Δειγματοληψία-Συντήρηση-Μεταφορά δειγμάτων στο εργαστήριο Δανιήλ Σεργκελίδης Εργαστήριο Υγιεινής Τροφίμων Ζωικής Προέλευσης Κτηνιατρική Σχολή Α.Π.Θ.

Γενικές αρχές Λήψη αντιπροσωπευτικού δείγματος της παρτίδας Ψύξη δειγμάτων σε Θ 0-4.4οC Για την ψύξη των δειγμάτων να χρησιμοποιούνται παγοκύστεις Τα κατεψυγμένα πρέπει να διατηρούνται σε κατάψυξη μέχρι την άφιξή τους στο εργαστήριο Όταν χρησιμοποιείται ξηρός πάγος τα δείγματα πρέπει να είναι αεροστεγώς κλεισμένα ώστε να μην απορροφηθεί CO2 και μεταβληθεί το pH τους

Γενικές αρχές Ως γενικός κανόνας τα δείγματα πρέπει να εξετάζονται το αργότερο εντός 36 ωρών από την στιγμή της δειγματοληψίας Αναλόγως του τύπου του τροφίμου, του είδους της ανάλυσης και του μικροοργανισμού που ερευνάται, τα ευαλλοίωτα δείγματα μπορεί να καταψύχονται Τα δείγματα μη καταψυγμένων οστρακοειδών πρέπει να εξετάζονται εντός 6 ωρών και δεν επιτρέπεται να καταψύχονται

Γενικές αρχές Τα δείγματα πρέπει να επισημαίνονται έτσι ώστε να είναι εύκολη και ακριβής η ταυτοποίησή τους Είναι απαραίτητα τα ακόλουθα στοιχεία για την περιγραφή των δειγμάτων: Περιγραφή του είδους Το όνομα του δειγματολήπτη Το όνομα και η διεύθυνση του ιδιοκτήτη Ο αριθμός παρτίδας Το όνομα του εμπόρου ή διανομέα Η ημερομηνία, η ώρα και ο τόπος δειγματοληψίας Η θερμοκρασία του κατά την ώρα της δειγματοληψίας Ο σκοπός της δειγματοληψίας

Γενικές αρχές Απαραίτητος εξοπλισμός δειγματοληψίας Αποστειρωμένα εργαλεία διάνοιξης περιεκτών Αποστειρωμένα εργαλεία δειγματοληψίας μιας ή πολλαπλών χρήσεων Αποστειρωμένους, μη τοξικούς, αεροστεγείς και στεγνούς περιέκτες δειγμάτων μιας ή περισσότερων χρήσεων Θερμόμετρα κι εξοπλισμό απολύμανσής τους πριν την θερμομέτρηση (εμβάπτιση σε υποχλωριούχο διάλυμα 100mg/L επί 30΄΄)

Γενικές αρχές Ισοθερμικά δοχεία κατάλληλου μεγέθους για την σωστή μεταφορά των δειγμάτων Ζυγός ακριβείας (απόκλιση <0,1g στα 200g) Μίξερ ή μπλέντερ με αποστειρωμένα δοχεία Αραιωτικό υγρό (π.χ. αποστειρωμένο πεπτονούχο νερό, Butterfield’s phosphate buffer)

Προφυλάξεις Πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προφύλαξης από τη μόλυνση των δειγμάτων από εξωτερικές πηγές (π.χ. δειγματολήπτη, αέρα, εργαλεία δειγματοληψίας, κλπ) Να προτιμώνται ολόκληρες άθικτες μικρές συσκευασίες μιας παρτίδας παρά μικρές ποσότητες από την κάθε μία συσκευασία

Προφυλάξεις Τα εργαλεία δειγματοληψίας να προστατεύονται από μολύνσεις Οι περιέκτες των δειγμάτων να ανοίγονται προσεκτικά όσο αρκεί να περάσει το δείγμα και να κλείνουν αμέσως Δεν θα πρέπει να εγγίζεται την εσωτερική επιφάνειά του περιέκτη ή του καπακιού του.

Προφυλάξεις Οι περιέκτες να γεμίζουν μέχρι τα ¾ της χωρητικότητάς τους (επιτρέπουν την καλύτερη ανάμιξη του δείγματος στο εργαστήριο) και φυσικά δεν θα πρέπει να υπερχειλίζουν Να αποφεύγεται η απομάκρυνση τυχόν αέρα στους πλαστικούς σάκους κατά το κλείσιμο τους

Προφυλάξεις Ο δειγματολήπτης πρέπει να πλένει καλά τα χέρια του πριν τη δειγματοληψία ή όταν ρυπαίνονται κατά τη διάρκειά της Κατά τη διάρκεια της δειγματοληψίας δεν θα πρέπει να πιάνει τη μύτη, το στόμα, τα μάτια, το πρόσωπό του κλπ.

Προφυλάξεις Καλό είναι ο δειγματολήπτης να φορά γάντια Μολυσμένα ή ρυπασμένα υλικά δειγματοληψίας θα πρέπει να συλλέγονται σε ειδικού περιέκτες (δοχεία, σακούλες κ.α.) και να απομακρύνονται ΄γ καταστρέφονται ανάλογα Οι ετικέτες δεν πρέπει να σαλιώνονται για να επικολληθούν