ΜΑΘΗΜΑ:ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΣΩΠΕΙΟΥ ΜΥΘΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΙΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΩΝ ΚΑΤΣΑΔΩΡΟΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΣΩΠΕΙΟΥ ΜΥΘΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ :ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΕ ΒΑΣΗ 5 ΑΙΣΩΠΕΙΟΥΣ ΜΥΘΟΥΣ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟ ΚΟΙΝΟ ΘΕΜΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Η διδασκαλία του μαθήματος θα καταλάβει τέσσερις διδακτικές ώρες από τέσσερα διαφορετικά σχολικά μαθήματα. Το έναυσμα δόθηκε στο μάθημα της ιστορίας με την αναφορά στους Ολύμπιους Θεούς. Θα συνεχιστεί στην Νεοελληνική Γλώσσα στην Ευέλικτη ζώνη και στα Θρησκευτικά. Αναφέρεται σε μαθητές Τετάρτης δημοτικού. Η τάξη αποτελείται από είκοσι (20) παιδιά. Οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες των 4 ατόμων με κριτήριο τις σχέσεις μεταξύ των μαθητών. Κάθε μύθος αντιστοιχεί σε μια ομάδα. Κριτήριο για την επιλογή των μύθων ήταν η αναφορά με συμβολικό χαρακτήρα σε κάποιον Ολύμπιο Θεό.
ΕΙΔΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Κατά την διάρκεια του μαθήματος της ιστορίας αφού αναφερθούμε στους Ολύμπιους Θεούς θα γίνει και μια μνεία για τα κατορθώματα τους , την εμπλοκή τους σε πολέμους, στην βοήθεια που έχουν προσφέρει κατά περιόδους σε κρίσιμες για τους ανθρώπους περιόδους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σημαντική συνδρομή της Θεάς Αθηνάς στον Τρωικό πόλεμο. Στη συνέχεια βασισμένοι στα κατορθώματα της Θεάς θα πούμε και ότι υπήρξαν πολλοί μύθοι στην αρχαιότητα που αναφέρονται στους Ολύμπιους Θεούς σαν σύμβολα. Ένας γνωστός συγγραφέας τέτοιων μύθων είναι ο Αίσωπος. Σε αυτό το σημείο η πορεία του μαθήματος αλλάζει ώστε να αναφερθούμε στον Αίσωπο και να διαβάσουμε κάποιους μύθους του που χρησιμοποιούν τους Ολύμπιους Θεούς. Η αναφορά στον Αίσωπο θα γίνει με όσο πιο παραστατικό τρόπο γίνεται έτσι ώστε να τα συγκρατήσουν οι μαθητές. Τέλος , θα ακολουθήσουν διάφορες εργασίες και δραστηριότητες για την κατανόηση των μύθων αφού πρώτα γίνει ανάγνωση τους από κάθε ομάδα.
ΑΙΣΩΠΟΣ Ο Αίσωπος καταγόταν από τη Θράκη ή από τη μικρασιατική Φρυγία. Ήταν δούλος και αγοράστηκε από τον φιλόσοφο Ξάνθο και στη συνέχεια από τον σοφό Ιάδμονα ο οποίος εκτίμησε τις πνευματικές του ικανότητες και τον απελευθέρωσε και αυτός χωρίς να χάσει ευκαιρία ταξίδεψε στην ανατολή και την Αίγυπτο. Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές που έχουν διασωθεί ήταν άσχημος και καμπούρης. Παρά τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του κατόρθωσε να θεωρηθεί πατέρας της μυθογραφίας. Έγραψε πολλούς μύθους μάλιστα σύμφωνα νε ιστορικές πηγές υπολογίζονται 356 οι γνωστοί βέβαια, γιατί πολλοί λένε ότι είναι πολύ περισσότεροι. Όσον αφορά τον θάνατο του υπάρχουν πολλές εκδοχές ωστόσο επικρατέστερη είναι αυτή που λέει ότι ο Αίσωπος πήγε στους Δελφούς και εκεί κατηγόρησε τους κατοίκους ότι δεν δουλεύουν αλλά περιμένουν να ζήσουν από τις προσφορές στο Θεό. Εκείνοι επειδή ένιωσαν προσβεβλημένοι θέλησαν να τον τιμωρήσουν και έτσι έκρυψαν μια χρυσή φιάλη του ναού στις αποσκευές του, έτσι τον κατηγόρησαν για κλοπή και τον τιμώρησαν ρίχνοντας τον στον γκρεμό Υάμπειο.
