ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΕΤΡΙΝΑ ΓΕΦΥΡΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΗΠΕΙΡΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας Η Ελλάδα, χώρα ορεινή, παρουσιάζει έντονο γεωμορφολογικό ανάγλυφο που χαρακτηρίζεται από πλήθος ποταμών, ρεμάτων και φαραγγιών. Η ανάγκη της επικοινωνίας με άλλους τόπους και άλλους ανθρώπους οδήγησε στην κατασκευή των πέτρινων γεφυριών, παράλληλα με την ανάπτυξη οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων, που ξεπερνούσαν τα όρια του κάθε οικισμού. Ένωναν τους μαχαλάδες μεταξύ τους και τους τόπους εργασίας των κατοίκων (γεωργία και κυρίως κτηνοτροφία). Αργότερα με τα καραβάνια που πραγματοποιούσαν τη διακίνηση του εμπορίου για τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, η ανάγκη για την ζεύξη των ποταμών έγινε επιτακτική. Τα περισσότερα πέτρινα γεφύρια τα συναντάμε στην περιοχή της Πίνδου, την Ήπειρο και τη Δυτική Μακεδονία. Δυστυχώς όμως σήμερα πολλά από αυτά έχουν καταστραφεί. 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Αναγκασμένοι οι Ηπειρώτες να ταξιδεύουν σε αναζήτηση καλύτερης τύχης από τον κακοτράχαλο κι άγονο τόπο τους που υπεραγαπούσαν, όταν επέστρεφαν σε αυτόν ήθελαν να κάνουν κάτι για τον τόπο τους και για να μείνει το όνομά τους στην ιστορία. Αν τη χρηματοδότηση είχε αναλάβει Τούρκος το γεφύρι έπαιρνε το όνομά του. Αν δεν βρισκόταν δωρητής τότε όλοι οι κάτοικοι προσέφεραν χρήματα προκειμένου να χτιστεί. Τα γεφύρια που άντεξαν στο διάβα του χρόνου και στην μανία των στοιχείων της φύσης δείχνοντας την αξιοσύνη τους και πέρα από την χρήση τους έμειναν ως στολίδια μοναδικά του Ηπειρωτικού Τοπίου. Πραγματικά αριστουργήματα που ξεχωρίζουν για την τελειότητα και την κομψότητα της κατασκευής. 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Διαφέρουν ως προς την ποικιλία της μορφής τους – ποικιλία που καθορίζεται από το μέγεθος και τον αριθμό των τόξων. Μονότοξα, Δίτοξα, Τρίτοξα ή και με περισσότερα τόξα, ημικυκλικά ή οξυκόρυφα, έχουν προκύψει από το πλάτος του ποταμού και το μεράκι του μάστορα. Αληθινά κομψοτεχνήματα, ριζωμένα στα βράχια, αγκαλιά με τα δένδρα και τα λουλούδια να συμπληρώνουν διακριτικά την ομορφιά της φύσης. Εκτός από τα βασικά τόξα, υπάρχουν στην βάση ή στον κορμό τους, τόξα και καμάρες μικρές, που ελαφραίνουν την όλη κατασκευή (ανακουφιστικά τόξα) και επιτρέπουν την γρήγορη διέλευση νερού σε περίπτωση πλημμύρας. Το πλάτος τους είναι αρκετά στενό, συνήθως γύρω στα δύο μέτρα. Στα πλάγια «σήκωναν» πεζούλια για την προστασία των περαστικών. 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Το χτίσιμο των πέτρινων γεφυριών Βασικό υλικό για το χτίσιμο ενός γεφυριού ήταν η πέτρα που διαλέγονταν μία-μία, διαμορφώνονταν όσο και όπως χρειάζονταν κι έμπαινε στην άκρη ωσότου γίνει ο ξυλότυπος για να αρχίσει το χτίσιμο ταυτόχρονα κι από τις δύο πλευρές και το "αντάμωμα" για να "κλειδώσει" ο τρούλος. Ήταν η πέτρα που εξισορροπούσε τις αντίθετες δυνάμεις και παρείχε σταθερότητα. Όσες βάσεις έμπαιναν στην κοίτη του ποταμού ήταν κωνικές προς την ροή του νερού ώστε να γλιστράει το νερό και να μην πιέζει έτσι την βάση. Το πλάτος του γεφυριού δεν ήταν μεγάλο κι έφτανε συνήθως ώστε να περνά πάνω του ένα ζώο φορτωμένο, δηλαδή περί τα 2 μέτρα. Στρώνονταν με καλντερίμι όπως οι δρόμοι των χωριών μόνο που οι "ούβιες", οι πέτρες οι κάθετες που εξείχαν για να μην γλιστράνε τα ζώα ήταν πιο πυκνές. 