Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 1ο) Η σπουδαιότερη από τις πρωτοβουλίες που συστήθηκαν με τη Λευκή Βίβλο και η οποία αποτελεί το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας για τα τρόφιμα. Αποτελεί τη βάση για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας του ανθρώπου και των συμφερόντων του καταναλωτού. Εξασφαλίζει την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Καθιερώνει κοινές αρχές και ευθύνες, επιστημονικά τεκμηριωμένες, για την λήψη αποφάσεων σε θέματα ασφάλειας των τροφίμων.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 1ο, συνέχεια) Για την εκπλήρωση των σκοπών αυτών: Θεσπίζει τις γενικές αρχές που διέπουν γενικά τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές. Ιδρύει την Ευρωπαϊκή Αρχή για την ασφάλεια των τροφίμων (EFSA). Καθορίζει διαδικασίες για θέματα που έχουν άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στην ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών. Έχει εφαρμογή σε όλους τους κρίκους της παραγωγικής διαδικασίας «από το χωράφι στο τραπέζι» ή καλλίτερα ‘‘από τις ζωοτροφές και τα λιπάσματα στο πιάτο του καταναλωτή’’.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 4ο) Οι υφιστάμενες 18 (17+1) οδηγίες για την ασφάλεια των τροφίμων θα γίνουν τέσσερις Κανονισμοί: Οριζόντιος για όλα τα τρόφιμα (Κανονισμός 852/04). Για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (Κανονισμός 853/04). Κτηνιατρική νομοθεσία (Κανονισμός 854/04). Παρακολούθηση εφαρμογής (Κανονισμός 882/04). Οι πιο πάνω κανονισμοί θα τεθούν σε ισχύ με την έκδοση εθνικών νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων το αργότερο μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2007.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 5ο) Η νέα νομοθεσία για τα τρόφιμα επιδιώκει: Υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας. Προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών. Ορθές πρακτικές στο εμπόριο τροφίμων. Προστασία της υγείας και ευημερίας των ζώων. Προστασία των φυτών και του περιβάλλοντος. Ελεύθερη κυκλοφορία στην Κοινότητα των τροφίμων και των ζωοτροφών. Τα υφιστάμενα διεθνή πρότυπα λαμβάνονται υπόψη εκτός εάν: Είναι μη αποτελεσματικά ή ακατάλληλα μέσα για να επιτευχθούν οι θεμιτές επιδιώξεις της Νομοθεσίας της Ε.Ε. Υπάρχει επιστημονική αιτιολόγηση. Καταλήγουν σε επίπεδο προστασίας διαφορετικό από το επιθυμητό στην Ε.Ε.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 6ο) Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 7ο) Τη βάση της μελλοντικής Νομοθεσίας της Ε.Ε. για τα τρόφιμα αποτελεί η αρχή της ανάλυσης του κινδύνου (αξιολόγηση κινδύνου, διαχείριση κινδύνου, κοινοποίηση κινδύνου). Η διαχείριση του κινδύνου λαμβάνει υπόψη το αποτέλεσμα της αξιολόγησης του κινδύνου και ιδίως την γνώμη της αρχής (άρθρο 22), άλλους παράγοντες κατά περίπτωση, καθώς και την αρχή της προφύλαξης όπου συντρέχουν οι όροι του άρθρου 7 (1). Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 7ο) Στις ειδικές περιπτώσεις κατά τις οποίες εντοπίζεται πιθανότητα βλαβερών επιπτώσεων στην υγεία αλλά εξακολουθεί να υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα, μπορούν να ληφθούν τα προσωρινά μέτρα διαχείρισης του κινδύνου που είναι αναγκαία (αρχή προφύλαξης). Τα μέτρα που λαμβάνονται, σ’ αυτή τη περίπτωση, πρέπει να είναι ανάλογα και όχι πιο περιοριστικά για το εμπόριο.

