Τα Ψηφιακά μέσα, η Κινούμενη εικόνα και η Εκπαιδευτική Διαδικασία Χειμερινό Εξάμηνο

Μελέτη Ψηφιακής και Κινούμενης Εικόνας – Ψηφιακός Γραμματισμός Στόχος: Μελέτη του περιεχομένου-τι αναπαριστά-πως γίνονται οι αναπαραστάσεις (πρόσωπα/ήρωες) Μέσα: Ποιά μέσα χρησιμοποιούνται για την αναπαράσταση του στόχου (π.χ. Γλώσσα, εικόνα, ήχος, κινήσεις...) Ακροατήριο: Σε ποιόν απευθύνεται το περιεχόμενο και πως εμπλέκεται το ακροατήριο με το περιεχόμενο-διδασκαλία. Πολιτισμικό πλαίσιο: πως συσχετίζεται το περιεχόμενο με το πολιτισμικό πλαίσιο.

Μήνυμα – Επικοινωνία – Σημασία Παραγωγή – Ερμηνεία - Αναπαραγωγή Μελέτη Ψηφιακής και Κινούμενης Εικόνας – Ψηφιακός Γραμματισμός

1ο Επίπεδο Αντιπροσώπευση – Αναπαραστάσεις - Στόχοι: να αναπαραστήσουν κοινωνικά φαινόμενα, όψεις-πλευρές της κοινωνίας Λόγος (discourse): η έκφραση της γνώσης, όπου η γνώση αφορά τις πτυχές της πραγματικότητας – εκφράζω αυτό που ξέρω για τον κόσμο που με περιβάλλει Μελέτη Ψηφιακής και Κινούμενης Εικόνας σε τρία (3) επίπεδα-Ορολογία

Αντιπροσώπευση - Αναπαραστάσεις 1. Με χαρακτήρες – πραγματικούς ή φανταστικούς Χαρακτήρες: ήρωες-καλός/κακός Χαρακτήρες: ήρωες-καλός/κακός Ήρωες κλειδιά Ήρωες κλειδιά Εμφάνιση (π.χ. τι φοράνε, χρώματα...) Εμφάνιση (π.χ. τι φοράνε, χρώματα...) 2. Οι ήρωες κάνουν κάποιες ενέργειες Δράσεις/πράξεις Δράσεις/πράξεις 3. Οι ήρωες δρουν σε ένα χώρο Περιβάλλον: χώρος-τόπος Περιβάλλον: χώρος-τόπος 4. Ιδεολογία

2ο Επίπεδο: Οριοθέτηση – Σχεδιάζω ώστε να μπορέσω να επικοινωνήσω το μήνυμα και να δημιουργήσω σχέσεις ανάμεσα σ’εμένα και στο ακροατήριό μου Σχεδιασμός: Πως θα πούμε την ιστορία μας. Τρόπος (π.χ. Προφορικός-γραπτός λόγος, οπτική αφήγηση) Σχεδιασμός: Πως θα πούμε την ιστορία μας. Τρόπος (π.χ. Προφορικός-γραπτός λόγος, οπτική αφήγηση) Προσφερόμενες δυνατότητες (affordances) των μέσων. Π.χ. Χρησιμοποιώντας το προφορικό ή το γραπτό λόγο μπορούμε να πούμε μια ιστορία. Εάν χρησιμοποιήσουμε εικόνες (οπτική αφήγηση) μπορούμε να δείξουμε την ιστορία. Προσφερόμενες δυνατότητες (affordances) των μέσων. Π.χ. Χρησιμοποιώντας το προφορικό ή το γραπτό λόγο μπορούμε να πούμε μια ιστορία. Εάν χρησιμοποιήσουμε εικόνες (οπτική αφήγηση) μπορούμε να δείξουμε την ιστορία.Προβληματισμός: Λέω μία ιστορία χρησιμοποιώντας προφορικό λόγο Λέω μία ιστορία χρησιμοποιώντας προφορικό λόγο Γράφω μία ιστορία: γραπτός λόγος – ψηφιακή/κινούμενη εικόνα Γράφω μία ιστορία: γραπτός λόγος – ψηφιακή/κινούμενη εικόνα

3ο Επίπεδο: Παραγωγή και Διανομή-Οργανώνω το μήνυμα σε κείμενο που έχει συνοχή και δομή Παραγωγή: το μέσο που θα χρησιμοποιήσουμε (π.χ. Μολύβι, Στυλό, Είδος χαρτιού που θα χρησιμοποιήσουμε, Κειμενογράφος, πρόγραμμα επεξεργασίας video) Παραγωγή: το μέσο που θα χρησιμοποιήσουμε (π.χ. Μολύβι, Στυλό, Είδος χαρτιού που θα χρησιμοποιήσουμε, Κειμενογράφος, πρόγραμμα επεξεργασίας video) Διανομή: το είδος της τεχνολογίας που θα επιλέξουμε (π.χ. Βιβλίο, Τηλεόραση, Κινηματογράφος, Η/Υ) Διανομή: το είδος της τεχνολογίας που θα επιλέξουμε (π.χ. Βιβλίο, Τηλεόραση, Κινηματογράφος, Η/Υ)

