P. Ekman: συναισθήματα μέσα από τις εκφράσεις του προσώπου Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Μπουλουγούρη Βασιλική Σέργη Ιακωβίνα
Τί ορίζουμε ως συναίσθημα; Ο συνδυασμός νοητικών καταστάσεων, ψυχοσωματικών εκφράσεων και βιολογικών αντιδράσεων του σώματος Επιδρά στο σώμα και την «ψυχή» Εκφράζεται στο πρόσωπο , στη φωνή , στη στάση του σώματος Αποτέλεσμα περίπλοκων ορμονικών επιδράσεων και του ασυνείδητου νου (1,2)
Βιογραφία Καθηγητής Ψυχολογίας στο UCSF Προώθησε την κατανόηση της μη λεκτικής συμπεριφοράς Ανακάλυψε τις μικρο-εκφράσεις Συγγραφή βιβλίου με τίτλο: Understanding Faces and Feelings to Improve Emotional Life (3)
Ψυχομετρικά test για τη μελέτη των συναισθημάτων PΟFA : 110 εικόνες για την επίδραση των συναισθημάτων στις εκφράσεις του προσώπου FACS : σύστημα κωδικοποίησης της δράσης του προσώπου -Το λογισμικό μεταφράζει τις εκφράσεις του προσώπου σε αξιοποιήσιμες πληροφορίες Μελέτες για τον εντοπισμό των ενδόμυχων συναισθημάτων μέσω ταινιών (3,4)
Ερευνητικά δεδομένα Σύστημα αποκωδικοποίησης του προσώπου Aποτελείται από : Μονάδες δράσης = Δραστηριότητα ενός ή περισσότερων μυών του προσώπου Βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις τόσο παιδιών όσο και ενηλίκων (5)
Συμπέρασμα Ο Εkman κατάφερε να αποδείξει πως το πρόσωπό μας μπορεί να δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικές εκφράσεις. Στην πράξη, όμως, πολλές από τις εκφράσεις αυτές επαναλαμβάνονται. Ορισμένες από αυτές χρησιμοποιούνται, ωστόσο, σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν εφτά θεμελιώδεις εκφράσεις, οι οποίες είναι κοινές σε όλους τους πολιτισμούς και υπάρχουν ακόμη και σε μικρά παιδιά που έχουν γεννηθεί κουφά ή τυφλά (5,6)
Μικρο-εκφράσεις Οι εκφράσεις του προσώπου είναι απευθείας συνδεδεμένες με την εγκεφαλική λειτουργία Εκφράσεις είναι πολύ σύντομες εκφράσεις του προσώπου Διαρκούν μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου Συμβαίνουν όταν ένα πρόσωπο είτε εσκεμμένα ή ασυνείδητα κρύβει ένα συναίσθημα (3)
Πώς αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα μέσω των εκφράσεων Λύπη: Τα βλέφαρα κατεβαίνουν καθώς οι εσωτερικές γωνίες των φρυδιών ανεβαίνουν και σε περίπτωση βαθιάς λύπης πλησιάζουν το ένα το άλλο. Οι γωνίες των χειλιών κατεβαίνουν και μερικές φορές το κάτω χείλος μπορεί να ανέβει λίγο σαν σούφρωμα. Εκπληξη: Τα πάνω βλέφαρα και τα φρύδια ανασηκώνονται και το σαγόνι πέφτει. Θυμός: Τόσο τα κάτω όσο και τα πάνω βλέφαρα τεντώνονται και τα φρύδια κατεβαίνουν και πλησιάζουν. Ο έντονος θυμός ανεβάζει τα πάνω βλέφαρα. Το σαγόνι κινείται προς τα μπρος και τα χείλη σφίγγονται. (7)
Περιφρόνηση: Αυτή είναι η μόνη έκφραση που εμφανίζεται μόνο στη μια πλευρά του προσώπου. Το μισό πάνω χείλος τεντώνεται προς τα πάνω. Αηδία: Η μύτη κάνει ρυτίδες και το πάνω χείλος ανασηκώνεται, ενώ ταυτόχρονα το κάτω προεξέχει. Φόβος: Τα μάτια ανοίγουν διάπλατα και τα πάνω βλέφαρα ανασηκώνονται, όπως στην έκπληξη, αλλά ταυτόχρονα γίνεται και συνοφρύωση. Τα χείλη τεντώνονται οριζόντια. Χαρά: Οι γωνίες του στόματος ανασηκώνονται σχηματίζοντας το χαμόγελο. Καθώς τα βλέφαρα τεντώνονται, τα μάγουλα σηκώνονται και οι εξωτερικές άκρες των φρυδιών κατεβαίνουν (7).
Παραδείγματα Ένα άτομο, μπορεί για παράδειγμα, να χαμογελά, να αηδιάσει και να επιστρέψει πίσω στο χαμόγελο σε κλάσματα του δευτερολέπτου. (8) < 1s
Χαμηλής έντασης διαγώνια κίνηση των χειλιών. Ένδειξη ευχαρίστησης. (8)
Ελαφρώς ανασηκωμένα και καμπυλωμένα φρύδια Ελαφρώς ανασηκωμένα και καμπυλωμένα φρύδια. Το άνοιγμα των ματιών είναι πιο έντονο. Το στόμα είναι ανοιχτό αλλά τα χείλη χαλαρά. Ενδείξεις έκπληξης. (8)
Bιβλιογραφία 1)Wikipedia.org, 31/5/2014,http://el.wikipedia.org/wiki/Συναίσθημα 2)Encyclopaedia Britannica,31/5/2014,http://www.britannica.com/EBchecked/topic/185972/emotion/283 144/The-physical-expression-of-emotion 3)Paul Ekman Group,1/6/2014,http://www.paulekman.com/paul-ekman/ 4)Ekman, P.; Matsumoto, D. Japanese and Caucasian facial expressions of emotion and neutral faces. 5)Pubmed,30/5/2014,http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16729205 6)enikos.gr,31/5/2014,http://www.enikos.gr/international/232120,Poses_ekfraseis_mporei _na_parei_ena_pros.html 7)Rizospastis,31/5/2014,http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=2689097&publDate=30/1/ 2005 8)Google, 30/5/2014, https://www.google.gr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8 &ved=0CDsQFjAC&url=http%3A%2F%2Fpefkios12.com%2Fwp- content%2Fuploads%2F2012%2F10%2FPresentation-for-webpage.ppt&ei=uI- KU4XUIImsOK3FgNgC&usg=AFQjCNGVVewLGesMcqPN9UNR_cqzdyd4-g