6ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Πρωτοπόρων Δασκάλων 6ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Πρωτοπόρων Δασκάλων Συνεργάτες στη Μάθηση Microsoft Hellas

Τίτλος δραστηριότητας: Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα e-Twinning «Οικοσυστήματα γύρω μας – Μαθητές/τριες από την Ελλάδα και την Πολωνία οδηγούνται στην ουσιαστική μάθηση με τους εννοιολογικούς χάρτες» «Ecosystems around us - Greek and Polish children leading to meaningful education through concept maps» Όνομα Εκπαιδευτικού: Καρτσιώτου Θωμαϊς, M.Sc. Σχολείο: Δ.Σ. Παληού Καβάλας Email: tzoymasn@hol.gr Τηλ.Επικοιν.: 6932467565

Τίτλος Δραστηριότητας Αντικείμενο: «Χρήση των ΤΠΕ για το e-Twinning Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα: Οικοσυστήματα γύρω μας – Μαθητές/τριες από την Ελλάδα και την Πολωνία οδηγούνται στην ουσιαστική μάθηση με τους εννοιολογικούς χάρτες» Τάξη: Δ’ τάξη δημοτικού Σκοπός: H συστηματική παιδαγωγική αξιοποίηση των εννοιολογικών χαρτών μέσω υπολογιστή, η χρήση των προγραμμάτων Word, PowerPoint της Microsoft και εργαλείων του Παγκόσμιου Ιστού Web2.0, καθώς και η αναγκαιότητα ένταξης των συνεργατικών περιβαλλόντων του κοινωνικού ιστού στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ήταν οι λόγοι που οδήγησαν τις εκπαιδευτικούς δύο σχολείων (του Δ.Σ. Παληού Καβάλας και του Δ.Σ. Szkola Podstawowa της Πολωνίας) στη χρήση των ΤΠΕ στην τάξη και στην ανάπτυξη ενός Περιβάλλοντος Κοινωνικής Δικτύωσης, ενός εργαλείου Wiki: http://ecosystemsaroundus.wikispaces.com. Λογισμικό: Word, PowerPoint, εργαλεία του Παγκόσμιου Ιστού Web2.0 (mind42, wiki, flickr, slide, picasa)

Περιγραφή δραστηριότητας Συμβατότητα με το Δ.Ε.Π.Π.Σ. και τα Α.Π.Σ. Σύμφωνα με το ισχύον ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ η Μελέτη Περιβάλλοντος διασυνδέεται με προγράμματα και αξιοποιεί την εμπειρία από την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την αγωγή καταναλωτή, την κυκλοφοριακή αγωγή, τη σύγχρονη τεχνολογία, κ.ο.κ. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Το μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος συνδέθηκε διαθεματικά με το μάθημα της Ελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας, τα Εικαστικά, την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και τις Νέες Τεχνολογίες. Τα οικοσυστήματα, που διαπραγματεύτηκαν οι μαθητές/τριες για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα από την ενότητα που διδάσκεται στο γνωστικό αντικείμενο της Μελέτης Περιβάλλοντος: «Η φύση είναι το σπίτι μας», ήταν τα παρακάτω: Ορεινό οικοσύστημα – Mountainous ecosystem Θαλάσσιο οικοσύστημα – Ocean/Sea ecosystem Πεδινό οικοσύστημα – Lowland ecosystem Οικοσύστημα πόλης – Urban ecosystem Τα τελευταία χρόνια έχω ενσωματώσει τις ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία, χρησιμοποιώντας τα λογισμικά της Microsoft και τα εργαλεία του Web2.0. Συνεργάζομαι με σχολεία της Ελλάδας και της Ευρώπης μέσα από εκπαιδευτικές πλατφόρμες (http://www.protovoulia.org, http://www.etwinning.gr/) και οι μεταπτυχιακές μου σπουδές είχαν σχέση με τις Νέες Τεχνολογίες και την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΠΜΣ του Πανεπιστημίου Αιγαίου: Φύλο και Νέα Εκπαιδευτικά και Εργασιακά Περιβάλλοντα στην Κοινωνία της Πληροφορίας).

Διδασκαλία Στην τάξη υπήρχε ένας υπολογιστής και ένας video προβολέας και μπορούσε να αξιοποιηθεί το εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Οι δραστηριότητες υλοποιήθηκαν με τη συνεργατική διδασκαλία. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των 4 μαθητών/τριών, με υποομάδες των 2 έως 3 μαθητών/τριών. Οι μαθητές/τριες γράψανε κείμενα σε Word -συνεντεύξεις που πήρανε και γράμματα στους μαθητές/τριες της Πολωνίας- κάνανε παρουσιάσεις PowerPoint, ζωγράφισαν ομαδικά τα οικοσυστήματα, κατασκεύασαν εννοιολογικούς χάρτες σε χαρτόνια, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα και στη συνέχεια κατασκεύασαν εννοιολογικούς χάρτες στον υπολογιστή και στις δύο γλώσσες, με το πρόγραμμα mind42. Στο τέλος κάθε δραστηριότητας παρουσίαζαν τη δουλειά τους στους/στις συμμαθητές/συμμαθήτριές τους. Το ίδιο έκαναν και οι μαθητές/τριες του σχολείου της Πολωνίας και στη συνέχεια μέσα από την πλατφόρμα του e-twinning και τα εργαλεία του twin space οι μαθητές/τριες και από τις δύο χώρες μπορούσαν να ανταλλάξουν τις δουλειές τους, να συνομιλούν και να επικοινωνούν. Επίσης, μέσω του wiki εργαλείου «ανέβαζαν» τις ποικίλες δραστηριότητες που υλοποίησαν καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος, κείμενα σε Word, Power Point, εννοιολογικούς χάρτες, φωτογραφίες, videos και slides. Μ’ αυτό τον τρόπο έμαθαν για τη ζωή και το περιβάλλον μιας άλλης χώρας και αλληλεπίδρασαν σε ένα περιβάλλον κοινωνικής δικτύωσης με σεβασμό στην εθνική, πολιτισμική και γλωσσική διαφορετικότητα. Η διάρκεια του προγράμματος ήταν από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο του 2010.

Παραδείγματα

Ομαδική Χρήση του Word Processing και του Power Point της Microsoft

Παραδείγματα Word και PowerPoint της Microsoft

Μαθητές/τριες της Ελλάδας ζωγραφίζουν το θαλάσσιο οικοσύστημα A Picasso class

Polish students working on the water ecosystem

Εννοιολογικός χάρτης θαλάσσιου οικοσυστήματος με τη χρήση του mind42

Αναπτυξη ενΟΣ WIKI ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ στον παγκοσμιο ιστο web 2.0 http://ecosystemsaroundus.wikispaces.com ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Anαπτυξη του wiki Στο wiki «ανεβάσαμε» όλη τη δουλειά που κάναμε με την Πολωνία για το e-twinning πρόγραμμά μας: «Ecosystems around us - Greek and Polish children leading to meaningful education through concept maps». Στα αριστερά του μενού της αρχικής σελίδας μπορείτε να επισκεφθείτε τις ζωγραφιές τους εννοιολογικούς χάρτες που κατασκευάσανε οι μαθητές της Ελλάδας και της Πολωνίας στο χαρτόνι και στον υπολογιστή, κείμενα, παρουσιάσεις, slides και videos για όλες τις δραστηριότητες που υλοποιήσαμε κατά τη διάρκεια της σχ. χρονιάς 2009-10. Μπορείτε ακόμη να δείτε τις επισκέψεις που κάναμε στη φύση με αφορμή το e-twinning πρόγραμμα. Τέλος, μπορείτε να δείτε τα βραβεία του έργου και τους διαγωνισμούς που λάβαμε μέρος.

Το menου του wiki home Mind maps made by hand Mind maps by mind42 Paintings and drawings Photo gallery Presentations about the ecosystems Participating schools eTwinning Presentation of our project in the Public Library of Kavala Actions in nature Spring Day for Europe 2010 Greek Ancient Theater photos Project awards

Πολλαπλασιαστικεσ δρασεισ Το e-twinning πρόγραμμα παρουσιάστηκε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Καβάλας στις 5 Μαρτίου 2010 σε μαθητές, γονείς και στελέχη της εκπαίδευσης της Αν. Μακεδονίας και Θράκης. Στη 1 Ιουνίου 2010 βιντεοσκοπήθηκε και παρουσιάστηκε στην εκπαιδευτική πλατφόρμα της Μορφωτικής Πρωτοβουλίας (http://www.protovoulia.org). Στις 11 Ιουνίου παρουσιάστηκε στο Δ.Σ. Παληού σε μαθητές, γονείς και συναδέλφους, διότι πιστεύουμε ότι τα θέματα του περιβάλλοντος αφορούν όλους μας. Στις 10 Δεκεμβρίου παρουσιάστηκε σε δασκάλους/ες του Ν. Καβάλας σε σεμινάριο που διοργάνωσε η υπεύθυνη του Γραφείου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Π.Ε. Ν.Καβάλας. Πρόκειται να παρουσιαστεί στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, την άνοιξη του 2011 και να δημοσιευθεί στα πρακτικά.

βραβεια του προγραμματοσ Βραβεύτηκε με την Εθνική Ετικέτα Ποιότητας της Πολωνίας, την Εθνική Ετικέτα Ποιότητας της Ελλάδας και την Ευρωπαϊκή Ετικέτα Ποιότητας. Η Ελλάδα συμμετείχε και στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα "Άνοιξη της Ευρώπης" στο διαγωνισμό «Becoming teacher for 1 day!» και η Πολωνία βραβεύτηκε στην κατηγορία «Bio masks». Η Ελλάδα συμμετείχε στα e-Learning Awards 2010, στο διαγωνισμό για τα Εθνικά Βραβεία e-Twinning και μαζί με την Πολωνία συμμετέχουν στο διαγωνισμό για τα Ευρωπαϊκά Βραβεία e-Twinning.

Σύγκριση Οι ΤΠΕ μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των μέσων και των μεθόδων διδασκαλίας: τα λογισμικά της Microsoft και οι υπηρεσίες του Παγκόσμιου Ιστού Web2.0 μπορούν να συμπληρώσουν κενά και αδυναμίες του «συμβατικού» διδακτικού υλικού και να συνεισφέρουν στο μετασχηματισμό των παραδοσιακών μεθόδων διδασκαλίας και του περιβάλλοντος μάθησης. Μετασχηματισμός των παραδοσιακών μεθόδων διδασκαλίας σημαίνει καινοτομία στην εκπαίδευση και αναφέρεται στη διαφοροποίηση της οργάνωσης και διεξαγωγής της εκπαιδευτικής διαδικασίας από την παραδοσιακή της μορφή. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπονήθηκε σ’ ένα «νέο μαθησιακό περιβάλλον», όπου χρησιμοποιούσαμε τον υπολογιστή στην τάξη, οι μαθητές/τριες είχαν ενεργό ρόλο, συνεργάστηκαν και αλληλεπιδρούσαν. Στο νέο μαθησιακό περιβάλλον οι μαθητές/τριες εργάστηκαν σε ομάδες (συνεργατική διδασκαλία), ενώ στο παραδοσιακό εργάζονται ατομικά και ο δάσκαλος/α κάνει χρήση της μετωπικής διδασκαλίας. Στις νέες μορφές διδασκαλίας συμμετείχαν όλοι/ες οι μαθητές/τριες, αφού έψαχναν, αναζητούσαν και επεξεργάζονταν της πληροφορίες, ώστε να οικοδομήσουν τη γνώση και να αναπτύξουν τις αντίστοιχες δεξιότητες. Σ’ αυτό το περιβάλλον μάθησης ο/η μαθητής/τρια αξιολογήθηκε καθ’ όλη την εκπαιδευτική διαδικασία και από το παραγόμενο αποτέλεσμα, κι όχι μόνο από τον έλεγχο του βαθμού συγκράτησης και αποστήθισης πληροφοριών, όπως γίνεται στην παραδοσιακή αξιολόγηση.

Αξιολόγηση Σύμφωνα με τη διαμορφωτική αξιολόγηση καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, την προσθετική αξιολόγηση και μια ποιοτική έρευνα με ανοιχτού τύπου ερωτήσεις που διενεργήθηκε στο τέλος του προγράμματος με τις μαθητές/τριες, επιτεύχθηκαν οι στόχοι του περιβαλλοντικού e-Twinning προγράμματος: Ενθαρρύνθηκαν οι μαθητές/τριες στη χρήση των Τ.Π.Ε. και αναπτύχθηκαν οι δεξιότητες του ψηφιακού εγγραμματισμού. Εξοικειώθηκαν οι μαθητές/τριες με λογισμικά Word, PowerPoint της Microsoft και εργαλεία του Web2.0, καθώς και με τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών μέσω υπολογιστή. Απέκτησαν οι μαθητές/τριες μ’ ένα είδος βιώματος (επισκέψεις στο εργαλείο wiki, σε ιστοσελίδες, ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες και blogs του διαδικτύου) εύκολη πρόσβαση σε πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές που έχουν σχέση με θέματα που διαπραγματεύονται στο γνωστικό αντικείμενο της Μελέτη Περιβάλλοντος. Εξοικειώθηκαν μ’ ένα Περιβάλλον Κοινωνικής Δικτύωσης (wiki) το οποίο διευκολύνει την επικοινωνία, την ανταλλαγή ιδεών, την ανακάλυψη, τη συνεργασία, την οικοδόμηση νοήματος περιεχομένου και γνώσης και παρέχει κίνητρο συμμετοχής στη μάθηση. Εφαρμόστηκε η συνεργατική διδασκαλία και ανέπτυξαν οι μαθητές/τριες την ικανότητα επικοινωνίας σε διαφορετικά εθνικά, γλωσσικά, και πολιτισμικά πλαίσια. Μεταμορφώθηκε το μαθησιακό περιβάλλον της τάξης από παραδοσιακό σε «νέο» και «σύγχρονο».

Αξιολόγηση του προγράμματος με ποιοτική έρευνα. Φράσεις παιδιών. «Ο υπολογιστής, τα προγράμματα και το wiki είναι υπέροχα! Συνεργαζόμαστε με παιδιά άλλης χώρας, επικοινωνούμε με το ίντερνετ, και ανταλλάσσουμε φωτογραφίες» Κωνσταντής «Μ’ αρέσει που γράφουμε στον υπολογιστή και επικοινωνούμε με παιδιά μιας άλλης χώρας» Βασίλης «Δουλεύουμε με το Word και το PowerPoint, κάνουμε εννοιολογικούς χάρτες και τα ανεβάζουμε όλα μέσω του wiki στο διαδίκτυο» Κλεάνθης «Αυτή η συνεργασία μας με τα παιδιά από την Πολωνία μου αρέσει πολύ, γιατί μαθαίνουμε για το σχολείο τους, για τη ζωή τους στην Πολωνία και βοηθάμε το περιβάλλον» Χριστιάνα «Με το wiki βλέπουμε τις παρουσιάσεις των παιδιών της Πολωνίας για το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα, μαθαίνουμε τα ονόματά τους και βλέπουμε τις φωτογραφίες τους» Κατερίνα «Γράφουμε, κάνουμε παρουσιάσεις, επικοινωνούμε και ανταλλάσσουμε φωτογραφίες, εικόνες και βίντεο με θέματα από το περιβάλλον» Χριστίνα

Επιπλέoν Σχόλια Η διαδικασία που ακολουθήθηκε επεκτάθηκε ενδοσχολικά και σε άλλες τάξεις του Δ.Σ. Παληού με τη συνεργασία εκπαιδευτικών της ίδιας σχολικής μονάδας και εξωσχολικά με τη συνεργασία με το σχολείο της Πολωνίας. Η χρήση των ΤΠΕ καταργεί τα χωροχρονικά σύνορα και για το σχολικό έτος 2010-11 συνεχίζεται το παρόν πρόγραμμα και εκπονούνται ακόμη δύο ευρωπαϊκά προγράμματα. Το ένα «Everyday Life at Primary School» γίνεται με τη συνεργασία 6 ευρωπαϊκών κρατών (Ελλάδα, Πολωνία, Σλοβακία, Ιρλανδία, Αγγλία και Γαλλία) και το άλλο «Creative e-Learning: Children of the World. Greek and Polish students working together on poverty and social exclusion» για τον Κοινωνικό Αποκλεισμό και τη Φτώχεια (2010 Ευρωπαϊκό Έτος καταπολέμησης της Φτώχειας και το Κοινωνικού Αποκλεισμού) εκπονείται σε συνεργασία με την Πολωνία, όπου συμμετέχουν 10 εκπαιδευτικοί από το Δ.Σ. Παληού. Για την επικοινωνία και τις δραστηριότητες των προγραμμάτων αναπτύχθηκε ακόμη ένα εργαλείο wiki στη διεύθυνση: http://everyday-life-at-primary-school.wikispaces.com/.