Το Πρόγραμμα «Αθήνα – Αττική 2014» Το Πρόγραμμα Αθήνα - Αττική 2014 του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής περιλαμβάνει ένα σύνολο δράσεων και παρεμβάσεων για την αναβάθμιση του μητροπολιτικού συγκροτήματος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του. Ο τίτλος «Αθήνα- Αττική 2014» σηματοδοτεί μία προσπάθεια που παρέμεινε μετέωρη μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες, καθώς δεν μπόρεσε να αξιοποιηθεί και να ολοκληρωθεί η αναπτυξιακή ευκαιρία των Αγώνων.
ΦΩΤΟ Δεν μπορούμε να χτίζουμε όπου και όπως θέλουμε, ο δημόσιος χώρος δεν είναι ιδιωτικός, υπάρχουν κανόνες συμβίωσης που πρέπει να είναι σεβαστοί, δεν μπορεί το αυτοκίνητο και το μηχανάκι να λειτουργούν σε βάρος του πεζού. Δεν είναι λογικό να χρονίζουν ζωτικά έργα για τη ζωή και τη λειτουργία της πόλης.
Χρονική Συγκυρία Η οικονομική κρίση έχει σημαντικές επιπτώσεις: αύξηση της ανεργίας, κλείσιμο επιχειρήσεων, πτώση τουρισμού, μείωση των διαθέσιμων πόρων. Ταυτόχρονα, η πόλη προσφέρει και ευκαιρίες για την αντιμετώπιση της κρίσης και για την έξοδο από αυτήν με συγκριτικό πλεονέκτημα. Επενδύσεις σε έργα αναβάθμισης λειτουργούν ως καταλύτες για την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, ενώ οι μεγάλες παρεμβάσεις αποκτούν ενδιαφέρον για συνεργασία του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται δράσεις που αναφέρονται στα προβλήματα, αλλά και τις ευκαιρίες της κρίσης.
Προτεραιότητες Ανάσχεση της οικιστικής εξάπλωσης στον εξωαστικό χώρο, ιδιαίτερα στη Βόρεια και Ανατολική Αττική και αποτελεσματικότερος έλεγχος των χρήσεων. Προστασία, ανάδειξη και βιώσιμη διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων της Αττικής. Ποιοτική αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος, με έμφαση στο δίπολο Αθήνα- Πειραιάς και προάστια του δημόσιου χώρου της πόλης. Υποστήριξη και διεύρυνση της κοινωνικής και πολιτισμικής ανάμιξης και αναβάθμιση περιοχών με φαινόμενα κοινωνικής περιθωριοποίησης. Πρόβλεψη δυνατοτήτων για τη μετεγκατάσταση παραγωγικών δραστηριοτήτων υψηλής ή μέσης όχλησης σε υφιστάμενους και νέους πυρήνες οργανωμένης ανάπτυξης. Προώθηση βιώσιμου συστήματος μετακινήσεων επιβατών και εμπορευμάτων με προτεραιότητα στα ΜΜΜ σταθερής τροχιάς, το περπάτημα και το ποδήλατο.
ΔΡΑΣΕΙΣ- ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Ανάπλαση - Διαμόρφωση Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας (σελ. 15) Πεζοδρόμηση, με διέλευση μόνο Μέσων Μαζικής Μεταφοράς Ενοποίηση Ζαππείου - Εθνικού Κήπου με τον αρχαιολογικό χώρο του Ολυμπιείου Αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση με χρήση βιοκλιματικών υλικών Δημιουργία περιπάτου μήκους 4 χλμ. Ενδεικτικός προϋπολογισμός: 4 εκατ.€ Μέσα στο 2010: επικαιροποίηση μελετών και δημοπράτηση έργου
Βελτίωση της λειτουργίας και της εικόνας της πόλης Μετατροπή της Πανεπιστημίου σε άξονα δημόσιας συγκοινωνίας, ποδηλάτου και περιπάτου (σελ. 16) Πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου Αποφόρτιση του κέντρου από το αυτοκίνητο Συνέχιση πορείας τραμ από την πλατεία Συντάγματος σε Πανεπιστημίου και Πατησίων Μέσα στο 2010: Εκπόνηση σχετικού ερευνητικού προγράμματος για διερεύνηση δυνατότητας αποκλειστικής χρήσης Λεωφ. Πανεπιστημίου από δημόσια συγκοινωνία, πεζό, ποδηλάτη και για τον μεταλλασσόμενο χαρακτήρα στα κέντρα Αθήνας και Πειραιά
Βελτίωση της λειτουργίας και της εικόνας της πόλης Περιοχή Πλατείας Θεάτρου (σελ. 18) Πεζοδρόμηση της οδού και της πλατείας Θεάτρου Πεζοδρόμηση οδών που καταλήγουν στην πλατεία Ανάπλαση της οδού Μενάνδρου Προτάσεις για τις όψεις των κτιρίων που περιβάλουν την πλατεία και τις υπό ανάπλαση οδούς Ενδεικτικός προϋπολογισμός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού: 180.000 € Ενδεικτικός προϋπολογισμός έργου: 2 εκατ. €
