2Ο ΓΕΛ.ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ

Κομποστοποίηση είναι η βιολογική, αερόβια, θερμόφιλη και ελεγχόμενη διεργασία μερικής αποσύνθεσης των οργανικών αποβλήτων που οδηγεί στην παραγωγή κομπόστ, δηλ. ενός οργανικού εδαφοβελτιωτικού που προσομοιάζει στο χούμους του εδάφους και προωθεί την ανάπτυξη των φυτών.

Η ιδανική θέση Η ιδανική θέση για το σωρό του κομπόστ είναι ένα ημισκιερό μέρος, προστατευμένο από τον αέρα και αρκετά ευρύχωρο για να μπορείτε να συλλέξετε, να ξεχωρίσετε, να αλέσετε και να σωρεύσετε τα υλικά. Ακόμα καλύτερα, αν εκτός από τα παραπάνω χαρακτηριστικά διαθέτει επίσης μια παροχή νερού και μια πρίζα, και βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το σπίτι και τον λαχανόκηπο. Ο χώρος πρέπει να είναι αρκετά μεγάλος για τη δημιουργία τουλάχιστον δύο, καλύτερα ακόμα τριών χωριστών σωρών από κομπόστ. Για κάθε σωρός χρειάζεται: δοχείο συλλογής για οργανικά υπολείμματα δοχείο κομποστοποίησης για την αποσύνθεση δοχείο για το έτοιμο κομπόστ

Ποια σκουπίδια από την κουζίνα, το σπίτι και τον κήπο είναι σε κάποιο βαθμό κατάλληλα για ανακύκλωση και καλή ποιότητα <<ΚΟΜΠΟΣΤ>> σε ένα κάδο κήπου. Οι μικροοργανισμοί που είναι υπεύθυνοι για την κομποστοποίηση χρειάζονται τροφή για να επιβιώσουν και να πολλαπλασιαστούν. Συγκεκριμένα χρειάζονται άζωτο (Ν), άνθρακα (C) και υγρασία (Η2Ο).

Οργανικά που έχουν άζωτο (ΠΡΑΣΙΝΑ): Φρούτα και λαχανικά Υπολείμματα από καφέ και αφεψήματα Φρεσκοκομμένο γκαζόν και αγριόχορτα Χλωρά κλαδέματα με πράσινα φύλλα Χλωρά φυτά Απορρίμματα κουζίνας π.χ. τσόφλια αβγών Φρέσκια κοπριά (π.χ. από αγελάδες, άλογα, κότες, πουλιά ή κουνέλια)

Οργανικά που έχουν άνθρακα (ΚΑΦΕ): Ξερά κλαδέματα με καφέ φύλλα (έως 10-12 cm μήκος) Ξεραμένο γκαζόν και αγριόχορτα Στάχτη από ανεπεξέργαστο ξύλο Φίλτρα από καφέ και αφεψήματα Χαρτί κουζίνας Χαρτοπετσέτες Άχυρο Πριονίδι Φλούδες κορμών Στελέχη καλαμποκιού Οι μικροοργανισμοί χρειάζονται και τα δυο είδη (άζωτο + άνθρακα) για να επιβιώσουν και να πολλαπλασιαστούν. Όλα τα πιο πάνω υλικά περιέχουν νερό (υγρασία) με τα πράσινα να φτάνουν σε ποσοστό έως και 80%.

Τι να αποφεύγετε: Φλούδες από εσπεριδοειδή Μαγειρευτά φαγητά Ζωικά υπολείμματα π.χ. κρέατα/ψάρια Γαλακτοκομικά Λάδια Λίπη Λιπαρές ουσίες Κόκαλα Χρωματιστά ή μη ανακυκλώσιμα χαρτιά π.χ. γκλασέ ή χαρτιά με χημικά όπως βενζινόκολα Απορρίμματα σαρκοφάγων ζώων π.χ. σκύλων/γάτων Σπόρους ζιζανίων Άρρωστα φυτά

Γεωσκώληκες και PH: Είναι απαραίτητοι στον κάδο του κήπου; Ο κάδος του κήπου μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τους γεωσκώληκες, πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι η λειτουργία του κάδου καθώς και το παραγόμενο κομπόστ είναι πολύ καλύτερα όταν ο κάδος λειτουργεί με γεωσκώληκες.