Ψηφιακή και Κινούμενη Εικόνα Τι προσφέρει στους αναγνώστες Τι προσφέρει στους αναγνώστες Τι ερμηνείες δίνουμε Τι ερμηνείες δίνουμε τι ρόλο έχει το πολιτισμικό μας πλαίσιο στις ερμηνείες μας τι ρόλο έχει το πολιτισμικό μας πλαίσιο στις ερμηνείες μας Πως θα εντάξουμε το κείμενο στ πολιτισμικό μας πλαίσιο Πως θα εντάξουμε το κείμενο στ πολιτισμικό μας πλαίσιο Τι μπορούμε να σχεδιάσουμε εμείς Τι μπορούμε να σχεδιάσουμε εμείς Τι τρόπους και μέσα θα χρησιμοποιήσουμε Τι τρόπους και μέσα θα χρησιμοποιήσουμε

Κοινωνικο-Πολιτισμική διάσταση: Κοινωνικο-Πολιτισμική διάσταση: οι έννοιες δημιουργούνται και γίνονται κατανοητές μέσα σε συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο.

Κοινωνικο-πολιτισμική Θεωρία Vygotsky Δημιουργικότητα – Παιγνίδι Η μάθηση είναι μια κοινωνική διαδικασία, σχετίζεται άμεσα με το συγκεκριμένο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο λαμβάνει χώρα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Μέσα από το παιγνίδι, τα παιδιά δημιουργούν συμβολικές αναπαραστάσεις καθώς χειρίζονται τα διάφορα αντικείμενα. Η διαδικασία της δημιουργίας των συμβολικών αναπαραστάσεων είναι από μόνη της μία δημιουργική εργασία. Δημιουργικότητα - Καλές τέχνες: καλαισθησία αισθητική Δημιουργικότητα – Μέσα/κινούμενη εικόνα: παραγωγή πολυτροπικών κειμένων και συμβολική αναπαράσταση εννοιών

Αναπαραστάσεις Χαρακτήρες: ήρωες-καλός/κακός Χαρακτήρες: ήρωες-καλός/κακός Ήρωες κλειδιά Ήρωες κλειδιά Εμφάνιση Εμφάνιση Δράσεις/πράξεις Δράσεις/πράξεις Περιβάλλον: χώρος-τόπος Περιβάλλον: χώρος-τόπος Για να εκφράσουν την Ιδεολογία τους Για να εκφράσουν την Ιδεολογία τους

Διαμεσολαβητικά εργαλεία Η μάθηση εξαρτάται από τα διαμεσολαβητικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας. Τα όποια εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας, παρέχονται από το πολιτιστικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Δύο είδη Διαμεσολαβητικών εργαλείων: Ψυχολογικά/Σημειωτικά: π.χ. Γλώσσα Τεχνικά : π.χ. Υ/Η

Το ποιό σημαντικό εργαλείο είναι η ‘γλώσσα’ Η γλώσσα είναι το βασικό εργαλείο με το οποίο μαθαίνουμε για τον πολιτισμό μας και με το οποίο οργανώνουμε τη σκέψη και ρυθμίζουμε τις ενέργειές μας. Τα βιώματα γίνονται αντικείμενα, τα οποία εξωτερικεύονται με διάφορα σύμβολα και με τη χρήση των Τεχνικών Εργαλείων/Μέσων. Τα Τεχνικά Μέσα Μαθαίνω για τα μέσα: να τα χρησιμοποιώ Μαθαίνω με τη χρήση των μέσων

Μαθητευόμενος και συνεργατική μάθηση Στο επίκεντρο της διαδικασίας είναι ο μαθητευόμενος, αλλά όχι ως μονάδα, αλλά ως συμμετέχων σε μία συλλογική μαθησιακή κατάσταση που συμβαίνει μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή στην ιστορία του ατόμου. Μέσα από τη συμμετοχή και τη διαπραγμάτευση στο συγκεκριμένο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο, ο μαθητευόμενος μαθαίνει.

Ο διάλογος και η συνεργασία μέσα σε μία ομάδα ως πλαίσιο στήριξης (scaffolding) Ο εκπαιδευτικός ή ο ποιο ικανός συμμαθητής συνεργάζεται και μέσα από το διάλογο βοηθάει στην δόμηση της μέγιστης μαθησιακής κατάστασης (εμπειρία). Από εξωτερική σε εσωτερική διαδικασία μέσα από ζώνες επικείμενης ανάπτυξης Τα παιδιά εσωτερικοποιούν βαθμιαία αυτόν τον διάλογο έτσι ώστε γίνεται εσωτερική ομιλία. (σχήμα 1).

