Ε. Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1. Η ενσωμάτωση των προσφύγων
Δυσχέρειες: 1. δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας «Τιτάνιο» έργο – το σημαντικότερο επίτευγμα του νέου ελληνικού κράτους: η αποκατάσταση και η αφομοίωση των προσφύγων Δυσχέρειες: 1. δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας 2. πολιτική αστάθεια (1920 – 1930) 3. ελλιπής κρατική οργάνωση 4. τεράστιος αριθμός προσφύγων Καθοριστικός ο ρόλος της ΕΑΠ: - οργανισμός υπό διεθνή έλεγχο - αποστασιοποιημένη από την ταραγμένη ελληνική πολιτική ζωή - έχει στη διάθεσή της υλικά και ανθρώπινο δυναμικό που της παραχώρησε η ελληνική κυβέρνηση - μεγάλο έργο έγινε μεταξύ των ετών 1924 – 1928 Σε κάποιες περιπτώσεις: έργο βιαστικό, πρόχειρο, εμπειρικό, εξυπηρετούσε άμεσες ή και πολιτικές σκοπιμότητες
Κατηγορίες προσφύγων Πρόσφυγες διαφορετικής → κοινωνικής προέλευσης → πολιτιστικής παράδοσης → διαλέκτου και γλώσσας (100.000 τουρκόφωνοι) Οι εύποροι (που κατάφεραν να φέρουν στην Ελλάδα σημαντικό μέρος της περιουσίας τους) : ενσωματώθηκαν σχεδόν αμέσως και αναμείχθηκαν με τους γηγενείς Η μεγάλη μάζα των προσφύγων: ταχεία αποκατάσταση – αργή διαδικασία αφομοίωσης
Αιτίες δυσαρέσκειας: - ψυχικά τραυματισμένοι - άγχος επιβίωσης – βελτίωσης της ζωής τους - παράπονα για τον τρόπο αντιμετώπισής τους από το κράτος και τους γηγενείς - η Σύμβαση ανταλλαγής της Λοζάνης και το ελληνοτουρκικό Σύμφωνο (1930) παραβίασε βασικά δικαιώματά τους - αποζημιώθηκαν μόνο για ένα μέρος της περιουσίας που εγκατέλειψαν - η ανταλλάξιμη περιουσία δεν περιήλθε πάντοτε σε αυτούς (παρά την ύπαρξη νόμων που απαγόρευαν τη μεταβίβαση της μουσουλμανικής ακίνητης περιουσίας, η έλλειψη κτηματολογίου, η ανυπαρξία τίτλων ιδιοκτησίας και η δυσκολία οριοθέτησης και περίφραξης της περιουσίας συνέβαλαν να περάσουν τέτοιες εκτάσεις σε ντόπιους. Μερικές φορές και το ίδιο το κράτος παραχώρησε μουσουλμανική περιουσία σε γηγενείς ακτήμονες ή σε ευαγή ιδρύματα)
Διαφορά νοοτροπίας μεταξύ προσφύγων - γηγενών Οι γηγενείς για τους πρόσφυγες: ροπή για διασκέδαση, κοσμοπολίτικη συμπεριφορά, ανδρών και γυναικών αμφισβητούσαν την ελληνικότητα των προσφύγων Οι πρόσφυγες για τους γηγενείς: Χαμηλό πολιτιστικό και μορφωτικό επίπεδο Πρόβαλλαν την ελληνικότητά τους
Η διάσταση προσφύγων και γηγενών Στην οικονομική ζωή: ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, στην ιδιοκτησία της γης, σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες Στην πολιτική ζωή: οι πρόσφυγες απέκτησαν αμέσως ελληνική ιθαγένεια και πολιτικά δικαιώματα → εντάχθηκαν στο κόμμα του Βενιζέλου ως ψηφοφόροι, πολιτικοί, βουλευτές ,υπουργοί → οι αντιβενιζελικοί και ο αντιβενιζελικός τύπος καλλιεργούσαν το μίσος εναντίον τους Στην κοινωνική ζωή: - απομονωμένοι στους συνοικισμούς - δεν είχαν συχνές επαφές με τους ντόπιους - συνήπταν γάμους μεταξύ τους (# οι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στις πόλεις και τα χωριά αναμείχθηκαν πιο γρήγορα και εύκολα με τους ντόπιους : στην εκκλησία, το σχολείο, τους χώρους εργασίας- μικτοί γάμοι) Η διάσταση σε ελάχιστες περιπτώσεις πήρε και τη μορφή της ανοιχτής σύγκρουσης- ο όρος «πρόσφυγας» είχε υποτιμητική σημασία για πολλά χρόνια Μετά τη δεκαετία του 1940 έπαψε να υπάρχει η διαχωριστική γραμμή