PROJECT: ΑΡΧΑΙΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΑΡΧΑΙΑ ΚΙΝΑ – ΑΡΧΑΙΑ ΙΝΔΙΑ Επιμέλεια: Σπαθής Δημήτρης Τερόλλι Ορέστης Τσουμενή Ιωάννα

1) ΑΡΧΑΙΑ ΚΙΝΑ

Πότε χρονολογείται ο αρχαίος πολιτισμός της Κίνας; Τα αρχαιολογικά ευρήματα και οι μυθολογικές παραδόσεις των Κινέζων οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η συστηματική οργάνωση ζωής και η δημιουργία πολιτισμού στην περιοχή της Αρχαίας Κίνας ξεκινάει στις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ. Βέβαια, το πρώτο ιστορικά αναγνωρισμένο κράτος οργανώθηκε και διατηρήθηκε από τον 16ο αι. π.Χ. έως και τον 11ο αι. π.Χ.

Με τι είναι συνδεδεμένος ο κινέζικος δράκος; Ο δράκος είναι θεϊκό,μυθικό ζώο που λατρεύεται από τους κατοίκους της Ασία ως άγγελος σε σημείο να υπάρχουν πάρα πολλά ιερά αφιερωμένα σ’ αυτούς, όχι μόνο στην Κίνα αλλά και κατά μήκος όλης της Ασίας. Ακόμα και οι κινέζοι αυτοκράτορες φορούσαν στολές με ζωγραφισμένους δράκους για να δείξουν την ισχύ. Ακόμα και στην τέχνη είναι το πιο σημαντικό σύμβολο αφού στο φένγκ σούι αποτελεί την πιο ευπρεπή μορφή.

Τι γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη διδασκαλία του Κομφούκιου; O Κομφούκιος υπήρξε διάσημος κινέζος διανοητής και κοινωνικός φιλόσοφος. Οι διδασκαλίες του, όπως διατηρήθηκαν στα Ανάλεκτα, έθεσαν τα θεμέλια πολλών μεταγενέστερων κινέζικων απόψεων για την εκπαίδευση και την συμπεριφορά του ιδανικού άνδρα. Η φιλοσοφία του εισχώρησε στην Ιαπωνία, στην Κορέα και το Βιετνάμ. Ο Κομφουκιανισμός τονίζει την αρχή που προσομοιάζει τον Χρυσό Κανόνα:" Ό,τι δεν επιθυμείς για τον εαυτό σου, μην το επιβάλλεις στους άλλους".

Γαμήλια έθιμα στην αρχαία Κίνα. Σύμφωνα με μια πανάρχαια παράδοση οι ανύπαντροι, πλην νεκροί νέοι της Κίνας πρέπει να νυμφεύονται ανεξάρτητα από το αν οι μελλοντικές νύφες είναι θερμές σύζυγοι ή κρύα πτώματα. Γι' αυτόν τον λόγο, η αγοραπωλησία σωμάτων γυναικών είναι συχνό φαινόμενο και μάλιστα επικερδές. Η παράδοση της Κίνας θέλει το κόκκινο χρώμα να παίζει πρωταρχικό ρόλο στον γάμο ενός ζευγαριού, από το φόρεμα της νύφης και τον στολισμό. Ο γαμπρός επισκέπτεται το σπίτι της νύφης πάνω σε ένα άσπρο πόνι, κρατώντας μια γκρίζα χήνα ή πάπια. Οι νύφες επιλέγουν κόκκινα και κίτρινα χρώματα για το νυφικό τους.

Κατά τη διάρκεια της δυναστείας Σανγκ, στην Κίνα, η υψηλή εκτίμηση για το πνεύμα του εκλιπόντος οδήγησε στο έθιμο να παρέχουν στον νεκρό όλες τις δυνατές γήινες υπηρεσίες. Οι αρχαίοι Κινέζοι πίστευαν ότι η ζωή συνεχιζόταν και μετά τον θάνατο, οπότε στους τάφους τους τοποθετούνταν τα προσωπικά τους αντικείμενα που είχαν εν ζωή.

Βάναυσα έθιμα Κίνας Το πιο διάσημο έθιμο αυτής της κατηγορίας ήταν να δένουν τα πόδια εξάχρονων κοριτσιών, έτσι ώστε να μην αναπτυχθούν περισσότερο από 10-15 εκατοστά μήκος και 5-6 εκατοστά πλάτος. Το έθιμο επιβίωσε ως τον 20ο αιώνα μ.Χ και είναι λόγος αναπηρίας σύγχρονων ηλικιωμένων κινέζων. Η διαδικασία συμπεριλάμβανε τη βύθιση των ποδιών μέσα σε βραστό, καυτό νερό, όπως επίσης και το εξωφρενικά κοντό κόψιμο των νυχιών. Το απόγειο του πόνου, ωστόσο, ήταν όταν τελικά έσπαγαν τα δάχτυλα και ύστερα τα τύλιγαν με μεταξωτούς, σφικτούς επιδέσμους με σκοπό την οριστική παραμόρφωση του ποδιού. Την ύπαρξη τέτοιου βάρβαρου εθίμου δικαιολογούσαν ως εξής: τα μικροκαμωμένα πόδια γυναικών εξυπηρετούσαν την σεξουαλική διέγερση των συζύγων τους.