Κεντρικές πλατείες σε Κολωνό, Καμίνια, Άνω Λιόσια Πλατεία Σωτήρη Πέτρουλα στον Κολωνό (σελ 21) Σύνδεση με τον αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνος, το σταθμό Λαρίσης και τη Βιβλιοθήκη της Πόλης της Βουλής των Ελλήνων αναβαθμίζοντας την περιοχή του Κολωνού Ελεύθερος χώρος στη συμβολή των οδών Θηβών και Φαλήρου στα Καμίνια (σελ 21) Έκταση 10 στρεμμάτων που θα αποδοθεί σε χρήσεις αναψυχής, περιπάτου, πράσινου και άθλησης της νεολαίας Πλατεία Αγίου Στυλιανού στα Άνω Λιόσια (σελ 21) Διαμόρφωση του ελεύθερου χώρου, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες από τις ειδικές ομάδες πληθυσμού που κατοικούν στην περιοχή Ενδεικτικός προϋπολογισμός τριών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών: 350.000 €
Πλατεία Αγίου Παντελεήμονα στην Αχαρνών (σελ 30) Ένας χώρος αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων γίνεται χώρος συμφιλίωσης και αρμονικής συνύπαρξης διαφορετικών εθνοτήτων της περιοχής, με επέκταση της πλατείας, περιορισμό της κίνησης και του αυτοκινήτου και ενίσχυση του πράσινου
Βελτίωση της λειτουργίας και της εικόνας της πόλης Πλατεία Αττικής (σελ 34) Σύνδεση με την Πλατεία Αγίου Παντελεήμονα, ενοποίηση των δύο γειτονιών της πλατείας δυτικά και ανατολικά της Λιοσίων, εμπλουτισμός του πράσινου, δημιουργία ελεύθερου χώρου συναθροίσεων και εκδηλώσεων
Πλατεία Αγίου Νικολάου στην Αχαρνών (σελ 35) Επανασχεδιασμός της πλατείας ώστε να γίνει φιλόξενη και λειτουργική, ενοποίηση με τους γύρω πεζόδρομους, απομάκρυνση του αυτοκινήτου, απόδοση του χώρου στους πεζούς για κίνηση και αναψυχή Ενδεικτικός προϋπολογισμός έργων των τριών παραπάνω πλατειών: 6 εκατ. €
Ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Ακαδημίας – Πλάτωνος και αναβάθμιση ευρύτερης περιοχής (σελ.38) Επέκταση του χώρου, απαλλοτρίωση κρίσιμων οικοπέδων και συνεργασία με το ΥΠΠΟΤ για την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου Εφαρμογή κυκλοφοριακής μελέτη με πεζοδρομήσεις και κατάργηση οδού Δράκοντος Κρατύλου που διχοτομεί τον αρχαιολογικό χώρο Πιλοτική, συμμετοχική διαδικασία συνεργασίας με τους κατοίκους της περιοχής Σύνδεση με Μεταξουργείο, Δημόσιο Σήμα, Κεραμικό και Ελαιώνα Έγινε ήδη η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών και θα ακολουθήσουν άλλες θεσμικές ρυθμίσεις
Αποξήλωση διαφημιστικών πινακίδων (σελ. 22) Καθαίρεση 650 διαφημιστικών πινακίδων στις οδούς Πανεπιστημίου, Σταδίου, Πειραιώς (από Ομόνοια έως Πέτρου Ράλλη) Ακολουθεί επέκταση του προγράμματος στον ιστορικό άξονα της οδού Πειραιώς και στο Ιστορικό Κέντρο Πειραιά Προϋπολογισμός Α΄φάσης: 200.000 €
Ζωγραφική τυφλών όψεων κτιρίων (σελ. 25) Πιλοτικό πρόγραμμα αναβάθμισης των τυφλών όψεων με ζωγραφική Ευκαιρία για θέαση της τέχνης έξω από τους αναμενόμενους θεσμικούς χώρους Δημιουργία ευκαιριών για νέες μορφές κοινωνικότητας, ενεργοποιώντας τον πολίτη Μια πρόταση για μια δημιουργική καθημερινότητα και αναζωογόνηση του δημόσιου χώρου Ενδεικτικός προϋπολογισμός πρώτων έργων: 100.000 €
Ανάπλαση Φαληρικού Όρμου (σελ. 48) Διαμόρφωση θαλάσσιου μετώπου σε πάρκο με ενιαία φυσιογνωμία με αυτή του περιβάλλοντα χώρου της Λυρικής Σκηνής Ολοκλήρωση έργων στο Φαληρικό Δέλτα Μέσα στο 2010 εκπόνηση μελετών ανάπλασης για δημοπράτηση έργου Ενδεικτικός προϋπολογισμός: 80-100 εκατ. € (σελ 48)
Δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου Ελληνικού (σελ. 49) Αξιολόγηση προτάσεων με κύριο στόχο τη δημιουργία μεγάλου Μητροπολιτικού Πάρκου. Σταδιακή διαμόρφωση των πρώτων περιοχών σε χώρους πρασίνου Εγκαταστάσεις αθλητισμού, πολιτισμού, αναψυχής, καινοτομίας Προσέλκυση ειδικών δραστηριοτήτων, που θα καταστήσουν το εγχείρημα της ποιοτικής κατασκευής και της συντήρησης του Πάρκου, εφικτό Μέσα στο 2010 θα γίνει η οριστικοποίηση της συνολικής πρότασης
Βιώσιμη διαχείριση της παράκτιας ζώνης της Αττικής Αστικό θαλάσσιο μέτωπο Σαρωνικού (σελ. 77) Προώθηση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης διαχείρισης Ενίσχυση και ανάδειξη του δημόσιου κοινόχρηστου χαρακτήρα της περιοχής Διαχείριση των χρήσεων και λειτουργιών που αναπτύσσονται σε αυτό Προστασία, οικολογική αποκατάσταση και ανάδειξη του φυσικού τοπίου Αντιμετώπιση των παράνομων και επίλυση των διαχειριστικών προβλημάτων και δυσχερειών «Άνοιγμα» θαλάσσιου μετώπου (σελ. 78) Ολοκλήρωση μελέτης του Οργανισμού Αθήνας για την απελευθέρωση των ακτών και παραλίων με τίτλο «Αθήνα, Παραθαλάσσια Μητρόπολη» Άνοιγμα στο κοινό των πρώτων νότιων ακτών του Σαρωνικού Μέσα στον Ιούνιο 2010: Άνοιγμα παραλιακού μετώπου με την καθαίρεση περιφράξεων στην παραλία Αγίου Κοσμά έως τον Ιππόκαμπο
Δημιουργία Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή και Ιλίσια (σελ. 51) Ενοποιούνται δύο μητροπολιτικά πάρκα υψηλού πρασίνου, με περιορισμένες χρήσεις πολιτισμού, αθλητισμού και αναψυχής Μέσα στο 2010: Μελέτη για το έργο ανάπλασης, θεσμοθέτηση των δύο πάρκων, επεξεργασία σχεδίου Γενικής Διάταξης, διαβούλευση και συντονισμός με συναρμόδια υπουργεία και οργανισμούς Ενδεικτικός προϋπολογισμός Α’ φάσης και πιλοτικού έργου: 1 εκατ. €
Αναβάθμιση Πάρκου «Αντώνη Τρίτση» (σελ. 52) Αξιοποίηση ως ενιαίου χώρου πρασίνου και αναψυχής για τη Δυτική Αττική Εξασφάλιση συνθηκών οικονομικής βιωσιμότητας Συντήρηση, αναβάθμιση και ανάδειξη των έργων του πάρκου Πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με έμφαση στον εθελοντισμό Τόνωση εμπορικών δραστηριοτήτων, συμβατών με τη λειτουργία του Πάρκου Μέσα στο 2010: Εξυγίανση καθεστώτος διαχείρισης, παραχώρησης, αποκατάστασης εξοπλισμού και συστήματος ανακύκλωσης νερού λιμνών, οργάνωση εγκαταστάσεων αναψυχής, βελτίωση σύνδεσης με δίκτυο μέσων μεταφοράς
Βιώσιμη αστική κινητικότητα στην Αττική (σελ. 57) Μέσα στο 2010: Έλεγχος και επικαιροποίηση μελετών δημιουργίας πεζοδρόμου – ποδηλατοδρόμου Ανατολικής Παραλιακής Ζώνης Σαρωνικού από το Φαληρικό Όρμο έως τα Λιμανάκια Βουλιαγμένης.
Ποδηλατόδρομος Κηφισιάς – Φαληρικού Όρμου (σελ. 63) Με μήκος 25 χλμ. ακολουθεί τη χάραξη του ΗΣΑΠ, τον παρόχθιο του Ιλισού, διέρχεται από τους αρχαιολογικούς χώρους του κέντρου και συνδέεται με το Γουδή και την Πανεπιστημιούπολη Μέσα στο 2010: ολοκλήρωση μελέτης και δημοπράτηση τμήματος Ιστορικό Κέντρο – Φαληρικός Όρμος Ενδεικτικός προϋπολογισμός συνολικού δικτύου: 10 εκατ. €
Προστασία και βιώσιμη διαχείριση της υπαίθρου και των ορεινών όγκων της Αττικής (σελ. 65) ΠΔ Υμηττού: Ολοκληρωμένος σχεδιασμός και βιώσιμη διαχείριση του Υμηττού Ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την προστασία ορεινών όγκων Δυτικής Αττικής- ετοιμάζεται αντίστοιχο ΠΔ Δημιουργία ενιαίου Φορέα Διαχείρισης Περιαστικού Πρασίνου
Αποκατάσταση και διατήρηση της βιοποικιλότητας και προστασία τοπίου και ευαίσθητων φυσικών περιοχών της Αττικής (σελ. 70) Κατάρτιση δασικών χαρτών για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις της Αττικής Εκπόνηση προγράμματος αναδασώσεων και εκτέλεση έργων δασοπονίας και φυσικού περιβάλλοντος Ολοκληρωμένος σχεδιασμός αποκατάστασης ανενεργών λατομείων Προστασία υγροτόπου Βουρκάρι Δυτικών Μεγάρων