Πανεπιστήμιο Κρήτης Σχολή Επιστημών Αγωγής Παιδαγωγικό Τμήμα Δ.Ε. Στοιχεία φοιτητή: Ονομ/μο:Κρητικός Λογοθέτης Α.Μ.:2648 Εξάμηνο Σπουδών:8ο

Μάθηση & Εκπαίδευση Ενηλίκων Πώς μπορούμε να την προωθήσουμε… στόχος της ενότητας: Γνωριμία με τις θεωρίες μάθησης που υπάρχουν Εντοπισμός των κοινών τους στοιχείων Μαθησιακοί τρόποι Φροντίδες των εκπαιδευτών ενηλίκων

Πώς μαθαίνουμε; Γενικές διαπιστώσεις:  Η μάθηση είναι ενεργητική, όχι παθητική  Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μαθαίνουμε

Τρόποι με τους οποίους μαθαίνουμε Μέσω των παρακάτω:  Απόκτηση πληροφοριών  Απομνημόνευση δεδομένων ή διεργασιών  Αλλαγές που απορρέουν από την παρατήρηση άλλων  Αιφνίδιες φάσεις ενόρασης που όλοι βιώνουμε κατά καιρούς  Μάθηση που προέρχεται από την επιτυχημένη ολοκλήρωση κάποιου έργου  Απρογραμμάτιστος πειραματισμός και εξερεύνηση

Στρατηγικές μάθησης που ακολουθούν οι ενήλικοι  Μέσω της αναλογικής σκέψης, της δοκιμής και της πλάνης  Με τη δημιουργία ολοτήτων μεστών νοημάτων  Βασίζονται λιγότερο στη μνήμη και στην αποστήθιση  Μάθηση μέσω της μίμησης

Θεωρίες Μάθησης  Συμπεριφοριστικές θεωρίες –ερέθισμα – αντίδραση  Γνωστικές θεωρίες –Βασίζονται σε διαφορετική άποψη για τη φύση της γνώσης  Ανθρωπιστικές θεωρίες –Βασίζονται στις διάφορες αναλύσεις της προσωπικότητας και της κοινωνίας

Α) Συμπεριφοριστικές θεωρίες Μαθαίνουμε δεχόμενοι ερεθίσματα από το περιβάλλον, τα οποία προκαλούν αντίδραση Κυριαρχούν τα εξής χαρακτηριστικά:  Επιβράβευση και τιμωρία  Ενεργός ρόλος εκπαιδευτή  Παθητικός ρόλος εκπαιδευόμενου  Διάκριση μεταξύ σωστού και λάθους  Η γνώση είναι ίδια για όλους τους εκπαιδευόμενους

Β) Γνωστικές Θεωρίες Τονίζουν την ενεργό εμπλοκή του νοός στη μάθηση Χαρακτηριστικά  Έμφαση στη δημιουργία αντιδράσεων, την οργάνωση της αντίληψης, την ανάπτυξη της ενόρασης  Ο εκπαιδευόμενος περισσότερο ενεργητικός παρά παθητικός  Εκπαιδευτής και εκπαιδευόμενος αντιμετωπίζουν κάτι στο οποίο πρέπει να προσαρμοστούν και οι δύο  Όχι μόνο νέες γνώσεις, αλλά και νέες δεξιότητες και στάσεις

Γ) Ανθρωπιστικές θεωρίες Επισημαίνουν την ενεργητική φύση του εκπαιδευόμενου και επιδιώκουν να αναλάβει τον έλεγχο των διεργασιών της ίδιας του της ζωής Προωθούν:  Τις επιθυμίες των εκπαιδευομένων  Την αυτονομία τους  Την εκπλήρωση στόχων που θέτουν τα ίδια τα άτομα  Ενεργοποιούν τις προσωπικές μαθησιακές ικανότητες και τις βελτιώνουν  Αξιοποιούν την εμπειρία του καθενός και τις πολιτισμικές διαπροσωπικές σχέσεις

Νεότερες απόψεις για την εκπαίδευση ενηλίκων Α) Θεωρίες που εστιάζονται στην προσωπικότητα Διακρίνονται σε δύο κλίμακες  Εξωτερικού ελέγχου  Εσωτερικού ελέγχου

