ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ταξη β Αντικειμενο 5ο Γυμνάσιο Ηρακλείου ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ταξη β Αντικειμενο Αποστολακη Αλικη

Τι είναι το αντικείμενο; Είναι ο όρος της πρότασης στον οποίο μεταβαίνει η ενέργεια του Υ του ρήματος. Π.χ Ο Ηρακλής σκοτώνει το λιοντάρι Ρήμα= σκοτώνει Υ= ο Ηρακλής Α= λιοντάρι Ὁ Σωκράτης διδάσκει τήν ἀρετήν Ρήμα= διδάσκει Υ= Ὁ Σωκράτης Α= τήν ἀρετήν

Για να βρούμε το αντικείμενο ρωτούμε το ρήμα: ποιον, τι, από ποιον, σε ποιον Το συναντάμε στις πλάγιες πτώσεις Γενική , δοτική, αιτιατική Άλλες μορφές Αντικειμένου: Μπορεί να είναι ένα απαρέμφατο ή μια δευτερεύουσα πρόταση Προσοχή! Δεν παίρνουν όλα τα ρήματα Αντικείμενο. Έτσι έχουμε τα μεταβατικά ενεργητικά ρήματα δηλ. αυτά που παίρνουν Αντικείμενο Και τα Αμετάβατα δηλ. αυτά που δεν παίρνουν Αντικείμενο

ΡΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΑΜΕΤΑΒΑΤΑ ΜΟΝΟΠΤΩΤΑ ΔΙΠΤΩΤΑ γενική και δοτική (Παίρνουν ένα αντικείμενο ΔΙΠΤΩΤΑ (παίρνουν δύο αντικείμενα) ΑΜΕΤΑΒΑΤΑ γενική και δοτική αιτιατική και γενική αιτιατική και δοτική αιτιατική και αιτιατική

Ξεκινάμε …. Να θυμάσαι : Για να μάθεις συντακτικό πρέπει να μάθεις να ρωτάς Α. Μονόπτωτα Οἱ Ἀθηναῖοι ἐπιμελοῦντο τῆς πόλεως 1.Το ρήμα είναι ἐπιμελοῦντο (γ΄πληθυντικό) 2. Ρωτάμε: ποιοι ἐπιμελοῦντο; = Οἱ Ἀθηναῖοι >Υποκείμενο 3. Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: ποιον ἐπιμελοῦντο ;= τῆς πόλεως >Αντικείμενο Οἱ Ἀθηναῖοι ἐπείθοντο τοῖς νόμοις 1.Το ρήμα είναι ἐπείθοντο (γ΄ πληθυντικό) 2. Ρωτάμε: ποιοι ἐπείθοντο ; Οἱ Ἀθηναῖοι = >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: σε ποιους ἐπείθοντο ; = τοῖς νόμοις >Αντικείμενο

Θρασύβουλος ἔθυε θυσίαν 1.Το ρήμα είναι ἔθυε (γ΄ενικό) 2.Ρωτάμε: ποιος ἔθυε ; = Θρασύβουλος > Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4.Ρωτάμε: τι ἔθυε ; = θυσίαν> Αντικείμενο και μάλιστα σύστοιχο γιατί θυσία < Θύω Οἱ στρατιῶται ἐστεφάνουν τόν ἄγγελλον 1.Το ρήμα είναι ἐστεφάνουν (γ΄πληθυντικό) 2.Ρωτάμε: ποιοι ἐστεφάνουν; = Οἱ στρατιῶται >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: ποιον ἐστεφάνουν ; = τόν ἄγγελλον >Αντικείμενο   Οὐκ ἐδύναντο ἐλθεῖν 1.Το ρήμα είναι ἐδύναντο (γ΄πληθυντικό) 2.Ρωτάμε: ποιοι ἐδύναντο; =(οὗτοι) >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι ἐδύναντο; = ἐλθεῖν >Αντικείμενο

Οὗτοι ἔλεγον ὅτι πρός ἐσπέρας ἥξοι τό στράτευμα. 1.Το ρήμα είναι (γ΄πληθυντικό) 2.Ρωτάμε: ποιοι ἔλεγον; = Οὗτοι >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι ἔλεγον; = ὅτι πρός ἐσπέρας ἥξοι τό στράτευμα >Αντικείμενο Β. Δίπτωτα   Οἱ παῖδες φέρουσιν πέπλον τῇ Ἀθηνᾷ. 1.Το ρήμα είναι φέρουσιν (γ΄πληθυντικό) 2.Ρωτάμε: ποιοι φέρουσιν ; = Οἱ παῖδες >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι φέρουσιν; = πέπλον >Αντικείμενο άμεσο 5. σε ποιον φέρουσιν; = τῇ Ἀθηνᾷ > Αντικείμενο έμμεσο