Ο άνθρακας και το άζωτο Η αναλογία C/N (άνθρακας-άζωτο) είναι από τους σημαντικούς παράγοντες στη διαδικασία λίπανσης. Ο άνθρακας είναι μια πηγή τροφής και ενέργειας για τη ζωή των μικροοργανισμών, ενώ το άζωτο είναι ουσιαστικό για να αυξηθούν και να πολλαπλασιαστούν. Μία υπερβολική ποσότητα αζώτου (αποβλήτων κουζινών) απελευθερώνει  υπερβολική αμμωνία και προκαλεί κακές μυρωδιές. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι ικανοποιητικό να προστεθούν οι τεμαχισμένοι κλαδίσκοι, τα φύλλα, τα κομμάτια του χαρτοκιβωτίου, κ.λπ., και να αναμιχθούν στο υλικό για να ευνοηθεί η οξυγόνωση.

Πλεονεκτήματα κομποστοποίησης Μείωση του όγκου αποβλήτων που στέλνονται στις. χωματερές και προστασία του περιβάλλοντος. Εξοικονόμηση χρημάτων αφού δεν χρειάζεται η αγορά λιπασμάτων. Βελτίωση της ποιότητας του χώματος του κήπου μας και η καταπολέμηση των βλαβερών μικροοργανισμών στα φυτά.

Πόσο γρήγορα γεμίζει ο κάδος; Ο κάδος κομποστοποίησης δεν γεμίζει τόσο γρήγορα. Ο σωρός μικραίνει καθώς οι μικροοργανισμοί αποσυνθέτουν τα υλικά. Ας μην ξεχάσουμε ότι τα φρούτα και τα λαχανικά που βάζουμε στον κάδο χάνουν το νερό τους με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά ο όγκος του.

Το σωστό μίγμα Ο γενικός κανόνας για να διατηρείται σωστή η αναλογία αυτών των υλικών είναι: 1 μέρος πράσινα υλικά προς 3 μέρη καφέ.

Αερισμός Η αποσύνθεση γίνεται με οξυγόνο (αερόβια) ή χωρίς οξυγόνο (αναερόβια). Τα μικρόβια που χρησιμοποιούν οξυγόνο είναι προτιμότερα στην οικιακή κομποστοποίηση επειδή αποσυνθέτουν τα οργανικά γρήγορα και αποτελεσματικά.

Υγρασία Η υγρασία στο σωρό του κομπόστ είναι πολύ σημαντική. Οι μικροοργανισμοί μπορούν να αποσυνθέσουν μόνο υγρά υλικά. Αν αυτά είναι ξερά, οι μικροοργανισμοί πέφτουν σε αδράνεια και η κομποστοποίηση επιβραδύνεται σημαντικά. Αν τα υλικά είναι πολύ υγρά, χάνονται οι θρεπτικές για τους μικροοργανισμούς ουσίες, ο αερισμός περιορίζεται, παράγονται δυσάρεστες οσμές και τέλος η όλη διαδικασία της κομποστοποίησης επιβραδύνεται.

