ΟΜΑΔΑ 5 Ο Οδυσσέας ταξιδεύει με τα σύμβολα ΟΜΑΔΑ 5 Ο Οδυσσέας ταξιδεύει με τα σύμβολα Google Maps & MapMaker Interactive Μέλη Ομάδας : Σταυρούλα Πλάκα, Κατερίνα Μπούκουρα, Μαρία Παναγή

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ & ΠΡΟΤΕΡΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ & ΠΡΟΤΕΡΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Σαν προαπαιτούμενες γνώσεις λάβαμε τα εξής: Τα νήπια κατέχουν απλή χρήση του υπολογιστή  (ενεργοποίηση/ απενεργοποίηση, χρήση ποντικιού, πληκτρολογίου κ.α.). Επίσης τα νήπια είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τους χάρτες όταν τους βλέπουν χωρίς να αντιλαμβάνονται σε τι χρησιμεύουν ή τι συμβολίζουν. Πρότερες γνώσεις: Οι εικόνες γίνονται πιο εύκολα κατανοητές για τα παιδιά ως αναπαραστάσεις του πραγματικού χώρου. Γνωστικές δυσκολίες: τα παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη διπλή αναπαράσταση των συμβόλων σε ένα χάρτη (την αφηρημένη στο χάρτη και την πραγματική στον πραγματικό χώρο). Τα παραπάνω βρέθηκαν μέσω αναζήτησης στο διαδίκτυο (google schoolar) και πιο συγκεκριμένα από την μεταπτυχιακή εργασία της Κίλια Μαρία «Διερεύνηση της ικανότητας κατανόησης αναπαραστάσεων του χώρου από παιδιά προσχολικής εκπαίδευση». Έχοντας λάβει υπόψη τις πρότερες γνώσεις των παιδιών, στη συνέχεια θέσαμε κάποιες προαπαιτούμενες ώστε τα παιδιά να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις δραστηριότητες, οι οποίες αναπτύχθηκαν με κύριο σκοπό την αντιμετώπιση των παραπάνω γνωστικών δυσκολιών (στόχοι- εμπόδια). Σχεδιάσαμε δραστηριότητες ανίχνευσης (ψυχολογικής και γνωστικής προετοιμασίας) ώστε να εντοπίσουμε τις πρότερες και τις γνωστικές δυσκολίες ώστε να αντιμετωπισθούν οι δεύτερες μέσω των δραστηριοτήτων διδασκαλίας και εμπέδωσης. Και τέλος με δραστηριότητες αξιολόγησης να εξακριβώσουμε αν επιτεύχθηκε ο παραπάνω στόχος μας.

