" Παίζοντας Νύχτα": Μια ποιοτική προσέγγιση στην μουσική εργασία Τσιουλάκης Ιωάννης, Μ.Α., Υπ. Διδ. Queen's University of Belfast Κεσίσογλου Γεώργιος, M.Sc., Υπ. Διδ. Ψυχολογίας, Α.Π.Θ.

Τίτλος / Μεθοδολογία “Working or Playing?” Hybrid identities and cosmopolitan imaginaries among professional musicians in Athens  35 ημι-δομημένες συνεντεύξεις με νέους επαγγελματίες μουσικούς στην Αθήνα.  Συμμετοχική παρατήρηση (ως μουσικός ή/και μέλος του κοινού)‏

Εθνομουσικολογία  Καταγωγή από τη Συγκριτική Μουσικολογία Μελέτη των μουσικών των «άλλων» λαών. (Curt Sachs – Erich von Hornbostel, Γερμανία )‏  Εθνομουσικολογία – Ανθρωπολογία της Μουσικής Στρουκτουραλισμός, «Η μουσική ως κουλτούρα» (Merriam, 1964)‏  Μουσική Ανθρωπολογία: ( )‏ Ερμηνευτική φαινομενολογία, «Η μουσική κουλτούρα» (Bohlman, 1991; Rice, 1994; 1997, Κάβουρας, 2007 )‏ Musical performance = Μουσική «επιτέλεση»

«Επαγγελματίας μουσικός»  «Επαγγελματίας»: 1. Κερδίζει χρήματα από τη μουσική ενασχόληση 1. Ένταξη στο χώρο της «νύχτας» 1. Αποδοχή από το κύκλωμα της μουσικής βιομηχανίας

«Επαγγελματίας μουσικός»  «Μουσικός»:  Εκτελεστής μουσικών οργάνων επί σκηνής  Αντιδιαστολή με τους άλλους επαγγελματίες του χώρου («τραγουδιστής», «δημιουργοί», «τεχνικοί», «παραγωγή»)‏

Επαγγελματική κατάρτιση  Σπουδές μουσικής και εξειδίκευση σε όργανο συνήθως σε παιδική ηλικία: 1. Εφηβικά μουσικά είδωλα – επαγγελματικά πρότυπα 1. Βιοπορισμός μέσω μουσικής πρακτικής (στοιχείο ταυτότητας)‏

Επαγγελματική πρακτική  Περιστασιακή απασχόληση  Μεταβαλλόμενες συνθήκες / επιτελεστικά πλαίσια  Προσαρμογή σε αντικρουόμενες αισθητικές και ιδεολογίες  Συνεχής διαπραγμάτευση κοινωνικής δύναμης στο εκάστοτε πλαίσιο

Βασικές θεωρητικές αρχές της «Ανάλυσης Λόγου» (Discourse Analysis)‏ 8  H γλώσσα θεωρείται βασική για την κοινωνική ζωή και χωρίς αυτή η κοινωνική ζωή δε θα ήταν εφικτή  Η γλώσσα κάνει πράξεις: είναι κάτι που το χρησιμοποιούμε  Οι αναλυτές της γλώσσας αναζητούν τις πράξεις που εκτελούνται από συγκεκριμένες γλωσσικές εκφορές και αντίστροφα πώς στην κοινωνική ζωή πράξεις επιτυγχάνονται μέσω των γλωσσικών εκφορών.  Μελετάμε τη γλώσσα μέσα στο πλαίσιό που εκφέρεται γιατί η σημασία των γλωσσικών εκφορών εξαρτάται από το πλαίσιο στο οποίο συμβαίνουν.  Οι ψυχολογικές καταστάσεις δεν πρέπει να θεωρούνται ότι κρύβονται πίσω από τη γλώσσα αλλά μέσα σε αυτή. Η γλώσσα χρησιμοποιείται για να συστήσει αυτό που είναι γνωστό ως «ψυχολογικές καταστάσεις».

Αναλυτικές Έννοιες: 9  Ερμηνευτικά ρεπερτόρια: πολιτισμικά οικείες και συνηθισμένες γραμμές επιχειρηματολογίας, που αποτελούνται από αναγνωρίσιμα θέματα, κοινούς τόπους και πιστεύω (Wetherell, 1998).  Θέσεις υποκειμένων: θέσεις που οι ομιλητές παίρνουν και κατασκευάζουν μέσα στο λόγο, πολιτισμικά οικείες ταυτότητες ή νέες ταυτότητες που αποδίδουν στον εαυτό τους (Wetherell, 2000)‏  Ιδεολογικά διλήμματα: τα αντιθετικά θέματα που εμπεριέχονται στις ιδεολογίες και τον καθημερινό λόγο σε κάθε ιστορικό πλαίσιο (Billig, 1987)  Τεχνικές λόγου: Ρητορικές τεχνικές στη συνομιλία, που πετυχαίνουν να πείθουν για την αντικειμενικότητα της περιγραφής της πραγματικότητας και την ανεξαρτησία της περιγραφής από τον παρατηρητή (Edwards & Potter, 1992).

Θέσεις Υποκειμένων 10  Οι θέσεις των υποκειμένων μπορούν να οριστούν ως τόποι μέσα στη συνομιλία. Είναι οι ταυτότητες που γίνονται σχετικές με συγκεκριμένους τρόπους ομιλίας.  Ταυτότητα: την πετυχαίνουν οι άνθρωποι στην ροή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, ανάλογα με το κοινωνικό πλαίσιο που βρίσκονται  γίνεται αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τη χρήση της γλώσσας.  Ρευστή έννοια, όχι βιολογία

Ρητορικές Τεχνικές 11  H ανάδειξη και ερμηνεία των αναλυτικών εννοιών απαιτεί και την αναγνώριση των ρητορικών τεχνικών με τις οποίες επιτυγχάνεται η διατύπωση των νοημάτων, των χαρακτηριστικών του λόγου και της οργάνωσής του:  Η επίκληση κατηγοριών  Η παραστατική περιγραφή  Διήγηση  Συστηματική αοριστία  Λογοδότηση με όρους εμπειρισμού  Η ρητορική του επιχειρήματος  Διατυπώσεις ακραίας περίπτωσης  Συναίνεση  Λίστες και αντιπαραβολές

Τι γίνεται όταν πληρώνεσαι για δουλειά που δεν έκανες; 12  Αλεξ, 24, μπασίστας 2 ταυτότητες στο λόγο “επαγγελματίας μουσικός” “μουσικός που παίζει”

Επαγγελματίας μουσικός 13  Αναγνωρίζει την επαγγελματική συμπεριφορά του αφεντικού, όταν τηρεί τις συμφωνίες του  Δεν “αριστερίζει”, (Καπιταλισμός, αφεντικά)‏  Δεν στεναχωριέται και πολύ (πληρώθηκε για κάτι που δεν του άρεσε και πολύ)‏  Διασκεδάζει τον κόσμο, τον “καλούν” σε ένα μαγαζί για να εκτελέσει κάποια κομμάτια με ένα συγκεκριμένο τρόπο, με σκοπό να “περάσουν κάποιοι άλλοι καλά”  Υπάλληλος, Γλάστρα παρά μουσικός.  Πόρνη, αφού πουλάει το σώμα του.

“Μουσικός που παίζει” 14  Σε “gig για να παίξεις μουσική”,  Δεν τον νοιάζει αν θα' χει κόσμο, αν θα τον ακούει κανείς  Ανεβαίνει στη σκηνή, τον χτυπάνε τα φώτα, και του βγαίνει το “ψώνιο του μουσικού” να παίξει γαμώ με τα φιλαράκια του  Δεν τον νοιάζει αν θα πληρωθεί  Δεν τον νοιάζει τίποτα πέρα από τη μουσική  Αν του πει κάποιος μην παίξεις, θα 'χει μεγάλο τσαμπουκά

Συμπέρασμα  «Δουλειά» vs. «Παίξιμο» Αξιολογικό κριτήριο και δίπολο ταυτότητας  Η «αλήθεια» στη μουσική πράξη