Θρησκευτικη μεταρρυθμιση

Η ρωμαιοκαθολικη εκκλησια σε κριση Διοικητική ανεπάρκεια, πολυτέλεια της αυλής, ηθική διαφθορά εκκλησιαστικών αξιωματούχων Αμάθεια του κατώτερου κλήρου Έλεγχος των πιστών από την Εκκλησία με την απειλή του κακού (συγχωροχάρτια)

Αντίδραση από τους φορείς του ανθρωπιστικού κινήματος που αναζητούν το αυθεντικό πνεύμα του χριστιανισμού Ζητούν άμεση επαφή με τα ιερά κείμενα Τυπογραφία και μεταφράσεις Αγίας Γραφής σε λαϊκή γλώσσα από τον 16ο αι. Η κρίση στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έλαβε και κοινωνικο-πολιτικό χαρακτήρα

Η μεταρρυθμιση του λουθηρου Λαϊκή δυσαρέσκεια στις Γερμανικές χώρες για τη φορολογία της Εκκλησίας Προσπάθεια Γερμανών ηγεμόνων να απαλλαγούν από την παπική επιρροή και τον αυτοκράτορα Αφορμή : μαζική έκδοση συγχωροχαρτιών από τον πάπα Λέοντα Ι’ (1515)

Πωληση συγχωροχαρτιων

Έντονη αντίδραση του μοναχού και θεολόγου Μαρτίνου Λούθηρου 95 θέσεις: θυροκόλλησε σε εκκλησία της Βιτεμβέργης τα επιχειρήματά του εναντίον των συγχωροχαρτιών

Ο πάπας τον αφόρισε ως αιρετικό Ο Λούθηρος έκαψε δημόσια την παπική βούλλα Ο αυτοκράτορας Κάρολος Ε’ κάλεσε τον Λούθηρο να απολογηθεί ενώπιον της Δίαιτας, η οποία τον καταδίκασε ως αιρετικό και τον έθεσε εκτός νόμου Τον έκρυψε ο εκλέκτορας της Σαξονίας

Το κήρυγμα του Λούθηρου είχε επίδραση στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική πραγματικότητα Το 1529 η Δίαιτα αποκήρυξε τον Λουθηρανισμό Γερμανοί ηγεμόνες διαμαρτυρήθηκαν: διαμαρτυρόμενοι ή προτεστάντες Ομολογία της Αυγούστας: υπόμνημα με τις βασικές αρχές του Λουθηρανισμού (1530) Ειρήνη της Αυγούστας: αναγνώριση της νομιμότητας του Λουθηρανισμού από τον αυτοκράτορα και δικαίωμα των ηγεμόνων για επιβολή του δόγματος που επιθυμούσαν

Διαδοση της μεταρρΥθμισης Επεκτάθηκε στις σκανδιναβικές χώρες Στην Ελβετία: εκδηλώθηκε στη Ζυρίχη κίνηση του Ζβίγγλιου, που απέτυχε και στη Γενεύη οργανωμένη από τον Ιωάννη Καλβίνο, που πέτυχε Ο Καλβινισμός διαδόθηκε στη Γαλλία, Κάτω Χώρες, Ελβετία και Σκωτία

Αντίδραση Γάλλων βασιλέων εναντίον των Ουγενότων Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου (24 Αυγούστου 1572) : σφαγή 2.000 ανθρώπων στο Παρίσι

Στην Αγγλία: η διαμάχη του βασιλιά Ερρίκου Η΄ οδήγησε στη ρήξη με τη Ρώμη (1534) Η Αγγλικανική Μεταρρύθμιση είχε χαρακτήρα θρησκευτικό, πνευματικό και πολιτικό Συνδύασε στοιχεία Λουθηρανισμού και Καλβινισμού Η Αγγλικανική Εκκλησία αναγνωρίστηκε από το κράτος

Η αντιμεταρρυθμιση Αντίδραση της Καθολικής Εκκλησίας: Μοναχικά τάγματα: αναδιοργάνωση των παλιών και ίδρυση νέων – έργο τους η προπαγάνδα μέσω εκπαιδευτηρίων, νοσοκομείων, φιλανθρωπικών ιδρυμάτων και έκδοσης βιβλίων Ιερά Εξέταση: αναδιοργάνωση του θεσμού, βασανιστήρια και καύση πάνω στην πυρά Λογοκρισία: ίδρυση του Συμβουλίου Λογοκρισίας για τη σύνταξη καταλόγου απαγορευμένων βιβλίων θεολογικών, φιλοσοφικών και επιστημονικών Σύνοδος του Τρέντο: ηθικοπνευματική ανασυγκρότηση και αποσαφήνιση του καθολικού δόγματος

Οι συνεπειες της μεταρρυθμισης Τέλος της θρησκευτικής ενότητας της Ευρώπης Συνδέθηκε με τη διαδικασία διαμόρφωσης εθνικών ταυτοτήτων Η Γαλλία κλονίζεται από θρησκευτικές διαμάχες τον 16ο αι. Η καλβινιστική Ολλανδία αποσπάται από την καθολική Ισπανία Τον 17ο αι. ξεσπά ο Τριακονταετής πόλεμος (1618-1648) μετά την προσπάθεια των Γερμανών αυτοκρατόρων να επιβάλουν τον καθολικισμό

Η Μεταρρύθμιση και κυρίως ο Καλβινισμός υποστήριζε την ατομική δραστηριότητα Συνέβαλε στην ανάπτυξη του κοινοβουλευτισμού και του κεφαλαιοκρατικού συστήματος Ολλανδία, Αγγλία και Η.Π.Α.: πολιτειακές μεταβολές και εξελίξεις Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία: σημαντική υστέρηση Γαλλία: Επανάσταση του 1789 για να παρακολουθήσει την ανάπτυξη της Αγγλίας

Μεταβολές στη νοοτροπία και τις κοινωνικές σχέσεις Νέα ρεύματα στις επιστήμες, τα γράμματα και τις τέχνες Διάδοση της παιδείας από διαμαρτυρόμενους και καθολικούς