Διαχείριση ποιότητας και ελληνικά σχολεία Διαχείριση ποιότητας και ελληνικά σχολεία. Είναι αυτό το μέλλον για βιώσιμες βελτιώσεις και αλλαγή; Αξιολόγηση και αριστεία στο Ε.Ε.Ι. και ο ρόλος του EFQM για περαιτέρω βελτίωση Πολυάνθη Τσίγκου ptsigou@yahoo.com 22-23 Ιανουαρίου 2010
Εκπαιδευτική αριστεία ΄Ολοι οι μαθητές έχουν δικαίωμα στην καλύτερη δυνατή εκπαίδευση
Εκπαιδευτική αλλαγή Η συζήτηση για το καλό σχολείο εστιάζεται στη διερεύνηση τρόπων αλλαγής του σχολείου με στόχο την καλύτερη και αποτελεσματικότερη μάθηση των νέων, ώστε αυτοί να ανταποκρίνονται στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές αλλαγές του σύγχρονου κόσμου. (Σολομών, 1999 )
Αποτελεσματικότητα και βελτίωση Οι ανάγκες της σύγχρονης ανταγωνιστικής παγκόσμιας οικονομίας καλούν τους νέους να αποδίδουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους Μεταρρυθμίσεις μεγάλης κλίμακας σε όλες τις χώρες. Δεν έφεραν την αναμενόμενη αλλαγή στην εκπαίδευση
Αξιολόγηση Αξιολόγηση = μέτρηση και αποτίμηση της αξίας Συναρτάται με τους στόχους που επιδιώκονται στο σχολείο στις διάφορες βαθμίδες του. Σκοπός της είναι η βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης Πρέπει να γίνεται με τρόπο: συνεχή συστηματικό μεθοδικό παιδαγωγικό πολλαπλό (Δημητρόπουλος,1999, Hargreaves & Fullan, 1995, Κασσωτάκης, 2000 )
Γιατί αξιολόγηση; Η απάντηση είναι απλή. Γιατί δεν γίνεται διαφορετικά. Υπάρχει όσο υπάρχουν σχολεία. Γίνεται ερήμην των εκπαιδευτικών Δεν γίνεται πάντοτε σωστά και συστηματικά Συχνά είναι: υποκειμενική, διαισθητική, ατεκμηρίωτη, διαδρομική
Διδασκαλία και μάθηση Μπορεί να υπάρχει: διδασκαλία χωρίς μάθηση μάθηση χωρίς διδασκαλία Πρέπει να βρούμε τρόπους να μετρούμε το αποτέλεσμα της διδασκαλίας μας
Ποιος αξιολογεί; Εξωτερική αξιολόγηση (από πάνω προς τα κάτω, από φορείς έξω από το σχολείο) Εσωτερική αξιολόγηση (από κάτω προς τα πάνω, από τα ίδια τα σχολεία καθώς αναζητούν στρατηγικές και εργαλεία βελτίωσης) Από τα πλάγια (από ερευνητές κυρίως της αποτελεσματικότητας του σχολείου) (MacBeath and McGlynn, 2002)
Η Αυτοαξιολόγηση πρέπει (1): Να έχει σκοπούς που είναι σαφείς σε όσους εμπλέκονται Να έχει προτεραιότητες Να είναι αποτέλεσμα του ίδιου του σχολείου και στη σκέψη και στην πράξη Να χρησιμοποιεί κριτήρια προσαρμοσμένα στο κοινωνικό πλαίσιο, τους περιορισμούς και τις ευκαιρίες του σχολείου
Η Αυτοαξιολόγηση πρέπει (2): Να εστιάζει σε τομείς σημαντικούς για τους φορείς του σχολείου Να γίνεται αντιληπτή ως συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη μάλλον παρά ως μεμονωμένο γεγονός Να επιτυγχάνει την ισορροπία μεταξύ της bottom-up ανάπτυξης και της top-down υποστήριξης Να δέχεται την εξωτερική αξιολόγηση ως επιβεβαίωση για στοχασμό.
Αυτοαξιολόγηση σχολείου Θεωρείται προτεραιότητα σε πολλές προηγμένες χώρες του κόσμου. Σε πολλές χώρες συνδυάζεται με εξωτερική αξιολόγηση
Παραδείγματα Αγγλία: OFSTED (πριν από την επιθεώρηση στέλνει στα σχολεία φόρμες αυτo-αξιολόγησης, δίδεται έμφαση στο πώς τα σχολεία αξιολογούν τον εαυτό τους). Β. Αμερική, Αυστραλία, Ν Ζηλανδία και οι χώρες στις ακτές του Ειρηνικού: Παρόμοιοι τρόποι αυτo-αξιολόγησης που υποστηρίζονται από εξωτερική αξιολόγηση.
Αριστεία στο Κολλέγιο «Η υψηλή ακαδημαϊκή επίδοση των μαθητών θεωρούνταν δεδομένη, αλλά, εφόσον υπήρχαν στην Ελλάδα εκπαιδευτικά ιδρύματα που κρατούσαν υψηλά standards σύμφωνα με την ευρωπαϊκή παράδοση της καθαράς μάθησης, η ιδιαίτερη εκπαιδευτική συνεισφορά του Κολλεγίου θα ήταν η ποιότητα της μάθησης και το κίνητρο για μάθηση». (Davis, 1992 )
Αριστεία στο Κολλέγιο «Αν το Κολλέγιο ξεχώριζε μόνον ως προς τα κτίρια, τις ανέσεις, την τοποθεσία και τις καλύτερες συνθήκες ζωής και σπουδών γενικότερα, το θέμα δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία. Όμως το Κολλέγιο είναι πριν και πάνω απ΄όλα μία ζωντανή, ανήσυχη εκπαιδευτική συνείδηση και απ΄αυτήν την άποψη αξίζει το ενδιαφέρον του κοινού». (Δημοσίευμα στην εφημερίδα Πρωΐα, Davis,1992)
Γιατί προχωρήσαμε στην αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού μας έργου; Γιατί: Η απόφαση λαμβάνεται από το σχολείο για το σχολείο Οι εκπαιδευτικοί, καθώς εμπλέκονται στην αυτo-αξιολόγηση του έργου τους, αποκτούν εμπειρία και αυτοπεποίθηση και αναπτύσσουν τον δικό τους τρόπο να παίρνουν αποφάσεις και να ενεργούν Δεν βλέπουν την αυτoαξιολόγηση ως καθήκον αλλά ως βασική μορφή μάθησης και βελτίωσης του σχολείου
Γιατί EFQM; είναι αξιολόγηση διαμορφωτική και διαρκής εμπλέκει τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς δημιουργεί ευκαιρίες συνεργασίας ενσωματώνεται στη φύση της εργασίας των εκπαιδευτικών και της Διεύθυνσης συνδέεται με αναπτυξιακά σχέδια στόχων του σχολείου και ανάπτυξη δεικτών απόδοσης της σχολικής προόδου συνδυάζει την εσωτερική αξιολόγηση με την αντικειμενικότητα ενός εξωτερικού φορέα.
Στόχοι Να προσδιοριστούν τα δυνατά σημεία της σχολικής μονάδας και να επισημανθούν οι τομείς στους οποίους θα μπορούσε να υπάρξει βελτίωση Να υιοθετηθεί ένας κριτικός τρόπος θεώρησης Να σχεδιαστούν οι διαδικασίες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των τομέων που χρειάζονταν βελτίωση
Σχολεία: κοινότητες μάθησης Χαρακτηριστικά: στοχασμός αυτο-κριτική αυτo-βελτίωση Watkins, Ch.(2005).Classrooms as Learning Communities London: Falmer Routledge Schon, D.A. (1983).The Reflective Practitioner. USA: BasicBooks