ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Ιωαννίδου Φανή
Η παρουσίαση απευθύνεται κυρίως σε φοιτητές ιατρικής. Στόχος της είναι να ενημερώσει τους φοιτητές σχετικά με τα αίτια της υπέρτασης, την ταξινόμησή της, τις επιπλοκές της, την κλινική της εικόνα, τους παράγοντες κινδύνου και τη θεραπεία της. Σκοπός της παρουσίασης είναι να αντιληφθούν οι φοιτητές ιατρικής καλύτερα τον όρο αρτηριακή υπέρταση και να κατανοήσουν τη σημασία της. Τα μαθησιακά αποτελέσματα που προκύπτουν αφορούν στην κατανόηση των αιτίων και στη θεραπεία της αρτηριακής υπέρτασης.
Ορισμός Η αρτηριακή υπέρταση ορίζεται ως η αύξηση της αρτηριακής πίεσης (συστολικής ή/και διαστολικής) σε επίπεδα μεγαλύτερα από τα φυσιολογικά. Τα φυσιολογικά όρια της αρτηριακής πίεσης κυμαίνονται σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σε λιγότερο από 130mmHg για την συστολική πίεση και λιγότερο από 85mmHg για την διαστολική πίεση. Ταξινομείται σε τέσσερις κατηγορίες ανάλογα με τα επίπεδα των τιμών της και χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, την ιδιοπαθή και την δευτεροπαθή, ανάλογα με τα αίτια.
Ταξινόμηση Συστολική (mm Hg) Διαστολική (mmHg) Κανονική <120 <80 Προϋπέρταση 120-139 80-89 Στάδιο 1 140-159 90-99 Στάδιο 2 160-179 100-109 Στάδιο 3 ≥180 ≥110
Προδιαθεσικοί παράγοντες ιδιοπαθούς υπέρτασης Κληρονομικοί παράγοντες Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Αυξημένη κατανάλωση αλατιού και οινοπνεύματος Καθιστική ζωή και βαριά χειρωνακτική εργασία Παχυσαρκία Έντονο ψυχολογικό stress
Αίτια δευτεροπαθούς υπέρτασης Παθήσεις νεφρών (αγγείων ή παρεγχύματος) Παθήσεις ενδοκρινών αδένων (φαιοχρωμοκύττωμα, σύνδρομο Cushing, πρωτοπαθής αλδοστερονισμός κ.ά.) Παθήσεις κυκλοφορικού συστήματος (ανεπάρκεια αορτής, πλήρης κολποκοιλιακός αποκλεισμός κ.ά.) Παθήσεις νευρικού συστήματος (αυξημένη ενδοκράνια πίεση κ.ά.) Κύηση Φάρμακα ή άλλες ουσίες (οιστρογόνα, γλυκάνισο κ.ά.)
Κλινική εικόνα Κεφαλαλγία Ζάλη Εμβοές Δυσχέρεια συγκέντρωσης Νευρικότητα Αίσθημα παλμών Λιποθυμία
Επιπλοκές Υπερτασική καρδιακή νόσος (στηθάγχη, έμφραγμα του μυοκαρδίου κ.ά.) Υπερτασική νεφροπάθεια (καλοήθης ή κακοήθης νεφροσκλήρυνση) Υπερτασική αγγειακή εγκεφαλική νόσος ( αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, παροδικά ισχαιμικά επεισόδια κ.ά.) Υπερτασική οφθαλμοπάθεια (αλλοιώσεις του βυθού, οίδημα οπτικής θηλής κ.ά.) Περιφερική αρτηριακή νόσος (διαλείπουσα χωλότητα)
Θεραπεία Μη θεραπευτική θεραπεία: αλλαγή τρόπου ζωής με μείωση οινοπνεύματος, διακοπή καπνίσματος, άσκηση, μείωση βάρους σώματος, μείωση άλατος τροφών Φαρμακευτική θεραπεία: διουρητικά, ανταγωνιστές αλδοστερόνης, α- και β-αναστολείς, α-ΜΕΑ, ανταγωνιστές διαύλων ασβεστίου, αγγειοδιασταλτικά