Νεότερες απόψεις για την εκπαίδευση ενηλίκων Β) Θεωρίες που εστιάζονται στο περιβάλλον Υπάρχουν 4 κύριες κατηγορίες:  Η θεωρία των ανθρώπινων επικοινωνιών  Η θεωρία της κοινωνικής μάθησης  Θεωρίες που αφορούν το σύνολο του περιβάλλοντος  Η θεωρία του παραδειγματικού μετασχηματισμού

Κοινά στοιχεία για την εκπαίδευση ενηλίκων Α) Μεταφορά Γνώσης έναντι Δημιουργίας Γνώσης Έχουμε διάκριση μεταξύ: –Του μοντέλου μάθησης εισαγόμενων στοιχείων και –Του μοντέλου μάθησης – δράσης

Κοινά στοιχεία για την εκπαίδευση ενηλίκων Β) Μηχανιστική Μάθηση έναντι ΔΗμιουργικής Μάθησης

Κοινά στοιχεία για την εκπαίδευση ενηλίκων Γ) Εμπειρική Μάθηση και ο Κύκλος της Μάθησης Ο κύκλος μάθησης αρχίζει: –Με την εμπειρία –Προχωρεί στο στοχασμό επάνω στην εμπειρία και… –Καταλήγει στην πράξη

Κοινά στοιχεία για την εκπαίδευση ενηλίκων Α) Μεταφορά Γνώσης έναντι Δημιουργίας Γνώσης Έχουμε διάκριση μεταξύ: –Του μοντέλου μάθησης εισαγόμενων στοιχείων και –Του μοντέλου μάθησης – δράσης Β) Μηχανιστική Μάθηση έναντι ΔΗμιουργικής Μάθησης Γ) Εμπειρική Μάθηση και ο Κύκλος της Μάθησης Ο κύκλος μάθησης αρχίζει: –Με την εμπειρία –Προχωρεί στο στοχασμό επάνω στην εμπειρία και… –Καταλήγει στην πράξη Ακολουθεί περαιτέρω κριτικός στοχασμός πάνω στην εμπειρία

Τροποποίηση μαθησιακού κύκλου όπου προκύπτουν:  Αναζητήσεις νέας γνώσης και εμπειρίας σε συνδυασμό με τον κριτικό στοχασμό πάνω στην εμπειρία  Κατόπιν του κριτικού στοχασμού, οδηγούμαστε σε γενικεύσεις και διατύπωση γενικών αρχών και σε ενεργό πειραματισμό  Στόχοι, σκοποί, προθέσεις, επιλογές και λήψεις αποφάσεων μπορούν να ταιριάξουν σε διάφορα σημεία του μαθησιακού κύκλου

Μαθησιακοί τρόποι Υπάρχει κατάταξη σε:  Ενεργητικούς εκπαιδευόμενους  Στοχαζόμενους εκπαιδευόμενους  Θεωρητικούς εκπαιδευόμενους  Πειραματιζόμενους εκπαιδευόμενους Οι παραπάνω μαθησιακοί τρόποι βοηθούν σε δύο πράγματα τους εκπαιδευτές ενηλίκων:  Να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικούς τρόπους μάθησης  Να καταλάβουν τι συμβαίνει, αλλά όχι να κατηγοριοποιήσουν

Φροντίδες του εκπαιδευτή ενηλίκων Όχι μόνο να δημιουργεί σκόπιμες, συστηματικές και διαρθρωμένες μαθησιακές ευκαιρίες, αλλά και:  Να βελτιώνει τις υφιστάμενες μαθησιακές τεχνικές των συμμετεχόντων ώστε να γίνονται πιο αποτελεσματικές  Να βοηθά τον εκπαιδευόμενο να περάσει από το συγκεκριμένο στο γενικότερο  Επίσης να τον βοηθά να κάνει τη διεργασία μάθησης πιο διαθέσιμη για μεταγενέστερη χρήση και,  Τέλος, να προτρέπει ώστε να μη σταματά η διεργασία μόλις ολοκληρωθεί η άμεση δραστηριότητα