ΑΙΣΩΠΕΙΟΙ ΜΥΘΟΙ Ερμής και ο αγαλματοποιός Δίας, Ποσειδώνας, Αθηνά και Μώμος Οι μέλισσες και ο Δίας Ο Δίας και ο Απόλλων Ερμής και Γη
Ερμής και αγαλματοποιός Ο θεός Ερμής θέλοντας να μάθει πόσο τον εκτιμούν οι άνθρωποι πήγε στο εργαστήριο ενός γλύπτη .Ρωτάει την τιμή για τα αγάλματα του Δία και της Ήρας. Μαθαίνοντας ότι της θεάς είναι πιο ακριβό από του Δία, θεώρησε ότι το δικό του άγαλμα θα άξιζε περισσότερα. Δυστυχώς γι’ αυτόν ο γλύπτης του είπε ότι αν αγόραζε τα άλλα δύο αγάλματα θα το έδινε δωρεάν. Συμπέρασμα : Η κενοδοξία είναι ένα χαρακτηριστικό που οι άνθρωποι δεν εκτιμούν .Έτσι και ο κενόδοξος άντρας του μύθου δεν έχει καμία εκτίμηση από τους άλλους.
Δίας, Ποσειδώνας, Αθηνά, Μώμος Ο Δίας, ο Ποσειδώνας και η Αθηνά φτιάχνουν αντίστοιχα έναν ταύρο, έναν άνθρωπο και ένα σπίτι. Επέλεξαν ως κριτή τον Μώμο. Αυτός επειδή φθονούσε τα δημιουργήματα τους και επειδή δυσανασχετούσε έλεγε ότι ο Δίας έχει κάνει λάθος, επειδή δεν τοποθέτησε τα μάτια του ταύρου στα κέρατα του, για να βλέπει που χτυπάει, ότι ο Ποσειδώνας έκανε και αυτός λάθος, επειδή δεν κρέμασε απ’ έξω τις σκέψεις των ανθρώπων, για να μην ξεφεύγουν οι κακοί άνθρωποι δείχνοντας τι έχει ο καθένας στον νου του. Τρίτον έλεγε ότι η Αθηνά έπρεπε να τοποθετήσει τροχούς στο σπίτι ώστε να μπορεί να κινηθεί αν βρεθεί κοντά σε κακό γείτονα. Τότε ο Δίας αγανακτεί και τον διώχνει από τον Όλυμπο. Συμπέρασμα : Τίποτα και ποτέ δεν μπορεί να είναι τόσο τέλειο που να μην επιδέχεται κριτική και ψόγο για κάτι.
Οι μέλισσες και ο Δίας Οι μέλισσες επειδή ζήλεψαν τους ανθρώπους που παίρνουν το μέλι τους πήγαν στο Δία και του ζήτησαν να τους δώσει δύναμη ώστε να μπορούν να σκοτώνουν όσους ανθρώπους πλησιάζουν τις κερήθρες τους. Ο Δίας αγανάκτησε όμως μαζί τους για τον φθόνο τους και τις έκανε έτσι ώστε όταν κεντρίζουν κάποιον άνθρωπο να χάνουν το κεντρί τους και έπειτα να πεθαίνουν. Συμπέρασμα : Ποτέ δεν πρέπει να ζητάμε το κακό των άλλων μιας και αυτό μπορεί να στραφεί εναντίον μας.
Ο Δίας και ο Απόλλων Ο Δίας και ο Απόλλων συναγωνίζονταν για τις ικανότητες τους στο τόξο. Ο Απόλλωνας τέντωσε το όπλο του και εξαπόλυσε το βέλος του. Η βολή του Δία όμως ήταν τόσο μεγάλη που μόνο το άνοιγμα του τόξου του έφτασε τόσο μακριά ,όσο η βολή του Απόλλωνα! Συμπέρασμα : Κανένας δεν πρέπει να τα βάζει με τους ανώτερους του μιας και θα βγει χαμένος και οι υπόλοιποι θα τον περιγελούν.
