ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Οι κοινοτικές δραστηριότητες για την προστασία της ατμόσφαιρας καλύπτουν ευρύ φάσμα προβλημάτων: τον περιορισμό της εξάντλησης του στρατοσφαιρικού όζοντος, τον έλεγχο της οξίνισης, του τροποσφαιρικού όζοντος και άλλων ρύπων, καθώς και την αλλαγή του κλίματος. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, οι οποίοι εισέρχονται στην ατμόσφαιρα από ευρύ φάσμα πηγών, μπορούν να υποδιαιρεθούν σε τρεις γενικές κατηγορίες: εκπομπές από κινητές πηγές (βιομηχανία μεταφορών)· εκπομπές από ακίνητες πηγές (επιχειρήσεις, κατοικίες, αγροτικές εκμεταλλεύσεις και χωματερές)· και εκπομπές που προκαλούνται από την παραγωγή ενέργειας.

Οι υψηλές συγκεντρώσεις των εν λόγω αερίων και των ρύπων που αυτά προκαλούν είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία, διαβρώνουν διάφορα υλικά και καταστρέφουν τη χλωρίδα, έχουν επιζήμιες συνέπειες για τη γεωργική και δασική παραγωγή και προκαλούν δυσάρεστες οσμές. Πολλοί από αυτούς τους ρύπους ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ορισμένες ουσίες, όπως το αρσενικό, το κάδμιο, το νικέλιο και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες, είναι γονοτοξικές καρκινογόνες ουσίες για τον άνθρωπο, ενώ δεν υπάρχει αναγνωρισμένο κατώτατο όριο κάτω από το οποίο δεν θεωρούνται επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία. Η ΕΕ έχει λάβει σημαντικά μέτρα την τελευταία δεκαετία, τα οποία οδήγησαν σε μείωση της έκλυσης στην ατμόσφαιρα και τα ύδατα αρκετών ρύπων. Από το 1990 έως το 2002 οι εκπομπές μειώθηκαν κατά 43 % στην ΕΕ των 15 κρατών μελών και κατά 58 % στην ΕΕ των δέκα κρατών μελών, παρά την αυξημένη οικονομική δραστηριότητα.

ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ Η «παλιά» οδηγία-πλαίσιο για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα .Διαχείριση και ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα αφορά την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα με σκοπό τη μείωση ή την πρόληψη των επιβλαβών επιπτώσεων για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Συμπληρώθηκε δε από τέσσερις λεγόμενες «θυγατρικές» οδηγίες οι οποίες αφορούν συγκεκριμένους ρύπους και οι οποίες συγχωνεύθηκαν σε μια νέα οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα τον Μάιο του 2008 : — η πρώτη οδηγία αφορά το διοξείδιο του θείου, το διοξείδιο του αζώτου και τα οξείδια του αζώτου, τα αιωρούμενα σωματίδια και το μόλυβδο στον ατμοσφαιρικό αέρα· — η δεύτερη οδηγία θεσπίζει συγκεκριμένες τιμές για το βενζόλιο και το μονοξείδιο του άνθρακα· — η τρίτη οδηγία προβλέπει ένα όριο ενημέρωσης, ένα όριο συναγερμού ,τιμές στόχους και μακροπρόθεσμους στόχους για τις συγκεντρώσεις του όζοντος στον ατμοσφαιρικό αέρα· — η τέταρτη οδηγία θεσπίζει τιμές στόχους για τις συγκεντρώσεις αρσενικού, καδμίου, υδράργυρου, νικελίου και πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων.

ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω κάποιων οδηγιών συνεισφέρει στην πρόληψη σκουπιδιών και στην προώθηση της ανακύκλωσης πληροφορώντας τους καταναλωτές, υποστηρίζοντας την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη νέων, περισσότερο φιλικών προς το περιβάλλον, αγαθών και προωθώντας τρόπους παροχής προϊόντων και υπηρεσιών χρησιμοποιώντας λιγότερους πόρους Η Ευρωπαϊκή Ένωση δρα σύμφωνα με τέσσερις αρχές : • Την αρχή της πρόληψης: περιορισμός των σκουπιδιών από την πηγή,κι ενθάρρυνση στη βιομηχανία να παράγει -και στους καταναλωτές να διαλέξουν- προϊόντα κι υπηρεσίες που δημιουργούν λιγότερα σκουπίδια. • Την αρχή "όποιος ρυπαίνει πληρώνει": αυτοί οι οποίοι δημιουργούν ρύπανση πρέπει να καλύπτουν το κόστος διευθέτησης της ίδιας. Δηλαδή, οι επικίνδυνες ουσίες πρέπει να εντοπίζονται κι οι παραγωγοί να είναι υπεύθυνοι για την συλλογή τους, επεξεργασία κι ανακύκλωση των κατάλοιπών τους. • Την αρχή της προφύλαξης: εκεί όπου υπάρχει κάποιος πιθανός κίνδυνος, πρέπει να γίνουν προσπάθειες για την πρόληψή του. • Την αρχή της εγγύτητας: διευθέτηση των σκουπιδιών όσο το δυνατόν πιο κοντά στην πηγή τους.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τα απόβλητα Βασικά στοιχεία του τρόπου διαχείρισης των αποβλήτων στην Ελλάδα είναι κυρίως: - «Μέτρα και όροι για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων», «για τη συσκευασία και τα απόβλητα συσκευασίας» ,για τη «διαχείριση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων» και για την «εξάλειψη επικίνδυνων υλικών ». -«μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων» «για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων». Το νέο νομοθετικό πλαίσιο απαιτεί για την εφαρμογή του μια ολοκληρωμένη προσπάθεια στη χώρα μας για την πρόληψη, αξιοποίηση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση.

ΜΠΑΤΖΑΚΑ ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΖΗΚΑΛΛΙΑ ΜΑΡΙΑ