Σχήμα 1 Υπάρχουσα εμπειρία Δεδομένη εμπειρία Αποτέλεσμα: Εσωτερίκευση-Νέα εμπειρία

Ζώνη της Επικείμενης Ανάπτυξης Μέσα από τη ζώνη της Επικείμενης ανάπτυξης, και με την κοινωνική αλληλεπίδραση, χειριζόμαστε τα διαμεσολαβητικά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας. Η ζώνη της Επικείμενης ανάπτυξης είναι η απόσταση ανάμεσα στο επιθυμητό γνωσιακό αποτέλεσμα και στη μέγιστη μαθησιακή κατάσταση που μπορεί να φτάσει ο μαθητευόμενος με τη βοήθεια του δασκάλου ή ενός πιο ικανού συμμαθητή του. Δεδομένη Εμπειρία Σύνολο νέας εμπειρίας Σημείο κάλυψης

Αναπαραστάσεις Χαρακτήρες: ήρωες-καλός/κακός Χαρακτήρες: ήρωες-καλός/κακός Ήρωες κλειδιά Ήρωες κλειδιά Εμφάνιση Εμφάνιση Δράσεις/πράξεις Δράσεις/πράξεις Περιβάλλον: χώρος-τόπος Περιβάλλον: χώρος-τόπος Ιδεολογία Ιδεολογία Διάδραση: Σχέσεις ανάμεσα στις εικόνες και στον αναγνώστη Διάδραση: Σχέσεις ανάμεσα στις εικόνες και στον αναγνώστη

Η Θεωρία Δραστηριότητας

Θεωρία Δραστηριότητας (σχήμα 2) Η ανθρώπινη δράση εξελίσσεται και συνεπώς εντάσσεται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο (context). Εκπαιδευτική διαδικασία ως Δράση Οι διδακτικές/μαθησιακές προσεγγίσεις εξελίσσονται και εντάσσονται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Το πλαίσιο περιλαμβάνει τους μετέχοντες (μαθητές), τους μαθησιακούς στόχους (αντικείμενο), τα εργαλεία (σημειωτικά/τεχνολογικά), τις δράσεις (κανόνες, κοινότητα, καταμερισμός εργασίας). Όλα αυτά θα επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα. (Engeström, 1987, 1991)

Εργαλεία Μαθητές Αντικείμενο Αποτέλεσμα Κανόνες Κοινότητα Κατανομή εργασιών Σχήμα 2: Γραφική αναπαράσταση της Θεωρίας Δραστηριότητας

Τα Μέσα και η κινούμενη εικόνα στην εκπ/κή διαδικασία Πρακτικές δεξιότητες παραγωγής μιας ταινίας: σχεδιάζουν την ιστορία, μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το λογισμικό, χρήση της web – cam. Πρακτικές δεξιότητες παραγωγής μιας ταινίας: σχεδιάζουν την ιστορία, μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το λογισμικό, χρήση της web – cam. Οπτικός γραμματισμός: πως ή κινούμενη εικόνα μπορεί να μας πει μία ιστορία, μαθαίνουν το λεξιλόγιο του κινηματογράφου Οπτικός γραμματισμός: πως ή κινούμενη εικόνα μπορεί να μας πει μία ιστορία, μαθαίνουν το λεξιλόγιο του κινηματογράφου Συνδυασμός παραδοσιακού γραμματισμού και καινούργιου γραμματισμού: ομιλία/λόγος (ανάγνωση κειμένων π.χ. ιστορία) και σχεδιασμός-δημιουργία κινούμενης εικόνας Συνδυασμός παραδοσιακού γραμματισμού και καινούργιου γραμματισμού: ομιλία/λόγος (ανάγνωση κειμένων π.χ. ιστορία) και σχεδιασμός-δημιουργία κινούμενης εικόνας Επικοινωνία, Συνεργασία, Διαπραγμάτευση, Λύσεις σε προβλήματα, Υπομονή Επικοινωνία, Συνεργασία, Διαπραγμάτευση, Λύσεις σε προβλήματα, Υπομονή Μαθηματικές έννοιες: χρόνος-ταχύτητα-υπολογισμοί Μαθηματικές έννοιες: χρόνος-ταχύτητα-υπολογισμοί Δημιουργικότητα Δημιουργικότητα

Ιδέες για παραγωγή Ψηφιακής κινούμενης εικόνας Κοινωνικό φαινόμενο: κανόνες λειτουργίας του σχολείου, κυκλοφοριακή αγωγή-ατυχήματα- δρόμοι- διαβάσεις, ηχορρύπανση, ζώνη του όζοντος, αστεροειδή Κοινωνικό φαινόμενο: κανόνες λειτουργίας του σχολείου, κυκλοφοριακή αγωγή-ατυχήματα- δρόμοι- διαβάσεις, ηχορρύπανση, ζώνη του όζοντος, αστεροειδή Βιογραφίες: καθημερινοί άνθρωποι, ιστορία, γεωγραφία, εργασία-επαγγέλματα Βιογραφίες: καθημερινοί άνθρωποι, ιστορία, γεωγραφία, εργασία-επαγγέλματα Τοπική Ιστορία Τοπική Ιστορία Documentary: National Geographic Documentary: National Geographic