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Στα πλαϊνά του γεφυριού είχανε πεζούλια ή τοποθετούσαν λεπτές όρθιες πέτρες 60 - 70 εκατ. ύψος σαν προστατευτικό κάγκελο. Στις δύο όχθες του γεφυριού συνήθως κάνανε πεζούλια που βοηθούσαν στο φόρτωμα – ξεφόρτωμα ή στο καβαλίκεμα. Γιατί πολλοί φοβούνται να περάσουν καβάλα το γεφύρι. Το χτίσιμο ήταν δύσκολο. «Για να χτίσεις γιοφύρι», έλεγαν οι παλιοί μαστόροι, οι «πετράδες» της Ηπείρου, «πρέπει να πιάνει το χέρι και η καρδιά σου». Πολλές φορές το γεφύρι, μόλις έβγαινε ο ξυλότυπος κατέρρεε. Θρύλοι και δημοτικά τραγούδια συνοδεύουν την κατάρρευση των γεφυριών με γνωστότερο της “Άρτας το γεφύρι” που “ολημερίς εχτίζανε το βράδυ γκρεμιζόταν” και “αν δε στοιχειώσετε άνθρωπο, γιοφύρι δε στεριώνει και μη στοιχειώσετε ορφανό, μη ξένο, μη διαβάτη, παρά του πρωτομάστορα την όμορφη γυναίκα”. 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Λιθόστρωτο σε γεφύρι με προστατευτικά πλαϊνά 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Μερικές φωτογραφίες πέτρινων γεφυριών στην Ήπειρο Της Άρτας το γεφύρι 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Το γεφύρι του Βοϊδομάτη ή της Κλειδονιάς 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Το γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Το γεφύρι του Νούτσου ή Κοκκόρου 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Το γεφύρι του Μίσιου 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Το γεφύρι του Καμπέρ-Aγά 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Μερικά πέτρινα γεφύρια των Γρεβενών Το γεφύρι της Πορτίτσας στα Γρεβενά 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Το γεφύρι του Αζίζ –Αγά Έχει το μεγαλύτερο σε άνοιγμα τόξο από τα σωζόμενα γεφύρια της Μακεδονίας, 15μ και συνολικό μήκος τα 71μ 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Το γεφύρι του Ζιάκα 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Μερικά πέτρινα γεφύρια στη Θεσσαλία Γεφύρι Πόρτας Τρικάλων ή Αγίου Βησσαρίωνα 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Πετρογέφυρο Πηνειού κοντά στο Δέλτα 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Μερικά πέτρινα γεφύρια της Πελοποννήσου Το γεφύρι του Κόπανου στον Ευρώτα, το οποίο καταστράφηκε από τα ορμητικά νερά του ποταμού. 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Σώζονται μόνο τα θεμέλια του κατεστραμμένου γεφυριού του Κόπανου στον Ευρώτα 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

To γεφύρι Ριντόμου στις κορυφογραμμές Ταϋγέτου 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Αλφειός Ποταμός: Γεφύρι Καρύταινας 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

Ένα φυσικό γεφύρι το Θεογέφυρο στον ποταμό Καλαμά 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ

2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ Εργάστηκαν οι μαθητές Παπαδόγιαννης Σπύρος Σωτηριανάκου Αθηνά Τσέτσεκας Αλέξανδρος 2ο ΓΕΛ ΣΠΑΡΤΗΣ ΧΤΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΧΩΜΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΑