ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ
Επιστημονική Διαδικασία Θεωρία--- Εφαρμόζει το κριτήριο της επιστημονικής λογικής. Δηλαδή τι βλέπουμε όχι τι πρέπει να δούμε. Δεν υπάρχουν εδώ συζητήσεις γύρω από τις αξίες. Έρευνα---- Εφαρμόζει τα κριτήρια της παρατήρησης--- Η κοινωνική ζωή έχει μια κανονικότητα δεν είναι ένα χάος. Στατιστική--- Εφαρμόζει την εξήγηση. Τι αναμένεται λογικά?? Οι κοινωνιολογοι έχουν δύο είδη σκέψης Εμπειρική ανάλυση: Ασχολείται με το πώς και τι γνωρίζουμε—περιγράφει και εξηγεί την πολιτική πραγματικότητα. Η εμπειρική ανάλυση χωρίζεται σε ποσοτική και ποιοτική ανάλυση. Η ποσοτική ανάλυση βασίζεται σε αριθμητικά δεδομένα ή χαρακτηριστικά περιπτώσεων ή υποκειμένων. Αιτία και αποτέλεσμα. Η ποιοτική ανάλυση βασίζεται στην κατανόηση του ερευνητή, των περιπτώσεων και των υποκειμένων. Περιλαμβάνει υποκειμενικές αξίες που μας οδηγούν στην πραγματικότητα. Αξιολογική/αξιακή ανάλυση (normative analysis) Ανάπτυξη και εξέταση υποκειμενικών στόχων και αξιών, ηθικών κανόνων που μας καθοδηγούν. Εδώ μπορεί να κάνουμε φιλοσοφικές ερωτήσεις γύρω από την ύπαρξη την ηθική, τούς κανόνες που διέπουν την κοινωνική ζωή, κλπ.
Η Κοινωνική Έρευνα πρέπει να αρχίζει με ένα ερευνητικό ερώτημα, ένα διανοητικό ερώτημα, ή ένα πρακτικό πρόβλημα. απαντά σε τρία είδη ερωτήσεων: τι (what), γιατί (why), και πώς (how). Αποβλέπει στην κάλυψη στόχων όπως: exploration, περιγραφή, εξήγηση, κατανόηση, πρόβλεψη, παρέμβαση, αξιολόγηση, και αποτίμηση επιπτώσεων (impact assessment). Εξήγηση και κατανόηση εκφράζονται ως why questions, και της παρέμβασης ως πως (how) ερωτήσεις. Οι υπόλοιπες αναφέρονται σε ερωτήσεις του τι (what). Οι στόχοι της έρευνας συνήθως επιδιώκονται με μια λογική σειρά, δηλαδή περιγραφή, ερμηνεία /κατανόηση και παρέμβαση Θεωρητικές υποθέσεις δίνουν πιθανές απαντήσεις στα γιατί (why) ερευνητικά ερωτήματα
ΣΗΜΕΙΑ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Οι κοινωνικοί επιστήμονες κυρίως επικεντρώνονται Χαρακτηριστικά α). άτομα------Φύλο, ηλικία, ύψος, οικογενειακή κατάσταση, ικανότητες, δυσλειτουργίες, κλπ. β). Κοινωνικές ομάδες--- μέγεθος, δομή, τοποθεσία, συλλογική περιγραφή των μελών της, κλπ. γ). Αντικείμενα --- Μέγεθος, ύψος, χρώμα, ή χαρακτηριστικά των ατόμων που σχετίζονται μαζί τους. Προσανατολισμοί Όταν τα άτομα είναι η μονάδα ανάλυσης συχνά εξετάζουμε ποιοι είναι οι προσανατολισμοί τους π.χ., στάσεις, πεποιθήσεις, προκαταλήψεις, κλπ. Δηλαδή γενικές τάσεις, κλίσεις ή προτιμήσεις. Τα άτομα μπορεί να χαρακτηρίζονται σαν θρησκόληπτα, φανατισμένα, διανοητικά καθυστερημένα, κλπ.
ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ/ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ: Οι μονάδες ή τα χαρακτηριστικά που εξετάζουμε για να περιγράψουμε περιληπτικά όλες τις παρόμοιες ενότητες. Ατομα: παρατηρούμε χαρακτηριστικά που αναφέρονται σε μια ομάδα ατόμων όπως φύλο, ηλικία, περιοχή, στάσεις, αντιλήψεις, συμπεριφορές, κλπ. Μετά συγκεντρώνουμε τις τιμές για ολόκληρη την ομάδα. Ομάδες, Π.Χ, παντρεμένα ζευγάρια, πόλεις, κλπ Οργανισμοί / εκκλησίες, πανεπιστήμια, στρατός, κλπ Κοινωνικά δημιουργήματα (Π.χ., βιβλία, κτίρια, αποφάσεις δικαστηρίων).
