ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Στόχοι oΝα αναγνωριστούν οι δυσάρεστες επιπτώσεις του υποσιτισμού κατά τη περίοδο εγκυμοσύνης καθώς και στην πορεία ανάπτυξης του εμβρύου. oΝα γνωστοποιηθούν οι πιο κοινές ενδείξεις διατροφικής υποστήριξης κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης. oΝα μαθευτούν οι κανόνες της τεχνητής διατροφής στην εγκυμοσύνη που χαρακτηρίζεται από υποσιτισμό.

Παθοφυσιολογία oΗ διατροφική κατάσταση της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη επηρεάζει την πορεία ανάπτυξης του εμβρύου. oΔυσάρεστες επιπτώσεις μπορούν να σχετίζονται με μη επαρκή όγκο αίματος, μειωμένες μητρικές αποθήκες διατροφικών συστατικών, μειωμένη ανταλλαγή μεταξύ μητέρας-εμβρύου και ανώμαλη ανάπτυξη πλακούντα. oΚατά τον υποσιτισμό, η μητέρα θα διατηρήσει τα δικά της αποθέματα αντί το σώμα της να προσαρμοστεί και να θρέψει το βρέφος. Η τάση αυτή του οργανισμού συνεχίζεται ακόμα και κατά τη έναρξη επανασίτισης, αφού το μητρικό σώμα θα καλύψει πρωτίστως τις δικές του διατροφικές ανάγκες, γεμίζοντας τις αποθήκες του, αντί να δώσει τα θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη των εμβρυϊκών ιστών. oΦτωχή διατροφική κατάσταση κατά το πρώτο τρίμηνο μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό, αυξημένη βρεφική θνησιμότητα καθώς και δυσμορφίες (ατελής διαμόρφωση) του κεντρικού νευρικού συστήματος. oΟ υποσιτισμός κατά το 3 ο τρίμηνο έχει ως αποτέλεσμα τη γέννηση ελλιποβαρούς βρέφους, αυξάνοντας τον κίνδυνο βρεφικής θνησιμότητας ή την ανάγκη εφαρμογής μακροχρόνιας θεραπείας στο πρόωρο νεογνό.

Ενδείξεις και στόχοι διατροφικής υποστήριξης oΔιατροφικές ελλείψεις μπορεί να δημιουργηθούν από σοβαρή hyperemesis gravidarum (μη ελεγχόμενη ναυτία και εμετό). oΣτο 1%-2% των περιπτώσεων αυτών είναι απαραίτητη η νοσηλεία για αναπλήρωση υγρών και ηλεκτρολυτών. oΣε περίπτωση υποτροπής το φαινόμενο αντιμετωπίζεται με εντερική διατροφή μέσω ρινοεντερικού σωλήνα, μολονότι μπορεί να είναι προβληματική, ειδικά σε ασθενείς με επίμονους εμετούς, αφού αυξάνει τον κίνδυνο πνευμονικής εισρόφησης. Σε αυτή την περίπτωση προτείνεται η παρεντερική διατροφή. oΆλλες ενδείξεις για χορήγηση τεχνητής διατροφής είναι: προϋπάρχουσες ή τρέχουσες ασθένειες (φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, χρόνια τοπική εντερίτιδα, προηγούμενη εγχείρηση λόγω παθολογικής παχυσαρκίας, κώμα που προκλήθηκε από κρανιοεγκεφαλική κάκωση ή ενδοκρανιακή αιμορραγία, εντερική απόφραξη, πρόσφατη εγχείρηση στην κοιλιακή χώρα με παρατεταμένη περίοδο νηστείας, καρκίνος, ψυχογενής ανορεξία, διαβητική αυτόνομη νευροπάθεια και παγκρεατίτιδα).

oΗ αύξηση του μεταβολικού ρυθμού είναι πολύ υψηλότερη από τη αυξημένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, που όμως εξισορροπείται από τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα. oΕκτιμάται ότι θερμίδες χρειάζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για να εξασφαλίσουν την ομαλή ανάπτυξη της μήτρας, του πλακούντα και του εμβρύου. oΌταν η παρεντερική διατροφή εφαρμόζεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, η προσεκτική εκτίμηση των διατροφικών απαιτήσεων είναι δύσκολη, λόγω έλλειψης επιστημονικών δεδομένων που αφορούν την Π.Δ. στην εγκυμοσύνη.

Η περίοδος εγκυμοσύνης αποτελεί μία ειδική περίπτωση στην οποία η διατροφή είναι απαραίτητη για τη μητέρα και το παιδί. Καθυστερημένη διατροφική υποστήριξη σε ασιτία ή υποσιτισμό εγκύων γυναικών επηρεάζει ανεπανόρθωτα και αρνητικά το έμβρυο και μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα εμβρυϊκή θνητότητα και νοσηρότητα.