ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β ΦΙΛΙΟΣ

 1) Το ΕΓΛΣ καλύπτει: α) Γενική Λογιστική (ομάδες 1-8) β) Αναλυτική Λογιστική (ομάδα 9) γ) Λογαριασμούς Τάξεως (ομάδα 10 ή 0)  Το ΚΛΣΤ καλύπτει τα α, γ, αλλά όχι το β.

 2) Αποθέματα – Χορηγήσεις  Ενώ τα αποθέματα (πρώτες ύλες, προϊόντα, εμπορεύματα κτλ) καταλαμβάνουν σημαντική θέση στις βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις, στις Τράπεζες η συμβολή τους είναι ελάχιστη.  Έτσι, η ομάδα 2 (Εμπορεύματα), ελευθερώνεται και τα «αποθέματα» απεικονίζονται πλέον στην ομάδα «Λοιποί Χρεωστικοί Λογαριασμοί), ενώ η ομάδα 2 χρησιμοποιείται για τις χορηγήσεις (δανείων), που αποτελούν και το βασικό εμπόρευμα των Τραπεζών.

 Ως Εξυπηρέτηση Δανείου ορίζονται οι καταβολές που κάνει ο δανειζόμενος προκειμένου να εξοφλήσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του από το κεφάλαιο και τους τόκους του δανείου (Κεφάλαιο + Τόκοι = Τοκοχρεολύσιο).  Τρόποι εξυπηρέτησης δανείου α) Μέθοδος των ίσων μερών του κεφαλαίου β) Μέθοδος σταθερού τοκοχρεολυσίου (γαλλική)

 α) Μέθοδος των ίσων μερών του κεφαλαίου Ο δανειολήπτης πληρώνει σε κάθε δόση σταθερό ποσό για το κεφάλαιο (χρεολύσιο). Ο τόκος μειώνεται με κάθε πληρωμή, διότι υπολογίζεται στο υπόλοιπο ανεξόφλητο ποσό του κεφαλαίου. Το χρεολύσιο είναι σταθερό, οι τόκοι μεταβλητοί και συνεπώς, οι δόσεις δεν είναι ίσες.

 β) Μέθοδος του σταθερού τοκοχρεολύσιου (γαλλική μέθοδος) Ο δανειολήπτης πληρώνει σε κάθε δόση σταθερό ποσό. Αυτό σημαίνει, ότι σε κάθε δόση, μεταβάλλεται τόσο το κεφάλαιο (χρεολύσιο) όσο και ο τόκος, κατά τρόπο που να διατηρείται σταθερό το τοκοχρεολύσιο. Έτσι, οι τόκοι στην αρχή είναι υψηλοί και το χρεολύσιο χαμηλό, γεγονός που αντιστρέφεται αναλογικά με την πάροδο του χρόνου.

 Ενδοτραπεζικοί Λογαριασμοί είναι εκείνοι στους οποίους καταχωρούνται πράξεις στις οποίες ο αντισυμβαλλόμενος είναι ένα άλλο τμήμα της τράπεζας (πχ κατάστημα ή διεύθυνση).  Το σύνολο των υπολοίπων όλων των ενδοτραπεζικών λογαριασμών θεωρητικά είναι μηδενικό.

 Για το περιεχόμενο και τη λειτουργία του λογαριασμού 48, ισχύει και εφαρμόζεται ανάλογα το ΠΔ 1123/1980, με την επισήμανση ότι όλες ανεξαιρέτως οι δοσοληψίες μεταξύ της Διοίκησης, του Κεντρικού και των καταστημάτων (υποκαταστημάτων και θυρίδων) ή και μεταξύ αυτών κάθε τράπεζας, παρακολουθούνται λογιστικώς μέσω του λογαριασμού αυτού (48), ο οποίος απαγορεύεται να παρουσιάζει οποιοδήποτε υπόλοιπο (χρεωστικό ή πιστωτικό) τουλάχιστο κατά το τέλος της χρήσης. Υποχρεωτικά, όλες ανεξαιρέτως οι δοσοληψίες μεταξύ των καταστημάτων (υποκαταστημάτων και θυρίδων) παρακολουθούνται λογιστικώς μέσω κεντρικού (ή της Διοίκησης), θεωρούμενες ότι διενεργούνται μέσω αυτού (π.χ. έμβασμα λογιστικώς, ότι η Αθήνα εμβάζει στο κεντρικό ή στη Διοίκηση και στη συνέχεια το κεντρικό εμβάζει στο Θεσσαλονίκη).

 ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ: 1) Προβλέψεις για Φόρους Πληρωτέους 2) Προβλέψεις για Απόσβεση Επισφαλών Απαιτήσεων 3) Προβλέψεις για Αγορές που πραγματοποιήθηκαν και που δεν έχουν ακόμα διακανονισθεί 4) Προβλέψεις για Οικοδομικές Εργασίες & Εργασίες Συντήρησης

 1) Loro ή Vostro αποκαλείται ο λογαριασμός τρίτων (δηλαδή άλλων τραπεζών ή των ανταποκριτών), που τηρείται από μία τράπεζα στα λογιστικά της βιβλία.  2) Nostro ή Nostri αποκαλείται ο λογαριασμός μιας τράπεζας που τηρείται από άλλη τράπεζα ή ανταποκριτή του εξωτερικού, στα λογιστικά βιβλία της.