Επίπεδα μέτρησης Έννοιες μπορεί να μετρηθούν σε 4 διαφορετικά επίπεδα Ονομαστικό/τακτικό επίπεδο=κατηγορικές μεταβλητές= data κάτω από μία ομάδα mutually exclusive κατηγορίες=λιγότερες πληροφορίες, μικρότερη μορφή ανάλυσης Ισο-Διαστημικό/αναλογικό επίπεδο= matric μεταβλητές= κάτω από συγκεκριμένες κατηγορίες μέτρησης = συνεχείς ή ασυνεχείς
τύποι ανάλυσης: 4 τύποι ανάλυσης Μονομεταβλητή περιγραφική=περίληψη των χαρακτηριστικών μερικών φαινομένων/περιγραφή μεταβλητών Διμεταβλητή περιγραφική=περιγραφή της μορφής και της δύναμης της σχέσης μεταξύ μεταβλητών/ σύγκριση χαρακτηριστικών της ίδιας μεταβλητής σε διαφορετικούς πληθυσμούς επεξηγηματική=κατεύθυνση και δύναμη της επιρροής μεταξύ μεταβλητών επαγωγική= εκτίμηση εάν τα χαρακτηριστικά ή η σχέση του δείγματος ισχύουν στον πληθυσμό.
Ερευνητικές Υποθέσεις Οι στατιστικές υποθέσεις χρησιμοποιούνται για να καθιερώσουν στο εάν patterns που έχουν βρεθεί σε ένα τυχαίο δείγμα, μπορεί να γενικευθούν στον πληθυσμό. Αυτός είναι ο ρόλος της κοινωνικής έρευνας Τα στοιχεία παράγονται με την χρήση των ανθρώπινων αισθήσεων κυρίως όρασης, και ακοής, και μέσω των εργαλείων όπου παρατείνουν και συστηματοποιούν την χρήση τους. Αυτό απαιτεί μία συμφωνία μεταξύ κανόνων και κριτηρίων. Δεν εξασφαλίζουν αντικειμενικότητα αλλά την δυνατότητα σύγκρισης Τα data μπορεί να είναι ποσοτικά/ποιοτικά. πρωτογενή/δευτερογενή/τριτογενή
ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ: Πως διαμορφώνουμε ένα ερώτημα ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ: Πως διαμορφώνουμε ένα ερώτημα Επικεντρωμένο σε αυτό ακριβώς που ψάχνετε (μέγεθος, αιτίες, επιρροές , επιπτώσεις), για συλλογή σωστών πληροφοριών. Περιγραφική έρευνα: χρόνο κάλυψης, γεωγραφική περιοχή, τάσεις) Ενδιαφέρον ποιας πλευράς? (ποσοστά, κανόνες, προβλήματα, στάσεις, είδος) Πόσο αφηρημένο είναι το ενδιαφέρον σας??απλώς στοιχεία ή και αυτό που υποκρύπτουν οι περιγραφές??
Επεξηγηματική Έρευνα Πιο σύνθετα/αιτίες ή αποτέλεσμα/ Βιβλιογραφική έρευνα (βιβλιοθήκη/ τι έχουν βρει προηγούμενοι ερευνητές?) Λεπτομερής περιγραφή /πιθανές αιτίες (κάποιος νόμος, κάποια κοινωνική αλλαγή, κλπ.) Δικές μας ερμηνείες (ιδέες, πεποιθήσεις , εντυπώσεις) Συνομιλία με ειδικούς
Εξήγηση: εξετάζοντας μία πιθανή αιτία Αιτία. Βασισμένοι σε μία θεωρία μπορούμε να εξετάσουμε μία συγκεκριμένη πιθανή αιτία Πρώτα την εξετάζουμε και μετά την αξιολογούμε
Εξήγηση: εξετάζοντας πολλές πιθανές αιτίες Πιο λεπτομερής εξήγηση Τι προσπαθώ να εξηγήσω Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες Ποια αιτία θα τονίζω περισσότερο Ποιοι είναι οι πιθανοί μηχανισμοί
Έννοια= μια λέξη ή ένα σύμβολο που αντιπροσωπεύει μια ιδέα θεωρητικο κατασκεύασμα που βασίζεται στις παρατηρήσεις ή εμπειρίες /αντικατοπτρίζουν μια κοινώς αποδεκτή σημασία Δείκτες =ειδικά μέτρα των πραγματικών/ παρατηρούμενων πραγμάτων που δειχνουν παρουσία ή απουσία μιας έννοιας. Πραγματικός Ορισμός: Αντικατοπτρίζει την ουσιαστική φύση μιας έννοιας/όχι χρησιμότητα στην μέτρηση. Ονομαστικός Ορισμός: Είναι ο όρος που έχει καθοριστεί από τον ερευνητή στην συγκεκριμένη έρευνα. Πειραματικός Ορισμός: Πιο λεπτομερής ορισμός ή μια λεπτομερής διαδικασία που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση μιας έννοιας.
