4ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ: 2013 - 14 4ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ: 2013 - 14 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 1ου ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ  Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΤΜΗΜΑ: Β3

Εισαγωγή   Στην εργασία μας αυτή, θα σας μιλήσουμε για τον αθλητισμό… Τι είναι ο αθλητισμός; Ως λειτουργία: η συστηματική σωματική καλλιέργεια και δράση με συγκεκριμένο τρόπο και ειδική μεθοδολογία με σκοπό την καλύτερη σωματική απόδοση. Ως θεσμός: κοινωνικός θεσμός ο οποίος χαρακτηρίζει τη δεδομένη κοινωνία και τον πολιτισμό της. Παράδειγμα θεσμικής διαφοροποίησης Αρχαία Αθήνα: κοινωνικό και πολιτισμικό αγαθό με παιδαγωγικό χαρακτήρα. Αρχαία Σπάρτη: θεσμός στρατιωτικής εκπαίδευσης.

Βία στον σύγχρονο αθλητισμό Ιστορική αναδρομή Αρχαία Ελλάδα: Ύπαρξη βίαιων αθλημάτων (π.χ. Παγκράτειο, Πάλη), αλλά δεν υπάρχουν καταγεγραμμένα γεγονότα βίας μεταξύ των θεατών Ρωμαϊκή εποχή: Ύπερισχύουν τα βίαια αθλήματα, π.χ. μονομαχίες, θηριομαχίες, με ουσιώδες στοιχείο τον θάνατο κάποιων από τους συμμετέχοντες, χαρακτηριστικό που είχε επίπτωση στον ψυχισμό και την συμπεριφορά των θεατών, (π.χ. «Χαίρε, Καίσαρ, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν», υπόδειξη των θεατών για την θανάτωση ή επιβίωση των αγωνιζομένων) Βυζάντιο: Ιππόδρομος: δημοφιλής ασχολία για τον λαό του Βυζαντίου. Συχνά λάμβαναν χώρα εκεί σημαντικές εκτελέσεις καταδικασθέντων. Δημιουργία διαφόρων συνδέσμων οπαδών (Βενετοί, Πράσινοι, Ρούσσοι, Λευκοί), που οδήγησαν στην αιματηρή Στάση του Νίκα Μεσαίωνας: Πολύ δημοφιλές άθλημα, οι κονταρομαχίες, όπου αγωνίζονταν ιππότες και συχνά ευγενείς και υπήρχαν συχνά έως και θανάσιμοι τραυματισμοί

Αίτια βίας στα γήπεδα α) Ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει στα επεισόδια είναι η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, η οποία καλλιεργεί την επιδίωξη της νίκης με κάθε μέσο, οξύνει τον ανταγωνισμό και δυναμιτίζει το κλίμα των αθλητικών συναντήσεων. β) Η ανοχή και υπόθαλψη του φανατισμού από τους παράγοντες που διοικούν τα σωματεία, χωρίς να αντιδρούν σε αυτή την κατάσταση, ενθαρρύνουν την εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών στους αθλητικούς χώρους. γ) Οι αναπόδεικτες καταγγελίες για ευνοϊκές διαιτησίες προτρίνουν τους Έλληνες φιλάθλους να αποδοκιμάζει τον διαιτητή παρά να υποστηρίζει την ομάδα του.

δ) Οι πιεστικές συνθήκες ζωής, η ανεργία και τα γενικότερα προβλήματα, που συνιστούν τη σκληρή σημερινή πραγματικότητα και προκαλούν τη δυσαρέσκεια και την αντίδραση των νέων, η οποία συχνά διοχετεύεται στη βίαιη συμπεριφορά. ε) Ο χουλιγκανισμός πλέον αντιμεετωπίζεται ως τρόπος ζωής ή ιδεολογία για πολλούς νέους στη χώρα μας, όπως και σε πολλές άλλες παγκοσμίως. ζ) Μερίδα του αθλητικού τύπου, που πολλές φορές εξάπτει τους οπαδούς, άμεσα ή έμμεσα, με προκλητικά πρωτοσέλιδα και άρθρα και η επαναλαμβανόμενη αναμετάδοση των περιστατικών βίας από την τηλεόραση, αναπράγουν την βία στα γήπεδα.