 Οι εν λόγω λογαριασμοί δεν συμψηφίζονται.  Nostro χαρακτηρίζει τον λογαριασμό η δικαιούχος τράπεζα, απευθυνόμενη προς την τηρούσα αυτόν.  Ενώ η τηρούσα αυτόν, απευθυνόμενη προς την δικαιούχα, χαρακτηρίζει τον ίδιο λογαριασμό ως Vostro.  Οι λογαριασμοί αυτοί είναι πολύ διαδεδομένοι αφού δεν είναι δυνατόν μία τράπεζα να έχει υποκαταστήματα (κι ανταποκριτές) σε όλες τις πόλεις και σε όλες τις χώρες.

 1) ΤΟΚΟΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΙ & ΕΞΟΜΟΙΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΥΣ ΕΣΟΔΑ Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει όλα τα έσοδα που προέρχονται από στοιχεία εγγεγραμμένα στους προαναφερθέντες λογαριασμούς, έσοδα που προκύπτουν όταν υπαχθούν κλιμακωτά στο οικονομικό αποτέλεσμα τα ωφελήματα που απορρέουν από την κτήση χρηματοπιστωτικών στοιχείων του ενεργητικού, με καταβολή ποσού κατώτερη από το πληρωτέο κατά τη λήξη, καθώς και από την συνομολόγηση υποχρεώσεων για ποσό ανώτερο του πληρωτέου.

 2) ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΜΕΤΟΧΕΣ, ΑΠΟ ΜΕΡΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥΣ ΤΙΤΛΟΥΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗ – ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ – ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΜΕΡΙΔΙΑ ΣΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει όλα τα μερίσματα και άλλα έσοδα από τίτλους μεταβλητής απόδοσης και συμμετοχές, από μερίδια σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις (λέμε μερίδια επειδή οι συνδεδεμένες επιχειρήσεις μπορεί να είναι Ε.Π.Ε.).

 3) ΕΣΟΔΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Ως Έσοδα Προμηθειών νοούνται τα έσοδα με τα οποία αμείβονται υπηρεσίες που παρασχέθηκαν σε τρίτους. Π.χ Προμήθειες για παροχή εγγυήσεων, για διακανονισμό εμπορικών πράξεων, για συνάλλαγμα κ.ο.κ.

 1) ΤΟΚΟΙ ΧΡΕΩΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΕΞΟΜΟΙΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΥΣ ΕΞΟΔΑ Στον λογαριασμό αυτό περιλαμβάνονται όλα τα έξοδα που αφορούν τους προαναφερθέντες λογαριασμούς του παθητικού, έξοδα που αντιστοιχούν στην κλιμακωτή απόσβεση των ποσών που προκύπτουν από την κτήση στοιχείων του Ενεργητικού, με τίμημα ανώτερο του πληρωτέου κατά τη λήξη καθώς και από την σύναψη υποχρεώσεων με τίμημα κατώτερο του πληρωτέου κατά τη λήξη.

 2) ΕΞΟΔΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Ως Έξοδα Προμηθειών νοούνται τα έξοδα που προκύπτουν από την προσφυγή σε υπηρεσίες τρίτων. Π.χ μεσσιτίες χρηματιστηριακών εταιρειών

 Α) Καθαρό Κέρδος/Ζημία από αγοραπωλησίες τίτλων  Β) Καθαρό υπόλοιπο Κερδών/Ζημιών από τις δραστηριότητες στον τομέα του συναλλάγματος  Γ) Καθαρά υπόλοιπα Κερδών/Ζημιών από τις άλλες αγοραπωλησίες χρηματοδοτικών μέσων (πχ πολύτιμα μέταλλα).

 Αν συμβολίσουμε σε δεδομένη στιγμή:  Το μέσο ύψος του συνόλου των καταθέσεων: Κ  Το μέσο ύψος του συνόλου των χορηγήσεων: X  Το μέσο επιτόκιο όλων των καταθέσεων: Iκ  Το μέσο επιτόκιο όλων των χορηγήσεων: Ιx  Τότε θα έχουμε για ετήσια περίοδο, Νεκρό Σημείο Ισορροπίας Τόκων Καταθέσεων & Τόκων Χορηγήσεων:

 1) Κ. Iκ = Χ. Ιx  Ή  2) Χ/Κ = Ικ/Ix  Επομένως, το σημείο ισορροπίας των χορηγήσεων προς τις καταθέσεις μιας τράπεζας ισούται με τον αντίστροφο λόγο των μέσων (μεσοσταθμικώς) επιτοκίων τους.