Οικονομική-Κοινωνική Οργάνωση α) Η κοινωνία Η κοινωνική διαστρωμάτωση αλλά και η πολιτική οργάνωση είχε φεουδαρχικό χαρακτήρα. Οι αρχηγοί των κρατιδίων συγκροτούσαν ένα είδος ομοσπονδιακού κράτους και ορκίζονταν πίστη στον αυτοκράτορα, ο οποίος είχε το αξίωμα του ανώτατου αρχιερέως.

β) Η Οικονομία Οι κάτοικοι της Κίνας ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια του ρυζιού, του σιταριού, του καλαμποκιού, του τσαγιού και με την παραγωγή βαμβακιού και οπίου. Η σηροτροφία, δηλαδή η καλλιέργεια του μεταξοσκώληκα και η παραγωγή μεταξιού, ήταν η αρχαιότερη και η πιο φημισμένη βιοτεχνική παραγωγή της χώρας. Η αλιεία και η εξόρυξη άνθρακα και σίδηρου ήταν επίσης εργασίες που απασχολούσαν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Οι Αρχαίοι Κινέζοι ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με τις τέχνες και σε αυτούς οφείλονται σημαντικά πολιτιστικά επιτεύγματα: Στη ζωγραφική Στη γλυπτική Στην αρχιτεκτονική Στο χορό-θέατρο Στη μουσική Σε ελάσσονες τέχνες (κεραμική, μεταξουργία, υφαντουργία)

Κάποια από τα σημαντικότερα έργα του Αρχαίου Κινέζικου Πολιτισμού που διασώζονται μέχρι σήμερα αποτελούν: Η Απαγορευμένη Πόλη Πήλινος Στρατός

Το Μεγάλο Κανάλι Το Θερινό Παλάτι

Σινικό Τείχος Το Σινικό τείχος, είναι μια κινεζική οχύρωση που χτίστηκε από το τέλος του 14ου αιώνα μέχρι την αρχή του 17ου αιώνα, κατά τη διάρκεια της δυναστείας Μινγκ, προκειμένου να προστατευθεί η Κίνα από τις επιδρομές από τις μογγολικές και τουρκικές φυλές. Η δόμησή του στη σημερινή μορφή προηγήθηκε από διάφορα άλλα τείχη που χτίστηκαν από τον 3ο αιώνα π.Χ. ενάντια στις επιδρομές των νομαδικών φυλών που προέρχονται από τις περιοχές που ανήκουν σήμερα στη Μογγολία και τη Μαντζουρία. Το τείχος εκτείνεται σε μήκος 8.851,8 χλμ, σύμφωνα με πρόσφατη μέτρηση, αποτελώντας το μεγαλύτερο σε διαστάσεις ανθρώπινο οικοδόμημα.

2) ΑΡΧΑΙΑ ΙΝΔΙΑ

Πότε χρονολογείται ο Ινδικός Πολιτισμός; Τα πρώτα δείγματα οργανωμένης ζωής ανάγονται στην εποχή του λίθου και χρονολογούνται από τα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ. Κέντρο ανάπτυξης αυτού του πολιτισμού ήταν η περιοχή της Πενταποταμίας, δηλαδή η βορειοδυτική περιοχή της Ινδίας με τους παραπόταμους του Ινδού. Στις αρχές της 3ης χιλιετίας στην ίδια περιοχή, δημιουργήθηκαν οι πρώτες μεγάλες πόλεις.

Τι ρόλο έπαιζε η μουσική στη ζωή των αρχαίων Ινδών ; Στους κατοίκους της αρχαίας Ινδίας η μουσική είχε θεΐκη προέλευση. Κατά τη παράδοση θεωρούσαν οι Ινδοί ότι η μουσική δόθηκε σαν δώρο στην ανθρωπότητα από τους θεούς. Η μουσική ήταν προνόμιο των ιερέων και για να γίνει κανείς μουσικός ήταν απαραίτητο να προέρχεται από οικογένεια μουσικών. Η μουσική κατά τους αρχαίους ινδούς είναι πολύπλοκη όπως πολύπλοκος είναι και ο ίδιος ο άνθρωπος και σ' οδηγεί σε μια ανώτερη κατάσταση ανάλογα με τις εποχές του χρόνου και τις φάσεις της ανθρώπινης ζωής.