Ερμής και Γη Ο Δίας έπλασε τον άντρα και τη γυναίκα και διέταξε τον Ερμή να τους οδηγήσει στη Γη και να τους δείξει πως και που θα σκάβουν για να βγάζουν περισσότερα. Όταν εκείνος εκτέλεσε την προσταγή του, η Γη στην αρχή πρόβαλλε εμπόδια. Βέβαια ο Ερμής προσπάθησε να την πείσει λέγοντας της ότι το έχει προστάξει ο Δίας, η Γή του απάντησε τα εξής: ΄ Ας σκάψουν όσο θέλουν μιας και στενάζοντας και κλαίγοντας θα τη δώσουν πίσω . Συμπέρασμα : Οι άνθρωποι συνήθως δανείζονται από κάποιον άλλον με ευκολία όμως επιστρέφουν τα δανεικά με δυσκολία
EΡΓΑΣΙΕΣ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Οι μαθητές ανά ομάδα θα διαβάσουν τον μύθο που τους έχει ανατεθεί και θα προσπαθήσουν με την δική μου βοήθεια να οδηγηθούν στο συμπέρασμα ,στο δίδαγμα του μύθου. Θα εντοπίσουμε τις άγνωστες λέξεις και θα προσπαθήσουμε να βρούμε συνώνυμες λέξεις. Θα λύσουμε τυχόν απορίες γενικού περιεχομένου που θα έχουν οι μαθητές. Έπειτα πάντα ανά ομάδες οι μαθητές θα συμπληρώσουν κάποιες ασκήσεις γραμματικές του τύπου συμπλήρωση κενού, σταυρόλεξο, κρεμάλα. Οι ασκήσεις της κάθε ομάδας θα είναι σχετικές με τον μύθο που έχουν αναλάβει.
ΜΑΘΗΜΑ ΕΥΕΛΙΚΤΗΣ ΖΩΝΗΣ Αφού γίνει κατανόηση του μύθου η κάθε ομάδα θα αναλάβει να δημιουργήσει ένα κολάζ σχετικό με τον μύθο. Σε μεγάλο χαρτόνι θα γράψουμε με όμορφα γράμματα τον μύθο. Θα προσπαθήσουμε να ζωγραφίσουμε κάτι σχετικό ή να τον διακοσμήσουμε όμορφα με εντυπωσιακά χρώματα και σχέδια. Φυσικά θα γράψουμε και τα ονόματα των μαθητών που το δημιούργησαν. Δεν θα ξεχάσουμε στο τέλος να γράψουμε και το επιμύθιο με έντονα γράμματα ώστε βλέποντας το καθημερινά να το εμπεδώσουμε καλύτερα. Αφού ολοκληρωθούν τα όμορφα κολάζ θα τα κολλήσουμε στον τοίχο της τάξης . Μαζί με αυτά θα φτιάξουμε και άλλο κολάζ όλοι μαζί για τον Αίσωπο. Στο μεταξύ κάθε ομάδα θα επιλέξει έναν άλλον μύθο που δεν τον έχουμε δουλέψει στην τάξη και θα προσπαθήσει με το παιχνίδι της παντομίμας να το παρουσιάσει στις άλλες ομάδες.
ΜΑΘΗΜΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ Ως διαθεματική εργασία αφού ολοκληρώσουμε το μάθημα των θρησκευτικών που είναι προγραμματισμένο θα συζητήσουμε για τα κοινά στοιχεία που παρουσιάζουν η δική μας θρησκεία με την τότε θρησκεία. Έτσι θα εντοπίσουμε ότι αυτοί που πίστευαν στους Ολύμπιους Θεούς δεν είναι ειδωλολάτρες μιας και πίστευαν και εκείνοι στο δικό τους Θεό όπως και εμείς. Ο Ιησούς είχε παρουσιαστεί σε κάποιους ανθρώπους για να τους βοηθήσει με διαφορετική μορφή όπως έκαναν και οι Ολύμπιοι Θεοί (πχ Αθηνά, Ήρα, Άρτεμις κα). Ένα ακόμα θέμα που θα μπορούσαμε να θίξουμε είναι να βρούμε και άλλα παραδείγματα παρέμβασης στην ζωή των ανθρώπων είτε των Ολύμπιων Θεών είτε του Ιησού (θαύματα, βοήθεια σε κρίσιμες στιγμές).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Τους μύθους επέλεξα από το βιβλίο του κύριου Θεόδωρου Γ. Μαυρόπουλου εκδόσεων ΖΗΤΡΟΣ «Αισώπειοι Μύθοι» Όσον αφορά την ζωή του Αίσωπου χρησιμοποίησα πληροφορίες από το ίδιο βιβλίο.