Κανονισμός 178/2002 (Αρχές Διαφάνειας) Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 8ο) Η νομοθεσία για τα τρόφιμα αποσκοπεί στην πρόληψη: Των δόλιων πρακτικών ή πρακτικών εξαπάτησης Τη νόθευση των τροφίμων. Οποιεσδήποτε άλλες πρακτικές που ενδέχεται να παραπλανήσουν τον καταναλωτή. Κανονισμός 178/2002 (Αρχές Διαφάνειας) Ζητείται η γνώμη του κοινού για τη νομοθεσία άμεσα ή μέσω αντιπροσωπευτικών οργάνων (άρθρο 9ο). Ενημέρωση του κοινού σε περιπτώσεις μη ασφαλών τροφίμων, παρέχοντας όσο πιο δυνατόν περισσότερα στοιχεία για την αναγνώριση των τροφίμων ή των ζωοτροφών αυτών (άρθρο 10ο). δόλιων πρακτικών: Υπερβολικός επίπαγος Νόθευση: Η πώληση ενός είδους αντ’ άλλου Παραπλανήσουν: Επισήμανση ή διαφήμιση λανθασμένη

Κανονισμός 178/2002 (άρθρα 11 & 12) Τα τρόφιμα και οι ζωοτροφές που εισάγονται στην Κοινότητα ή εξάγονται σε τρίτη χώρα, θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις σχετικές απαιτήσεις της κοινοτικής νομοθεσίας για τα τρόφιμα, εκτός εάν υπάρχει ειδική συμφωνία ή ζητούν διαφορετικά οι αρχές της τρίτης χώρας, που εισάγει από την ΕΕ. Με την εξαίρεση της περίπτωσης κατά την οποία τα τρόφιμα είναι επιβλαβή για την υγεία ή οι ζωοτροφές μη ασφαλείς, οπότε απαγορεύεται η εξαγωγή ή επανεξαγωγή. Επιβλαβή (Injurious to health): Επομένως, τα ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση μπορούν να εξαχθούν.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 13) Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 14ο) Με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων τους, η Κοινότητα και τα κράτη μέλη συμβάλλουν στην ανάπτυξη των διεθνών τεχνικών προτύπων για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών προτύπων. Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 14ο) Τρόφιμα τα οποία είναι μη ασφαλή δεν διατίθενται στην αγορά. Τα τρόφιμα θεωρούνται ως μη ασφαλή όταν εκτιμάται ότι είναι: επιβλαβή για την υγεία ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 14ο, συνέχεια) Προκειμένου να καθοριστεί εάν ένα τρόφιμο είναι μη ασφαλές πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα εξής: Οι κανονικές συνθήκες χρήσης του τροφίμου από τους καταναλωτές σε όλα τα στάδια της παραγωγής, μεταποίησης και διανομής του, και Οι πληροφορίες που παρέχονται στον καταναλωτή, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών που παρέχονται στην ετικέτα, ή άλλες πληροφορίες που γενικά είναι διαθέσιμες στον καταναλωτή σχετικά με την αποφυγή συγκεκριμένων αρνητικών συνεπειών για την υγειά από συγκεκριμένο τρόφιμο ή κατηγορία τροφίμων. Προκειμένου να καθοριστεί εάν ένα τρόφιμο είναι επιβλαβές για την υγεία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα εξής: Επερχόμενες γενεές: Περιβαλλοντικοί ρυπαντές, Υλικά ειδικού κινδύνου (ΣΕΒ) Κανονικές συνθήκες χρήσης, Π.Χ. για παθογόνα – μαγείρεμα Η υγεία συγκεκριμένης κατηγορίας καταναλωτών λαμβάνεται υπόψη μόνο όταν προορίζεται για την εν λόγω κατηγορία καταναλωτών. Όχι μόνο οι πιθανές άμεσες ή / και βραχυπρόθεσμες ή / και μακροπρόθεσμες συνέπειες του τροφίμου αυτού στην υγεία του ατόμου που το καταναλώνει, αλλά επίσης στις επερχόμενες γενεές. Οι πιθανές συσσωρευτικές τοξικές συνέπειες. Οι ιδιαίτερες ευαισθησίες όσον αφορά την υγεία συγκεκριμένης κατηγορίας καταναλωτών, όταν το τρόφιμο προορίζεται για την εν λόγω κατηγορία καταναλωτών.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 14ο, συνέχεια) Κατά το προσδιορισμό του κατά πόσο ένα τρόφιμο είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση, δίδεται προσοχή στο εάν το εν λόγω τρόφιμο δεν μπορεί να γίνει δεκτό για ανθρώπινη κατανάλωση σύμφωνα με τη χρήση για την οποίαν προορίζεται, λόγω μόλυνσης προερχομένης είτε από ξένες ουσίες είτε από άλλον παράγοντα ή λόγω σήψης, αλλοίωσης ή αποσύνθεσης. Όταν ένα τρόφιμο που είναι μη ασφαλές αποτελεί μέρος στοίβας, παρτίδας ή αποστελλόμενου φορτίου τροφίμων της ιδίας κατηγορίας ή περιγραφής, θεωρείται ότι όλα τα τρόφιμα στην εν λόγω στοίβα, παρτίδα ή στο φορτίο είναι επίσης μη ασφαλή, εκτός εάν ύστερα από λεπτομερή αξιολόγηση δεν βρεθούν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι και το υπόλοιπο της στοίβας, της παρτίδας ή του φορτίου είναι μη ασφαλές. Άλλη χρήση = Εξυγίανση

Κανονισμός 178/2002 Ανάλογες απαιτήσεις με την ασφάλεια των τροφίμων καθορίζονται και για την ασφάλεια των ζωοτροφών (άρθρο 15). Υποχρεώσεις (άρθρο 17): Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων και ζωοτροφών εξασφαλίζουν ότι αυτά ικανοποιούν την νομοθεσία. Τα κράτη μέλη διατηρούν σύστημα επισήμων ελέγχων. Τα κράτη μέλη διατηρούν δημόσια επικοινωνία. Τα κράτη μέλη καθορίζουν το σύστημα μέτρων και κυρώσεων. Ανιχνευσιμότητα (άρθρο 18): Ιχνηλασιμότητα = Ανιχνευσιμότη Οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων τροφίμων και ζωοτροφών καθιερώνουν συστήματα για την διασφάλιση της ιχνηλασιμότητας των τροφίμων, των ζωοτροφών και των ζώων, σε όλα τα στάδια της παραγωγής, μεταποίησης και διανομής, ως και διαδικασίες για την αναγνώριση των άλλων επιχειρήσεων στις οποίες προμηθεύουν τα προϊόντα τους.

Κανονισμός 178/2002 (άρθρο 19ο) Οι Υπεύθυνοι των επιχειρήσεων τροφίμων έχουν την πρωταρχική ευθύνη για τη «διασφάλιση» της υγιεινής (ασφάλειας) των προϊόντων της εταιρίας τους. Εάν ένας υπεύθυνος επιχείρησης τροφίμων κρίνει ότι ένα τρόφιμο δεν συμμορφώνεται με την νομοθεσία: Ξεκινά αμέσως διαδικασία για την απόσυρση του εν λόγω τροφίμου. Ενημερώνει τους καταναλωτές με αποτελεσματικότητα και ακρίβεια για τους λόγους της απόσυρσης. Ενημερώνει αμέσως τις αρμόδιες αρχές, εάν κρίνει ή έχει λόγους να πιστεύει ότι το τρόφιμο είναι επιβλαβές για την υγεία του ανθρώπου. Ο υπεύθυνος των επιχειρήσεων τροφίμων συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται.

Κανονισμός 178/2002 (article 20) Ανάλογες υποχρεώσεις και ευθύνες με τους υπευθύνους των επιχειρήσεων τροφίμων καθορίζονται και για τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων ζωοτροφών. Συμπερασματικά, όλες οι επιχειρήσεις τροφίμων και ζωοτροφών πρέπει να: Προσδιορίζουν την πολιτική τους για την ασφάλεια των προϊόντων τους. Διενεργούν ανάλυση κινδύνων. Εφαρμόζουν την Αρχή της Προληπτικότητας. Ενημερώνουν και προστατεύουν τους καταναλωτές. Υπηρετούν το γενικότερο καλό.