Έχει αποκρυπτογραφηθεί η γραφή του αρχαίου ινδικού πολιτισμού; Ο πολιτισμός της κοιλάδας του ινδικού ποταμού έφτασε στο απόγειο του από 2.600 π.Χ μέχρι 1900 π.Χ, περίοδος που οι αρχαιολόγοι αποκαλούν 'το ύστερο Harappan'. Περιλάμβανε περίπου 1000 οικισμούς εκείνη την εποχή και γεωγραφικά εκτεινόταν από το Πακιστάν μέχρι τη Βομβάη. Η γραφή που επικράτησε έχει πάνω κάτω 2000 σφραγίδες, οι οποίες διατηρούνται υπό συνθήκες που ενθαρρύνουν την ανάγνωση. Παρ' όλα αυτά, δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί ακόμα. Οι πρωταρχικές αιτίες της συνεχίσεως της άγνοιας έχουν ως εξής: Τα κείμενα που βρέθηκαν είναι πολύ λιτά και καθόλου εκτενή. Ο μέσος αριθμός συμβόλων είναι 5 και ο μεγαλύτερος μόνο 26. Η γλώσσα, αν και θεωρίες για τις απαρχές της οποίας αφθονούν, είναι παντελώς άγνωστη. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα διγλωσσικά κείμενα, όπως αυτά που βρίσκονταν πάνω στις ταμπλέτες που βοήθησαν στην αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β.

Ταφικά και Γαμήλια Έθιμα στην Αρχαία Ινδία Οι Ινδοί έκαιγαν τους νεκρούς, και μάλιστα έκαιγαν μαζί με τον νεκρό και την αγαπημένη του σύζυγο. Η σύζυγος του εκλιπόντος αναμενόταν να ντύσει τον εαυτό της με τα καλύτερα ρούχα της και να ξαπλώσει στην πλευρά του αποθανόντος συζύγου της για την νεκρική πυρά ώστε να αποτεφρωθούν και οι δυο. Ο πρωτότοκος γιος άναβε την πυρά. Ως ανταμοιβή για αυτή την πράξη αφοσίωσής της, η γυναίκα λεγόταν ότι θα γινόταν θεά. Στην Αρχαία Ινδία υπάρχουν αναφορές σε πολυγαμία για πολιτικούς και κοινωνικούς λόγους. Το να ερωτευτείς πριν από το γάμο θεωρούταν αδίκημα, αμάρτημα και ένδειξη τρέλας. Στη μεσαιωνική Ινδία τελετές οργανώνονταν από τους βασιλείς για τις κόρες τους, ώστε αυτές να διαλέξουν το γαμπρό της επιλογής τους. Οι υποψήφιοι έπρεπε να ερωτοτροπούν μαζί τους ως επίδειξη των δυνατοτήτων τους. Υπάρχουν επίσης αναφορές σε απαγωγές των γυναικών από τους άνδρες στα πλαίσια του γάμου στην Αρχαία Ινδία. Αυτός ήταν ένας αποδεκτός τρόπος για να αποκτήσει κανείς την νύφη των ονείρων του και θεωρούταν ως πολύ γενναία πράξη.

Οικονομική – Κοινωνική οργάνωση Α) Η Οικονομία Καθοριστικός παράγοντας για την οργάνωση της ζωής και την ανάπτυξη του πολιτισμού στην περιοχή του Ινδού, ήταν ο ίδιος ο ποταμός και οι παραπόταμοι του μαζί με το Γάγγη ποταμό. Αυτά τα δύο ποτάμια συστήματα με τα νερά τους καθιστούσαν γόνιμες μεγάλες εκτάσεις γης. Όπως ήταν φυσικό, η γεωργία αποτέλεσε την κύρια πηγή πλούτου των κατοίκων. Σταδιακά εξελίχθηκε η βιοτεχνική παραγωγή και το εμπόριο, μέσω του οποίου οι Ινδοί πλούτισαν. Τα ινδικά προϊόντα γίνονταν ανάρπαστα στις ελληνικές και ρωμαϊκές αγορές, ιδιαίτερα μετά τις κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου.

Β) Η Κοινωνία Οι κάτοικοι της Αρχαίας Ινδίας ήταν χωρισμένοι σε τέσσερις κοινωνικές τάξεις: 1η) Άρχουσα Τάξη (Βασιλιάς-πολεμιστές) 2η) Ιερείς 3η) Γεωργοί, τεχνίτες, επαγγελματίες, έμποροι 4η) Μιγάδες (δούλοι-δουλοπάροικοι)

Η επαφή του Ινδικού Πολιτισμού με το Ελληνικό στοιχείο Οι Ινδοί ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με τον Ελληνικό Πολιτισμό με την εισβολή του Μ.Αλέξανδρου το καλοκαίρι του 327πΧ. Έτσι, η ρήξη των δύο πολιτισμών απέφερε μεγάλη επιρροή: 1) στην Ινδική τέχνη 2) στην ενδυμασία των κατοίκων 3) στην αρχιτεκτονική και στην κατασκευή των σπιτιών 4) στη θρησκεία και στη μουσική 5) στη γλώσσα