Το μαθησιακό επεισόδιο και οι συνέπειες για τον εκπαιδευτή ενηλίκων 1. Επεισοδιακό, ασυνεχές  Στηριχθείτε σε σύντομες, έντονες μαθησιακές δραστηριότητες.  Υποδιαιρέστε το υλικό σε εύχρηστες ενότητες, αλλά συνδέστε καθεμιά απ’ αυτές με άλλα θέματα της διδακτέας ύλης. Χαρακτηριστικά Συνέπειες

Το μαθησιακό επεισόδιο και οι συνέπειες για τον εκπαιδευτή ενηλίκων 2. Επικεντρωμένο στο πρόβλημα, μη προσανατολισμένο στη διδακτέα ύλη / άμεσοι στόχοι, βασισμένοι σε ανάγκες και προθέσεις / συγκεκριμένη κατάσταση / άμεση και όχι μελλοντική εφαρμογή / μικρή διάρκεια  Κάνετε την ύλη σχετική με την ανάγκη των εκπαιδευόμενων να έχουν κίνητρο.  Ασχοληθείτε με τις προθέσεις των εκπαιδευόμενων.  Οι εκπαιδευόμενοι θέτουν στόχους.  Να αρχίζετε από εκεί όπου βρίσκονται, όχι απαραίτητα από την αρχή.  Κάνετε τη δραστηριότητα τώρα, μη την προετοιμάζετε για το μέλλον. Χαρακτηριστικά Συνέπειες

Το μαθησιακό επεισόδιο και οι συνέπειες για τον εκπαιδευτή ενηλίκων 3. Μαθησιακοί τρόποι:  Αναλογικός τρόπος σκέψης / χρησιμοποίηση υπάρχουσας γνώσης και εμπειρίας  Δοκιμή και πλάνη  Έχετε επίγνωση των διαφόρων μαθησιακών τρόπων. Αναπτύξτε μαθησιακές δεξιότητες.  Συσχετίστε το νέο υλικό με την εμπειρία και γνώση που ήδη διαθέτουν.  Ευαισθητοποιηθείτε στη χρησιμοποίηση της εμπειρίας  Η μάθηση βασίζεται στην ανακάλυψη. Οι εκπαιδευόμενοι γίνονται ενεργοί και όχι παθητικοί αποδέκτες.  Ανάγκη υποστήριξης. Ανάπτυξη επανατροφοδότησης.  Ανάγκη για πρακτική άσκηση. Χαρακτηριστικά Συνέπειες

Το μαθησιακό επεισόδιο και οι συνέπειες για τον εκπαιδευτή ενηλίκων 3. Μαθησιακοί τρόποι:  Συνοπτικές ενότητες μεστές  Λιγότερη μνήμη, αλλά μίμηση  Προχωρήστε από απλά νοηματικά σύνολα σε πιο σύνθετα  Βοηθήστε τους εκπαιδευόμενους να δομήσουν ενότητες για να δημιουργήσουν σύνολα. Επιλέξτε ποιες ενότητες είναι σημαντικές και ποιες όχι.  Να στηρίζεστε στην κατανόηση, όχι στη μνήμη.  Να χρησιμοποιείτε την επίδειξη Χαρακτηριστικά Συνέπειες

Το μαθησιακό επεισόδιο και οι συνέπειες για τον εκπαιδευτή ενηλίκων 4. Έλλειψη ενδιαφέροντος για γενικές αρχές  Σταματά όταν ικανοποιηθεί η ανάγκη  Να προχωρείτε από το συγκεκριμένο στο γενικό, όχι από το γενικό στο συγκεκριμένο. Να ενθαρρύνετε την κριτική προσέγγιση των γενικών αρχών. Να αναπτύσσετε σχέσεις  Δώστε κίνητρα για περαιτέρω μάθηση Χαρακτηριστικά Συνέπειες

Μάθηση & Εκπαίδευση Ενηλίκων Πώς μπορούμε να την προωθήσουμε… Λογοθέτης Κρητικός Τέλος Παρουσίασης