Αναποδογύρισμα ή ανακάτωμα Το αναποδογύρισμα του σωρού από έναν κάδο σε άλλο, ή το ανακάτωμά του εκεί που βρίσκεται, είναι ένα σημαντικό βήμα στη διαδικασία της κομποστοποίησης. Το ανακάτωμα επιτυγχάνει τα εξής:

Σπάζουν τα μεγάλα συσσωματώματα υλικών όπως φύλλα, γρασίδι ή υπολείμματα τροφών. Ελευθερώνει καινούριες επιφάνειες για να καλυφθούν από μύκητες που αποικοδομούν. Ομοιογενοποιεί τη διαδικασία. Διατηρεί τη ροή του αέρα

Οι εταιρείες κομποστοποίησης στην ΕΛΛΑΔΑ

Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. Τροφοδοτούμενα υλικα:ανα έτος στο εργοστάσιο θα εισάγονται 375000 τόνοι σύμμεικτων απορριμματων,40000 τόνοι κλαδιών κ χόρτων ή υλικών ρυθμιστικών του πορώδους του οργανικού κλάσματος και 85000 τόνοι βιολογικής ιλύος.

Υποδοχή. τα απορριμματοφόρα εισέρχονται στο εργοστάσιο, ζυγίζονται και καθορίζεται αυτόματα η θέση εκφόρτωσης.

Μηχανική διαλογή των απορριμμάτων Μηχανική διαλογή των απορριμμάτων. Στο κτίριο της μηχανικής διαλογής πραγματοποιείται ο διαχωρισμός ξηρού και υγρού κλάσματος καθώς και ο διαχωρισμός και η συμπίεση των σιδηρουχων,των αλουμινουχων και των αχρήστων.

Ραφιναρία-ωρίμανση:το παραγόμενο compost από την έξοδο της κομποστοποιησης οδηγείται προς ραφηναρισμα.Το ραφινάρισμα αποσκοπεί στο διαχωρισμό του compost από ξένες προσμιξεις,κυριως γυαλι,σκληρα πλαστικα,χαλικια,film πλαστικών ή οργανικά που ελαττώνουν την εμπορική του αξία.

Εγκαταστάσεις περιβαλλοντικής προστασιας:στο εργοστάσιο λειτουργεί μονάδα βιολογικού καθαρισμού των στραγγιδιων που προκύπτουν στις επιμέρους μονάδες του έργου αλλά και των λυμάτων από τις εγκαταστάσεις του προσωπικού.

Νομοθετικό πλαίσιο και περιορισμοί Οι νομοθετικές αλλαγές στην Ελλάδα Στην Ελλάδα μέχρι το 2001 δεν υπήρχε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και απουσίαζε μια ολοκληρωμένη πολιτική που να ακολουθείται με συνέπεια και να εφαρμόζει τις προτεραιότητες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σύμφωνα με την οποία οι πρακτικές διαχείρισης οφείλουν να ιεραρχούνται κατά προτεραιότητα(από Βέλτιστο προς Χείριστο):

Πρόληψη Επαναχρησιμοποίηση Ανακύκλωση υλικών Ανάκτηση ενέργειας Καύση χωρίς ανάκτηση ενέργειας ή υγειονομική ταφή υπολειμμάτων

Το 1995 ξεκίνησε η προετοιμασία ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου και έστω και με καθυστέρηση, η Ελλάδα διαθέτει πλέον ένα από τα πιο σύγχρονα σε ευρωπαϊκό επίπεδο νομοθετικό πλαίσιο.

Η νομοθεσία αυτή περιλαμβάνει για πρώτη φορά σε επίπεδο ελληνικής νομοθεσίας όχι μόνο ποιοτικούς αλλά και ποσοτικούς στόχους ανακύκλωσης και ανάκτησης, χρονοδιαγράμματα, μηχανισμούς και εργαλεία εφαρμογής και παρακολούθησης.

Νικολέτα Δαμιανίδου Ελένη Κολέτσα Μαρία Κρουσταλάκη Ομάδα παρουσίασης του προγράμματος Νικολέτα Δαμιανίδου Ελένη Κολέτσα Μαρία Κρουσταλάκη Γιάννης Πορτοκαλίδης Μιχάλης Σκαμάγκας Υπευθ.καθηγητές:Ε.Κατριβάνος και Γ.Παπαδόπουλος