ΣΚΟΠΟΣ & ΣΤΟΧΟΙ  Σκοπός: Να κατανοήσουν ότι τα αντικείμενα του πραγματικού κόσμου αντιστοιχούν με σύμβολα στη δισδιάστατη αναπαράσταση (χάρτης).Να κατανοήσουν δηλαδή, ότι τα σύμβολα που βλέπουμε σε ένα χάρτη έχουν διπλή φύση  Στόχοι: α) Χαμηλού επιπέδου: Τα νήπια να μπορούν να αναγνωρίζουν τι σημαίνουν τα σύμβολα στο χάρτη (σπίτι, δρόμος, εκκλησία). β) Υψηλού επιπέδου: Να αντιληφθούν ότι τα σύμβολα και οι αποστάσεις του χάρτη αντιστοιχούν με πραγματικά αντικείμενα και αποστάσεις του πραγματικού κόσμου. Συμβαδίζει με το Νέο Αναλυτικό πρόγραμμα στη ενότητα ο Πλανήτης ΓΗ και και το διάστημα στο  διότι με βάση αυτό τα παιδιά θα πρέπει να εξοικειωθούν με  τις διάφορες μορφές ρεαλιστικής και συμβολικής αναπαράστασης της επιφάνειας και συνολικά του πλανήτη Γη. Ο εκπαιδευτικός παρέχει ποικιλία ρεαλιστικών απεικονίσεων και εργαλείων αναπαράστασης της Γης και επεξεργάζονται με τα παιδιά  τους περιορισμούς κάθε μοντέλου σε σχέση με τη πραγματικότητα που αναπαριστά (λογισμικό google maps). Eπίσης τα παιδιά καλούνται να σημειώσουν μια πορεία στο χάρτη με αφορμή το φανταστικό ταξίδι του ταξιδευτή μας του Οδυσσέα.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ & ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ Διδακτικές Στρατηγικές: Δραστηριότητα ψυχολογικής προετοιμασίας: Ερωταποκρίσεις, καταιγισμός ιδεών. Δραστηριότητα γνωστικής προετοιμασίας: ανίχνευση. Τρόποι Ανίχνευσης: Παιδικό σχέδιο (χαρτογράφηση σχολείου), ερωτήσεις Παραδείγματα Ερωτήσεων: «έχετε ξαναδεί το χάρτη της Ελλάδας;», «Πιστεύετε πως μπορεί να βοηθήσει και τον φίλο μας τον Οδυσσέα στο ταξίδι του;», «Μπορείς και εσύ να δείξεις με το δικό σου τρόπο στον Οδυσσέα πως να εξερευνήσει όλο το σχολείο μας;», «Μπορείς να χρησιμοποιήσεις διαφορετικό χρώμα για τα κτήρια, τις αίθουσες και τις διαδρομές;». Αιτιολόγηση Τρόπων Ανίχνευσης: Χρησιμοποιούμε τη διδακτική στρατηγική των ερωταποκρίσεων ώστε να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να μας αναφέρουν τυχόν εμπειρίες τους με τη χρήση του χάρτη καθώς και να μοιραστούν μαζί μας τους λόγους που προτείνουν συγκεκριμένους Ελληνικούς τόπους που βρίσκονται στο χάρτη. Επίσης χρησιμοποιείται και ο καταιγισμός ιδεών στην προσπάθεια μας να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να βρούνε τρόπους να βοηθήσουν το ταξίδι του Οδυσσέα.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ & ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ Στη δραστηριότητα διδασκαλίας θέτουμε τη γνωστική δυσκολία ως στόχο της δραστηριότητας. Πιο συγκεκριμένα την χωρίζουμε σε 3 επιμέρους στόχους. Στη δραστηριότητα εμπέδωσης διαπραγματεύονται ξανά οι στόχοι ώστε τα νήπια να τις κατανοήσουν πλήρως. Για παράδειγμα, δυσκολεύονται στο να κατανοήσουν την διπλή φύση των συμβόλων και εμείς τα παροτρύνουμε να κατονομάσουν τα σύμβολα του χάρτη και να τα αντιστοιχίσουν με τα αντικείμενα του πραγματικού κόσμου. Χρησιμοποιούμενες Διδακτικές Στρατηγικές: παρατήρηση και πειραματισμός (1η δράση Διδασκαλίας) παρατήρηση, ανακάλυψη, διερεύνηση (2η δράση διδασκαλίας) αναγνώριση και διατύπωση προβλέψεων (3η διδασκαλίας)  Οργάνωση δεδομένων(δημιουργία χάρτη, σύνδεση τόπου με σύμβολο) (1η εμπέδωσης) σύγκριση συμβόλων, αντιστοίχιση δεδομένων (συμβόλων με τόπους), περιήγηση στην πόλη (2η δράση εμπέδωσης)