 1) ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ Υπάρχουν τρεις διακεκριμένοι έλεγχοι της κεφαλαιακής επάρκειας που χρησιμοποιούν οι αναλυτές σήμερα: ο πρώτος έλεγχος επιστατεί την εσωτερική ανάπτυξη του ίδιου κεφαλαίου διά μέσου των παρακρατούμενων κερδών, ο δεύτερος προσμετράει το μικτό ίδιο κεφάλαιο σε σχέση με το μέσο όρο του ενεργητικού (δηλ την ικανότητα του παρόντος κεφαλαίου να υποστηρίξει την περαιτέρω ανάπτυξη του ενεργητικού), και ο τρίτος προσμετράει το μακροχρόνιο χρέος προς το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων (δηλ την ικανότητα να ζητείται και αποκτάται πρόσθετο δανειακό κεφάλαιο).

 2) ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ α) Ο έλεγχος της ρευστότητας είναι για να καθοριστεί πόση αύξηση του ενεργητικού χρηματοδοτείται από αύξηση των καταθέσεων όψεως και προθεσμίας. β) Ένα άλλο μέτρο της ρευστότητας είναι το σύνολο των δανείων ως ποσοστό του συνολικού ενεργητικού, όπου ένας χαμηλός δείκτης δείχνει μία τράπεζα προσανατολισμένη προς πιο ρευστοποιήσιμες επενδύσεις ενώ ένας υψηλός πιο ριψοκίνδυνη και με λιγότερη ρευστότητα. Ένα τρίτο μέτρο είναι ο βαθμός εξάρτησης μιας τράπεζας από πηγές «αγοραζόμενου χρήματος», προκειμένου να υποστηριχθεί το ενεργητικό και η ανάπτυξη του.

(Ως αγοραζόμενο χρήμα ορίζονται οι πάσης φύσεως καταθετικοί λογαριασμοί των πελατών της τράπεζας) γ) Ένα τρίτο μέτρο είναι ο βαθμός εξάρτησης μιας τράπεζας από πηγές «αγοραζόμενου χρήματος», προκειμένου να υποστηριχθεί το ενεργητικό και η ανάπτυξη του. 3) Η Ποιότητα των Στοιχείων του Ενεργητικού Η μέτρηση της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού γίνεται μέσω των ταξινομημένων ως χαμηλής ποιότητας δανείων.

(Η Ποιότητα των Στοιχείων του Ενεργητικού ορίζεται από τον στατιστικό κίνδυνο μη ομαλής αποπληρωμής π.χ. δανειοδοτήσεων) 4) Η ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ α) Ένας από τους τρόπους ελέγχου του αποθεματικού προβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων ως προς την επάρκεια του έναντι γνωστών και απρόβλεπτων ζημιών είναι να δούμε το επίπεδο και την τάση των αποσβέσεων επισφαλών απαιτήσεων διαχρονικώς.

 β) Ένας δεύτερος είναι να κοιτάξουμε τα χαμηλότερης ποιότητας στοιχεία του ενεργητικού.  γ) Ένας τρίτος είναι να κοιτάξουμε τον ρυθμό ανάπτυξης των χορηγήσεων προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι δεν υπερβαίνει ένα εύλογο επίπεδο, ιδίως σε σχέση με τον ρυθμό εξέλιξης των καταθέσεων (η προσέλκυση καταθέσεων είναι ένας από τους λόγους ανάπτυξης διατοπικού δικτύου καταστημάτων).

 1) ΕΠΙΣΦΑΛΗΣ 1 ου ΒΑΘΜΟΥ: έχουμε όταν παρουσιάζει για πρώτη φορά χαρακτηριστικά κάποιου αυξημένου επιχειρηματικού κινδύνου για την τράπεζα (πχ καθυστέρηση καταβολής φόρων)  2) ΕΠΙΣΦΑΛΗΣ 2 ου ΒΑΘΜΟΥ: έχουμε όταν παρουσιάζει κατά εξακολούθηση χαρακτηριστικά που κρίνονται ως ενδεικτικά αυξημένων για την τράπεζα επιχειρηματικών κινδύνων και που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάκτηση μεγάλου μέρους της χορήγησης είναι αμφισβητήσιμη.

 3) ΑΝΕΠΙΔΕΚΤΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ: έχουμε όταν έχει αποδειχθεί η αφερεγγυότητα του οφειλέτη και έχουν εξαντληθεί χωρίς επιτυχία, εκ μέρους της τράπεζας, όλα τα μέσα ανάκτησης της χορήγησης.  Οι ΑΝΕΠΙΔΕΚΤΕΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ διαγράφονται από τα λογιστικά βιβλία της τράπεζας.

Στο προεξόφλημα συμπεριλαμβάνονται: 1) Ο τόκος που υπολογίζεται από την ημέρα της προεξόφλησης μέχρι και τη μεθεπομένη της λήξης της συναλλαγματικής (δηλ. συν 2 ημέρες από τη λήξη τους για τυχόν διαμαρτύρηση). Ο υπολογισμός γίνεται ως εξής: Ο.Α. x % τόκων x ημέρες 1 χρόνος σε ημέρες 2) Η προμήθεια είσπραξης. 3) Τα ταχυδρομικά και άλλα διάφορα έξοδα.