Κλίμακες μέτρησης Μια διαδικασία συνδυασμού δεικτών σε μια μετρίσιμη διάσταση η οποία αντιπροσωπεύει την ευρύτερη έννοια/κάθε ένα =ένα μέρος Oι κλίμακες δίνουν την δυνατότητα ανάπτυξης της έννοιας/ βασίζονται στην συσσώρευση των δεικτών μιας μεταβλητής Αφορούν την ίδια θεωρητική έννοια Η γενική κλίμακα αποτελείται από μια σειρά ερωτήσεων οι οποίες ενοποιούνται και μετριώνται ως σύνολο. Ο συνολικός βαθμός που προκύπτει από τον ερωτώμενο αντιπροσωπεύει την γενική του στάση/ τακτική κλίμακα Σπουδαιότεροι κλίμακες: Likert, Guttman, Thurstone, Semantic Differential, Borgadus.
Κλίμακα Likert Βαθμός συμφωνίας ή διαφωνίας σε κάποιο θέμα που διατυπώνεται από το ερωτηματολόγιο. Η κλίμακα παρουσιάζεται ευθεία γραμμή με σταθερές διαιρέσεις (συνήθως 5)/ Ευρεία χρήση Μία πρόταση όπου ο ερωτώμενος καλείται να απαντήσει εάν συμφωνεί ή διαφωνεί, σαν σύνολο, όχι μία- μία
Κλίμακα Guttman Μετράται η ένταση και η βαρύτητα της έννοιας Εξετάζει το διαφορετικό βαθμό όπου ένα άτομο συνδέεται με μια άλλη ομάδα Oι ερωτήσεις τίθενται σε ιεραρχική διάταξη και εκφράζουν μειωμένη ή αυξημένη στήριξη Κάθε ερώτηση συνοδεύεται από δύο απαντήσεις/ οι απαντήσεις μπορούν να συνοψιστούν σε ένα κοινό αριθμό/ αντιπροσωπεύει το πιο κοντινό αποδεκτό αποτέλεσμα
Κλίμακα Thurstone Κατασκευάζει την κλίμακα με την συμμετοχή των ίδιων των ερωτώμενων Εκφράζει την αντίληψη των ερωτώμενων περισσότερο από τις άλλες Ερευνητής διατυπώνει 50-100 ερωτήσεις/ τις διανέμει/ ποιες έχουν την μεγαλύτερη συχνότητα?
Αξιοπιστία και Εγκυρότητα Εγκυρότητα: καλύπτει αυτό που λέει/όχι απόλυτη εγκυρότητα Εμπειρική εγκυρότητα=κριτήριο το εργαλείο μέτρησης / Θεωρητική κριτήριο η θεωρία Επιφανειακή εγκυρότητα: εάν τα κριτήρια ανταποκρίνονται στο θέμα Εγκυρότητα περιεχομένου/όταν καλύπτονται όλες οι πτυχές του φαινομένου που εξετάζεται Εγκυρότατα κατασκευής της έννοιας=εάν η έννοια έχει συμφωνεί με την θεωρία
Αξιοπιστία Αξιοπιστία=επαναληπτικές μετρήσεις δίνουν το ίδιο αποτέλεσμα/τρόποι ελέγχου αξιοπιστ Μέθοδος ελέγχου –επανελέγχου/ρωτάς διαφορετικές χρονικές περιόδους Εναλλασσόμενων τύπων=2 διαφορετικές λλα ισοδύναμες κλίμακες/ίδιο δείγμα την ίδια στιγμή Μέθοδος διχοτόμησης= 2 ίσα μέρη ερωτήσεων και ελέγχεις ομοιογένεια των απαντήσεων