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ & ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ (2) Προστιθέμενη Αξία:  Τα λογισμικά που χρησιμοποιήσαμε προσφέρουν πλεονεκτήματα στη διαδικασία της μάθησης σε σχέση με συμβατικούς τρόπους διδασκαλίας. Το παιδί με τη χρήση του λογισμικού εμπεδώνει καλύτερα την γνώση από ότι με άλλους τρόπους διδασκαλίας. Τα παιδιά μαθαίνουν με τον υπολογιστή και χρησιμοποιούν τα λογισμικά ως γνωστικά εργαλεία ώστε να οικοδομήσουν μόνα τους τη γνώση μέσω της επεξεργασίας των λειτουργιών του λογισμικού και να αποκτήσουν ικανότητες υψηλού επιπέδου. Υλοποίηση δυνατοτήτων λογισμικού: Το νήπιο στο google maps πειραματίζεται με όλες τις μεταβλητές που του προσφέρει το λογισμικό. Ερεύνα μόνο του το χάρτη της Ελλάδας, κάνοντας για παράδειγμα zoom in στις περιοχές που επιθυμεί σε αντίθεση με τη χρήση ενός απλού χάρτη που δεν  του προσφέρει τέτοιες δυνατότητες. Επίσης, μπορούν να δουν φωτογραφίες που να αντιστοιχούν στα μέρη που εντοπίζουν. Στο λογισμικό Interactive MapMaker μπορούμε να αντιστοιχίσουν τα σύμβολα του λογισμικού με τα κατάλληλα μέρη.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ & ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ (3) Ρόλος Εκπαιδευτικού: Διευκολυντής, βοηθητικός, δεν παρέχει έτοιμες λύσεις. Διδακτικές Βοήθειες: Ο/η εκπαιδευτικός με κατάλληλες ερωτήσεις γίνεται διευκολυντής της διαδικασίας. Βοηθάει και ενθαρρύνει τα με τις ερωτήσεις τα παιδιά ώστε να ολοκληρώσουν με επιτυχία τις δραστηριότητες και να επιτευχθούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι. Παραδείγματα Ερωτήσεων: «τι διαφορές παρατηρείτε στην εικόνα όταν πατάτε zoom in, out», «πως βλέπετε την εικόνα τώρα πιο κοντά, πιο μακριά;». Επίσης τα παιδιά επικοινωνούν και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους βοηθώντας το ένα το άλλο.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Διδακτική Στρατηγική: στρατηγική της αξιολόγησης Τρόπος αξιολόγησης: με δραστηριότητα επίλυσης προβλήματος. Παραδείγματα Ερωτήσεων: «μπορείς να βρεις την κάρτα που ταιριάζει στο  σύμβολό σου;», «μπορείς να μας πεις τι απεικονίζει το σύμβολο που ακουμπάς;» Αιτιολόγηση τρόπων Αξιολόγησης: Χρησιμοποιήσαμε την επίλυση προβλήματος ώστε να συνειδητοποιήσουμε αν επιτεύχθηκαν οι στόχοι που θέσαμε στο εκπαιδευτικό σενάριο. Πιο συγκεκριμένα ο εκπαιδευτικός μέσω της αξιολόγησης διορθώνει πιθανά προβλήματα που παρουσιάστηκαν για την καλύτερη ροή του σεναρίου. Όσον αφορά τους μαθητές τους δίνεται η ευκαιρία μέσω της αξιολόγησης να διαπραγματευτούν ξανά θέματα που πιθανόν δεν έχουν κατανοήσει πλήρως ώστε να συμπληρώσουν τα κενά τους και τέλος να εξακριβωθεί αν επιτεύχθηκαν οι διδακτικοί στόχοι του σεναρίου από τους μαθητές.

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ, ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ & ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ Στη δεύτερη δράση διδασκαλίας τα παιδιά πειραματίζονται με τα κουμπιά λήψης οδηγιών, διεύθυνση αφετηρίας και προορισμού ώστε να ανακαλύψουν τη διαδρομή που εμφανίζεται στο χάρτη και να διερευνήσουν (σύνδεση συμβόλου- τόπου) τα σύμβολα όπου εμφανίζονται. Το λογισμικό οπτικοποίησης παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον στα παιδιά δίνοντάς τους τη δυνατότητα να χειριστούν τις μεταβλητές και να παρατηρήσουν τα αποτελέσματα των αλλαγών. Με αυτό τον τρόπο βγάζουν τα κατάλληλα συμπεράσματα, ανακαλύπτουν σχέσεις σε έννοιες και γεγονότα (πχ: σύμβολο- πραγματική τοποθεσία).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κίλια Μ.,(2011), "Διερεύνηση της ικανότητας κατανόησης αναπαραστάσεων του χώρου από παιδιά προσχολικής εκπαίδευσης"

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ Δυσκολευτήκαμε στην αναζήτηση πρότερων γνώσεων και γνωστικών δυσκολιών (αναπαραστάσεις). Δεν είχαμε προηγούμενη εμπειρία σε αναζήτηση βιβλιογραφίας. Το εκπαιδευτικό σενάριο, κατά τη σχεδίασή του, μας βοήθησε να κατανοήσουμε την αξία του εποικοδομισμού και πόσο σημαντική είναι η εφαρμογή του στο νηπιαγωγείο. Μας βοήθησε να παρατηρούμε τις δυσκολίες που έχουν τα νήπια και να τις αντιμετωπίζουμε με τις κατάλληλες δραστηριότητες. Επίσης ανακαλύψαμε τη σημασία και τη σημαντικότητα της σωστής χρήσης των λογισμικών στο νηπιαγωγείο. Τα σχόλια των άλλων ομάδων στο blog μας βοήθησαν να δούμε από διαφορετική οπτική γωνία την δουλειά μας και να μάθουμε να σκεφτόμαστε και ως παρατηρητές και να κάνουμε τις κατάλληλες διορθώσεις.