Κοινωνικά προβλήματα ●Έλλειψη ιδανικών ●Έκπτωση αξιών ●Αδράνεια πολιτείας ●Κοινωνικές ανισότητες ●Ανεργία ●Περιθωριοποίηση ●Ναρκωτικά ●Φτώχεια ●Χαμηλό βιοτικό επίπεδο Τα παραπάνω υπάρχοντα κοινωνικά προβλήματα δημιουργούν ένα κατάλληλο περιβάλλον εκκόλαψης της εγκληματικότητας και βίας. Σε χώρους, μάλιστα, που ο άνθρωπος αποκτά συνείδηση μάζας όπως στα γήπεδα αρκεί ένα μεμονωμένο επεισόδιο για να ξεσπάσουν ευρύτερες βίαιες συγκρούσεις.

Επιπλέον, η κρίση του οικογενειακού θεσμού και της εκπαίδευσης εμποδίζει τους νέους να αναπτύξουν το αίσθημα του μέτρου, της ευθύνης και της συλλογικότητας. Η προπαγάνδα, η παιδεία, οι κοινωνικές αξίες, οι κοινωνικοί κανόνες και οι κοινωνικές συνθήκες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ατόμου. Η προσπάθεια των οπαδών να βρουν διέξοδο στα προσωπικά τους προβλήματα μέσα από την βία στα γήπεδα δείχνει την έλλειψη πολιτικής βούλησης και σχεδιασμού για την αντιμετώπιση χρόνιων κοινωνικών προβλημάτων από την πολιτεία. Τέλος, η ελαστικότητα στην εφαρμογή των νόμων και η κωλυσιεργία του κράτους σε αυτόν τον τομέα ενθαρρύνουν την παραβατική και αξιόποινη συμπεριφορά.

Χουλιγκανισμός Ως χουλιγκανισμός αναφέρεται η ανάρμοστη και βίαιη συμπεριφορά οπαδών αθλητικών ομάδων που οδηγεί στη διατάραξη της τάξης. Εκφάνσεις χουλιγκανισμού συνήθως θεωρούνται: α) η υβριστική συμπεριφορά σε γήπεδα κατά τη διάρκεια αγώνων πολλές φορές με ρατσιστική διάθεση β) η επιθετική συμπεριφορά σε αυτούς τους χώρους γ) οι εισβολές οπαδών στον αγωνιστικό χώρο πολλές φορές με βίαιες διαθέσεις δ) οι ομαδικές συγκρούσεις οπαδών εντός και εκτός γηπέδων καθώς και δολοφονίες που γίνονται μεταξύ οπαδών που τάσσονται υπέρ διαφορετικών ομάδων.

Σύμφωνα με τα παραπάνω μπορούμε να τους χωρίσουμε σε τέσσερις κατηγορίες χούλιγκαν: 1) Αυτοί που προκαλούν καταστροφές χωρίς ιδιαίτερη αφορμή, από έλλειψη παιδείας. 2) Αυτοί που μεταφέρουν εκτός έδρας εσωτερικές διαφορές και εθνικές αντιπαλότητες 3) Οι οπαδοί από χώρες με υψηλό ποσοστό ανεργίας και αλκοολισμού. 4) Οι κάτοικοι φτωχών χωρών που βλέπουν τα επεισόδια ως φυσική προέκταση ενός σημαντικού ποδοσφαιρικού αγώνα ή, αλλιώς, ως ενεργό προσφορά των φιλάθλων στον αγώνα των ομοϊδεατών τους ποδοσφαιριστών.

Ο ρόλος των Μ.Μ.Ε. → Ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη δημιουργία επεισοδίων φέρουν οι δημοσιογράφοι του γραπτού αλλά και του ηλεκτρονικού αθλητικού τύπου. Αυτό άρχισε πριν από κάποιες δεκαετίες, καθώς πριν από δύο γενιές δεν υπήρχαν ούτε τόσο συχνα επεισόδια στα γήπεδα, ούτε πολύ φανατικά άρθρα στις αθλητικές εφημερίδες. → Πολλοί σύγχρονοι φίλαθλοι πέφτουν θύματα αυτής της προπαγάνδας και φανατίζονται στην λογική που τους επιβάλλεται, δηλ. της λογικής της μάζας και του χούλιγκαν, κάποιου που κάνει τα πάντα για να υποστηρίξει την ομάδα του. Κατα τη γνώμη μου, αυτό το φαινόμενο παραμένει αμείωτο από την εμφανισή του, καθώς καθημερινά βλέπουμε την έχθρα ανάμεσα στους συλλόγους να μετουσιώνεται σε προκλητικά άρθρα.

