ΧΩΡΟΘΕΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΑΜΕΣΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΒΑΣΕΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ Η περίπτωση της χωροθέτησης ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ στο πολεοδομικό συγκρότημα Βόλου – Ν.Ιωνίας Αθήνα, 08 Μαΐου 2005 Σταύρος Συρίγος Γιώργος Φώτης

Εισαγωγή  Η θέση (location) είναι ένας από τους κρισιμότερους παράγοντες αποτελεσματικότητας ενός δικτύου λειτουργιών/υπηρεσιών, τόσο σε αστικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.  Η διαδικασία χωροθέτησης απαιτεί αποφάσεις σχετικές με τον αριθμό και τα χαρακτηριστικά των εξεταζόμενων μονάδων τόσο χωρικά όσο και χρονικά.  Οι παράγοντες καθορισμού της θέσης ορισμένων μονάδων (π.χ. ασθενο- φόρων) είναι δυναμικής ή/και στοχαστικής φύσης.  Η αναποτελεσματικότητα στο χωροθετικό σχεδιασμό δικτύων αντιμετώπισης περιστατικών άμεσης ανάγκης μπορεί να μεταφραστεί σε απώλεια ανθρώπινων ζωών. Η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος απαιτεί ένα μοντέλο χωροθετικών επιλογών, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη όλες τις παραπάνω παραμέτρους

 Διαμόρφωση και αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων, με αντικείμενο τη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας του συστήματος στη χειρότερη δυνατή περίπτωση, διασφαλίζοντας παράλληλα τη μέση αποδοτικότητα.  Χρήση του υποδείγματος μέγιστης αναμενόμενης κάλυψης, βάσει του οποίου η αποδοτικότητα του συστήματος σχετίζεται με το ποσοστό της ζήτησης που αναμένεται να βρίσκεται εντός μιας συγκεκριμένης απόστασης κάλυψης από το πλησιέστερο διαθέσιμο ασθενοφόρο.  Καθορισμός της απόστασης κάλυψης ενδογενώς για κάθε κατηγορία σεναρίων, με τη χρήση ενός βοηθητικού υποδείγματος εντοπισμού της ελάχιστης μέγιστης απόστασης (min-max). Μεθοδολογικό πλαίσιο

 η χρονική και χωρική κατανομή των περιστατικών (αναμενόμενη ζήτηση)  η χρονική και χωρική διαφοροποίηση της κυκλοφορίας στο οδικό δίκτυο  ο αριθμός των διαθέσιμων προς χωροθέτηση ασθενοφόρων (προσφορά)  η μέση πιθανότητα q κάθε ασθενοφόρου να είναι κατειλημμένο την ώρα της κλήσης  η κρίσιμη απόσταση μεταξύ κόμβου ζήτησης και πλησιέστερου ασθενοφόρου (απόσταση κάλυψης) Βασικές παράμετροι εναλλακτικών σεναρίων

Σύστημα Χωροθετικής Ανάλυσης και Σχεδιασμού  ένα σύνολο υποδειγμάτων και ισχυρών αλγορίθμων χωροθέτησης-κατανομής, σε συνδυασμό με ένα αποδοτικό περιβάλλον διασύνδεσης χρήστη  δυναμική χαρτογραφική απεικόνιση των παραγόμενων από το σύστημα και των οριζόμενων από το χρήστη χωροθετικών λύσεων  άμεση δημιουργία και σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων  συνεργασία με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών και Βάσεις Δεδομένων Στο εργαστήριο Χωρικής Ανάλυσης, GIS και Θεματικής Χαρτογραφίας του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας αναπτύσσουμε ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Χωροθετικής Ανάλυσης και Σχεδιασμού το οποίο παρέχει:

Με τη χρήση του συστήματος, οι λήπτες αποφάσεων είναι σε θέση να διαγνώσουν πιθανά χωρικά προβλήματα στο υφιστάμενο δίκτυο λειτουργιών και δραστηριοτήτων στο σύνολο μιας περιοχής, αξιοποιώντας κατάλληλα κοινωνικά, οικονομικά και χωρικά δεδομένα. Σύστημα Χωροθετικής Ανάλυσης και Σχεδιασμού Ταυτόχρονα, οι λήπτες αποφάσεων έχουν τη δυνατότητα να προτείνουν βέλτιστες θέσεις για τη χωροθέτηση νέων παραρτημάτων της υπό εξέταση λειτουργίας, καθώς και εναλλακτικές θέσεις επαναχωροθέτησης ορισμένων ή όλων των υφιστάμενων παραρτημάτων και ανακατανομής της ζήτησης σε αυτά (περιφερειοποίηση).

Σύστημα Χωροθετικής Ανάλυσης και Σχεδιασμού ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟΘΕΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΔΙΚΤΥΩΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΑΜΕΣΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Η περίπτωση της χωροθέτησης ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ στο πολεοδομικό συγκρότημα Βόλου – Ν.Ιωνίας ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ  Σύνολο περιστατικών άμεσης ανάγκης από το ΕΚΑΒ Βόλου για την περίοδο Φευρουαρίου - Αυγούστου 2004 (για τη συγκεκριμένη ανάλυση αξιοποιήθηκαν μόνο τα περιστατικά από 12 Απριλίου έως 9 Μαΐου 2004).  Χαρακτηριστικά οδικού δικτύου από τη Γενική Μελέτη Μεταφορών και Κυκλοφορίας για την Πόλη του Βόλου (ΥΠΕΧΩΔΕ, 1996) και από επιτόπιες μετρήσεις φοιτητών του Τμήματος ΜΧΠΠΑ για τα έτη 2001, 2002, 2003.

Χωρική κατανομή περιστατικών ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΠΙΒ. ΠΡΟΒΛΗΤΑΣ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΕΙΟ Α. ΒΟΛΟΥ 0 0,5 1 1,5 Km B

ΠΕΜΠΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΥΡΙΑΚΗ Χρονική κατανομή περιστατικών 16 περιστατικά / ημέρα κατά μ.ο.

Επιλογή χρονικών περιόδων ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ - ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ - ΑΡΓΙΕΣ (ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΑ)

Παράμετροι οδικού δικτύου ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΜΒΩΝΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗΦΟΡΤΟΙ

Εκτίμηση αναμενόμενης ζήτησης Βασικές παράμετροι:  καταγεγραμμένα περιστατικά ανά χρονική περίοδο  αποστάσεις δικτύου  συντελεστής «διάχυσης» ζήτησης

q: πιθανότητα κάθε ασθενοφόρου να είναι κατειλημμένο την ώρα της κλήσης d(k)sec: απόσταση κάλυψης σε δευτερόλεπτα N: αριθμός χωροθετούμενων ασθενοφόρων Παράμετροι τροφοδότησης μοντέλου για κάθε εναλλακτικό σενάριο

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Καθημερινές – 3 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 14:00 – 22:59 q=0,166 δ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 08:00 – 13:59 q=0,011 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Καθημερινές – 4 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 08:00 – 13:59 q=0,066 γ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 08:00 – 13:59 q=0,011 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Καθημερινές – 5 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 14:00 – 22:59 q=0,066 β ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 08:00 – 13:59 q=0,011 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Αργίες (Σ/Κ) – 3 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 24:00 – 09:59 q=0,066 ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 17:00 – 23:59 q=0,066 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Αργίες (Σ/Κ) – 4 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 24:00 – 09:59 q=0,166 ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 17:00 – 23:59 q=0,327 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Αργίες (Σ/Κ) – 5 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 24:00 – 09:59 q=0,166 ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 17:00 – 23:59 q=0,000 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Σύνολο σεναρίων – 3 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΑΡΓΙΕΣ (Σ/Κ) 24:00 – 09:59 q=0,166 ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ 08:00 – 13:59 q=0,000 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣΑΡΓΙΕΣ (Σ/Κ)