Ὁ πατήρ κατέλιπεν αὐτῷ τήν οὐσίαν 1.Το ρήμα είναι κατέλιπεν (γ΄ενικό) 2.Ρωτάμε: ποιος κατέλιπεν ; = Ὁ πατήρ >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι κατέλιπεν; = τήν οὐσίαν >Αντικείμενο άμεσο 5. σε ποιον κατέλιπεν; = αὐτῷ > Αντικείμενο έμμεσο Διδάσκει τούς παῖδας ῥητορικήν 1.Το ρήμα είναι διδάσκει (γ΄ενικό) 2.Ρωτάμε: ποιος διδάσκει; = (Οὗτος )>Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι διδάσκει ; = ῥητορικήν >Αντικείμενο έμμεσο 5. ποιους διδάσκει; = τούς παῖδας > Αντικείμενο άμεσο ( όταν και τα δύο αντικείμενα είναι σε αιτιατική, το άμεσο είναι το έμψυχο και το έμμεσο το άψυχο)

Παρεχώρησαν τῆς ὁδοῦ τῷ βασιλεῖ 1.Το ρήμα είναι παρεχώρησαν (γ΄πληθυντικό) 2.Ρωτάμε: ποιοι παρεχώρησαν; = (Οὗτοι) >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι παρεχώρησαν; = τῆς ὁδοῦ >Αντικείμενο άμεσο 5. σε ποιον παρεχώρησαν; = τῷ βασιλεῖ > Αντικείμενο έμμεσο Ἐκέλευε ἡμᾶς παραδιδόναι τά ὅπλα 1.Το ρήμα είναι Ἐκέλευε (γ΄ενικό) 2.Ρωτάμε: ποιος Ἐκέλευε; = Οὗτος >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι Ἐκέλευε; = παραδιδόναι >Αντικείμενο άμεσο 5. ποιους Ἐκέλευε; = ἡμᾶς > Αντικείμενο έμμεσο Ξενοφών ἐρωτᾷ αὐτούς εἰ βούλονται 1.Το ρήμα είναι ἐρωτᾷ (γ΄ενικό) 2.Ρωτάμε: ποιος ἐρωτᾷ ; = >Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε: τι ἐρωτᾷ; = εἰ βούλονται ( δευτερεύουσα προτ.) >Αντικείμενο άμεσο 5. ποιους ἐρωτᾷ; = αὐτούς > Αντικείμενο έμμεσο

Στο παρακάτω παράδειγμα μπορείς να βρεις αν το ρήμα είναι μονόπτωτο ή δίπτωτο Οἱ ἵπποι φέρουσιν τόν σῖτον καί τούς καρπούς ἐκ τοῦ ἀγροῦ φέρουσιν 1.Το ρήμα είναι 2.Ρωτάμε: ποιοι Φέρουσιν; = Οἱ ἵπποι > Υποκείμενο 3.Το ρήμα είναι μεταβατικό 4. Ρωτάμε:τι Φέρουσιν; = τόν σῖτον , τούς καρπούς > Αντικείμενο Επομένως το ρήμα είναι μονόπτωτο γιατί παίρνει δύο αντικείμενα στην ίδια πτώση   Παρατήρηση Μερικά ρήματα παίρνουν δύο αιτιατικές από τις οποίες η μία προσδιορίζει την άλλην. Από αυτές τις αιτιατικές η μία είναι αντικείμενο και η άλλη είναι κατηγορούμενο του αντικειμένου Τήν τoιαύτην δύναμιν ἀνδρείαν ἔγωγε καλῶ Ρήμα καλῶ Ποιος καλῶ = ἔγωγε > Υποκείμενο Ποια καλῶ; = δύναμιν > Αντικείμενο Πως καλῶ; = ἀνδρείαν > Κατηγορούμενο του αντικειμένου

Και τώρα που μάθαμε για το αντικείμενο ας κάνουμε άσκηση πατώντας εδώ