειγμα: Η βαθμολογία μίας μαθήτριας 11 ετών εκπλήσσει καθώς δεν έχει σε κανένα μάθημα βαθμολογία πάνω από 7. Σε μία εξέταση γίνεται αντιληπτό ότι το παιδί δεν μπορεί να γράψει και να διαβάσει σωστά, ενώ δεν κατορθώνει να ολοκληρώσει βασικές μαθηματικές πράξεις. Παιδαγωγική Παιδοψυχολογία Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Ειδική Αγωγή
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Διευκρίνιση όρων: Εκπαίδευση Κατάρτιση Παιδεία Αγωγή Κοινωνικοποίηση 1960Αναδεικνύεται το θεμελιακό για την Κ.τ.Ε. ζήτημα των κοινωνικών ανισοτήτων στην εκπαίδευση και ενισχύεται η ιδεολογία της ισότητας των ευκαιριών μετά την ίδρυση του ΟOΣΑ (Μυλωνάς, 1998). Ντετερμινισμός των δομών«Νέα Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης» Κοινωνιολογία του Σχολείου
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η θεματολογία της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης είναι διευρυμένη. Ασχολείται με θέματα που εκτείνονται από την οργάνωση των εκπαιδευτικών συστημάτων μέχρι τις σχέσεις αλληλεπίδρασης μεταξύ μαθητών και δασκάλων (Νόβα- Καλτσούνη, 2010:13). Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η έρευνα της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης δείχνει (Μυλωνάς, 1998:25) : α. μία σταδιακή μετακίνηση του ενδιαφέροντος από το εκπαιδευτικό σύστημα στη σχολική μονάδα
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ γ. μία σταδιακή αύξηση της προτίμησης για θέματα που φαίνονται χρήσιμα για τη χάραξη της εκπαιδευτικής και κοινωνικής πολιτικής δ. μία τάση αύξησης της διεπιστημονικής προσέγγισης των αντικειμένων της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης ε. μία στροφή προς τη χρήση των ποιοτικών μεθόδων έρευνας β. μία τάση εγκατάλειψης των θεωριών του λειτουργισμού, του δομισμού και του μαρξισμού
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η θεματική της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης μπορεί να συνοψιστεί στους ακόλουθους άξονες(Μυλωνάς, 1998:25) : Κοινωνικές ανισότητες στο σχολείο. Σχέση επίδοσης και πορείας στο σχολείο με την κοινωνική προέλευση. Κοινωνική αναπαραγωγή και σχολείο Σχολικοί μηχανισμοί κοινωνικής επιλογής: η αξιολόγηση, οι κατευθύνσεις και τα επίπεδα Κατάρτιση και σχέση της με το είδος και τη θέση εργασίας. Δια βίου εκπαίδευση Οικογένειες και σχολείο: σχέσεις και παιδευτικές πρακτικές
ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η θεματική της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης μπορεί να συνοψιστεί στους ακόλουθους άξονες(Μυλωνάς, 1998:26) : Σχολείο και κοινότητα: αλληλοπροσδιορισμοί Εκπαιδευτικοί ως κοινωνική κατηγορία και ως δρώντες μέσα στο σχολείο (πρακτικές) Κοινωνικοί προσδιορισμοί (ρητοί και άρρητοι) του αναλυτικού προγράμματος Μαθητές ως κοινωνική κατηγορία και ως δρώντες μέσα στο σχολείο (πρακτικές)
Βιβλιογραφία μαθήματος: ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Duru-Bellat, M. & Van Zanten, A Sociologie de l’école. Paris: Armand Colin Μυλωνάς, Θ Κοινωνιολογία της Ελληνικής Εκπαίδευσης. Συμβολές. Αθήνα: Gutenberg Νόβα-Καλτσούνη, Χ Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Gutenberg