ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΛΚΟΟΛ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ

Η κατανάλωση αλκοόλ σε πρώιμη ηλικία είναι ένα ανησυχητικό γνώρισμα των σχετικά πρόσφατων χρόνων που αφορά σε ένα μεγάλο βαθμό στις χώρες του Δυτικού κόσμου, καθώς επίσης και στη χώρα μας. Στην Ευρώπη και την Αμερική, ο μέσος όρος ηλικίας κατά την οποία τα αγόρια δοκιμάζουν αλκοόλ είναι τα 11 έτη ενώ τα κορίτσια τα 13 έτη. Μέχρι τα 14 χρόνια τους, συνολικά το 41% των παιδιών συνολικά έχει δοκιμάσει τουλάχιστον ένα ποτό. Η πρόωρη έναρξη κατανάλωσης αλκοόλ έχει συσχετιστεί με βίαιη συμπεριφορά όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εφηβείας αλλά και της ενήλικης ζωής. Σύμφωνα με έρευνα μεταξύ μαθητών (317) των Τσούγκα του Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας, Τμήμα Ιατρικής του Α.Π.Θ. μόνον 15,7% των νέων αναγνωρίζουν το οινόπνευμα ως εξαρτησιακή ουσία - «ναρκωτικό». 3 στους 10 εφήβους (32%) θεωρούν «αθώα» την κατανάλωση ποτών 1 έως 2 κάθε ημέρα

Στην Ελλάδα, τα αγόρια αρχίζουν να πίνουν σε ηλικία 12,2 ετών και τα κορίτσια έναν χρόνο αργότερα. Ένα ποσοστό 10 – 15% των αλκοολικών είναι ανήλικοι. Στο σχολείο μας, τουλάχιστον το 50% πίνει «σκληρά» αλκοολούχα ποτά, σχεδόν όλοι οι μαθητές και μαθήτριες καταναλώνουν μπύρα και κρασί. Το μεγαλύτερο ποσοστό καταναλώνει 2-4 ποτά τον μήνα, αλλά άλλο ένα σημαντικό 2-3 ποτά την εβδομάδα. Οι περισσότεροι δηλώνουν ότι δεν πίνουν για κοινωνικούς λόγους (παρέες, πάρτι κλπ.) αλλά απλά επειδή τους αρέσει. Ένα 50% δηλώνει ότι έχει μεθύσει τουλάχιστον μια φορά. Από άλλα στοιχεία προκύπτει ότι την τελευταία δεκαετία αυξάνεται ολοένα η κατανάλωση αλκοόλ από 15χρονους. Το ανησυχητικό είναι ότι το 15% των εφήβων παραδέχεται ότι έχει μεθύσει πάνω από τρεις φορές μέσα σε ένα χρόνο. Και είναι ανησυχητικό επειδή το μεθυσμένο παιδί κινδυνεύει περισσότερο από τον μεθυσμένο ενήλικα.

ΕΡΩΤΗΣΗ 1: Ποια είναι η ηλικία σου; ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

ΕΡΩΤΗΣΗ 2: Πίνεις;

ΕΡΩΤΗΣΗ 3: Αν ναι,πόσο συχνά;

ΕΡΩΤΗΣΗ 4: Γιατί πίνεις;

ΕΡΩΤΗΣΗ 5: Τι πίνεις;

ΕΡΩΤΗΣΗ 6: Έχεις μεθύσει ποτέ;

ΕΡΩΤΗΣΗ 7: Πόσα οινοπνευματώδη ποτά πίνεις συνήθως την ημέρα που θα πιεις;

ΕΡΩΤΗΣΗ 8: Έχεις τραυματιστεί ή έχεις προκαλέσει κάποιον τραυματισμό,επειδή ήπιες;

ΕΡΩΤΗΣΗ 9: Γνωρίζεις τις συνέπειες του αλκοόλ;

ΚΙΝΔΥΝΟΙ - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Οι έφηβοι που πίνουν έχουν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από πνιγμό, πτώσεις ή αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Το αλκοόλ σχετίζεται άμεσα με το βίαιο θάνατο. Η αντιμετώπιση του προβλήματος είναι εφικτή με την συνεργασία της οικογένειας, του ίδιου του εφήβου, της αποφυγής της διαφήμισης και της σωστής ενημέρωσης με τη βοήθεια των παιδιάτρων.

ΑΛΚΟΟΛ Το αλκοόλ που βρίσκεται στα αλκοολούχα ποτά ονομάζεται αιθυλική αλκοόλη ή αιθανόλη και έχει το χημικό τύπο C2H5OH. Τα επίπεδα ανοχής του αλκοόλ είναι μεταβαλ- λόμενα και επηρεάζονται τόσο (α)από τις ιδιαιτερότητες του κάθε οργανισμού,όσο και (β)από τις συνθήκες, (γ)από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οργανισμός κάθε δεδομένη στιγμή κατανάλωσης. Ο τρόπος που το αλκοόλ επηρεάζει τον οργανισμό εξαρτάται από την πυκνότητα του στο αίμα, που είναι υψηλότερη όταν κάποιος πίνει γρήγορα.