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Σύνολο σεναρίων – 4 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ 08:00 – 13:59 q=0,166 ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΑΡΓΙΕΣ (Σ/Κ) 17:00 – 23:59 q=0,327 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣΑΡΓΙΕΣ (Σ/Κ)

Σύγκριση εναλλακτικών σεναρίων Σύνολο σεναρίων – 5 ασθενοφόρα ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ 08:00 – 13:59 q=0,166 γ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΑΡΓΙΕΣ (Σ/Κ) 17:00 – 23:59 q=0,166 ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ πιθαν. q σύγκριση ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣΑΡΓΙΕΣ (Σ/Κ)

Επίδραση της πιθανότητας q στην ευρωστία των ομάδων λύσεων Βάσει της δειγματοληψίας για την υφιστάμενη κατάσταση: 0,087 < q < 0,233 (3 ασθενοφόρα) υπόδειγμα min-max υπόδειγμα μέγιστης αναμενόμενης κάλυψης

Σύγκριση με την υφιστάμενη κατάσταση χωροθέτησης (για 3 ασθενοφόρα) ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΠΙΒ. ΠΡΟΒΛΗΤΑΣ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΕΙΟ Α. ΒΟΛΟΥ 0 0,5 1 1,5 Km B Υφιστάμενη (τυπική) κατάσταση χωροθέτησης. Βέλτιστη χωροθέτηση 3 ασθενοφόρων στο σύνολο των σεναρίων.

Πιθανοί λόγοι διαφοροποίησης από την υφιστάμενη κατάσταση χωροθέτησης  Μεγαλύτερη σοβαρότητα περιστατικών στο κέντρο του ΠΣ.  Διαφορετικοί στόχοι «βελτιστοποίησης» (μέση αποδοτικότητα?).  Περισσότερος διαθέσιμος ελεύθερος χώρος στην παραλία για στάθμευση.  Το ΠΣ αποτελεί υποσύνολο της ευρύτερης περιοχής εξυπηρέτησης των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ Βόλου.  Μικρές σχετικά αποστάσεις στο εσωτερικό του ΠΣ καθιστούν την επιλογή θέσεις υποκειμενικό παράγοντα.  Πληροφορία που δεν μοντελοποιήθηκε (παρόδια στάθμευση, εποχικότητα ζήτησης).

 Διαφορετικός βαθμός βελτίωσης με ίδιο αριθμό ασθενοφόρων για διαφορετικά σενάρια.  Σημαντική η επίδραση της αναμενόμενης ζήτησης.  Καταλυτικός ο ρόλος του οδικού δικτύου (κυκλοφοριακή κίνηση).  Η αξιοπιστία των σεναρίων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τιμή της πιθανότητας q.  Η σταδιακή αύξηση της πιθανότητας q προκαλεί συσπείρωση των χωροθετικών προτύπων προς τους κόμβους που καλύπτουν την περισσότερη ζήτηση.  Διαφοροποίηση σεναρίων σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση χωροθέτησης. Συμπεράσματα

Περαιτέρω έρευνα...  Αξιολόγηση προτεινόμενων λύσεων, τόσο χωρικά όσο και χρονικά.  Χρήση μεγαλύτερου / αντιπροσωπευτικότερου δείγματος περιστατικών προς ανάλυση.  Ιεραρχική δομή μοντέλου / εφαρμογή σε μεγαλύτερη κλίμακα μελέτης.  Χωρική και χρονική πρόβλεψη των περιστατικών με περισσότερο εξελιγμένες μεθόδους (π.χ. νευρωνικά δίκτυα).  Ουσιαστικότερη συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (ΕΚΑΒ, Δήμος Βόλου, Υπ. Υγείας).  Επαναδιατύπωση κατάλληλων υποδειγμάτων που θα περιλαμβάνουν νέους στόχους και περιορισμούς, οι οποίοι θα προκύπτουν μέσα από μια αμφίδρομη συμμετοχική και ανατροφοδοτούμενη διαδικασία λήψης χωροθετικών αποφάσεων.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας