Εργασία των μαθητών: Γιώργου Λουκά Γιώργου Βλαστάρη Ηλία Κορωνιού Βόρεια Αμερική Εργασία των μαθητών: Γιώργου Λουκά Γιώργου Βλαστάρη Ηλία Κορωνιού
Λίγα λόγια για την Βόρεια Αμερική Λίγα λόγια για την Βόρεια Αμερική Η Βόρεια Αμερική είναι το τμήμα της Αμερικής που βρίσκεται στο βόρειο ημισφαίριο της Γης. Βρέχεται στο Βορρά από τον Αρκτικό Ωκεανό, ανατολικά από τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, νοτιοανατολικά από την Καραϊβική Θάλασσα, και στη δυτική της πλευρά από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Προς το νότο βρίσκεται η Νότια Αμερική. Καλύπτει έκταση περίπου 24.490.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, περίπου 4,8% της συνολικής επιφάνειας του πλανήτη ή περίπου 16,4% της ξηράς. Τον Οκτώβριο του 2006 ο πληθυσμός της εκτιμούνταν σε πάνω από 514.600.000 κατοίκους.
Παγκόσμιος χάρτης με την θέση της Βόρειας Αμερικής
Γεωγραφία Η Βόρεια Αμερική αποτελεί το βόρειο τμήμα της Αμερικής. Το όριό της προς νότο είναι τα σύνορα Κολομβίας-Παναμά σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές, ή η Διώρυγα του Παναμά σύμφωνα με κάποιες άλλες ή ακόμα και ο Ισθμός του Τεχουαντεπέκ για αυτούς που ορίζουν τη Βόρεια Αμερική σαν το κομμάτι ξηράς που βασίζεται πάνω στην Καραϊβική πλάκα. Πριν να ανυψωθεί η Κεντρική Αμερική, η περιοχή ήταν βυθισμένη στη θάλασσα. Τα νησιά των Δυτικών Ινδιών σκιαγραφούν μια βυθισμένη πλέον γέφυρα γης που κάποτε ένωνε τη Βόρεια με τη Νότια Αμερική μέσω της Φλόριντα και της Βενεζουέλας.
Γεωγραφία (2) Η ηπειρωτική ακτογραμμή έχει μεγάλο μήκος και είναι αρκετά ανώμαλη. Ο Κόλπος του Μεξικού είναι η μεγαλύτερη υδάτινη εσοχή της ηπείρου, με δεύτερο τον Κόλπο του Χάντσον. Γνωστός είναι επίσης ο κόλπος του Σεν Λόρενς και ο κόλπος της Καλιφόρνια. Η ήπειρος περιβάλλεται από πολυάριθμα νησιά, τα περισσότερα από τα οποία συγκεντρώνονται στο Αρκτικό αρχιπέλαγος, τις Μεγάλες και Μικρές Αντίλλες, το Αρχιπέλαγος Αλεξάντερ και τις Αλεούτιες νήσους. Η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου που αποτελεί αυτοδιοικούμενο έδαφος της Δανίας, βρίσκεται επάνω στη Βορειοαμερικάνικη πλάκα και γεωγραφικά αποτελεί μέρος της Βόρειας Αμερικής.
Γεωγραφία (3) Οι Βερμούδες δεν είναι μέρος της Αμερικής αλλά νησί που σχηματίστηκε από την ανύψωση της Μεσοωκεάνιας ράχης περίπου εκατό εκατομμύρια χρόνια πριν, θεωρείται όμως ουσιαστικά μέρος της Βόρειας Αμερικής, ειδικά λόγω των ιστορικών, πολιτικών και πολιτιστικών δεσμών τους με τη Βιρτζίνια και άλλες περιοχές.
Συνθετική δορυφορική φωτογραφία της Βόρειας Αμερικής
Φυσική γεωγραφία Το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Αμερικής βρίσκεται πάνω στη Βορειοαμερικάνικη τεκτονική πλάκα. Κάποια τμήματα της Καλιφόρνια και του δυτικού Μεξικού αποτελούν τα όρια της Ειρηνικής Πλάκας, και οι δυο πλάκες συναντιούνται στο Ρήγμα του Σαν Αντρέας. Το νότιο τμήμα και το μεγαλύτερο μέρος των Δυτικών Ινδιών βρίσκεται πάνω στην Καραϊβική Πλάκα, ενώ οι πλάκες Χουάν ντε Φούκα και Κόκος βρίσκονται ανάμεσα στην Ειρηνική και Βορειοαμερικάνικη πλάκα.
Φυσική γεωγραφία (2) Η ήπειρος μπορεί γενικά να χωριστεί σε τέσσερις μεγάλες περιοχές: τις Μεγάλες Πεδιάδες που απλώνονται από τον Κόλπο του Μεξικού ως τον Αρκτικό Καναδά, το γεωλογικά νεότερο δυτικό τμήμα με τα Βραχώδη Όρη, τις ερήμους στα δυτικά, την Καλιφόρνια και την Αλάσκα, τις πεδιάδες της Καναδικής Ασπίδας στα βορειοανατολικά και την ανατολική περιοχή που περιλαμβάνει τα Απαλάχια Όρη, την ανατολική ακτή και τη χερσόνησο της Φλόριντα. Το Μεξικό, με τα εκτεταμένα οροπέδια και τις Αμερικανικές Κορδιλιέρες ανήκει μορφολογικά περισσότερο στο δυτικό τμήμα, αν και οι ανατολικές παρόχθιες πεδιάδες εκτείνονται νότια κατά μήκος του Κόλπου.
Φυσική Γεωγραφία (3) Τα βουνά της δύσης είναι χωρισμένα στη μέση. Το ένα τμήμα αποτελεί η κυρίως οροσειρά των Βραχωδών και το άλλο οι οροσειρές του Ειρηνικού στην Καλιφόρνια, το Όρεγκον, την Ουάσιγκτον και τη Βρετανική Κολομβία. Στη μέση βρίσκεται ο μεγάλος κρατήρας, ένα βαθύπεδο που περιέχει χαμηλότερα βουνά και επίπεδες ερήμους. Η ψηλότερη κορφή είναι το όρος ΜακΚίνλεϊ ή Ντενάλι στην Αλάσκα.
Ανθρωπογεωγραφία Oι κύριες γλώσσες στη Βόρεια Αμερική είναι τα αγγλικά, τα ισπανικά και τα γαλλικά. Ο όρος Αγγλοαμερική χρησιμοποιείται για τις αγγλόφωνες χώρες της Αμερικής, κοινώς τις ΗΠΑ και τον Καναδά (στον οποίο δεύτερη επίσημη γλώσσα είναι τα γαλλικά), αλλά μερικές φορές και για το Μπελίζε και ορισμένα τμήματα της Καραϊβικής. Ο όρος Λατινική Αμερική αναφέρεται γενικά στο χώρο νότια των ΗΠΑ όπου κυριαρχούν λατινογενείς γλώσσες, ειδικότερα στο Μεξικό, τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, το μεγαλύτερο μέρος της Καραϊβικής και τη Νότια Αμερική.
Ανθρωπογεωγραφία (2) Η Γαλλική γλώσσα έχει παίξει ιστορικά σημαντικό ρόλο στη Βόρεια Αμερική και παραμένει κύρια γλώσσα σε μερικές περιοχές. Ο Καναδάς έχει δυο επίσημες γλώσσες, καθώς τα γαλλικά είναι επίσημη γλώσσα στο Κεμπέκ και μαζί με τα αγγλικά επίσημη γλώσσα στο Νιου Μπράνσγουικ. Άλλα μέρη όπου μιλιέται η γαλλική είναι οι Γαλλικές Δυτικές Ινδίες και ο Σαιν Πιερ και Μικελόν, καθώς και η Λουιζιάνα των ΗΠΑ όπου είναι επίσημη γλώσσα. Η Αϊτή συμπεριλαμβάνεται σε αυτή την κατηγορία για ιστορικούς κυρίως λόγους, αλλά οι Αϊτινοί μιλούν Κρεόλ καθώς και γαλλικά. Η Κρεόλ, αν και προέρχεται από τα γαλλικά, δεν αποτελεί διάλεκτό τους αλλά ξεχωριστή γλώσσα.
Ανθρωπογεωγραφία (3) Από κοινωνική και πολιτιστική άποψη, η Βόρεια Αμερική αποτελεί μια καλά καθορισμένη και διακριτή οντότητα. Ο Καναδάς και οι ΗΠΑ έχουν παρόμοιο πολιτισμό και παραδόσεις, καθώς είναι και οι δυο πρώην Βρετανικές αποικίες. Λόγω των ιστορικών αυτών δεσμών έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στις δυο χώρες μια κοινή πολιτισμική και οικονομική αγορά. Αντίστοιχα, οι Λατινόφωνες χώρες αποτέλεσαν στο παρελθόν αποικίες της Ισπανίας. απομονωμένο.
Ανθρωπογεωγραφία (4) Στο Μεξικό και τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, όπου άνθισε ο πολιτισμός των Μάγια, οι λαοί διατηρούν κοινές παραδόσεις που δεν γνωρίζουν γεωγραφικά σύνορα. Η Κεντρική Αμερική και η Λατινόφωνη Καραϊβική έχουν ιστορικά περισσότερα κοινά στοιχεία λόγω γεωγραφικής εγγύτητας, καθώς και λόγω του γεγονότος ότι το Μεξικό, μετά την ανεξαρτησία του από την Ισπανία, δεν προώθησε την ιδέα μιας Κεντροαμερικανικής Ένωσης και παρέμεινε σχετικά
Ανθρωπογεωγραφία (5) Από οικονομική άποψη, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ είναι οι πλουσιότερες και πιο αναπτυγμένες χώρες της ηπείρου, ακολουθούμενες από το Μεξικό, μια πρόσφατα βιομηχανοποιημένη χώρα. Οι χώρες της Κεντρικής Αμερικής και της Καραϊβικής είναι πολύ λιγότερο αναπτυγμένες. Οι πιο σημαντικές οικονομικές ολοκληρώσεις της περιοχής είναι η Καραϊβική Κοινότητα και Κοινή Αγορά (CARICOM), η Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (NAFTA) και πιο πρόσφατα η Κεντροοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (CAFTA).
Ανθρωπογεωγραφία (6) Η τελευταία είναι παράδειγμα της οικονομικής αληλλοστήριξης που επιζητούν τα περιφερειακά κράτη της περιοχής προκειμένου να βελτιώσουν την οικονομική τους κατάσταση. Ο πληθυσμός της Βόρειας Αμερικής είναι έντονα φυλετικά και εθνοτικά διαφοροποιημένος. Οι τρεις κύριες εθνοτικές ομάδες είναι οι λευκοί, οι Μεστίζο και οι μαύροι (κυρίως Αφροαμερικάνοι και έγχρωμοι της Καραϊβικής). Υπάρχουν σημαντικές μειονότητες Ινδιάνων και Ασιατών, καθώς και άλλες εθνοτικές ομάδες.
Η Νέα Υόρκη
Το Τορόντο
Χώρες και περιοχές Η Βόρεια Αμερική συχνά χωρίζεται σε υποπεριοχές, δεν υπάρχει όμως κάποιος επίσημος διαχωρισμός. Η Κεντρική Αμερική αποτελεί το νότιο τμήμα της περιοχής, αλλά το βόρειο όριό της καθορίζεται διαφορετικά ανάλογα με την πηγή. Από γεωφυσική άποψη, η περιοχή της Κεντρικής Αμερικής ξεκινά στον Ισθμό του Τεχουαντεπέκ στο Μεξικό, δηλαδή στα όρια των Πολιτειών Καμπέτσε, Τσιάπας, Ταμπάσκο, Κιντάνα Ρου και Γιουκατάν.
Χώρες και περιοχές (2) Κατά τον ΟΗΕ το Μεξικό αποτελεί τμήμα της Κεντρικής Αμερικής· αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συμπεριλαμβάνει το Μεξικό, όπως και το Μπελίζ. Από γεωπολιτική άποψη το Μεξικό συνήθως δεν θεωρείται μέρος της Κεντρικής Αμερικής. Ο όρος Μεσοαμερική χρησιμοποιείται κάποιες φορές για να περιγραφούν συλλογικά το Μεξικό και οι Χώρες της Κεντρικής Αμερικής και της Καραϊβικής, και μπορεί να αφορά και την Κολομβία και τη Βενεζουέλα που βρίσκονται στη Νότια Αμερική.
Πολιτικός χάρτης της Βόρειας Αμερικής