Συστατικά και προέλευση Ο όρος αλκοόλ προέρχεται από την αραβική λέξη "al kohl". Το αλκοόλ που βρίσκεται στα αλκοολούχα ποτά ονομάζεται αιθυλική αλκοόλη ή αιθανόλη και έχει το χημικό τύπο C2 H5 OH. Ο άνθρακας, το υδρογόνο και το οξυγόνο αποτελούν τα μόνα στοιχεία της αιθυλικής αλκοόλης. Αυτή είναι το μόνο είδος αλκοόλης που είναι ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση, ταξινομείται φαρμακολογικά, ως γενικό καταστατικό και μπορεί να προκαλέσει καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος. Δεν έχει εξακριβωθεί πότε αρχίζει στην ανθρώπινη ιστορία, η χρήση του αλκοόλ, ούτε η εμφάνιση του μπορεί να συσχετισθεί με την ύπαρξη ορισμένων ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών. Η παραγωγή και πώληση οινοπνευματωδών ποτών είναι διαδικασίες ρυθμισμένες με νόμους από τους πρώτους κιόλας πολιτισμούς

Η κατανάλωση στους νέους

Αλκοόλ και τροχαία Συγκεκριμένα το αλκοόλ μειώνει σημαντικά την ικανότητα οδήγησης αφού: Δημιουργεί συναίσθημα ευφορίας ( υπερεκτίμηση δυνατοτήτων, υποτίμηση κινδύνων). Δημιουργεί κενά προσοχής Δημιουργεί επικίνδυνες καταστάσεις σε προϋπάρχουσες παθήσεις ( π.χ διαβητικούς, υπερτασικούς κλ.π.) Μειώνει το συντονισμό και την επιδεξιότητα κινήσεων Μειώνει την ικανότητα όρασης   Κάνει τα μάτια πολύ ευαίσθητα σε φώτα αντιθέτως ερχόμενων αυτοκινήτων. Μειώνει το πεδίο Όρασης ( δυσκολία αντίληψης πεζών από τα πλάγια) Δημιουργεί κόπωση, υπνηλία και αυξάνει το χρόνο αντίδρασης.

Συνέπειες Χιλιάδες έφηβοι οδηγοί κυκλοφορούν στους δρόμους υπό την επήρεια αλκοόλ, κάθε νύχτα και μάλιστα τα Σαββατόβραδα χωρίς να ελέγχονται από κανέναν και προκαλώντας σοβαρά ατυχήματα. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΕΚΑΒ, σχεδόν κάθε χρόνο το 57% των νεκρών προέρχονται από το 10,4% των τροχαίων με οδηγούς που έχουν πιει. Κάθε εβδομάδα και συγκεκριμένα κάθε Παρασκευή , Σάββατο και Κυριακή η Τροχαία Αττικής συλλαμβάνει περίπου 700 νεαρούς μέσοδηγούς για παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας . Από αυτούς 70 άτομα κατά ο όρο είτε είναι μεθυσμένοι όπως αποδεικνύεται από το αλκοτέστ που γίνονται , είτε έχουν πιει τόσο ώστε να είναι πάνω από το νόμιμο όριο κατανάλωσης αλκοόλ.

Η παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι στην Αυστραλία για παράδειγμα , τουλάχιστον το 50% των θανάτων από αυτοκινητιστικά δυστυχήματα έχουν μεγάλη σχέση με την κατανάλωσης αλκοόλης.

Παράγοντες που οδηγούν στην κατανάλωση αλκοόλ και δυστυχημάτων

Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές ομάδες παραγόντων που συμβάλλουν στα υψηλά ποσοστά εμπλοκής σε τροχαία δυστυχήματα των νέων οδηγών που είναι τα εξής: το επίπεδο των πραγματικών γνώσεων και ικανοτήτων τους οι προσωπικές τους εμπειρίες η προσωπική ανάπτυξη και ωριμότητα η κοινωνική κατάσταση και ο τρόπος ζωής. Αν και ο τρόπος ζωής φαίνεται να έχει κάποια σχέση με την οδήγηση και με την επίδοση του οδηγού και συχνά να επηρεάζει τον κίνδυνο εμπλοκής σε τροχαία δυστυχήματα, κάτι τέτοιο δεν έχει ερευνηθεί εκτενέστερα και σε βάθος. Το κύριο αντικείμενο της έρευνας ήταν να βρεθεί κατά πόσο υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του αυξανόμενου κινδύνου των οδηγών που τρέχουν και του τρόπου ζωής τους, της σκέψης τους και των ενεργειών τους σε κοινωνικό επίπεδο.