Συνέπειες της βίας στα γήπεδα Στην κοινωνία και στην οικονομία  Καταστροφή εγκαταστάσεων, πολυδάπανες επιδιορθώσεις  Καθολικός αποκλεισμός φιλάθλων από τις κερκίδες, ακόμα και των συνετών θεατών  Επεισόδια με πολλούς τραυματισμούς ή ακόμα και θανάτους  Μειωμένη και μειούμενη προσέλευση στους αθλητικούς αγώνες, μειωμένα έσοδα για τους συλλόγους

Συνέπειες στο άτομο  Διακύβευση προσωπικής ασφάλειας και ακεραιότητας Καταρράκωση αξιοπρέπεια των θυμάτων Ενίσχυση ανασφαλειών και φόβων των πολιτών Αύξηση καχυποψίας προς κάποια άτομα και κοινωνική απομόνωσή τους

Μέτρα πρόληψης Για να αντιμετωπιστεί το μείζον αυτό πρόβλημα της βίας στα γήπεδα, θα πρέπει τόσο η πολιτεία, όσο και οι αθλητικοί σύλλογοι να αλλάξουν κάποια δεδομένα στον συγκεκριμένο τομέα. ● Aντικειμενικότητα και όχι αδικίες σε βάρος των λεγόμενων μικρών ομάδων ● Άμεση διακοπή του αγώνα σε περίπτωση εισβολής φιλάθλων στο γήπεδο ● Εντός του γηπέδου υπεύθυνοι για την ομαλή διεξαγωγή του αγώνα πρέπει να είναι οι σύλλογοι των ομάδων. ● Εκτός γηπέδου ο έλεγχος πρέπει να είναι εξίσου αυστηρός, από την αστυνομία. ●Το υλικό από τα βίντεο του κάθε αγώνα μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιείται από τις Αρχές που διεξάγουν τις έρευνες, σε περίπτωση επεισοδίων, ως αποδεικτικά στοιχεία.

Kαλό θα ήταν να πραγματοποιηθεί συζήτηση στη Βουλή για το θέμα της βίας στα γήπεδα, έτσι ώστε να γίνουν περισσότερες προτάσεις και να βρεθεί μία κοινή συνισταμένη. Άτομα που συλλαμβάνονται για πράξεις βίας, δεν θα πρέπει να τους επιτρέπεται να παρακολουθούν αγώνες για κάποιο διάστημα Οι σύνδεσμοι των οπαδών, άλλη μία πηγή φανατισμού, πρέπει να εποπτεύονται αυστηρά από τις αρχές  Πρέπει να πραγματοποιείται έλεγχος πριν την αναχώρηση τόσο των λεωφορείων όσο και των φιλάθλων αν κατέχουν εισιτήριο εισόδου, σε μεγάλες μετακινήσεις οπαδών. Επίσης τα λεωφορεία θα πρέπει να κάνουν τις διαδρομές τους χωρίς να κάνουν στάσεις και να φτάνουν στο γήπεδο σε καθορισμένη ώρα.

Εμπορευματοποίηση του σύγχρονου αθλητισμού Aλλάζει τον χαρακτήρα του αθλητισμού Ύπαραξη του επαγγελματικού αθλητισμού δηλητιριάζει και υπονομεύει κάθε ηθική βάση του ερασιτεχνικού αθλητισμού Ο αθλητισμός έχει εξελιχθεί από μια δραστηριότητα σε μια μεγάλη επιχείρηση. Η βιομηχανία του αθλητισμού είναι σήμερα από τις πλέον οικονομικές επιχειρήσεις και ο ίδιος έχει ενταχθεί στο σύγχρονο μάρκετινγκ. Οι σύλλογοι και οι χορηγοί τους θέτουν στόχο την αύξηση των κερδών και την θυσία και με κάθε μέσο νίκη του αθλητή Η επίτευξη των χρυσών μεταλλίων έχει αποκτήσει υψηλή αξία και πιέζει πολύ τους αγωνιζόμενους να γίνουν πρωταθλητές. Η ανάγκη αυτή για επιτυχία οδήγησε σε αυξημένη συχνότητα εμφάνισης περιστατικών χρήσης απαγορευμένων ουσιών

Τα συμβόλαια που υπογράφονται μεταξύ ορισμένων αθλητικών ομοσπονδιών και των χορηγών τους, τα οποία προβλέπουν αμοιβή ανάλογη με την απόδοση των αθλητών Δυστυχως όσο ο αθλητισμός είναι ποτισμένος με την εμπορευματοποίση τοσο ντοπινγκ θα γιγαντώνεται . Πρέπει λοιπόν να πούμε όχι στη χρήση αναβολικών και άλλων φαρμάκων που υποτάσουν τη ζωή των αθλητών στον κερδοφόρο για πολλούς πρωταθλητισμό. Ο αθλητισμός είναι κοινωνικό αγαθό και δεν πρέπει να μπαίνει στη λογική του ιδιωτικού κέρδους.