Το παιδικό παιχνίδι Εισαγωγικά σχόλια και ερμηνευτικές υποθέσεις Το παιδικό παιχνίδι Εισαγωγικά σχόλια και ερμηνευτικές υποθέσεις Η θεωρία του Piaget για το παιχνίδι

Η σημασία του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού Το παιχνίδι συμβάλλει στην ολόπλευρη (νοητική, συναισθηματική, σωματική) ανάπτυξη του παιδιού. Συγκεκριμένα: Συμμετέχει στην ανάπτυξη της σκέψης και της γλώσσας, στην καλλιέργεια της μίμησης και της φαντασίας Παρέχει ευκαιρίες για δημιουργικότητα και επίλυση προβλημάτων Δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να εκφράσει τα συναισθήματα του, να ανακαλύψει τον εαυτό του, να δομήσει την ταυτότητα του

Μέσω του παιχνιδιού το παιδί κοινωνικοποιείται, μειώνει τον εγωκεντρισμό του, εκπαιδεύεται στην κατανόηση και αποδοχή κανόνων.

Τον παιδαγωγικό ρόλο του παιχνιδιού είχαν επισημάνει αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι (Πλάτων, Αριστοτέλης) και φιλόσοφοι του 18ου αιώνα (Λοκ, Ρουσσώ). Στα τέλη του 19ου αιώνα το παιχνίδι ενσωματώνεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Γιατί παίζει το παιδί; - Σε τι χρησιμεύει το παιδικό παιχνίδι; Ερμηνευτικές θεωρίες για το παιχνίδι Θεωρία της πλεονάζουσας ενεργητικότητας: το παιχνίδι προσφέρει διέξοδο από την πλεονάζουσα παιδική ενεργητικότητα. Η ενεργητική εκτόνωση επιφέρει ευχάριστα συναισθήματα που λειτουργούν ως κίνητρο για παιχνίδι.

Ψυχαναλυτική θεωρία Freud: το παιχνίδι λειτουργεί ως διαδικασία κάθαρσης. Απελευθερώνει το παιδί από το άγχος και τις συναισθηματικές φορτίσεις Adler: το παιχνίδι προσφέρει ευκαιρίες για την απόδειξη των δυνατοτήτων του παιδιού αλλά και για την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης του

Θεωρία προάσκησης των ενστίκτων του K.Groos Οι διάφορες μορφές παιχνιδιού αποτελούν άσκηση των σωματικών και πνευματικών ικανοτήτων του ανθρώπου προκειμένου να προετοιμαστεί κατάλληλα για να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις της ζωής. Κάποια είδη παιχνιδιού (με την έννοια της άσκησης των ενστίκτων) παρατηρούνται και στα ζώα (ανώτερα θηλαστικά, πουλιά).

Θεωρία της κοινωνικο-γνωστικής ανάπτυξης των Piaget - Vygotsky

Η θεωρία του J. Piaget για το παιχνίδι

Προοδευτικά το παιδί ασκείται παίζοντας και χρησιμοποιώντας διάφορα αντικείμενα –παιχνίδια (κουδουνίστρα, μπάλα) Κύρια χαρακτηριστικά του παιχνιδιού άσκησης: Με το παιχνίδι άσκησης το παιδί - ασκεί το σώμα και τις λειτουργίες του - αφομοιώνει στοιχεία του εξωτερικού περιβάλλοντος

2.Το συμβολικό παιχνίδι Εμφανίζεται κατά το 2ο έτος. Αποτελεί εκδήλωση της συμβολικής νοημοσύνης που ξεκινά να αναπτύσσεται αυτή την περίοδο. Ενώ το παιχνίδι άσκησης παρατηρείται και στα ζώα, το συμβολικό παιχνίδι θεωρείται αποκλειστικό προνόμιο του ανθρώπου. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι η μίμηση και η αναπαράσταση. Το παιδί μιμείται και αναπαριστά δηλαδή συμβολίζει πρόσωπα, γεγονότα και συναισθηματικές καταστάσεις παίζοντας μόνο του ή με συνομηλίκους του, χρησιμοποιώντας ή όχι αντικείμενα.

Το συμβολικό παιχνίδι παρουσιάζει σημαντικά ψυχαναλυτικά στοιχεία Το συμβολικό παιχνίδι παρουσιάζει σημαντικά ψυχαναλυτικά στοιχεία. Μέσω του σ.παιχνιδιού, το παιδί εκτός από τη χαρά που βιώνει, έχει την ευκαιρία να διαλύσει συγκρούσεις, να εκδηλώσει αγωνίες, φόβους, επιθυμίες. Επίσης, το συμβολικό παιχνίδι αποτελεί ένα κύριο μέσο εξάσκησης της φαντασίας.

3.Το παιχνίδι των κανόνων Οργανώνεται γύρω στο 4ο έτος και τελειοποιείται από το 7ο έτος και μετά. Αποτελεί εκδήλωση της λογικής σκέψης και της ελάττωσης του εγωκεντρισμού του παιδιού που παρατηρείται αυτή την περίοδο. Ακόμη αποτελεί ένδειξη ότι το παιδί αρχίζει να κοινωνικοποιείται και ότι μπορεί να λειτουργεί μέσα σε μία ομάδα και να πειθαρχεί στους κανόνες της. Αυτή η μορφή παιχνιδιού απαιτεί τουλάχιστον δύο πρόσωπα και μια σειρά κανόνων δράσης. Κυριαρχεί και στην ενήλικη ζωή του ανθρώπου με τη μορφή ομαδικών ή αθλητικών δραστηριοτήτων (π.χ χαρτιά, ποδόσφαιρο, σκάκι κ.λ.π)