Δροσούλα Γιαντσούδη, PhD Research Fellow Αθήνα, 30 Μαϊου 2015 Πολεμώντας τον καρκίνο με πρωτόνια

Παράδειγμα περιστατικού Αγόρι 10 χρονών, μη- μεταστατικό μυελοβλάστωμα υψηλού κινδύνου Συμπτώματα: 8-10 εβδομάδες εμμετούς, πονοκεφάλους, διπλωπία, αταξία, δυσκολίες στην κατάπωση

Παράδειγμα περιστατικού Αγόρι 10 χρονών, μη- μεταστατικό μυελοβλάστωμα υψηλού κινδύνου Συμπτώματα: 8-10 εβδομάδες εμμετούς, πονοκεφάλους, διπλωπία, αταξία, δυσκολίες στην κατάπωση

Παράδειγμα περιστατικού Αγόρι 10 χρονών, μη- μεταστατικό μυελοβλάστωμα υψηλού κινδύνου Συμπτώματα: 8-10 εβδομάδες εμμετούς, πονοκεφάλους, διπλωπία, αταξία, δυσκολίες στην κατάπωση Αφαίρεση χειρουργική του κεντρικού μέρους του όγκου

Παράδειγμα περιστατικού Αγόρι 10 χρονών, μη- μεταστατικό μυελοβλάστωμα υψηλού κινδύνου Συμπτώματα: 8-10 εβδομάδες εμμετούς, πονοκεφάλους, διπλωπία, αταξία, δυσκολίες στην κατάπωση Αφαίρεση χειρουργική του κεντρικού μέρους του όγκου

Παράδειγμα περιστατικού

Χαμηλή δόση [Gy] Υψηλή δόση [Gy] Τι μεσολάβησε? Εγκεφαλικό στέλεχος Οπτικά νεύρα Όγκος Εγκεφαλικό στέλεχος Όγκος Ιππόκαμπος Νωτιαίος μυελός Εγκεφαλικό στέλεχος Οπτικά νεύρα Όγκος

Τι μεσολάβησε? Εγκεφαλικό στέλεχος Οπτικά νεύρα Όγκος Εγκεφαλικό στέλεχος Όγκος Ιππόκαμπος Νωτιαίος μυελός Χαμηλή δόση [Gy] Υψηλή δόση [Gy]

Σχεδιασμός Ακτινοθεραπείας Εξωτερική ακτινοβόληση Κατεύθυνση κ θέση δεσμών ακτινοβόλησης Ευθεία ή αντίστροφη βελτιστοποίηση Μέθοδος υπολογισμού δόσης Εξωτερική ακτινοβόληση Κατεύθυνση κ θέση δεσμών ακτινοβόλησης Ευθεία ή αντίστροφη βελτιστοποίηση Μέθοδος υπολογισμού δόσης Συμπληρωματικές απεικονιστικές μέθοδοι Αξονική τομογραφία CT Αξονική τομογραφία CT PET, MRI, 4D- CT Σχεδιασμός όγκου (στόχου) Σχεδιασμός ευαίσθητων οργάνων Όρια δόσεων: Όγκος: ελάχιστη απαιτούμενη Υγιείς ιστοί: μέγιστη ανεκτή Όρια δόσεων: Όγκος: ελάχιστη απαιτούμενη Υγιείς ιστοί: μέγιστη ανεκτή Προηγούμενες μελέτες και προτόκολα θεραπείας (Emami, QUANTEC, etc.) Επιλογή κατάλληλης τεχνικής Εξωτερική δέσμη φωτονίων/ηλεκτρονίων, Βραχυθεραπεία, Πρωτόνια, Βαρέα σωμάτια (Άνθρακας) Επιλογή κατάλληλης τεχνικής Εξωτερική δέσμη φωτονίων/ηλεκτρονίων, Βραχυθεραπεία, Πρωτόνια, Βαρέα σωμάτια (Άνθρακας) Πλάνο θεραπείας Βραχυθεραπεία Θέσεις καθετήρων Θέσεις πηγής (πηγών) Χρόνος ακτινοβόλησης ανά θέση πηγής (HDR) Βραχυθεραπεία Θέσεις καθετήρων Θέσεις πηγής (πηγών) Χρόνος ακτινοβόλησης ανά θέση πηγής (HDR)

Ιδανική κατανομή δόσης Φωτόνια Ιδανική Πρωτόνια Βάθος Δόση Δόση [J/kg] Δόση [Gy] ΔΕΣΜΗ Γιατί πρωτόνια?

Δέσμη διευρυμένης Bragg κορυφής Spread-out Bragg Peak (SOBP)

Σύγκριση κατανομής δόσης provisionproton.com

Βιολογικό αποτέλεσμα

Ακτινοθεραπεία πρωτονίων στις ΗΠΑ

Ακτινοθεραπεία πρωτονίων στις ΗΠΑ

Δωμάτιο ακτινοθεραπείας πρωτονίων

Ρόλος ακτινοφυσικού στην ακτινοθεραπεία Κλινική κατεύθυνση Προπτυχιακές σπουδές (θετικών επιστημών) Μεταπτυχιακό/Διδακτορικό (ιατρική φυσική ή παραπλήσιος κλάδος) Κλινική παρακτική/ειδίκευση (2-3 χρόνια) Κλινική πιστοποίηση ABR (American Board of Radiology) – 3 χρόνια πλήρης πρακτική εξάσκηση για δικαίωμα συμμετοχής – Εξέταση σε 3 στάδια: Γενική ακτινοφυσική Ειδική κλινική Προφορική εξέταση από επιτροπή Ερευνητική κατεύθυνση Προπτυχιακές σπουδές (θετικών επιστημών) Διδακτορικό (ιατρική φυσική ή πραπλήσιος κλάδος) Μεταδιδακτορική ερευνητική εμπειρία (postdoc) Προκλήσεις: Ο κλάδος καλύπτει συνήθως μεταπτυχιακές διδακτικές ανάγκες  Περιορισμένη χρηματοδότηση από πανεπιστήμια Ερευνητικά προγράμματα από το υπουργείο υγείας αμερικής (ΝΙΗ): ποσοστό επιτυχίας ~7-15%